II SA/Kr 1407/13
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2014-01-08Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Szkodzińska /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Szkodzińska po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku L. M. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi L. M. na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 9 lipca 2013 r. ([...]) w przedmiocie uznania za niezasadne zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym postanawia: oddalić wniosek skarżącej o zwolnienie od kosztów sądowych
Uzasadnienie
Uzasadnienie:
L. M. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 9 lipca 2013 r. w przedmiocie uznania za niezasadne zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym. Skarga zawierała wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych.
Z przedłożonego formularza PPF wynika, że skarżąca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, posiada dom o pow. 733, 24 m², nie posiada innych nieruchomości ani zasobów pieniężnych czy przedmiotów wartościowych, a dochód skarżącej stanowi emerytura w wysokości 918, 23 zł. miesięcznie. Z oświadczenia skarżącej wynika nadto, że prowadzona działalność gospodarcza nie przynosi dochodów, a przebyta choroba nowotworowa pochłonęła wszystkie oszczędności skarżącej.
Skarżąca została wezwana przez referendarza sądowego do uzupełnienia braków wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez: przedstawienie dokumentów potwierdzających wysokość emerytury; zeznania podatkowego za 2012 r.; wykazania aktualnych obrotów, przychodów, kosztów i zysku-straty z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej; wyjaśnienie czy skarżąca zamieszkuje sama oraz czy posiada gospodarstwo rolne; potwierdzenie wydatków na utrzymanie i leczenie; wyjaśnienie czy skarżąca ewentualnie osoby z nią gospodarujące posiadają samochody, cenne nieruchomości; przedstawienie wyciągu z rachunku bankowego i lokat terminowych z ostatnich trzech miesięcy.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie skarżąca nadesłała odcinek z wypłaty emerytury, zeznanie podatkowe za 2012 r., zestawienie zapisów księgowych, wyciąg z rachunku bankowego. Wyjaśniła, że zamieszkuje sama, nie posiada gospodarstwa rolnego, samochodu, ani cennych ruchomości. Wskazała, że nie może udokumentować kosztów leczenia, gdyż z powodu braku środków zmuszona była do zrezygnowania z rehabilitacji prywatnej. Aktualnie leczy się w szpitalu dziennym na oddziale rehabilitacji w K..
Z dokumentów nadesłanych przez stronę wynika, że przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w 2012 r. wynosił 251 884,42 zł., koszty uzyskania przychodów– 267 626,15 zł., a strata 15 741,73 zł. Za ostatni okres tj. od 1 sierpnia 2013 do 31 października 2013 r. działalność przyniosła dochód w wysokości 11 822,41 zł. Emerytura skarżącej wynosi 918,23 zł, jednak w miesiącu sierpniu została jej wypłacona kwota 558, 04 zł. Z kolei wyciągi z rachunku bankowego za okres od sierpnia 2013 r. do października 2013 r. przedstawiają saldo ujemne w kwotach -45,68 zł. za miesiąc sierpień, -61,30 zł. za miesiąc wrzesień i - 77, 16 zł. za miesiąc październik.
Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2013 r. Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych wskazując, że skarżąca nie wykazała w sposób wystarczający, że nie jest w stanie uiścić wpisu sądowego należnego od złożonej skargi bez uszczerbku w koniecznym swoim utrzymaniu.
Od powyższego postanowienia skarżąca wniosła sprzeciw do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.
Podniosła, że wydane orzeczenie nie uwzględnia okoliczności, że na potwierdzeniu wypłaty emerytury widnieje kwota 550 zł, gdyż część emerytury zajmuje skarżącej komornik "w związku z egzekucją jaka toczy się wobec nieruchomości". Dodała, że koszty utrzymania, prąd, gaz przekraczają wysokość dochodów, a "fakt prowadzenia działalności jest koniecznością" dla skarżącej. Powtórzyła, że nie jest w stanie udokumentować kosztów leczenia, gdyż z uwagi na brak środków zmuszona była zrezygnować z rehabilitacji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył co następuje:
Zgodnie z art. 259 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) określanej dalej jako "ppsa" – od zarządzeń i postanowień wydanych przez referendarza sądowego przysługuje sprzeciw do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego. Z brzmienia art. 260 ppsa wynika natomiast, iż w wypadku wniesienia sprzeciwu zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został wniesiony, traci moc, a sprawa podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
W myśl przepisu art. 245 §1 ppsa prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym, przy czym prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 2 tego przepisu), natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 §3 ppsa).
Zgodnie natomiast z przepisem art. 246 §1 ppsa przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej może nastąpić: w zakresie całkowitym – gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (pkt 1), a w zakresie częściowym – gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (pkt 2). Użyte w art. 246 ustawy sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w żądanym zakresie. Wykazanie powyższych okoliczności powinno nastąpić poprzez złożenie stosownego oświadczenia obejmującego dokładne dane o stanie rodzinnym i majątkowym. Strona powinna zatem należycie uzasadnić i uprawdopodobnić okoliczności, które podaje we wniosku o przyznanie prawa pomocy. Ocena przytoczonych przez nią okoliczności należy do sądu. Sąd (referendarz sądowy) nie jest natomiast zobowiązany do prowadzenia jakichkolwiek dochodzeń w sytuacji, gdy przedstawione przez stronę dane uniemożliwiają pełną ocenę jej stanu majątkowego albo gdy nie są one do końca jasne.
Z dokumentacji zgromadzonej w niniejszej sprawie wynika, że skarżąca prowadzi działalność gospodarczą. Istnieje więc domniemanie faktyczne, że działalność ta jest opłacalna. W przeciwnym wypadku racjonalnym działaniem byłaby likwidacja działalności lub jej zawieszenie. Celem działalności gospodarczej jest bowiem osiągnięcie zysku. Przyjmuje się również, że skoro przedsiębiorca prowadzi działalność, to uzyskuje przychody, a więc zasadniczo może z nich pokryć koszty sądowe. W 2012 r. działalność skarżącej przyniosła przychód na poziomie 251 884,42 zł. Co prawda z uwagi na wysokie koszty uzyskania przychodów (267 626,15 zł) skarżąca wykazała stratę w wysokości 15 741,73 zł., jednak jest to jedynie wynik bilansowy. Strata skutkuje bowiem brakiem dochodu do opodatkowania, nie oznacza natomiast braku środków finansowych. Powstanie zatem straty nie oznacza jeszcze utraty płynności finansowej podmiotu (por. postanowienie NSA z dnia 12 kwietnia 2011r., sygn. akt I GZ 92/11, postanowienie NSA z dnia 11 maja 2011r., sygn. akt II GZ 228/11, orzeczenia.nsa.gov.pl).
Analiza złożonych przez skarżącą dokumentów nie pozwala na przyjęcie, że wykazała ona w sposób niewątpliwy, iż nie jest w stanie uiścić kosztów sądowych. Fakt, że skarżąca dysponuje środkami pozwalającymi na uiszczenie ewentualnych kosztów postępowania potwierdza bilans za okres od 1 sierpnia 2013 r. do 31 października 2013 r., z którego wynika, że dochód firmy w tym okresie wyniósł 11,822.41 zł. Faktem jest, że skarżąca podniosła, że ponosi duże koszty związane z zakupem leków i rehabilitacją, jednak twierdzeń tych nie poparła żadnymi dokumentami. Skoro zaś strona nie udokumentowała w jakikolwiek sposób wydatków związanych z zakupem leków, argument ten nie może mieć wpływu na ocenę jej stanu majątkowego (por. [...]).
Wbrew twierdzeniom skarżącej, przyznanie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Celem instytucji prawa pomocy jest bowiem umożliwienie skorzystania z drogi sądowej osobom o znikomych dochodach, znajdujących się na skraju ubóstwa, wobec których konieczność poniesienia kosztów sądowych mogłaby spowodować uszczerbek w koniecznym utrzymaniu.
Z powyższego wynika, że nie zachodzą przesłanki do przyznania prawa pomocy poprzez zwolnienie skarżącej od kosztów sądowych, dlatego orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 oraz art. 260 ppsa.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Anna Szkodzińska /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Szkodzińska po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku L. M. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi L. M. na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 9 lipca 2013 r. ([...]) w przedmiocie uznania za niezasadne zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym postanawia: oddalić wniosek skarżącej o zwolnienie od kosztów sądowych
Uzasadnienie
Uzasadnienie:
L. M. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 9 lipca 2013 r. w przedmiocie uznania za niezasadne zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym. Skarga zawierała wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych.
Z przedłożonego formularza PPF wynika, że skarżąca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, posiada dom o pow. 733, 24 m², nie posiada innych nieruchomości ani zasobów pieniężnych czy przedmiotów wartościowych, a dochód skarżącej stanowi emerytura w wysokości 918, 23 zł. miesięcznie. Z oświadczenia skarżącej wynika nadto, że prowadzona działalność gospodarcza nie przynosi dochodów, a przebyta choroba nowotworowa pochłonęła wszystkie oszczędności skarżącej.
Skarżąca została wezwana przez referendarza sądowego do uzupełnienia braków wniosku o przyznanie prawa pomocy poprzez: przedstawienie dokumentów potwierdzających wysokość emerytury; zeznania podatkowego za 2012 r.; wykazania aktualnych obrotów, przychodów, kosztów i zysku-straty z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej; wyjaśnienie czy skarżąca zamieszkuje sama oraz czy posiada gospodarstwo rolne; potwierdzenie wydatków na utrzymanie i leczenie; wyjaśnienie czy skarżąca ewentualnie osoby z nią gospodarujące posiadają samochody, cenne nieruchomości; przedstawienie wyciągu z rachunku bankowego i lokat terminowych z ostatnich trzech miesięcy.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie skarżąca nadesłała odcinek z wypłaty emerytury, zeznanie podatkowe za 2012 r., zestawienie zapisów księgowych, wyciąg z rachunku bankowego. Wyjaśniła, że zamieszkuje sama, nie posiada gospodarstwa rolnego, samochodu, ani cennych ruchomości. Wskazała, że nie może udokumentować kosztów leczenia, gdyż z powodu braku środków zmuszona była do zrezygnowania z rehabilitacji prywatnej. Aktualnie leczy się w szpitalu dziennym na oddziale rehabilitacji w K..
Z dokumentów nadesłanych przez stronę wynika, że przychód z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w 2012 r. wynosił 251 884,42 zł., koszty uzyskania przychodów– 267 626,15 zł., a strata 15 741,73 zł. Za ostatni okres tj. od 1 sierpnia 2013 do 31 października 2013 r. działalność przyniosła dochód w wysokości 11 822,41 zł. Emerytura skarżącej wynosi 918,23 zł, jednak w miesiącu sierpniu została jej wypłacona kwota 558, 04 zł. Z kolei wyciągi z rachunku bankowego za okres od sierpnia 2013 r. do października 2013 r. przedstawiają saldo ujemne w kwotach -45,68 zł. za miesiąc sierpień, -61,30 zł. za miesiąc wrzesień i - 77, 16 zł. za miesiąc październik.
Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2013 r. Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych wskazując, że skarżąca nie wykazała w sposób wystarczający, że nie jest w stanie uiścić wpisu sądowego należnego od złożonej skargi bez uszczerbku w koniecznym swoim utrzymaniu.
Od powyższego postanowienia skarżąca wniosła sprzeciw do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.
Podniosła, że wydane orzeczenie nie uwzględnia okoliczności, że na potwierdzeniu wypłaty emerytury widnieje kwota 550 zł, gdyż część emerytury zajmuje skarżącej komornik "w związku z egzekucją jaka toczy się wobec nieruchomości". Dodała, że koszty utrzymania, prąd, gaz przekraczają wysokość dochodów, a "fakt prowadzenia działalności jest koniecznością" dla skarżącej. Powtórzyła, że nie jest w stanie udokumentować kosztów leczenia, gdyż z uwagi na brak środków zmuszona była zrezygnować z rehabilitacji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył co następuje:
Zgodnie z art. 259 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) określanej dalej jako "ppsa" – od zarządzeń i postanowień wydanych przez referendarza sądowego przysługuje sprzeciw do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego. Z brzmienia art. 260 ppsa wynika natomiast, iż w wypadku wniesienia sprzeciwu zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został wniesiony, traci moc, a sprawa podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
W myśl przepisu art. 245 §1 ppsa prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym, przy czym prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 2 tego przepisu), natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 §3 ppsa).
Zgodnie natomiast z przepisem art. 246 §1 ppsa przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej może nastąpić: w zakresie całkowitym – gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (pkt 1), a w zakresie częściowym – gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (pkt 2). Użyte w art. 246 ustawy sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w żądanym zakresie. Wykazanie powyższych okoliczności powinno nastąpić poprzez złożenie stosownego oświadczenia obejmującego dokładne dane o stanie rodzinnym i majątkowym. Strona powinna zatem należycie uzasadnić i uprawdopodobnić okoliczności, które podaje we wniosku o przyznanie prawa pomocy. Ocena przytoczonych przez nią okoliczności należy do sądu. Sąd (referendarz sądowy) nie jest natomiast zobowiązany do prowadzenia jakichkolwiek dochodzeń w sytuacji, gdy przedstawione przez stronę dane uniemożliwiają pełną ocenę jej stanu majątkowego albo gdy nie są one do końca jasne.
Z dokumentacji zgromadzonej w niniejszej sprawie wynika, że skarżąca prowadzi działalność gospodarczą. Istnieje więc domniemanie faktyczne, że działalność ta jest opłacalna. W przeciwnym wypadku racjonalnym działaniem byłaby likwidacja działalności lub jej zawieszenie. Celem działalności gospodarczej jest bowiem osiągnięcie zysku. Przyjmuje się również, że skoro przedsiębiorca prowadzi działalność, to uzyskuje przychody, a więc zasadniczo może z nich pokryć koszty sądowe. W 2012 r. działalność skarżącej przyniosła przychód na poziomie 251 884,42 zł. Co prawda z uwagi na wysokie koszty uzyskania przychodów (267 626,15 zł) skarżąca wykazała stratę w wysokości 15 741,73 zł., jednak jest to jedynie wynik bilansowy. Strata skutkuje bowiem brakiem dochodu do opodatkowania, nie oznacza natomiast braku środków finansowych. Powstanie zatem straty nie oznacza jeszcze utraty płynności finansowej podmiotu (por. postanowienie NSA z dnia 12 kwietnia 2011r., sygn. akt I GZ 92/11, postanowienie NSA z dnia 11 maja 2011r., sygn. akt II GZ 228/11, orzeczenia.nsa.gov.pl).
Analiza złożonych przez skarżącą dokumentów nie pozwala na przyjęcie, że wykazała ona w sposób niewątpliwy, iż nie jest w stanie uiścić kosztów sądowych. Fakt, że skarżąca dysponuje środkami pozwalającymi na uiszczenie ewentualnych kosztów postępowania potwierdza bilans za okres od 1 sierpnia 2013 r. do 31 października 2013 r., z którego wynika, że dochód firmy w tym okresie wyniósł 11,822.41 zł. Faktem jest, że skarżąca podniosła, że ponosi duże koszty związane z zakupem leków i rehabilitacją, jednak twierdzeń tych nie poparła żadnymi dokumentami. Skoro zaś strona nie udokumentowała w jakikolwiek sposób wydatków związanych z zakupem leków, argument ten nie może mieć wpływu na ocenę jej stanu majątkowego (por. [...]).
Wbrew twierdzeniom skarżącej, przyznanie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Celem instytucji prawa pomocy jest bowiem umożliwienie skorzystania z drogi sądowej osobom o znikomych dochodach, znajdujących się na skraju ubóstwa, wobec których konieczność poniesienia kosztów sądowych mogłaby spowodować uszczerbek w koniecznym utrzymaniu.
Z powyższego wynika, że nie zachodzą przesłanki do przyznania prawa pomocy poprzez zwolnienie skarżącej od kosztów sądowych, dlatego orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 oraz art. 260 ppsa.
