II OSK 2768/12

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 5 lipca 2012 r., sygn. akt II SA/Kr 1926/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie umorzył postępowanie sądowe w sprawie ze skargi [...] Sp. z o.o. w W. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] grudnia 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do złożenia odwołania.

Sąd wskazał, że decyzją z dnia [...] lipca 2008 r. nr [...] Prezydent Miasta K. zezwolił na usunięcie drzew ozdobnych z nieruchomości nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K.

[...] Sp. z o.o. w W. wniosła od tej decyzji odwołanie, jednakże Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia [...] grudnia 2008 r. znak: [...] odmówiło przywrócenia terminu do jego wniesienia.

Skargę na to postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wniosła [...] Sp. z o.o. w W., zarzucając naruszenie art. 58 § 1 i 2 k.p.a. poprzez przyjęcie, że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku strony skarżącej o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, naruszenie art. 59 § 1 k.p.a. w zw. z art. 141 § 1 i 2 k.p.a., art. 127 § 3 k.p.a. i art. 144 k.p.a. poprzez ich błędne zastosowanie w niniejszej sprawie i błędne pouczenie strony skarżącej, że od postanowienia z dnia [...] grudnia 2008 r. przysługuje wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, a nie skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego, naruszenie art. 9 k.p.a. poprzez nienależyte wykonanie obowiązku wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. wniosło o jej oddalenie podtrzymując swoje stanowisko zaprezentowane w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wskazał, że zaskarżonym w niniejszej sprawie postanowieniem z dnia [...] grudnia 2008 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. odmówiło przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] lipca 2008 r. Na skutek błędnego pouczenia zawartego w tym postanowieniu strona skarżąca złożyła wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Rozpoznając ten wniosek Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia [...] marca 2009 r. utrzymało w mocy swoje postanowienie z dnia [...] grudnia 2008 r. Następnie na skutek złożonej skargi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 18 września 2009 r. sygn. akt II SA/Kr 722/09 uchylił zaskarżone postanowienie Kolegium z dnia [...] marca 2009 r., pozostawiając w mocy postanowienie zaskarżone w niniejszej sprawie. Z kolei postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2009 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. działając na podstawie art. 134 k.p.a. w związku z art. 129 § 2 k.p.a. stwierdziło, iż odwołanie złożone przez [...] Sp. z o.o. od decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] lipca 2008 r. nr [...] zostało wniesione z uchybieniem terminu. W uzasadnieniu tego postanowienia Kolegium wskazało, że decyzja omawiana została skutecznie doręczona wiceprezesowi zarządu w dniu 18 lipca 2008 r., a zatem odwołanie mogło być złożone najpóźniej w dniu 1 sierpnia 2008 r. Kolegium zaznaczyło, że w/w decyzja zawierała prawidłowe pouczenie o prawie, terminie i sposobie złożenia odwołania. Skarga złożona na powyższe postanowienie prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 22 września 2009 r. sygn. akt II SA/Kr 1057/09 została oddalona. W wyroku tym Sąd wskazał, że kontrola legalności zaskarżonego postanowienia w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania obejmuje: po pierwsze - ocenę zasadności uznania, że odwołanie od decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] lipca 2008 r. zostało złożone przez skarżącą po upływie przewidzianego w art. 129 § 2 k.p.a. terminu do jego wniesienia, a po drugie ocenę prawidłowości orzekania w przedmiocie wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia tego środka zaskarżenia. W pierwszej kwestii zaskarżone postanowienie nie budzi zastrzeżeń. Zawiera ono prawidłowe, znajdujące potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym ustalenia, które poddano ocenie z uwzględnieniem właściwych przepisów prawa. Powyższe jako niekwestionowane w skardze pozostaje poza szerszymi rozważaniami. W kwestii obejmującej ocenę legalności postanowienia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] grudnia 2008 r., Sąd uznał, że pomimo pewnych uchybień, przedmiotowe orzeczenie odpowiada prawu. W postanowieniu tym uwzględniono prawidłowo fakt złożenia przez stronę odwołania od decyzji organu pierwszej instancji po upływie terminu ustawowego oraz w konsekwencji wskazano trafnie na istnienie podstaw do rozpatrzenia wniosku o przywrócenie terminu do dokonania tej czynności procesowej. Ponadto w uzasadnieniu powołanego wyroku z dnia 22 września 2009 r. Sąd odniósł się także do zarzutów skargi dotyczących nagłej i ciężkiej choroby członków zarządu mających w ocenie strony skarżącej uzasadniać brak winy w uchybieniu terminu do wniesienia odwołania. Otóż Sąd stwierdził, że treść zaświadczeń lekarskich wskazuje, że pomimo stwierdzonej w nich niezdolności do pracy (a więc wielogodzinnego wykonywania obowiązków zawodowych), stan zdrowia obu pacjentów – nieprzebywających w szpitalu, mogących chodzić także w okresie zwolnienia lekarskiego - nie był na tyle zły, by uniemożliwiał im samodzielne dokonanie odkładanej uprzednio w czasie, terminowej czynności procesowej. Tak względy logiki, jak i doświadczenia życiowego nakazują uznać, że żadnej poważnej chorobie natury psychicznej lub fizycznej nie mogą towarzyszyć wskazania lekarskie dopuszczające możliwość chodzenia. Mając na uwadze powyższe Sąd stwierdził, że strona skarżąca nie uprawdopodobniła braku winy w uchybieniu terminu.

Z uwagi na przytoczone powyżej okoliczności przedmiotowej sprawy Sąd I instancji stwierdził, że kontrola zaskarżonego obecnie postanowienia Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] grudnia 2008 r. stała się bezprzedmiotowa. Dalszy etap postępowania został już bowiem prawomocnie zakończony poprzez oddalenie skargi na postanowienie w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania. Powyższe czyni zatem bezprzedmiotowym rozstrzyganie kwestii ewentualnego przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.

Mając powyższe na względzie oraz treść art. 161 § 1 pkt 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270), dalej p.p.s.a., sąd umorzył postępowanie sądowe w niniejszej sprawie jako bezprzedmiotowe.

Skargę kasacyjną od powyższego postanowienia złożyła [...] Sp. z o.o. z siedzibą w W., zaskarżając postanowienie w całości, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych za wszystkie instancje.

Zaskarżonemu postanowieniu skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1. niewłaściwe zastosowanie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a. poprzez bezzasadne wydanie postanowienia o umorzeniu postępowania sądowego, co w konsekwencji doprowadziło do nierozpoznania skargi;

2. błędne niezastosowanie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. i bezzasadne wydanie postanowienia o umorzeniu postępowania sądowego, co w konsekwencji doprowadziło do nierozpoznania skargi;

3. art. 3 § 1 oraz § 2 pkt 2 p.p.s.a. poprzez pozbawienie skarżącej możliwości poddania kontroli postanowienia SKO z dnia [...] grudnia 2008 r., a w konsekwencji pozbawienie skarżącej prawa do sądu;

4. błędne niezastosowanie art. 141 § 4 zd. 1 w zw. z art. 166 p.p.s.a. poprzez sporządzenie wadliwego uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, a w szczególności poprzez brak wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia i ograniczenie się jedynie do jej wskazania.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna zawiera usprawiedliwione podstawy.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2009 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. działając na podstawie art. 134 k.p.a. w związku z art. 129 § 2 k.p.a. stwierdziło, iż odwołanie złożone przez [...] Sp. z o.o. w W. od decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia [...] lipca 2008 r. nr [...] zostało wniesione z uchybieniem terminu. Skarga złożona na powyższe postanowienie prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 22 września 2009 r. sygn. akt II SA/Kr 1057/09 została oddalona. Podkreślenia jednakże wymaga, że przedmiotem kontroli tego Sądu było jedynie postanowienie stwierdzające uchybienie terminu do wniesienia odwołania. Kwestia ewentualnego przywrócenia terminu nie była przedmiotem postępowania, na co zwrócił uwagę NSA w wyroku z dnia 8 lutego 2011 r., sygn. akt II OSK 275/10, rozpoznając skargę kasacyjną od wyżej wskazanego wyroku WSA w Krakowie z dnia 22 września 2009 r. sygn. akt II SA/Kr 1057/09.

Słusznie zatem podniesiono w skardze kasacyjnej, że WSA w Krakowie w wyroku z dnia 22 września 2009 r. sygn. akt II SA/Kr 1057/09 dokonał oceny legalności postanowienia SKO w K. z dnia [...] kwietnia 2009 r. w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania, nie zaś skarżonego w niniejszej sprawie postanowienia SKO z dnia [...] grudnia 2008 r. w przedmiocie przywrócenia terminu i pomimo że Sąd ten odniósł się do postanowienia z dnia [...] grudnia 2008 r., rozważań w tym zakresie nie można uznać za rozstrzygnięcie sprawy w zakresie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.

Stąd nieuprawnione jest stanowisko Sądu I instancji w rozpoznawanej sprawie, że niniejsze postępowanie stało się bezprzedmiotowe, a w konsekwencji niezasadnie Sąd ten uznał, że postępowanie należało umorzyć.

W konsekwencji za usprawiedliwione należało uznać zarzuty skargi kasacyjnej naruszenia art. 161 § 1 pkt 3, art. 3 § 1 oraz § 2 pkt 2, art. 141 § 4 zd. 1 w zw. z art. 166 p.p.s.a.

Rozpoznając ponownie sprawę WSA w Krakowie dokona kontroli legalności postanowienia SKO w K. z dnia [...] grudnia 2008 r. mając na względzie poczynione powyżej uwagi.

W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 185 § 1 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji postanowienia.

Wniosek o zasądzenie kosztów postępowania nie mógł zostać uwzględniony wobec jednoznacznego brzmienia art. 203 pkt 1 p.p.s.a. nie pozwalającego przyjąć, że na podstawie tego przepisu stronie, która wniosła skargę kasacyjną, należy się od organu zwrot poniesionych przez nią niezbędnych kosztów postępowania kasacyjnego, również w przypadku, gdy w wyniku uwzględnienia skargi kasacyjnej zostało uchylone postanowienie sądu pierwszej instancji o odrzuceniu skargi lub o umorzeniu postępowania.