VI SA/Wa 2651/12

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] października 2012 r. nr [...] Minister Administracji i Cyfryzacji powołując się na art. 5 ust. 1 i 3 oraz art. 7 ust. 7 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U. Nr 85, poz. 728 z późn. zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po rozpoznaniu odwołania z dnia [...] lipca 2012 r. wniesionego przez Panią M. A., Prezes Zarządu A. Sp. z o.o. z siedzibą w K. od decyzji z dnia [...] lipca 2012 r., nr [...] wydanej przez Dyrektora Centrum Obsługi Finansowej Poczta Polska S.A. ustalającej opłatę za używanie dwudziestu dziewięciu odbiorników telewizyjnych oraz dwudziestu dziewięciu odbiorników radiofonicznych w kwocie 16095,00 złotych utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Do powyższych rozstrzygnięć doszło w następującym stanie faktycznym sprawy.

W dniach [...] i [...] marca 2012 r. przeprowadzona została kontrola wykonania obowiązku rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych w lokalu "A.", znajdującym się w K. przy ul. S., zajmowanym na potrzeby prowadzonej przez A. Sp. z o.o. działalności gospodarczej.

Kontrola ta, która została przeprowadzona w obecności Pani M. A. – Prezes Zarządu spółki ujawniła w lokalu dwadzieścia dziewięć odbiorników telewizyjnych oraz tyleż samo odbiorników radiofonicznych. Z przeprowadzonej kontroli został sporządzony protokół, do którego dołączono oświadczenie podpisane przez Panią M. A. Potwierdziła ona, że okres używania odbiorników w kontrolowanym lokalu wynosi trzy miesiące i odbiorniki są urządzeniami technicznymi dostosowanymi do odbioru programu. Do protokołu nie załączono dokumentów potwierdzających rejestrację używanych odbiorników. Protokół został bez zastrzeżeń podpisany przez kontrolerów i Panią M. A.

W związku z ustaleniami, poczynionymi w czasie kontroli organ I instancji wszczął postępowanie administracyjne w sprawie stwierdzenia używania niezarejestrowanych odbiorników telewizyjnych i radiowych oraz pouczył stronę o treści art. 10 k.p.a.

Pismem z dnia [...] maja 2012 r. spółka wyjaśniła, że w obiekcie, w którym dokonano kontroli w ostatnich miesiącach przeprowadzone były roboty budowlane, których zakończenie zbiegło się z kontrolą wykonania obowiązku rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych. Strona podkreśliła, że ściśle współpracowała z osobami kontrolującymi umożliwiając im ustalenie rzeczywistego stanu faktycznego. Prezes spółki przesłała kopię faktur dotyczących zakupu odbiorników oraz poinformowała, że dokonała już ich zgłoszenia.

Po przeprowadzeniu postępowania w dniu [...] lipca 2012 r. organ I instancji wydał decyzję nr [...] ustalającą opłatę za używanie dwudziestu dziewięciu niezarejestrowanych odbiorników radiofonicznych w kwocie 16095,00 zł.

Od powyższej decyzji strona wniosła odwołanie, w którym domagała się uchylenia przedmiotowej decyzji bądź też jej zmiany poprzez ustalenie niższej opłaty za używanie niezarejestrowanych odbiorników RTV. Strona podniosła, że odbiorniki zostały zakupione pod koniec 2011 r. i zakup ten był związany z remontem budynku oraz unowocześnieniu jego zaplecza noclegowego.

Strona zaznaczyła, że część apartamentów, znajdujących się w budynku należy do prywatnych właścicieli i że do nich trafiła część zakupionych odbiorników. Spółka nie zdążyła w terminie zarejestrować odbiorników z uwagi na trwające prace remontowe. Ostatecznie obowiązek ten został dopełniony w dniu [...] marca 2012 r. Spółka dalej wyjaśniła, że niedochowanie terminu rejestracji odbiorników spowodowane było przede wszystkim jej nieświadomością, że termin ten wynosi 14 dni od dnia nabycia urządzeń. Strona wniosła o miarkowanie ustalonej orzeczeniem kwoty opłaty za używanie niezarejestrownych odbiorników radiofonicznych z uwagi na krótki okres ich używania bez zarejestrowania.

Minister Administracji i Cyfryzacji utrzymując zaskarżoną decyzję w mocy podkreślił, że w świetle art. 2 ustawy o opłatach abonamentowych zdolność do natychmiastowego odbioru programu przez odbiornik jest równoznaczna ze stwierdzeniem, że odbiornik jest używany, a to z kolei prowadzi do wniosku, że posiadacz jest obowiązany do wniesienia opłaty abonamentowej za jego używanie. Opłatę tę uiszcza się za każdy odbiornik używany w lokalu o charakterze handlowym, usługowym czy produkcyjnym mieszczącym się poza lokalem mieszkalnym. Stan faktyczny w sprawie nie budzi wątpliwości. Został potwierdzony protokołem oraz oświadczeniem podpisanym przez Prezesa Zarządu spółki. W tym stanie rzeczy, oczywistym jest, że strona uchybiła 14 - dniowemu terminowi do rejestracji odbiorników, wynikającemu z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 25 września 2007 r. w sprawie warunków i trybu rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych (Dz. U. Nr 187, poz. 1342). Organ powołał się na art. 7 ust. 6 ustawy o opłatach abonamentowych, zgodnie z którym w przypadku stwierdzenia używania niezarejestrowanego odbiornika, kierownik jednostki operatora publicznego wydaje decyzję, w której nakazuje rejestrację odbiornika oraz ustala opłatę za używanie niezarejestrowanego odbiornika. Wysokość tej opłaty wynika wprost z treści art. 5 ust. 3 w/w ustawy, opłata ta jest stała i stanowi trzydziestokrotność miesięcznej opłaty abonamentowej obowiązującej w dniu stwierdzenia używania niezarejestrownego odbiornika. Przepis powołanej ustawy nie daje organom administracji publicznej podstaw prawnych do miarkowania wysokości nałożonej opłaty czy też odstąpienia od jej nałożenia, jeżeli zostały spełnione przesłanki do jej ustalenia jak również uzależnienia jej wysokości od faktycznego okresu używania niezarejestrownych odbiorników.

W tym stanie rzeczy zaskarżona decyzja organu I instancji odpowiada prawu.

Na decyzję z dnia [...] października 2012 r. wydaną przez Ministra Administracji i Cyfryzacji strona wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie domagając się jej uchylenia oraz zasądzenia na rzecz skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych.

Zaskarżonej decyzji spółka zarzuciła:

1) naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 2 ust. 2 ustawy o opłatach abonamentowych, które miało wpływ na wynik sprawy poprzez przyjęcie, że skarżąca używała odbiorników w chwili przeprowadzonej kontroli,

2) naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 7 k.p.a. poprzez niepodjęcie wszelkich możliwych czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.

Uzasadniając skargę, strona wskazała, że w czasie kontroli pokoje w których znajdowały się odbiorniki były ciągle zajęte przez gości. Organ przeprowadzający kontrolę przyjął jedynie domniemanie, wynikające z art. 2 ust. 2 ustawy o opłatach abonamentowych, że odbiorniki będące w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu są tym samym używane.

Skarżąca wskazała w tym miejscu, że większość przedmiotowych odbiorników nie była używana ze względu na trwający remont obiektu, który zbiegł się z przeprowadzoną kontrolą. Oczywistym jest, że w trakcie prowadzonego remontu pokoje, które były odnawiane nie mogły być użytkowane przez gości, a tym samym również znajdujące się w tych pokojach odbiorniki telewizyjne i radiowe nie były użytkowane.

Domniemanie ustawowe, które przyjął kontrolujący nie zostało więc udowodnione i zdaniem skarżącej jej twierdzenia oraz przedstawiona dokumentacja obalają je.

W tym stanie rzeczy doszło do naruszenia art. 7 k.p.a., albowiem organ na podstawę wydania zaskarżonej decyzji przyjął własne twierdzenia, nie biorąc zupełnie pod uwagę okoliczności, na które skarżąca od początku wskazywała tj. nie uwzględniając faktu, że w rzeczywistości odbiorniki znajdujące się w obiekcie nie były eksploatowane.

Poza tym niesłusznie przyjął organ II instancji w uzasadnieniu swojej decyzji, że organ nie miał obowiązku ustalać, kto jest właścicielem znajdujących się w bloku odbiorników oraz na jakiej podstawie znajduje się w posiadaniu strony.

W niniejszej sprawie organ administracyjny oparł swoje rozstrzygnięcie na niepełnym materiale dowodowym, nie dążąc w trakcie postępowania do ustalenia rzeczywistego stanu faktycznego.

Skarżąca wskazała, że część odbiorników należy do prywatnych właścicieli, za których działanie lub zaniechania skarżąca spółka nie może ponosić odpowiedzialności i którzy we własnym zakresie winni zarejestrować należące do nich odbiorniki. Nie można przyjąć domniemania, że skoro odbiorniki także znajdują się w obiekcie należącym do skarżącej, to z pewnością są jej własnością oraz, że są przez skarżącą używane.

Strona wyjaśniła także, że zwłoka w zarejestrowaniu należących do niej odbiorników spowodowana była pracami remontowymi i odnowieniu obiektu oraz brakiem świadomości skarżącej co do konieczności zarejestrowania radioodbiorników w terminie 14 dni od chwili nabycia urządzeń a nie chęcią uchylenia się od płacenia abonamentu. Potwierdza to fakt rychłego zarejestrowania odbiorników, natychmiast po powzięciu informacji o tym, że termin rejestracji już upłynął. Fakt ten stanowi okoliczność łagodzącą i powinien wpłynąć na miarkowanie opłaty, która w ustalonej kwocie jest wyjątkowo dotkliwa dla spółki w stosunku do wagi jej zaniedbania. Dlatego trzydziestokrotność należności miesięcznej opłaty abonamentowej jest zdecydowanie wygórowana.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Dokonując oceny zasadności skargi "A." Sp. z o.o. w K. na decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] października 2012 r. Sąd doszedł do przekonania, że skarga ta nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 z 2002 r. poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu, kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sądy administracyjne sprawują więc kontrolę aktów i czynności z zakresu administracji publicznej pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słusznościowych.

Ponadto Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.).

Skarga spółki podnosi dwojakiego rodzaju zarzuty: naruszenie przepisów postępowania a w konsekwencji również naruszenia prawa materialnego.

Wbrew twierdzeniom strony, organ dołożył należytej staranności w zebraniu i ocenie materiału dowodowego w sprawie. Do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego organ zastosował właściwe przepisy prawa materialnego.

Wydając rozstrzygnięcie w sprawie organy oparły się na protokole z kontroli obiektu, która miała miejsce w dniu [...] marca 2012 r. i odbyła się w obecności Prezes Zarządu spółki M. A. Udzielała ona wyjaśnień kontrolującym oraz złożyła pisemne oświadczenie, w oparciu o które sporządzony został protokół, który został podpisany przez kontrolującego oraz przez M. A. Protokół ten w myśl art. 76 § 1 k.p.a. jako dokument urzędowy stanowi dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone. Z protokołu tego oraz z oświadczenia M. A. wynika, iż w obiekcie znajduje się 29 odbiorników radiowych i 29 odbiorników telewizyjnych, które nie zostały poddane procedurze rejestracji. Według oświadczenia M. A. wszystkie te odbiorniki były użytkowane przez okres 3 miesięcy i są technicznie dostosowane do odbioru programu. Uruchomienia tych odbiorników w celu stwierdzenia technicznej możliwości dostosowania do odbioru programu nie uczyniono, albowiem lokale były zajęte przez gości.

W tym niespornym między stronami stanie faktycznym organ nie był obowiązany do prowadzenia dalszego postępowania dowodowego.

Zarówno protokół kontroli, oświadczenie M. A. jak również wyjaśnienia strony zawarte w piśmie z [...] maja 20012 r. oraz faktury nabycia odbiorników dały organom podstawę, aby spółkę uznać za posiadacza tych urządzeń i zastosować w stosunku do niej domniemania z art. 2 ust. 2 ustawy o opłatach abonamentowych. Poza tym, po kontroli spółka zgłosiła owe telewizory oraz radioodbiorniki celem ustalenia opłat abonamentowych.

W tym stanie rzeczy organ był zwolniony od dalszego badania, dla kogo urządzenia te zostały zakupione. Spółka poprzez zachowanie i oświadczenie swojego organu dała podstawę do przyjęcia, że jest administratorem całego budynku, stąd też nie było konieczne dalsze ustalenie stanu własności poszczególnych lokali.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał zarzuty spółki za niezasadne.

Organy obu instancji nie uchybiły bowiem art. 7, 77 § 1, 80 i 107 § 3 k.p.a. oraz właściwie zastosowały art. 5 ust. 3 ustawy ustalając wysokość opłaty za niezarejestrowane odbiorniki radiowe i telewizyjne.

Przepisy prawa administracyjnego nie uzależniają wysokości nałożonej sankcji od dobrej bądź złej wiary podmiotu odpowiedzialnego. Sankcje prawnoadministracyjne stosowane są bowiem za samo naruszenie obowiązujących przepisów. Nie ma też możliwości "miarkowania" wysokości nakładanych kar, albowiem organy administracyjne wiążą w tym względzie obowiązujące przepisy prawa.

W tym stanie rzeczy Sąd wobec bezzasadności zarzutów skargi orzekł o jej oddaleniu na mocy art. 151 p.p.s.a.