I SA/Bd 693/12
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy
2012-10-05Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Mariusz Pawełczak /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy Mariusz Pawełczak po rozpoznaniu w dniu 05 października 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. O. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi J. O. na interpretację indywidualną M. F. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług postanowił: oddalić wniosek
Uzasadnienie
W dniu 07 września 2012 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wpłynął na urzędowym formularzu wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy.
W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wnioskodawca podał, iż posiada mieszkanie o pow. 60 m², nieruchomość rolną o pow. 6 ha oraz mieszkanie odziedziczone w spadku po rodzicach. Wnioskodawca prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną oraz dwoma synami, którego dochód wynosi 4500 zł. Oświadczył, że innego majątku nie posiada.
Zarządzeniem z dnia 17 września 2012r. referendarz sądowy wezwał stronę
do sprecyzowania wniosku poprzez wskazanie, w jakim zakresie wnosi o przyznanie prawa pomocy oraz do nadesłania dokumentów obrazujących jej sytuację finansową.
W odpowiedzi wnioskodawca oświadczył, że wnosi o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia z kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata. Oświadczył, że nie posiada jakichkolwiek oszczędności. Posiada spółdzielcze własnościowe mieszkanie za które spłaca kredyt hipoteczny w kwocie 950 zł miesięcznie. Ponadto strona przesłała rozliczenie prowadzonej działalności gospodarczej za lata 2010-2012.
Mając na uwadze powyższe zważono, co następuje:
Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 poz. 270) – zwana dalej p.p.s.a. - prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych
oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 2 p.p.s.a.). Natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 p.p.s.a.). Stosownie do art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej
w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Natomiast przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym jest możliwe wówczas, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie
i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.). Instytucja prawa pomocy jest jednak wyjątkiem
od ogólnej zasady ustanowionej w art. 199 p.p.s.a., zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Ciężar wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy, o których mowa w art. 246 § 1 p.p.s.a. spoczywa na stronie składającej wniosek o jego przyznanie. Oznacza to, że powinna ona poczynić wszelkie kroki mające na celu uprawdopodobnienie tych okoliczności.
Konieczne jest również wskazanie, że strona wnosząca o przyznanie prawa pomocy składa stosowny wniosek na urzędowym formularzu (art. 252 § 2 p.p.s.a.). Sporządzony w ten sposób wniosek ma na celu ogólne zobrazowanie sytuacji majątkowej, rodzinnej, finansowej wnoszącego. W razie pojawienia się wątpliwości,
o do przedstawionych na formularzu danych bądź, jeśli okażą się one niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego, sąd administracyjny może na podstawie art. 255 p.p.s.a. wezwać stronę
do złożenia dodatkowych oświadczeń lub przedłożenia dokumentów źródłowych dotyczących stanu majątkowego, stanu rodzinnego i dochodów.
Przypomnieć należy, że prawo pomocy w zakresie całkowitym, o które ubiega
się wnioskodawca, którego istota polega na zwolnieniu strony z ponoszenia kosztów sądowych oraz kosztów wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika nie sprowadza
się do likwidacji tych ciężarów w ogóle, bo jest to niemożliwe, lecz jedynie
do przeniesienia ich na ogół podatników, a ściślej, na budżet państwa, składający
się z podatków i pozostałych wpływów. Koszty procesu przerzucane są, zatem
na innych i z tego też względu omawiana instytucja, stanowiąc pomoc państwa winna być przyznawana tym osobom, które jej rzeczywiście potrzebują i które z uwagi
na trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów procesu bez wywoływania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny.
Z dokumentów złożonych przez wnioskodawcę wynika, że w latach 2010-2011
z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskał dochód odpowiednio w kwocie 42.976,75 oraz 7.278,76 zł. Ponadto w roku bieżącym (rozliczenie za okres 01 styczeń-31 sierpnia) z tego tytułu osiągnął dochód w kwocie 3.428,08 zł. Jak wynika z informacji zawartych na urzędowym formularzu PPF strona posiada mieszkanie o pow. 60 m², nieruchomość rolną o pow. 6 ha oraz mieszkanie odziedziczone w spadku
po rodzicach. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną oraz dwoma synami, którego dochód wynosi 4500 zł. Strona nie przedstawiła pozostałych dokumentów, o które została wezwana zarządzeniem z dnia 17 września 2012r.,
Brak dokumentów tj. zeznań podatkowych wnioskodawcy oraz małżonki, wyciągów i wykazów z posiadanych kont bankowych, udokumentowanego oświadczenia o wysokości ponoszonych miesięcznie przez skarżącego wydatków związanych z utrzymaniem, wynajęciem mieszkania, domu, samochodu, zakupem lekarstw uniemożliwia rzetelnie ocenić sytuację materialną strony. Jak wynika
z przedłożonego rozliczenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wnioskodawca w 2011 r. oraz roku bieżącym osiągnął z tego tytułu dochód
w kwotach 7.278,76 zł oraz 3.428,08 zł. Tymczasem na urzędowym formularzu wskazuje, że z tego tytułu uzyskuje, co miesięcznie dochód w kwocie 3000 zł brutto. Warto również wskazać, iż niezrozumiałym jest sposób wyliczenia wskazanej
na formularzu kwoty netto 800 zł. Wskazane okoliczności poddały w wątpliwość kwestię rzeczywistych możliwości płatniczych strony, w tym zwłaszcza wysokość środków pieniężnych, jakie co miesiąc pozostają do jej dyspozycji. Referendarz sądowy rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy nie może się domyślać
i samodzielnie dochodzić, co mogłyby zawierać brakujące dokumenty. W świetle
art. 243 § 1 zdanie pierwsze p.p.s.a. postępowanie w przedmiocie prawa pomocy
jest postępowaniem wnioskowym, podejmowanym na wniosek osoby, w której interesie jest wypełnienie przesłanek przyznania prawa ubogich. Zgodnie z tym przepisem prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Oznacza to, że wyłączona jest na gruncie omawianej instytucji zasada oficjalności, czyli działania z urzędu, więc to wnioskodawca winien przekonać sąd administracyjny o swojej sytuacji rodzinnej, majątkowej
i finansowej i ją odpowiednio uwiarygodnić, referendarz zaś ma dokonać jedynie oceny przedstawionej sytuacji. Niewątpliwie im bardziej wnioskodawca zobrazuje, udokumentuje tę sytuację, tym większe możliwości wnikliwej oceny ma referendarz.
W przeciwnym razie strona musi się liczyć z negatywnymi dla siebie konsekwencjami braku wykazania przesłanek z art. 246 § 1 p.p.s.a. Zgodnie bowiem z tym przepisem ciężar dowodu spoczywa na stronie, która wnosi o przyznanie prawa pomocy.
W tym miejscu podkreślić należy, że jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniach z dnia 25 kwietnia 2008 r., sygn. akt: II OZ 322/08
i z dnia 24 czerwca 2008 r. sygn. akt I GZ 147/08 warunkiem przyznania prawa pomocy jest wykazanie przez wnioskodawcę, że znajduje się w sytuacji uprawniającej
go do przyznania mu takiego prawa, co niewątpliwie oznacza, iż ciężar dowodu spoczywa na stronie, która ubiega się o przyznanie prawa pomocy.
W niniejszej sprawie poza gołosłownymi twierdzeniami zawartymi we wniosku
o przyznanie prawa pomocy, skarżący nie uprawdopodobnił, że jego sytuacja materialna kwalifikuje go do przyznania mu tego prawa. Uchylając
się od przedstawienia wszystkich dokumentów, o które wzywał Sąd wskazujących
na swoją trudną sytuację skarżący powinien liczyć się z tym, że referendarz sądowy
nie będzie miał wystarczających podstaw do uznania jego oświadczeń i twierdzeń
za uprawdopodobnione, a tym samym za uzasadniające przyznanie prawa pomocy – podobne stanowisko wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia
5 czerwca 2008 r. sygn. akt: I FZ 236/08.
Reasumując, należy wskazać, że warunkiem, od którego zależy przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie całkowitym, jest konieczność wykazania przez stronę, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Ciężar dowodu w zakresie wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na wnioskodawcy. Skarżący nie uprawdopodobnił, iż znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z prawa pomocy, co skutkuje odmową przyznania prawa pomocy.
Z tych powodów na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. w związku z art. 245 § 2 i art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji.
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Mariusz Pawełczak /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy Mariusz Pawełczak po rozpoznaniu w dniu 05 października 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku J. O. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi J. O. na interpretację indywidualną M. F. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług postanowił: oddalić wniosek
Uzasadnienie
W dniu 07 września 2012 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wpłynął na urzędowym formularzu wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy.
W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wnioskodawca podał, iż posiada mieszkanie o pow. 60 m², nieruchomość rolną o pow. 6 ha oraz mieszkanie odziedziczone w spadku po rodzicach. Wnioskodawca prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną oraz dwoma synami, którego dochód wynosi 4500 zł. Oświadczył, że innego majątku nie posiada.
Zarządzeniem z dnia 17 września 2012r. referendarz sądowy wezwał stronę
do sprecyzowania wniosku poprzez wskazanie, w jakim zakresie wnosi o przyznanie prawa pomocy oraz do nadesłania dokumentów obrazujących jej sytuację finansową.
W odpowiedzi wnioskodawca oświadczył, że wnosi o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia z kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata. Oświadczył, że nie posiada jakichkolwiek oszczędności. Posiada spółdzielcze własnościowe mieszkanie za które spłaca kredyt hipoteczny w kwocie 950 zł miesięcznie. Ponadto strona przesłała rozliczenie prowadzonej działalności gospodarczej za lata 2010-2012.
Mając na uwadze powyższe zważono, co następuje:
Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 poz. 270) – zwana dalej p.p.s.a. - prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych
oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 2 p.p.s.a.). Natomiast prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 3 p.p.s.a.). Stosownie do art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej
w zakresie całkowitym następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Natomiast przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym jest możliwe wówczas, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie
i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.). Instytucja prawa pomocy jest jednak wyjątkiem
od ogólnej zasady ustanowionej w art. 199 p.p.s.a., zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Ciężar wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy, o których mowa w art. 246 § 1 p.p.s.a. spoczywa na stronie składającej wniosek o jego przyznanie. Oznacza to, że powinna ona poczynić wszelkie kroki mające na celu uprawdopodobnienie tych okoliczności.
Konieczne jest również wskazanie, że strona wnosząca o przyznanie prawa pomocy składa stosowny wniosek na urzędowym formularzu (art. 252 § 2 p.p.s.a.). Sporządzony w ten sposób wniosek ma na celu ogólne zobrazowanie sytuacji majątkowej, rodzinnej, finansowej wnoszącego. W razie pojawienia się wątpliwości,
o do przedstawionych na formularzu danych bądź, jeśli okażą się one niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego, sąd administracyjny może na podstawie art. 255 p.p.s.a. wezwać stronę
do złożenia dodatkowych oświadczeń lub przedłożenia dokumentów źródłowych dotyczących stanu majątkowego, stanu rodzinnego i dochodów.
Przypomnieć należy, że prawo pomocy w zakresie całkowitym, o które ubiega
się wnioskodawca, którego istota polega na zwolnieniu strony z ponoszenia kosztów sądowych oraz kosztów wynagrodzenia zawodowego pełnomocnika nie sprowadza
się do likwidacji tych ciężarów w ogóle, bo jest to niemożliwe, lecz jedynie
do przeniesienia ich na ogół podatników, a ściślej, na budżet państwa, składający
się z podatków i pozostałych wpływów. Koszty procesu przerzucane są, zatem
na innych i z tego też względu omawiana instytucja, stanowiąc pomoc państwa winna być przyznawana tym osobom, które jej rzeczywiście potrzebują i które z uwagi
na trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów procesu bez wywoływania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny.
Z dokumentów złożonych przez wnioskodawcę wynika, że w latach 2010-2011
z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskał dochód odpowiednio w kwocie 42.976,75 oraz 7.278,76 zł. Ponadto w roku bieżącym (rozliczenie za okres 01 styczeń-31 sierpnia) z tego tytułu osiągnął dochód w kwocie 3.428,08 zł. Jak wynika z informacji zawartych na urzędowym formularzu PPF strona posiada mieszkanie o pow. 60 m², nieruchomość rolną o pow. 6 ha oraz mieszkanie odziedziczone w spadku
po rodzicach. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe wraz z żoną oraz dwoma synami, którego dochód wynosi 4500 zł. Strona nie przedstawiła pozostałych dokumentów, o które została wezwana zarządzeniem z dnia 17 września 2012r.,
Brak dokumentów tj. zeznań podatkowych wnioskodawcy oraz małżonki, wyciągów i wykazów z posiadanych kont bankowych, udokumentowanego oświadczenia o wysokości ponoszonych miesięcznie przez skarżącego wydatków związanych z utrzymaniem, wynajęciem mieszkania, domu, samochodu, zakupem lekarstw uniemożliwia rzetelnie ocenić sytuację materialną strony. Jak wynika
z przedłożonego rozliczenia z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wnioskodawca w 2011 r. oraz roku bieżącym osiągnął z tego tytułu dochód
w kwotach 7.278,76 zł oraz 3.428,08 zł. Tymczasem na urzędowym formularzu wskazuje, że z tego tytułu uzyskuje, co miesięcznie dochód w kwocie 3000 zł brutto. Warto również wskazać, iż niezrozumiałym jest sposób wyliczenia wskazanej
na formularzu kwoty netto 800 zł. Wskazane okoliczności poddały w wątpliwość kwestię rzeczywistych możliwości płatniczych strony, w tym zwłaszcza wysokość środków pieniężnych, jakie co miesiąc pozostają do jej dyspozycji. Referendarz sądowy rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy nie może się domyślać
i samodzielnie dochodzić, co mogłyby zawierać brakujące dokumenty. W świetle
art. 243 § 1 zdanie pierwsze p.p.s.a. postępowanie w przedmiocie prawa pomocy
jest postępowaniem wnioskowym, podejmowanym na wniosek osoby, w której interesie jest wypełnienie przesłanek przyznania prawa ubogich. Zgodnie z tym przepisem prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Oznacza to, że wyłączona jest na gruncie omawianej instytucji zasada oficjalności, czyli działania z urzędu, więc to wnioskodawca winien przekonać sąd administracyjny o swojej sytuacji rodzinnej, majątkowej
i finansowej i ją odpowiednio uwiarygodnić, referendarz zaś ma dokonać jedynie oceny przedstawionej sytuacji. Niewątpliwie im bardziej wnioskodawca zobrazuje, udokumentuje tę sytuację, tym większe możliwości wnikliwej oceny ma referendarz.
W przeciwnym razie strona musi się liczyć z negatywnymi dla siebie konsekwencjami braku wykazania przesłanek z art. 246 § 1 p.p.s.a. Zgodnie bowiem z tym przepisem ciężar dowodu spoczywa na stronie, która wnosi o przyznanie prawa pomocy.
W tym miejscu podkreślić należy, że jak słusznie wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniach z dnia 25 kwietnia 2008 r., sygn. akt: II OZ 322/08
i z dnia 24 czerwca 2008 r. sygn. akt I GZ 147/08 warunkiem przyznania prawa pomocy jest wykazanie przez wnioskodawcę, że znajduje się w sytuacji uprawniającej
go do przyznania mu takiego prawa, co niewątpliwie oznacza, iż ciężar dowodu spoczywa na stronie, która ubiega się o przyznanie prawa pomocy.
W niniejszej sprawie poza gołosłownymi twierdzeniami zawartymi we wniosku
o przyznanie prawa pomocy, skarżący nie uprawdopodobnił, że jego sytuacja materialna kwalifikuje go do przyznania mu tego prawa. Uchylając
się od przedstawienia wszystkich dokumentów, o które wzywał Sąd wskazujących
na swoją trudną sytuację skarżący powinien liczyć się z tym, że referendarz sądowy
nie będzie miał wystarczających podstaw do uznania jego oświadczeń i twierdzeń
za uprawdopodobnione, a tym samym za uzasadniające przyznanie prawa pomocy – podobne stanowisko wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia
5 czerwca 2008 r. sygn. akt: I FZ 236/08.
Reasumując, należy wskazać, że warunkiem, od którego zależy przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy w zakresie całkowitym, jest konieczność wykazania przez stronę, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Ciężar dowodu w zakresie wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na wnioskodawcy. Skarżący nie uprawdopodobnił, iż znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z prawa pomocy, co skutkuje odmową przyznania prawa pomocy.
Z tych powodów na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. w związku z art. 245 § 2 i art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a. orzeczono jak w sentencji.