• I SA/Lu 513/13 - Postanow...
  28.03.2024

I SA/Lu 513/13

Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
2013-09-26

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Halina Chitrosz-Roicka /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie: Przewodniczący: sędzia WSA Halina Chitrosz po rozpoznaniu w dniu 26 września 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w sprawie ze skargi A. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w N. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od gier za wrzesień 2010 r. w zakresie wniosku o przyznanie prawa pomocy postanawia: - odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych.

Uzasadnienie

W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu w kwocie 310 zł od skargi na decyzję Dyrektora Izby Celnej w przedmiocie podatku od gier za wrzesień 2010 r., pełnomocnik skarżącej nadesłał wniosek o przyznanie prawa pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych.

W uzasadnieniu podał, że wysokość kapitału zakładowego Spółki wynosi 2.500.000 zł, a wartość środków trwałych 4.657.599,66 zł. Ostatni rok obrotowy Spółka zakończyła stratą w wysokości - 888.485,30 zł. Spółka posiada dwa rachunki bankowe, które zostały zajęte w postępowaniu zabezpieczającym do wysokości odpowiednio 8.737.023,95 zł i 8.734.119,33 zł, a stan tych rachunków na dzień złożenia wniosku wynosił 0 zł.

Wyjaśnił, że z uwagi na zmianę przepisów regulujących działalność w sektorze gier i zakładów wzajemnych, Spółka znajduje się w bardzo trudnej sytuacji finansowej, posiadane przez nią automaty stały się rzeczami bez wartości, których nie da się sprzedać.

Wobec uznania za niewystarczające danych przedstawionych do oceny sytuacji majątkowej skarżącej, wezwano jej pełnomocnika do złożenia: kopii rocznego zeznania podatkowego Spółki za 2011 i 2012 r., kopii deklaracji na podatek od towarów i usług za ostatnie 6 miesięcy, sprawozdania finansowego za 2012 r., wyciągów ze wszystkich posiadanych rachunków bankowych, oświadczenia czy umowa Spółki przewiduje obowiązek czynienia na jej rzecz dopłat przez wspólników i czy takowe w okresie ostatnich 12 miesięcy były czynione, oświadczenia czy w stosunku do Spółki prowadzone są jakiekolwiek postępowania egzekucyjne, a jeśli tak to do nadesłania tytułów wykonawczych wystawionych w stosunku do Spółki.

W odpowiedzi przedłożono: wyciągi z dwóch rachunków bankowych, oświadczenie o możliwości dokonania dopłat przez wspólników Spółki i oświadczenie, że dopłaty te w ciągu ostatnich 12 miesięcy nie były dokonywane, kserokopie deklaracji na podatek od towarów i usług za okres styczeń - czerwiec 2013 r., kserokopie deklaracji na podatek dochodowy od osób prawnych za rok 2011 i 2012, dokumenty dotyczące prowadzonego przeciwko Spółce postępowania zabezpieczającego, kserokopie zawiadomień o zajęciu praw majątkowych, wierzytelności, oświadczenie, że bilans oraz rachunek zysków i strat za 2012 r., będzie można złożyć dopiero po zakończeniu badania i weryfikacji ich treści przez biegłego rewidenta, co planowane jest na koniec sierpnia 2013 r.

Postanowieniem z dnia 30 sierpnia 2013 r. Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Lublinie odmówił skarżącej przyznania prawa pomocy.

W sprzeciwie pełnomocnik skarżącej Spółki wskazał, że nie dysponuje ona kwotą wpisów wymaganą we wszystkich sprawach sądowych i nie jest w stanie jej zgromadzić. Obroty Spółki mają dużą wartość tylko w ujęciu księgowym, gdyż stanowią sumę wszystkich wpłat do automatów na terenie kraju. Wartość wpływów Spółki musi być skorygowana o podatek od gier w łącznej wysokości 400.000 zł miesięcznie, eksploatację urządzeń i koszty obsługi administracyjnej. Pozostała kwota na rachunkach podlega zajęciu w postępowaniu zabezpieczającym.

Pełnomocnik podkreślił, że próba rozliczenia należności z pominięciem rachunku bankowego naraziłaby Spółkę na konsekwencje prawne. Dodał, że w obecnej sytuacji odmowa przyznania prawa pomocy może oznaczać zamknięcie stronie drogi do sądu z powodu wygórowanych wymogów fiskalnych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 260 zd. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm.) – "p.p.s.a." wniesienie sprzeciwu przez stronę powoduje, że traci moc postanowienie objęte sprzeciwem, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd.

Zgodnie z art. 245 § 1 i § 2 p.p.s.a. prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje tylko zwolnienie od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika.

Stosownie do art. 246 § p.p.s.a. osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym - gdy wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania; w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.

Należy podkreślić, iż instytucja prawa pomocy jest wyjątkiem od ogólnej zasady z art. 199 p.p.s.a., zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Instytucja prawa pomocy nie możne chronić czy też wzbogacać majątku podmiotów prywatnych, gdyż jej celem jest zapewnienie dostępu do sądu osobom, którym brak środków finansowych ten dostęp uniemożliwia. Zapobiegliwości i przezorności w zakresie zabezpieczenia środków na potrzeby postępowań sądowych należy szczególnie wymagać od osób toczących spory sądowe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (tak postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 października 2008 r., sygn. akt I SA/Po 1433/07, Lex nr 507290 a także postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia z dnia 5 czerwca 2008 r., sygn. akt I FZ 236/08, Lex nr 479142).

Stosownie do art. 252 § 1 p.p.s.a., oceniając wniosek osoby prawnej o przyznanie prawa pomocy, sąd bierze pod uwagę jedynie dane o jej stanie majątkowym i dochodach (por. M. Grzymisławska-Cybulska, Zakresy podmiotowy i przedmiotowy wniosku o przyznanie prawa pomocy osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego" 2007, nr 1, s. 38). Pod pojęciem stanu majątkowego należy zaś rozumieć nie tylko zasób gotówki znajdujący się w posiadaniu strony, lecz również środki finansowe ulokowane w majątku ruchomym i nieruchomym (tak postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 11 maja 2012 r., sygn. akt II FZ 390/12).

W wyniku dokonanej analizy wniosku Spółki o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w niniejszej sprawie, a także zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, sąd doszedł do przekonania, że przesłanki określone w art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a. nie zostały spełnione.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że Spółka nie wypełniła prawidłowo wezwania referendarza sądowego i nie przedłożyła wszystkich dokumentów, do których była wzywana. Dokumentów tych nie złożyła także wraz ze sprzeciwem od postanowienia referendarza sądowego. We wniosku Spółka oświadczyła, że posiada tylko dwa rachunki bankowe nr [...] i [...] w [...] oba ze stanem 0 zł. Tymczasem jak wynika z przedłożonych historii operacji, Spółka posiada jeszcze co najmniej dwa inne rachunki bankowe. Powyższe jest o tyle istotne, że za pośrednictwem wskazanych przez Spółkę rachunków bankowych dokonuje ona jedynie niewielkich operacji finansowych (jak wskazano są zajęte w postępowaniu zabezpieczającym), co rodzi domniemanie, że główne operacje finansowe są dokonywane za pośrednictwem pozostałych rachunków bankowych, których Spółka nie wskazała we wniosku. Z pierwszego z pominiętych rachunków Spółka dokonała w dniach 30 marca, 30 kwietnia, 31 maja i 29 czerwca 2013 r. przelewów na rachunek [...], zaś z drugiego w tych samych dniach zasiliła rachunek o numerze [...].

Ocena sytuacji materialnej Spółki nie może uwzględniać jedynie środków na koszty postępowania na kontach bankowych wskazanych przez stronę, ale realną możliwość ich zdobycia (np. z najmu, dzierżawy, egzekucji wierzytelności, itp.).

Jedną z możliwości uzyskiwania środków na prowadzenie postępowań sądowych związanych z działalnością gospodarczą są przychody z tej działalności. Z przedstawionej sytuacji nie wynika, aby Spółka zakończyła lub zawiesiła prowadzenie działalności gospodarczej. Okoliczność zabezpieczenia wskazanych kwot na części rachunków bankowych Spółki, nie stanowi utrudnienia w prowadzeniu działalności gospodarczej, a zatem i generowania zysku. Z treści art. 166a § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r., poz. 1015 ze zm.) wynika bowiem, że za zgodą organu egzekucyjnego mogą być dokonywane wypłaty z zajętego w celu zabezpieczenia rachunku bankowego zobowiązanego, o ile ten przedstawi wiarygodne dokumenty świadczące o konieczności poniesienia tych wydatków dla wykonywania działalności gospodarczej. Dotyczy to również kosztów sądowych, bowiem te postrzegane są jako normalne koszty prowadzonej działalności, które służą do dochodzenia praw przed sądem.

Nadto działalność gospodarcza prowadzona przez Spółkę w ostatnim roku podatkowym przyniosła przychody na kwotę 148.551.284,25 zł. Wskazana kwota wielokrotnie przewyższa wysokość kosztów sądowych w niniejszej sprawie. Co prawda Spółka w 2012 r. poniosła stratę w wysokości - 888.485,30 zł, jednakże strata w rozumieniu przepisów podatkowych, jest tzw. stratą bilansową, wyliczaną na potrzeby tego podatku, która nie odzwierciedla rzeczywistego rezultatu prowadzonej działalności. W przypadku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, miarodajną dla oceny zdolności płatniczych nie jest kategoria "dochodu" (rozumianego jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania), lecz "przychodu". Istnieją bowiem legalne instrumenty podatkowe pozwalające na równoważenie kosztów i przychodów, tak by w końcowym rozliczeniu obciążenie podatkowe zminimalizować lub go całkowicie uniknąć.

Podkreślenia wymaga, że w sytuacji, gdy Spółka nie nadesłała sprawozdania finansowego za 2012 r. nie ma możliwości oceny jej rzeczywistej sytuacji finansowej. Brak jest bowiem danych odnośnie wielkości uzyskanego przychodu, rozmiaru i rodzaju poniesionych wydatków. W konsekwencji nie jest możliwe udzielenie odpowiedzi na pytanie odnośnie finansowych możliwości Spółki.

Ponadto jak wynika z nadesłanych do akt deklaracji VAT – 7 za okres od stycznia do czerwca 2013 r. działalność gospodarcza Spółki generuje znaczny obrót. Oznacza to, że skarżąca nadal dokonuje czynności gospodarczych, które generują określony zysk, pomimo wskazanej złej kondycji finansowej i braku środków na uiszczenie wpisu sądowego.

Końcowo należy dodać, że poniesienie straty za ostatni rok obrotowy nie uzasadnia przyznania prawa pomocy, jeśli Spółka posiada znaczne środki w kapitale zakładowym, majątku lub środkach finansowych. W orzecznictwie zwraca się uwagę na fakt, że przedsiębiorstwo, które nie wykazało, że utraciło płynność finansową i nadal funkcjonuje w obrocie gospodarczym, nawet pomimo trudności finansowych powinno partycypować w kosztach postępowania sądowego (por. postanowienie NSA z 1 kwietnia 2008 r. I OZ 208/08).

W toku rozpoznania przedmiotowego wniosku wzięto także pod uwagę ilość postępowań sądowych zainicjowanych przez Spółkę przed tutejszym sądem, łącznie 32 sprawy. Jednakże wykazane nieścisłości (brak wyciągów ze wszystkich rachunków bankowych, czy sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy) w powiązaniu z pozostałym materiałem dowodowym, nie pozwoliły na uwzględnienie wniosku Spółki z uwagi na niemożliwość dokonania pełnej oceny jej sytuacji majątkowej. Ocena taka jest konsekwencją działania Spółki, która nie dopełniła w sposób należyty ciążącego na niej obowiązku rzetelnego i wyczerpującego zaprezentowania swojej sytuacji finansowej.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 260 w związku z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a., orzeczono jak w sentencji.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...