I SA/Wa 2837/13

Uzasadnienie

W dniu 2 października 2013 r. Z. Z. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o wymierzenie Prezydentowi W. grzywny w związku z niewykonaniem przez organ wyroku tego Sądu z dnia 16 listopada 2012 r. sygn. akt I SAB/Wa 356/12.

Wyrokiem tym Sąd zobowiązał Prezydenta W. do rozpoznania wniosku Z. Z. z dnia 14 czerwca 2006 r. o przyznanie odszkodowania za nieruchomość położoną w W. przy ul. [...], ozn. Hip." [...] nr [...] rej.hip. [...]" – w terminie dwóch miesięcy od daty zwrotu akt wraz z prawomocnym wyrokiem.

W odpowiedzi na skargę organ wskazał, że po zabezpieczeniu środków finansowych postępowanie w sprawie zostanie zakończone bez zbędnej zwłoki. Jednocześnie wskazał, że w piśmie z dnia 4 kwietnia 2013 r. oraz 31 sierpnia 2013r. pełnomocnik skarżącego został poinformowany o przyczynach niedotrzymania terminu wskazanego w wyroku z dnia 14 marca 2012 r. oraz o tym, że postępowanie zostanie zakończone do dnia 31 października 2013 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga jest uzasadniona, co skutkować musi wymierzeniem Prezydentowi W. grzywny.

Przedmiotowa skarga została złożona w trybie art. 154 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej: p.p.s.a.). Przepis ten stanowi, że w razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania oraz w razie bezczynności organu lub przewlekłego prowadzenia postępowania po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności strona, po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, może wnieść skargę w tym przedmiocie, żądając wymierzenia temu organowi grzywny.

W rozpoznawanej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 16 listopada 2012 r., sygn. akt I SAB/Wa 356/12, zobowiązał Prezydenta W. do rozpoznania wniosku z dnia 14 czerwca 2006 r. o przyznanie odszkodowania za opisaną wyżej nieruchomość [...] w terminie 2 miesięcy od daty doręczenia organowi prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy.

Bezsporne jest, że akta sprawy wraz z prawomocnym wyrokiem Sądu wpłynęły do organu w dniu 5 lutego 2013 r., a zatem termin do rozpoznania wniosku upłynął z dniem 5 kwietnia 2013 r.

Akta sprawy wskazują także, że pismem z dnia 22 maja 2013 r. (data wpływu do organu) skarżący wezwał organ do wykonania prawomocnego wyroku. Tym samym spełniony został warunek dopuszczalności skargi, określony w powołanym wyżej art. 154 § 1 p.p.s.a., dotyczący uprzedniego pisemnego wezwania organu do wykonania wyroku sądu.

Nie jest kwestionowane w niniejszej sprawie, że do dnia wniesienia skargi, a nawet do dnia wyrokowania, mimo uprzedniego wezwania organu przez pełnomocnika skarżącego do wykonania prawomocnego wyroku, Prezydent W. nie rozstrzygnął sprawy objętej wnioskiem z dnia 14 czerwca 2006 r.

Skoro organ w terminie wyznaczonym wyrokiem Sądu z dnia 16 listopada 2012 r. nie załatwił sprawy, to wniosek o wymierzenie Prezydentowi W. grzywny jest niewątpliwie uzasadniony. Zważyć bowiem należy, że niewykonanie wyroków sądów – niezależnie od tego, czy są to wyroki sądów administracyjnych (jak w niniejszej sprawie), czy sądów powszechnych – w demokratycznym państwie prawnym nie może być tolerowane. W szczególności nie można zaakceptować czy też usprawiedliwić sytuacji, gdy wyroki sądów nie są respektowane przez organy władzy publicznej. Taka sytuacja wszak prowadzić musi nieuchronnie do podważania zaufania jednostek do tych organów, jak też szerszej do samej władzy publicznej. Świadczy to o braku poszanowania prawa przez organy, które same zobowiązane są do jego stosowania.

Wymierzenie grzywny na podstawie przepisu art. 154 § 1 p.p.s.a. ma za zadanie nie tylko skłonienie organu do wywiązania się z nałożonego na niego w prawomocnym wyroku obowiązku, ale zawiera też element represyjny stanowiący w istocie karę za ignorowanie przez zobowiązane organy orzeczeń sądowych (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 stycznia 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 1672/07, Lex nr 459927).

Zgodnie z art. 154 § 6 p.p.s.a. sąd administracyjny wymierza grzywnę do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów. Zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 11 lutego 2013 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2012 r. (M. P. z 2013 r. poz. 89) przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2012 r. wyniosło 3.521,67 zł. Górną granicą grzywny wymierzonej na podstawie art. 154 § 1 – 6 p.p.s.a. była zatem w tej sprawie kwota 35.217 zł. Możliwość wymierzenia grzywny w określonym wyżej przedziale pozwala Sądowi na miarkowanie jej wysokości, w szczególności w zależności od stopnia winy organu w niewykonaniu wyroku albo nie wydaniu aktu lub nie dokonaniu czynności. Ta zaś po części zależy także od skomplikowania nie tylko stanu faktycznego, ale także prawnego sprawy. Ustalając wysokość grzywny w niniejszej sprawie Sąd wziął pod uwagę stopień skomplikowania sprawy oraz okoliczności faktyczne i prawne związane z brakiem środków finansowych na realizację zobowiązań związanych z tzw. gruntami [...]. Z drugiej jednak strony nie może ujść uwadze, że wniosek o przyznanie odszkodowania wpłynął w niniejszej sprawie w dniu 14 czerwca 2006 r., a zatem organ rozpoznaje sprawę blisko 8 lat.

Okoliczność stanowiąca bezpośrednią przyczynę niewykonania wyroku Sądu, a więc brak środków finansowych w budżecie Prezydenta W. na realizację wszystkich roszczeń dekretowych jak i analiza czynności, , nakazują stwierdzić, że bezczynność organu nie miała charakteru rażącego. Te okoliczności pozwoliły uznać, że grzywna w wysokości 1000 zł – stanowiąca skutek niewykonania wyroku – będzie wystarczającą dolegliwością dla organu za nierespektowanie wyroku Sądu z dnia 16 listopada 2012 r. Tym samym Sąd uznał, że brak jest podstaw do wymierzania grzywny w maksymalnej wysokości określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a.

Mając powyższe na uwadze, Sąd działając na podstawie art. 154 § 1 i 6 p.p.s.a. orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 i 205 tej ustawy.