II SA/Kr 875/12
Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2012-07-20Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Monika Rudzka /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A.K. i A.K. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A.K. i A.K. na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 6 kwietnia 2012 r. Nr: [...] znak: [...] w przedmiocie opłaty legalizacyjnej p o s t a n a w i a zwolnić skarżących od kosztów sądowych w 1/2 części; I) w pozostałej części wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oddalić
Uzasadnienie
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 6 kwietnia 2012 roku w przedmiocie opłaty legalizacyjnej skarżący A.K. i A.K. zawarli wniosek o zwolnienie ich w całości od opłaty sądowej od skargi.
W związku z tym, że wniosek o przyznanie prawa pomocy został złożony bez zachowania przewidzianej prawem formy, w wykonaniu zarządzenia Przewodniczącego Wydziału z dnia 11 czerwca 2012 roku skarżącym zostały przesłane urzędowe formularze "PPF" celem ich wypełnienia w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku o przyznanie prawa pomocy bez rozpoznania.
W zakreślonym terminie skarżący uzupełnili brak. Z zakreślenia dokonanego w rubryce 4 formularza wynika, że skarżący domagają się zwolnienia od kosztów sądowych w całości. We wniosku skarżący oświadczyli, że prowadzą wspólne gospodarstwo domowe wraz z córką M.B. oraz wnukiem K.B. . Ich miesięczny dochód wynosi 3.304,75 zł i stanowi go renta A.K. w wysokości 1.533,72 zł oraz emerytura A.K. w wysokości 1,771,03 zł. Córka skarżących nie uzyskuje żadnych dochodów, przebywa na urlopie wychowawczym. W skład majątku skarżących wchodzi dom o powierzchni 70 m², mieszkanie o powierzchni 54 m² oraz nieruchomość rolna wielkości 0,68 ha. Skarżący nie posiadają oszczędności, jak również cennych przedmiotów o wartości powyżej 3000 euro.
W uzasadnieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżący podnieśli, iż cała rodzina utrzymuje się wyłącznie z wykazanej renty i emerytury. A.K., od ponad 30 lat przebywa na rencie powypadkowej. Stan jego zdrowia bardzo się pogarsza. Kolejki do specjalistów: ortopedy, neurologa i okulisty są tak długie, że skarżący zmuszeni są korzystać z wizyt prywatnych. A.K,. od kilkunastu lat jest w ciągłym leczeniu chorób tarczycy, neurologicznych, okulistycznych, a ostatnio również boreliozy. Przeprowadzane prywatnie badania oraz wizyty u specjalistów są bardzo drogie. Po opłaceniu mediów skarżących nie stać na wykupienie wszystkich lekarstw. Wnioskodawcy żyją bardzo skromnie, nie korzystają z żadnych zapomóg, a stan ich zdrowia nie pozwala na podjęcie dodatkowej pracy. Ani skarżący, ani ich córka, nie posiadają samochodu, ani innych przedmiotów wartościowych. Nie mają komputera, ani dostępu do internetu. Do wniosku skarżący załączyli wynik badania skarżącej z dnia 4 października 2011 roku ze zdiagnozowaną boreliozą.
Mając powyższe na uwadze, zważono, co następuje:
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego.
Zgodnie z art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.) przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Prawo pomocy w zakresie częściowym, którego przyznania domagają się skarżący, obejmuje m. in. zwolnienie od opłat sądowych w całości lub w części. Częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części lub określonej ich kwoty pieniężnej (art. 245 § 3 i 4 p.p.s.a.).
Należy zauważyć, że zwolnienie od kosztów sądowych stanowi odstępstwo od generalnej zasady partycypowania stron w kosztach postępowania, wyrażonej w art. 199 p.p.s.a., zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zatem prawo pomocy jako instytucja o charakterze wyjątkowym winno być stosowane jedynie w wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, gdy wnioskodawca nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania. Do osób takich zaliczyć można m. in. bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku lub osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia, bądź środki te są bardzo ograniczone i zaspakajają tylko podstawowe potrzeby życiowe.
W ocenie orzekającego w przedmiotowej sprawie skarżący uwiarygodnili w sposób wystarczający, że nie posiadają dostatecznych środków na pokrycie pełnych kosztów sądowych. Skarżący A.K. jest od ponad 30 lat rencistą, a wysokość pobieranego w miesiącu świadczenia wynosi 1.533,72 zł. Skarżąca A.K. jest schorowaną emerytką pobierającą świadczenie emerytalne w kwocie 1.771,03 zł. Łączne dochody małżonków K. wynoszą zatem 3.304,75 zł i przypadają na cztery osoby, bowiem we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje nie uzyskująca żadnych dochodów córka skarżących i wnuk. Dochód przypadający na jednego członka rodziny wynosi zatem 826,19 zł. W związku z licznymi schorzeniami skarżący ponoszą wydatki na zakup lekarstw, badania i specjalistyczne wizyty lekarskie. Skarżący nie dysponują żadnymi oszczędnościami, jak również przedmiotami wartościowymi, które mogliby spieniężyć celem pokrycia kosztów sądowych. Biorąc pod uwagę wskazane okoliczności orzekający uznał, że skarżący nie są w stanie ponieść pełnych kosztów sądowych bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny. Zasadnym jest zatem zwolnienie skarżących od kosztów sądowych w 1/2 części.
Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w całości nie mógł zostać uwzględniony z następujących powodów. Świadczenia emerytalne i rentowe pobierane przez skarżących, choć nie są wysokie, stanowią jednak stałe źródło ich dochodu. Sytuacja taka pozwala na sukcesywne czynienie oszczędności na pokrycie choćby części kosztów związanych z zainicjowanym postępowaniem sądowym.
Należy także zauważyć, iż skarżący są właścicielami majątku w postaci domu o powierzchni 70 m², mieszkania o powierzchni 54 m² i nieruchomości rolnej o areale 0,68 ha. Istotne jest bowiem, że gospodarstwo rolne stwarza możliwość uprawy na potrzeby własne, co obniża koszty związane z utrzymaniem, a posiadane nieruchomości mogą służyć jako zabezpieczenie pożyczki lub kredytu, jeżeli właścicielom, którzy są zobowiązani do poniesienia określonych wydatków, brakuje bieżących środków finansowych. Pogląd ten prezentowany jest w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (por. postanowienie z dnia 24 marca 2004r., sygn. akt FZ 10/04; postanowienie z dnia 15 kwietnia 2004r., sygn. akt FZ 9/04; postanowienie z dnia 17 października 2005r. sygn. akt II FZ 681/05). Podziela go również orzekający w niniejszej sprawie.
W analizowanej sytuacji majątkowej wnioskodawców zwolnienie ich od kosztów sądowych w całości byłoby niezasadne. Konieczność poniesienia 1/2 części z ich ogólnej sumy nie naraża natomiast skarżących na pogorszenie warunków bytowych – z jednej strony, z drugiej zaś - odpowiada fiskalnemu interesowi Państwa, które swoją pomoc powinno gwarantować tylko najbardziej potrzebującym.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270).
Nietezowane
Artykuły przypisane do orzeczenia
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.
Skład sądu
Monika Rudzka /przewodniczący sprawozdawca/Sentencja
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A.K. i A.K. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A.K. i A.K. na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 6 kwietnia 2012 r. Nr: [...] znak: [...] w przedmiocie opłaty legalizacyjnej p o s t a n a w i a zwolnić skarżących od kosztów sądowych w 1/2 części; I) w pozostałej części wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oddalić
Uzasadnienie
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia 6 kwietnia 2012 roku w przedmiocie opłaty legalizacyjnej skarżący A.K. i A.K. zawarli wniosek o zwolnienie ich w całości od opłaty sądowej od skargi.
W związku z tym, że wniosek o przyznanie prawa pomocy został złożony bez zachowania przewidzianej prawem formy, w wykonaniu zarządzenia Przewodniczącego Wydziału z dnia 11 czerwca 2012 roku skarżącym zostały przesłane urzędowe formularze "PPF" celem ich wypełnienia w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku o przyznanie prawa pomocy bez rozpoznania.
W zakreślonym terminie skarżący uzupełnili brak. Z zakreślenia dokonanego w rubryce 4 formularza wynika, że skarżący domagają się zwolnienia od kosztów sądowych w całości. We wniosku skarżący oświadczyli, że prowadzą wspólne gospodarstwo domowe wraz z córką M.B. oraz wnukiem K.B. . Ich miesięczny dochód wynosi 3.304,75 zł i stanowi go renta A.K. w wysokości 1.533,72 zł oraz emerytura A.K. w wysokości 1,771,03 zł. Córka skarżących nie uzyskuje żadnych dochodów, przebywa na urlopie wychowawczym. W skład majątku skarżących wchodzi dom o powierzchni 70 m², mieszkanie o powierzchni 54 m² oraz nieruchomość rolna wielkości 0,68 ha. Skarżący nie posiadają oszczędności, jak również cennych przedmiotów o wartości powyżej 3000 euro.
W uzasadnieniu wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżący podnieśli, iż cała rodzina utrzymuje się wyłącznie z wykazanej renty i emerytury. A.K., od ponad 30 lat przebywa na rencie powypadkowej. Stan jego zdrowia bardzo się pogarsza. Kolejki do specjalistów: ortopedy, neurologa i okulisty są tak długie, że skarżący zmuszeni są korzystać z wizyt prywatnych. A.K,. od kilkunastu lat jest w ciągłym leczeniu chorób tarczycy, neurologicznych, okulistycznych, a ostatnio również boreliozy. Przeprowadzane prywatnie badania oraz wizyty u specjalistów są bardzo drogie. Po opłaceniu mediów skarżących nie stać na wykupienie wszystkich lekarstw. Wnioskodawcy żyją bardzo skromnie, nie korzystają z żadnych zapomóg, a stan ich zdrowia nie pozwala na podjęcie dodatkowej pracy. Ani skarżący, ani ich córka, nie posiadają samochodu, ani innych przedmiotów wartościowych. Nie mają komputera, ani dostępu do internetu. Do wniosku skarżący załączyli wynik badania skarżącej z dnia 4 października 2011 roku ze zdiagnozowaną boreliozą.
Mając powyższe na uwadze, zważono, co następuje:
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego.
Zgodnie z art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.) przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym przysługuje osobie fizycznej, która wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Prawo pomocy w zakresie częściowym, którego przyznania domagają się skarżący, obejmuje m. in. zwolnienie od opłat sądowych w całości lub w części. Częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od poniesienia ułamkowej ich części lub określonej ich kwoty pieniężnej (art. 245 § 3 i 4 p.p.s.a.).
Należy zauważyć, że zwolnienie od kosztów sądowych stanowi odstępstwo od generalnej zasady partycypowania stron w kosztach postępowania, wyrażonej w art. 199 p.p.s.a., zgodnie z którą strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Zatem prawo pomocy jako instytucja o charakterze wyjątkowym winno być stosowane jedynie w wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami, gdy wnioskodawca nie posiada żadnych lub wystarczających możliwości sfinansowania kosztów postępowania. Do osób takich zaliczyć można m. in. bezrobotnych, którzy nie pobierają zasiłku lub osoby, które ze względu na okoliczności życiowe pozbawione są środków do życia, bądź środki te są bardzo ograniczone i zaspakajają tylko podstawowe potrzeby życiowe.
W ocenie orzekającego w przedmiotowej sprawie skarżący uwiarygodnili w sposób wystarczający, że nie posiadają dostatecznych środków na pokrycie pełnych kosztów sądowych. Skarżący A.K. jest od ponad 30 lat rencistą, a wysokość pobieranego w miesiącu świadczenia wynosi 1.533,72 zł. Skarżąca A.K. jest schorowaną emerytką pobierającą świadczenie emerytalne w kwocie 1.771,03 zł. Łączne dochody małżonków K. wynoszą zatem 3.304,75 zł i przypadają na cztery osoby, bowiem we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje nie uzyskująca żadnych dochodów córka skarżących i wnuk. Dochód przypadający na jednego członka rodziny wynosi zatem 826,19 zł. W związku z licznymi schorzeniami skarżący ponoszą wydatki na zakup lekarstw, badania i specjalistyczne wizyty lekarskie. Skarżący nie dysponują żadnymi oszczędnościami, jak również przedmiotami wartościowymi, które mogliby spieniężyć celem pokrycia kosztów sądowych. Biorąc pod uwagę wskazane okoliczności orzekający uznał, że skarżący nie są w stanie ponieść pełnych kosztów sądowych bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny. Zasadnym jest zatem zwolnienie skarżących od kosztów sądowych w 1/2 części.
Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w całości nie mógł zostać uwzględniony z następujących powodów. Świadczenia emerytalne i rentowe pobierane przez skarżących, choć nie są wysokie, stanowią jednak stałe źródło ich dochodu. Sytuacja taka pozwala na sukcesywne czynienie oszczędności na pokrycie choćby części kosztów związanych z zainicjowanym postępowaniem sądowym.
Należy także zauważyć, iż skarżący są właścicielami majątku w postaci domu o powierzchni 70 m², mieszkania o powierzchni 54 m² i nieruchomości rolnej o areale 0,68 ha. Istotne jest bowiem, że gospodarstwo rolne stwarza możliwość uprawy na potrzeby własne, co obniża koszty związane z utrzymaniem, a posiadane nieruchomości mogą służyć jako zabezpieczenie pożyczki lub kredytu, jeżeli właścicielom, którzy są zobowiązani do poniesienia określonych wydatków, brakuje bieżących środków finansowych. Pogląd ten prezentowany jest w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (por. postanowienie z dnia 24 marca 2004r., sygn. akt FZ 10/04; postanowienie z dnia 15 kwietnia 2004r., sygn. akt FZ 9/04; postanowienie z dnia 17 października 2005r. sygn. akt II FZ 681/05). Podziela go również orzekający w niniejszej sprawie.
W analizowanej sytuacji majątkowej wnioskodawców zwolnienie ich od kosztów sądowych w całości byłoby niezasadne. Konieczność poniesienia 1/2 części z ich ogólnej sumy nie naraża natomiast skarżących na pogorszenie warunków bytowych – z jednej strony, z drugiej zaś - odpowiada fiskalnemu interesowi Państwa, które swoją pomoc powinno gwarantować tylko najbardziej potrzebującym.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 245 § 3, art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r., poz. 270).
