• I SA/Lu 108/14 - Postanow...
  28.03.2024

I SA/Lu 108/14

Postanowienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
2014-06-12

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Małgorzata Fita /przewodniczący sprawozdawca/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Małgorzata Fita po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Mi. T. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M.T. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiące styczeń-czerwiec 2008 r. p o s t a n a w i a odmówić przyznania prawa pomocy.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia [...] M. T. reprezentowane przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpił o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.

Skarżący wskazał, że prowadzi gospodarstwo domowe wraz z żoną oraz dwójką niepełnoletnich dzieci. Dochód rodziny składa się z otrzymywanej przez niego renty w wysokości 548,44 zł, zasiłków rodzinnych otrzymywanych na dzieci w kwocie 180 zł oraz alimentów na córkę żony w wysokości 350 zł, co daje łącznie kwotę 1078,44 zł. Dodał, iż żona prowadzi działalność gospodarczą, która nie przynosi jednak zysków lecz straty. Strata za 2012 r. wyniosła bowiem 9.861,11 zł, natomiast za rok 2013 - 19.689,08 zł. Z jego renty potrącana jest natomiast każdego miesiąca kwota 225,16 zł tytułem prowadzonej egzekucji. Skarżący nadto podał, iż nie posiada żadnego majątku, zgromadzonych oszczędności ani przedmiotów wartościowych. Stałe miesięczne koszty utrzymania gospodarstwa domowego oszacował zaś na kwotę 1.500,00 zł (400 zł czynsz, 350 zł opłaty za media, 750 zł wyżywienie).

Postanowieniem z dnia 13 maja 2014 r. referendarz sądowy odmówił skarżącemu przyznania prawa pomocy. Zasadniczym powodem takiego rozstrzygnięcia był fakt, iż skarżący, pomimo stosownego wezwania, nie przedłożył dokumentów i oświadczeń, które dawałyby podstawy do stwierdzenia, że spełnia przesłanki warunkujące uwzględnienie zgłoszonego żądania.

Od powyższego postanowienia skarżący reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł sprzeciw, podnosząc, że brak było podstaw do wzywania skarżącego do składania dodatkowych dokumentów i oświadczeń. Jego zdaniem strona w sposób wyczerpujący udowodniła i udokumentowała, że nie jest w stanie ponieść kosztów niniejszego postępowania. Jednocześnie za niewłaściwe uznał wezwanie skarżącego do przedstawienia sytuacji materialnej i majątkowej małżonki. Wskazał, że to jego działalność jest przedmiotem postępowania, a nie małżonki z którą dodatkowo ma ustanowioną rozdzielność majątkową. Nadto podniósł, że w chwili obecnej z uwagi na złą sytuacje materialną zmuszony jest zrezygnować z wynajmowanego samodzielnie mieszkania i przeprowadzić się do swojej teściowej i z tego względu nie będzie dysponował umową najmu, bo takowej nie będzie zawierał.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Tytułem wstępu wskazać należy, że skuteczne wniesienie sprzeciwu przez stronę skarżącą powoduje zgodnie z treścią art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a., iż zaskarżone postanowienie traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.

Odnosząc się natomiast do istoty sprawy rozpocząć należy od wskazania, że przepis art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. – zwana dalej p.p.s.a.) konstytuuje zasadę odpłatności postępowania sądowoadministracyjnego. Wyjątkiem od niej jest możliwość przyznania prawa pomocy, które stosownie do treści art. 245 § 1 p.p.s.a. może zostać przyznane stronie w zakresie całkowitym lub częściowym.

Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym, tj. takim jakiego przyznania domaga się skarżący – następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.).

Brzmienie tego przepisu nie pozostawia wątpliwości co do tego, że to na ubiegającym się o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, iż znajduje się w sytuacji uprawniającej go do przyznania mu prawa pomocy (vide: postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 kwietnia 2008 r. sygn. akt II OZ 322/08, LEX nr 479084).

Podstawę do przyznania prawa pomocy stanowią natomiast informacje wynikające z oświadczenia zawartego we wniosku składanym przez stronę na urzędowym formularzu (art. 252 § 1 p.p.s.a.). Jeżeli natomiast oświadczenie zawarte we wniosku okaże się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego strony lub budzi wątpliwości, strona jest obowiązana złożyć na wezwanie, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego (art. 255 p.p.s.a.). Obowiązek ten rozciąga się przy tym na wszystkie dokumenty zawierające dane na temat sytuacji majątkowej strony, pozwalające tym samym zbadać istnienie przesłanek przyznania prawa pomocy. Wystosowanie owego wezwania ma na celu weryfikację informacji zawartych we wniosku poprzez ich konfrontację ze stosowną dokumentacją i w efekcie poczynienie ustaleń, które byłyby wolne od jakichkolwiek wątpliwości.

Jeżeli jednak strona nie wywiąże się w sposób należyty z ciążących na niej powinności przejawiających się przede wszystkim w wyczerpującym podawaniu informacji na temat jej stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz w dostarczaniu wszelkich dokumentów źródłowych pozwalających na jednoznaczną weryfikację składanego oświadczenia, przyznanie prawa pomocy nie może wchodzić w rachubę. Brak jest bowiem jakichkolwiek możliwości poszukiwania z urzędu faktów przemawiających na korzyść ubiegającego się o przyznanie prawa pomocy. Dlatego też od stron ubiegających się o prawo pomocy oczekuje się aktywnej postawy procesowej przejawiającej się przede wszystkim w wyczerpującym podawaniu informacji na temat ich sytuacji rodzinnej tudzież majątkowej oraz w dostarczaniu wszelkich żądanych dokumentów w oparciu o które ma zostać poddana analizie ich kondycja finansowa i możliwości płatnicze.

W świetle powyższych uwag strona ma więc obowiązek współdziałania z Sądem w zakresie gromadzenia dowodów źródłowych i wyjaśnienia wszystkich okoliczności w celu ustalenia rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych. Nieuczynienie zadość temu obowiązkowi pociąga zatem za sobą negatywne konsekwencje w postaci niemożliwości uwzględnienia wniosku. Brak współpracy ze strony podmiotu ubiegającego się o przyznanie prawa pomocy skutkuje uznaniem, że nie wykazał on zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a., koniecznych dla przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie (por. postanowienie NSA z 24 marca 2009 r., sygn. akt II FZ 91/09 LEX nr 550327).

Taka sytuacja miała miejsce w rozpatrywanej sprawie. Mianowicie jak wynika z akt sprawy skarżący złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych jednakże dane zawarte w formularzu wniosku są niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego skarżącego i jego możliwości płatniczych. Dlatego też został on wezwany do nadesłania dodatkowych dokumentów. Skierowane wezwanie, nie zostało jednak wykonane, a w konsekwencji nie zostały złożone dokumenty, od których zależy rozstrzygnięcie rozpatrywanego wniosku.

Podkreślić przy tym należy, że wezwanie to - wbrew twierdzeniom strony - było w niniejszej sprawie niezbędne, aby wykluczyć powstałe przy ocenie wniosku wątpliwości. Tymczasem skarżący do chwili obecnej nie przedstawił żadnych dokumentów i oświadczeń, o które został wezwany. W konsekwencji sytuacja wnioskodawcy, nie została wyjaśniona i budzi wątpliwości Sądu.

Również z treści sprzeciwu nie wynikają żadne konkretne informacje o sytuacji finansowej wnioskodawcy. Sprzeciw sprowadza się do polemiki z referendarzem sądowym co do braku możliwości przedłożenia wymaganych dokumentów, mających obrazować jego sytuację majątkową. Pomijając polemiczne rozważania pełnomocnika strony warto jedynie odnieść się do twierdzeń strony dotyczących rozdzielności majątkowej jaka istnieje między małżonkami. W tym zakresie wskazać należy, iż w judykaturze ugruntowany został pogląd, zgodnie z którym małżonkowie mają względem siebie obowiązek pomocy, obejmujący swym zakresem także prowadzenie procesów sądowych i pokrywania związanych z tym kosztów, którego to obowiązku nie niweczy zniesienie wspólności ustawowej (por. postanowienia NSA z dnia 26 listopada 2008 r. sygn. akt I FZ 463/08, Lex nr 565693, z dnia 2 września 2009 r. sygn. akt I FZ 199/09, Lex nr 612561, z dnia 19 maja 2009 r. sygn. akt I FZ 113/09, Lex nr 546385). Instytucja ta w świetle przepisów prawa rodzinnego odnosi się bowiem jak sama nazwa wskazuje, do majątków małżonków, a nie do ich wzajemnych obowiązków, co oznacza, iż za błędne uznaje się stanowisko jakoby ustanowienie rozdzielności majątkowej zwalniało jego żonę z pomocy finansowej w zakresie prowadzonego postępowania sądowego. Tym bardziej, że akta niniejszej sprawy jednoznacznie wskazują, że skarżący pozostaje w ekonomicznym związku z żoną, co zresztą znajduje uzasadnienie w art. 23 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 ze zm.). Przepis ten zobowiązuje małżonków do wzajemnej pomocy, niezależnie od tego, czy pozostają oni w rozdzielności majątkowej (por. postanowienie NSA z dnia 6 października 2004 r., sygn. GZ 71/04, ONSAiWSA 2005, nr 1, poz. 8). Z tych względów skarżący miał obowiązek przedstawienia wszystkich informacji dotyczące wysokości uzyskiwanych przez żonę dochodów oraz stanu jej majątku.

Jednocześnie skarżący nie złożył żadnych dokumentów dotyczących jego sytuacji dochodowej i majątkowej. Nie udokumentował również wysokości kosztów utrzymania rodziny.

W związku z powyższym, w ocenie Sądu, skarżący nie wykazał, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, dlatego też na mocy art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. orzeczono, jak w sentencji.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...