V SA/Wa 1948/13

Uzasadnienie

Pismem z dnia 17 lipca 2013 r. (data nadania w placówce pocztowej) P. P. i A. P. wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na postanowienie Ministra Finansów z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie oddalenia skargi na przewlekłość postępowania egzekucyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga A. P. jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu.

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem legalności.

Ponadto zgodnie z art. 3 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (T.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - dalej: ustawy p.p.s.a. - sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, która obejmuje m. in. orzekanie w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;

4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;

4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a.

Natomiast zgodnie z § 3 ww. artykułu Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.

Należy stwierdzić, iż skarga do sądu administracyjnego przysługuje na akt lub czynność gdy podjęty jest on w sprawie indywidualnej, skierowany jest do oznaczonego podmiotu administrowanego, dotyczy uprawnienia lub obowiązku tego podmiotu, samo zaś uprawnienie lub obowiązek, którego akt (czynność) dotyczy, jest określony w przepisie prawa powszechnie obowiązującego (por. postanowienie NSA z dnia 16 września 2004 r., sygn. OSK 247/04, Lex nr 125767).

Z akt sprawy wynika, iż P. P. i A. P. pismem z dnia [...] marca 2012 r. złożyli do Dyrektora Izby Skarbowej w [...] skargę na przewlekłość postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w [...]. Odrębnymi postanowieniami z dnia [...] czerwca 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w [...] oddalił skargę P. P. (v. postanowienie nr [...] k. 117-118 akt. adm.) i oddalił skargę A. P. (v. postanowienie nr [...] k. 114-115 akt. adm.). Na skutek złożonego zażalenia z dnia [...] czerwca 2012 r. Minister Finansów postanowieniem z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w [...] z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...] , które swoim rozstrzygnięciem obejmowało wyłącznie P.P.

Zgodnie z art. 28 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (T.j. Dz. U. z 2000 r., Nr 98 poz. 1071 ze zm.) stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Z kolei w myśl art. 32 ustawy p.p.s.a., w postępowaniu w sprawie sądowoadministracyjnej stronami są skarżący oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekle prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. Art. 50 § 1 ustawy p.p.s.a. stanowi natomiast, iż uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka oraz organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym. Powyższe oznacza, że o istnieniu legitymacji skargowej nie decyduje zarzut naruszenia interesu prawnego skarżącego, lecz interes prawny, którego istotę stanowi żądanie oceny przez sąd administracyjny zgodności zaskarżonego aktu lub czynności z obiektywnym porządkiem prawnym (v. T. Woś, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – komentarz, warszawa 2005, Wyd. Prawnicze CH.Beck, s. 212) . Skarżący musi mieć w złożeniu skargi interes prawny pojmowany jako istnienie związku między sferą jego indywidualnych praw i obowiązków a zaskarżonym aktem lub czynnością.

W ocenie Sądu istotne jest zatem ustalenie istnienia po stronie skarżących interesu prawnego tj. przymiotu strony uprawniającego do wniesienia skargi.

W tym kontekście Sąd zauważa, iż wniesiona w niniejszej sprawie skarga na postanowienie Ministra Finansów z [...] czerwca 2013 r. w istocie dotyczy postępowania P. P. w sprawie skargi na czynności egzekucyjne. Z uwagi na to, iż powyższe postanowienie Ministra Finansów z [...] czerwca 2013 r. wydane zostało w stosunku do P. P., podnieść należy, iż stroną postępowania w przedmiotowej sprawie są te same osoby, które brały udział w postępowaniu zakończonym ostatecznym postanowieniem Ministra Finansów z [...] czerwca 2013 r., którym zgodnie z art. 50 § 1 ustawy p.p.s.a. przysługuje prawo wniesienia do sądu administracyjnego skargi.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż A. P., której postępowanie to nie dotyczyło (w jej sprawie wydano odrębne postanowienie nr [...] , którego nie dotyczy zaskarżona decyzja) również wniosła skargę (podpisując się pod skargą) do Sądu na postanowienie Ministra Finansów z [...] czerwca 2013 r. nr [...] , nie mając, w ocenie Sądu, do tego legitymacji. Stroną bowiem w toczącym się postępowaniu administracyjnym zakończonym postanowieniem ostatecznym z [...] czerwca 2013 r., był wyłącznie P.P., tym samym w sprawie nie może być zastosowany, w stosunku do A. P. art. 50 § 1 ustawy p.p.s.a., który uprawniałby ją do wniesienia skargi.

Jak podkreśla się w dotychczasowym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i doktrynie - norma prawa materialnego, na której oparto zaskarżony akt administracyjny, a nie interes faktyczny (por. wyrok NSA z dnia 15 kwietnia 1993r., sygn. akt I SA 1719/92, OSP 1994/10/199 z aprobującą glosą P. Kucharskiego; B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, s. 86) decyduje o tym, czy skarżący ubiegający się o udział w postępowaniu sądowoadministracyjnym ma interes prawny w danej sprawie. Tym samym status strony wynika z przepisów prawa materialnego ustanawiających prawa lub obowiązki, a nie z uznania danego podmiotu za stronę, bądź też przekonania wewnętrznego strony. Osoba trzecia może brać udział w charakterze strony przed sądem administracyjnym jedynie w takich sprawach, w których przepisy prawa dopuszczają jej udział w postępowaniu administracyjnym zakończonym zaskarżonym aktem.

W przedmiotowej sprawie brak jest przepisu prawa materialnego, który uzasadniałby uczestnictwo A. P. w postępowaniu sądowoadministracyjnym.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 w zw. z art. 58 § 3 ustawy p.p.s.a. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł jak w sentencji postanowienia.