II SA/Ol 161/14

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 5 września 2013 r. Spółka A (zwane dalej: Spółką) zwróciła się do Starosty o wydanie decyzji ograniczającej sposób korzystania z części nieruchomości położonej w obr. W., gmina W., powiat O. składającej się z działek nr [...] oraz części nieruchomości położonych w obr. W., gmina W., oznaczonych nr geodezyjnym [...], stanowiących własność G.Ż. i C.Ż., poprzez zezwolenie Spółce na założenie i przeprowadzenie napowietrznej dwutorowej linii energetycznej 400 kV relacji [...].

Po rozpatrzeniu wniosku, Starosta decyzją z dnia [...] w pkt 1 ograniczył sposób korzystania z części nieruchomości położonej w obr. W., gmina W., powiat O. składającej się z działek nr [...] oraz części nieruchomości położonych w obr. W., gmina W., oznaczonych nr geodezyjnym [...] stanowiących własność G.Ż. i C.Ż., poprzez zezwolenie Spółce na założenie i przeprowadzenie napowietrznej dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV relacji [...], polegającej na wybudowaniu 3 stanowisk słupów, podwieszenie napowietrznych przewodów linii na wysokości nie mniejszej niż 13,4 m, a także na funkcjonowanie linii po wybudowaniu na części nieruchomości w pasie technologicznym linii o szerokości 2x35 m na wskazanych wyżej działkach. W pkt 2 decyzji ograniczono sposób korzystania z nieruchomości opisanej w pkt 1, poprzez uprawnienie inwestora do wstępu na nieruchomość w celu - wykonania w obszarze pasa technologicznego prac budowlano – montażowych związanych z budowa napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV relacji [...], - wykonania czynności związanych z konserwacja, usuwaniem awarii i eksploatacją przedmiotowej linii elektroenergetycznej, w pkt. 4 zobowiązano Spółkę do przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego niezwłocznie po założeniu i przeprowadzeniu linii, a jeżeli byłoby to niemożliwe albo powodowałoby nadmierne trudności lub koszty, wnioskodawca będzie zobowiązany do zapłaty odszkodowania odpowiadającego wartości poniesionych szkód, natomiast w pkt 5 decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności. Podstawę rozstrzygnięcia stanowił art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) zwanej dalej: u.g.n.

W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że z wniosku złożonego przez Spółkę wynika, że planowana inwestycja jest inwestycją celu publicznego, jest również zgodna z zapisami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla dwutorowej, napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV relacji Ełk - Granica RP na terenie gminy Wieliczki uchwalonym uchwałą Rady Gminy Wieliczki Nr XXVIII/198/2013 z dnia 7 czerwca

2013 r. Z dołączonych do wniosku dokumentów wynika, że przedstawiciele inwestora przeprowadzili bezskuteczne próby polubownego ustalenia warunków umowy z właścicielami nieruchomości w sprawie udostępnienia nieruchomości i uzyskania zgody na budowę linii elektroenergetycznej 400 kV. Stwierdzono, że na przedstawione przez Spółkę warunki uzyskania zgody na wykonanie prac, właściciele nieruchomości nie wyrazili zgody. Po wszczęciu postępowania w sprawie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości, w dniu 7 października 2013 r. została przeprowadzona rozprawa administracyjna, na którą stawili się przedstawiciele Spółki oraz właściciel nieruchomości – G.Ż. Zapoznając się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, właściciele nieruchomości podtrzymali swoje stanowisko i złożyli zastrzeżenia do przeprowadzenia linii elektroenergetycznej 400 kV. Decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności z uwagi na wyjątkowo ważny interes strony. Realizowane przez Spółkę przedsięwzięcie, polegające na budowie napowietrznej dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV relacji [...], jest celem publicznym i inwestycją celu publicznego w rozumieniu przepisów u.g.h., a także inwestycją o znaczeniu międzynarodowym. Inwestycja ta ma zwiększyć pewność i jakość zasilania w energię elektryczną północno-wschodni obszar kraju, umożliwiając wymianę trans graniczną energii elektrycznej z sąsiednimi krajami w ramach Unii Europejskiej. Ponadto projekt ten jest współfinansowany z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Priorytet X "Bezpieczeństwo energetyczne w tym dywersyfikacja źródeł energii". Niezrealizowanie inwestycji do 2015 r. spowoduje utratę wielomilionowych środków unijnych, jak również może spowodować dotkliwe straty oraz zahamowanie rozwoju regionu.

Od powyższej decyzji C. i G. Ż. wnieśli odwołanie domagając się jej uchylenia oraz wydania decyzji odmawiającej udzielenia Spółce zezwolenia na przeprowadzenie przez należące do nich działki napowietrznej linii elektroenergetycznej. Wnieśli również o wstrzymanie natychmiastowego wykonania decyzji. Zaskarżonej decyzji zarzucili naruszenie:

- art. 3051 i art. 3052 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93) zwanej dalej: k.c., poprzez nieuwzględnienie faktu, że na należących do skarżących działkach nie została ustanowiona służebność przesyłu na rzecz Spółki;

- art. 7, art. 77 i art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 267) zwanej dalej: k.p.a. poprzez nierozpatrzenie całego materiału dowodowego i pominięcie zastrzeżeń skarżących złożonych w dniu 7 października 2013 r. odnośne przeprowadzenia tej linii;

- art. 107 § 1 k.p.a. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu decyzji powodów niewzięcia pod uwagę zgłoszonych zastrzeżeń przy rozstrzyganiu sprawy.

Wojewoda, po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia [...], nr [...] utrzymał w mocy pkt 1-4 decyzji organu I instancji oraz uchylił pkt 5 decyzji organu dotyczący nadania jej rygoru natychmiastowej wykonalności. W uzasadnieniu stwierdzono, że na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n. właściwy starosta może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Udzielenie takiego zezwolenia powinno być poprzedzone rokowaniami z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości o uzyskanie zgody na tego typu wykonanie prac. Wynikające z tego przepisu uprawnienie starosty do ograniczenia prawa właściciela ma charakter wyjątkowy i może być realizowane tylko wówczas, gdy negocjacje właściciela z inwestorem nie doprowadziły do uzgodnienia warunków wejścia inwestora na daną nieruchomość. Wojewoda zauważył, że pismem z dnia 26 lipca 2013 r. Spółka, będąca inwestorem, zaprosiła do rokowań G.Ż. i C.Ż. w związku z brakiem porozumienia co do ustanowienia służebności przesyłu na działkach będących ich własnością. W piśmie tym zostało zaproponowane właścicielom odszkodowanie za udzielenie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i wycinkę drzew. Następnie w piśmie z dnia 14 sierpnia 2013 r. inwestor odpowiedział szczegółowo na zarzuty odnośnie planowanej inwestycji zgłoszone przez właścicieli, a pismami z dnia 3 września 2013 r. poinformował właścicieli nieruchomości o zakończeniu rokowań wobec braku porozumienia i skierowaniu sprawy na drogę postępowania administracyjnego. Poza wymianą korespondencji, z udziałem stron w dniu 7 października 2013 r. została przeprowadzona rozprawa administracyjna. Ze sporządzonego protokołu rozprawy z tej czynności wynika, że właściciele nieruchomości nie wyrażają zgody na zawarcie porozumienia i żądają wykupu całej nieruchomości o łącznej powierzchni 46,37 ha. Zdaniem organu odwoławczego, przedstawione działania świadczą, że rokowania w tej sprawie zostały przeprowadzone lecz nie doszło do zawarcia porozumienia. Organ zauważył, że w załączonych dokumentach znajduje się również kopia uchwały Rady Gminy Wieliczki z dnia 7 czerwca 2013 r., Nr XXVIII/198/2013 w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla dwutorowej, napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV Ełk - Granica RP na terenie gminy Wieliczki, z której wynika przebieg tej inwestycji przez nieruchomość odwołujących się. Został zatem spełniony warunek określony w art. 124 u.g.n., przewidujący szczególny warunek wywłaszczenia, możliwego m.in. wówczas, gdy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zakłada dla danej nieruchomości realizację celu publicznego. W tej sytuacji organ I instancji słusznie w trybie art. 124 u.g.n. ograniczył sposób korzystania z prawa własności przedmiotowych działek.

Organ odwoławczy wyjaśnił nadto, że w pkt 2 decyzji organu I instancji wskazano, iż ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości polegać będzie w szczególności na uprawnieniu inwestora do wstępu na nieruchomości w celu wykonania w obszarze pasa technologicznego prac budowlano-montażowych związanych z budową napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV oraz wykonania czynności związanych z funkcjonowaniem tej linii po wybudowaniu. Wydanie decyzji umożliwiającej przedsiębiorstwu przesyłowemu wstęp na cudzą nieruchomość w celu założenia, a potem eksploatacji i konserwacji urządzeń służących do przesyłu energii, stwarza nie tylko uprawnienie do wejścia na grunt w czasie zakładania tych urządzeń i ich konserwacji, ale także możliwość realizowania zadań i celów gospodarczych, którym te urządzenia służą. Ponadto za bezzasadny uznano zarzut niewyjaśnienia zgłaszanych przez właścicieli zastrzeżeń, gdyż wnoszone przez nich uwagi były wyjaśniane na etapie wcześniejszym przez inwestora (pisma z dnia: 3 czerwca 2013 r. i 14 sierpnia 2013 r.), natomiast organ rozpatrujący wniosek o ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości gruntowych nie jest kompetentny do oceny planowanych rozwiązań technicznych. Organ odwoławczy wyjaśnił również, że rozpatrzenie sprawy w trybie administracyjnym, zakończone wydaniem decyzji w sprawie ograniczenia korzystania z nieruchomości nie jest zależne od uprzedniego rozstrzygnięcia sprawy o ustanowienie służebności przez sąd cywilny. Organ uchylił natomiast pkt 5 skarżonej decyzji dotyczący nadania jej rygoru natychmiastowej wykonalności wskazując, że rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany decyzji o niezwłocznym zajęciu nieruchomości.

Na tę decyzję G.Ż. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji w pkt 1 oraz decyzji organu I instancji w pkt 1-4 i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, a także zobowiązania organu I instancji do: ustalenia czy w sprawie były prowadzone negocjacje, do ponownego przeprowadzenia rozprawy administracyjnej, przeprowadzenia oględzin miejsca planowanej inwestycji oraz wizualizacji terenów objętych inwestycją. Ponadto zobowiązania wnioskodawcy do prawidłowego wyliczenia kwoty wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu. Zaskarżonym decyzjom zarzucono naruszenie:

- art. 7 k.p.a. poprzez nieinformowanie strony o podjętych w postępowaniu działaniach, jak również nieuwzględnienie przy rozpoznaniu sprawy zarzutów skarżącego odnośnie braku prawomocnej decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych oraz pominięcie wniosków skarżącego o właściwe wyliczenie wartości odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu;

- art. 8 k.p.a. poprzez nieustalenie co było przyczyną niewyrażenia zgody na ustanowienie służebności przesyłu, niewykazanie, że wnioskodawca dążył do zawarcia porozumienia, nieudostępnienie stronom do wglądu dokumentacji sprawy;

- art. 9 k.p.a. poprzez niepoinformowanie, że przed złożeniem wniosku o wydanie decyzji w sprawie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości wnioskodawca powinien był wykazać, że prowadził negocjacje;

- art. 10 k.p.a. poprzez niezapewnienie stronom czynnego udziału w postępowaniu, nieinformowanie o podejmowanych czynnościach oraz niezapewnienie możliwości zapoznania się z zebranymi dowodami;

- art. 28 k.p.a. poprzez nieustalenie stron postępowania;

- art. 49 k.p.a. poprzez przeprowadzenie rozprawy w sposób budzący zastrzeżenia, niedopuszczanie skarżącego do głosu, nieinformowanie stron o możliwości zapoznania się z dokumentacją i nieogłaszanie wszystkich istotnych dla stron informacji;

- art. 80 k.p.a. poprzez ustalenie, że inwestycja nie wymaga przeprowadzenia badań w zakresie środowiskowych uwarunkowań i oparcie się w tym zakresie jedynie na oświadczeniu inwestora;

- niezobowiązania wnioskodawcy do przedłożenia raportu oddziaływania na środowisko pomimo możliwości znaczącego oddziaływania inwestycji na środowisko;

- art. 107 § 1 i 3 k.p.a. poprzez niepełne uzasadnienie decyzji oraz pominięcie, że miejscowy plan nie jest uchwalony dla przebiegu całej linii 2x400 kV;

- art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 647 ze zm.) zwanej dalej: u.p.z.p., w zw. z art. 6 u.g.n. bowiem planowana inwestycja nie należy do inwestycji celu publicznego i jest sprzeczna z obowiązującym Planem Zagospodarowania Przestrzennego dla Województwa;

- art. 124 ust. 1 i 3 u.g.n. poprzez udzielenie zezwolenia mimo, że nie przeprowadzono wcześniej rokowań z właścicielem nieruchomości;

- art. 124 ust. 4 u.g.n. poprzez nieprzeprowadzenie postępowania dowodowego, które wykazałoby, że podmiot występujący o zezwolenie dopełni obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego;

- art. 125 ust. 5 u.g.n. poprzez niepoinformowanie strony, że zgodnie z art. 128 ust. 4 u.g.n. przysługuje jej roszczenie o wykup tej nieruchomości lub odszkodowanie za szkodę i utratę wartości, jeżeli przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty;

- art. 104 k.p.a. poprzez niepełne uzasadnienie decyzji;

- niepouczenie w trakcie rozprawy skarżącego, że w związku z niewyrażeniem zgody na warunki zaproponowane przez wnioskodawcę nie otrzyma on wynagrodzenia po wydaniu decyzji w sprawie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości.

W uzasadnieniu podniesiono, że inwestor pismem z dnia 26 lipca 2013 r. zaprosił skarżącego do rokowań proponując odszkodowanie za udzielenie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i wycinkę drzew w łącznej kwocie 65.053 zł. W piśmie z dnia 14 sierpnia 2013 r. inwestor, odpowiadając na zarzuty skarżącego, zignorował podnoszone przez niego uwagi, a następnie pismem z dnia 3 września 2013 r. poinformował stronę o zakończeniu rokowań oraz skierowaniu sprawy na drogę postępowania administracyjnego. W ocenie skarżącego, wymiany pomiędzy inwestorem a skarżącym trzech pism nie można uznać za negocjacje. Na potwierdzenie swojego stanowiska skarżący przytoczył wyroki NSA. Podkreślono, że mimo, iż do porozumienia nie doszło z winy inwestora, organ uznał, że rokowania zostały prowadzone. Organ nie zbadał jednak, czy żądania skarżącego były niemożliwe do realizacji oraz czy propozycja inwestora odpowiadała realiom danej sprawy. W trakcie rozprawy administracyjnej skarżący żądał wykupu całej nieruchomości, jednak organ nie zawiesił postępowania i nie skierował sprawy do negocjacji. Ponadto skarżący podniósł, że w przypadku realizacji inwestycji stan nieruchomości ulegnie radykalnej zmianie i nie będzie możliwe czerpanie z niej kruszywa, co w efekcie spowoduje duże straty finansowe po jego stronie. Organy nie wzięły pod uwagę tej okoliczności. Zdaniem skarżącego, rozpoznając wniosek o ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości organ I instancji powinien był rozpoznać także wniosek o przejęcie nieruchomości na własność w trybie art. 124 ust. 5 u.g.n.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu decyzji.

W piśmie procesowym z dnia 24 marca 2014 r. Spółka wniosła o oddalenie skargi podnosząc m.in., że skarżący na każdym etapie postępowania miał możliwość wypowiedzenia się do wszystkich okoliczności sprawy, w sprawie były prowadzone rokowania, a odszkodowanie zostanie ustalone w odrębnym postępowaniu, po zrealizowaniu inwestycji. Wyjaśniono również, że ustalenia w zakresie oddziaływania linii na środowisko są przedmiotem odrębnego postępowania, a obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego wynika wprost z art. 124 ust. 4 u.g.n.

Na rozprawie w dniu 2 kwietnia 2014 r. pełnomocnik skarżącego podniósł, że art. 124 u.g.n. powinien być ściśle interpretowany, a decyzja w sprawie ograniczenia sposobu użytkowania nieruchomości powinna być jak najmniej dolegliwa dla właściciela nieruchomości. Ponadto wymiana pism pomiędzy stronami nie może być uznać za rokowania, których w jej ocenie nie przeprowadzono. Wyjaśniła, że skarżący na działce nr 45, na której znajdują się stanowiska archeologiczne, chce wydobywać kruszywo i postępowanie w tej sprawie jest w toku. Z kolei skarżący stwierdził, że ograniczenie korzystania z nieruchomości jest niewspółmierne do kosztów, które właściciele później musieliby ponosić z tytułu zlokalizowania na ich gruntach wskazanej inwestycji. Pełnomocnik Spółki wyjaśniła, że ostateczny przebieg linii został ustalony w przepisach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a wydana decyzja jest zgodna z zapisami tego planu. Stwierdziła, że w sprawie tej były prowadzone rokowania, jednakże właściciele nie wyrazili zgody na przebieg inwestycji na swoich gruntach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne są właściwe do badania zgodności z prawem zaskarżonych aktów administracyjnych, przy czym Sąd nie może opierać tej kontroli na kryterium słuszności lub sprawiedliwości społecznej. Decyzja administracyjna jest zgodna z prawem, jeżeli jest zgodna z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa materialnego i przepisami prawa procesowego. Uchylenie decyzji administracyjnej, względnie stwierdzenie jej nieważności przez Sąd, następuje tylko w przypadku stwierdzenia istnienia istotnych wad w postępowaniu lub naruszenia przepisów prawa materialnego, mającego wpływ na wynik sprawy (art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) zwanej dalej: ustawą ppsa.

Zakres kontroli Sądu wyznacza art. 134 tej ustawy stanowiący, iż sąd orzeka w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (§ 1).

Sąd poddawszy kontroli zaskarżoną decyzję oraz decyzję ją poprzedzającą stwierdził, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z planem miejscowym, a w przypadku braku planu, zgodnie z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Stosownie do ust. 3 tego przepisu, udzielenie zezwolenia o którym mowa w ust. 1, powinno być poprzedzone rokowaniami z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości o uzyskanie zgody na wykonanie prac, o których mowa w ust. 1. Rokowania przeprowadza osoba lub jednostka organizacyjna zamierzająca wystąpić z wnioskiem o zezwolenie. Do wniosku należy dołączyć dokumenty z przeprowadzonych rokowań.

Z treści powołanego przepisu wynika zatem, że udzielenie przez starostę zezwolenia na czasowe zajęcie nieruchomości podmiotowi realizującemu konkretne przedsięwzięcie inwestycyjne, zostało uzależnione od spełnienia dwóch przesłanek. Po pierwsze, ograniczenie właściciela lub użytkownika wieczystego w korzystaniu z jego nieruchomości musi nastąpić, aby zrealizowany został cel publiczny, który będzie zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w razie jego braku - z decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Po drugie, wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji w trybie art. 124 ust. 1 u.g.n. powinno być poprzedzone przeprowadzeniem z właścicielem nieruchomości rokowań, mających na celu udostępnienie przez tę osobę nieruchomości w sposób dobrowolny. Przy czym z istoty omawianej decyzji, która, jest rodzajem wywłaszczenia wynika, że istotne jest precyzyjne i jednoznaczne określenie przez wydający tę decyzję organ administracji, zarówno przebiegu inwestycji przez nieruchomość, jak również zakresu dokonanego przez organ ograniczenia właściciela (użytkownika wieczystego) w jego prawie korzystania z nieruchomości.

W ocenie Sądu, w kontrolowanym postępowaniu trafnie uznano, że inwestycja planowana przez Spółkę A jest celem publicznym, który jednocześnie zgodny jest z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Cele publiczne zostały wymienione w art. 6 u.g.n. W pkt 2 powołanego przepisu jako cel publiczny wskazana jest budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń. Wobec faktu, że przedmiotowa sprawa dotyczy budowy dwutorowej linii elektroenergetycznej 400 kV, uznać należy, że analizowana przesłanka została spełniona.

Nie budzi także wątpliwości, że wydane zezwolenie na ograniczenie sposobu korzystania z części nieruchomości należących do skarżącego, położonych w gminie W., obr. W. i obr. W. zgodne jest z zapisami zawartymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Rada Gminy Wieliczki uchwałą z dnia 7 czerwca 2013 r., Nr XXVIII/198/2013 uchwaliła miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla dwutorowej, napowietrznej linii elektroenergetycznej 400 kV Ełk - Granica RP na terenie gminy Wieliczki (opublikowanej Dz.Urz. Woj. Warmińsko-Mazurskiego z 2013 r., poz. 2243). Zgodnie z § 1 ust. 3 tej uchwały, plan obejmuje pas terenu szerokości 100 m przebiegający od granicy z gminą Olecko do granicy z gminą Bakałarzewo, położony w obrębach: Rynie, Wojnasy, Wilkasy, Niedźwiedzkie, Starosty, Kleszczewo. Natomiast w § 4 ust. 1 pkt 1 tej uchwały zapisano, że celem regulacji prawnych zawartych w ustaleniach planu jest umożliwienie realizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu międzynarodowym (ponadlokalnym), jaką jest dwutorowa, napowietrzna linia elektroenergetyczna 400 kV Ełk - Granica RP - Alytus. Na podstawie § 16 pkt 2 dopuszczono możliwość tymczasowego zajęcia terenów objętych planem, na cele związane z budową i eksploatacją linii 400 kV. Zatem zarzut skarżącego, że planowana inwestycja nie ma charakteru inwestycji celu publicznego oraz braku przeprowadzenia przez organ odwoławczy postępowania wyjaśniającego w tym zakresie jest gołosłowny.

Wbrew stanowisku skarżącego w kwestii braku przeprowadzenia rokowań, Sąd podzielił argumenty organów orzekających, że w rzeczonej sprawie przeprowadzone zostały takie rokowania, o których stanowi art. 124 ust. 3 u.g.n. Przemawia za takim stwierdzeniem znajdująca się w aktach administracyjnych sprawy korespondencja prowadzona pomiędzy inwestorem a skarżącym, jak również wcześniejsze wyjaśnienia, które przez inwestora były udzielane właścicielom nieruchomości w związku z podnoszonymi zastrzeżeniami.

I tak pismem z dnia 26 lipca 2013 r. Spółka oficjalnie zaprosiła skarżącego oraz małżonkę C.Ż. do rokowań w związku z brakiem porozumienia co do ustanowienia służebności przesyłu na działkach będących ich własnością (k. 172 akt adm.). W piśmie tym zostało zaproponowane odszkodowanie za udzielenie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i wycinkę drzew. Do pisma tego zostały załączone m.in. mapy obrazujące przebieg dwutorowej linii przez nieruchomości stron, jak również opinia rzeczoznawcy o potencjalnym zmniejszeniu wartości nieruchomości stron na skutek ograniczenia sposobu korzystania z ich nieruchomości w związku z budową tej linii elektroenergetycznej. W odpowiedzi na to pismo G. i C. Ż. poinformowali, że nie wyrażają zgody na założenie i przeprowadzenie przez ich nieruchomości dwutorowej napowietrznej linii oraz nie wyrażają zgody na wypłatę wskazanego odszkodowania, które nie jest godziwe. Podnieśli zastrzeżenia odnośnie bezpieczeństwa ludzi i produkcji tej inwestycji. Następnie, jak wynika z akt, inwestor w piśmie z dnia 14 sierpnia 2013 r. odpowiedział na zarzuty dotyczące planowanej inwestycji. W kolejnym piśmie z dnia 26 sierpnia 2013r. skarżący wraz z małżonką podnieśli, ze nigdy nie traktowano ich poważnie w negocjacjach, a zgłaszane zastrzeżenia były bagatelizowane. Z powodu braku porozumienia się stron, pismem z dnia 3 września 2013 r. Spółka poinformowała właścicieli nieruchomości o zakończeniu rokowań i skierowaniu sprawy na drogę postępowania administracyjnego.

Należy zauważyć w tym miejscu, że strony zmierzające do załatwienia sprawy w sposób przewidziany w dyspozycji art. 124 ust. 3 u.g.n. nie są związane jakimikolwiek regułami w zakresie przeprowadzenia rokowań oprócz obowiązku zainicjowania ich poprzez przedstawienie przez jedną z nich swojemu adwersarzowi propozycji jej rozstrzygnięcia. Rokowania mogą zostać zatem zakończone w dowolnym czasie, chociażby w sytuacji, gdy - w ocenie którejś ze stron - nie ma szans na zawarcie porozumienia. Nie przewidziano przy tym w treści wskazanej normy prawnej jakiejś szczególnej formy zakończenia takich rokowań. Oznacza to, że strony samodzielnie i dowolnie decydują nie tylko o tym, czy na ich skutek dojdą do porozumienia skutkującego dokonaniem czynności prawnej, lecz również o tym, kiedy je zakończyć (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 2012 r., sygn. akt I OSK 357/11, dostępny w CBOSA, http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Zatem spełnienie obowiązku przeprowadzenia rokowań jako przesłanki wszczęcia postępowania o uzyskanie zezwolenia na zajęcie nieruchomości oznacza taką sytuację, w której inwestor określił i zaproponował właścicielowi tej nieruchomości warunki uzyskania zgody na wykonanie prac. W rozpoznawanej sprawie Spółka pismem z dnia 26 lipca 2013 r. zaprosiła skarżącego do rokowań i zaproponowała odszkodowanie za udzielenie prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i wycinkę drzew. Brak porozumienia stron w tym zakresie, na co wskazują przedstawione wyżej pisma, był wystarczający do stwierdzenia, że złożenie wniosku o wydanie kontrolowanej obecnie decyzji, zostało poprzedzone etapem nieskutecznych negocjacji.

W tym miejscu należy również wyjaśnić, że w trybie art. 124 u.g.n. nie podlega weryfikacji okoliczność, czy inwestor zaproponował właścicielowi takie warunki, które są dla niego niekorzystne, czy takie które są dla niego nie do przyjęcia (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 1 grudnia 2011 r., sygn. akt I SA/Wa 1657/11, dostępny w CBOSA).

Za niezasadny należy uznać zarzut skarżącego dotyczący braku zapewnienia mu czynnego udziału w toku postępowania, gdyż został on zawiadomiony o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości (k. 218 akt adm.), jak również został zawiadomiony o terminie rozprawy przeprowadzanej w toku tego postępowania. Skarżący wziął udział w tej rozprawie, podczas której umożliwiono mu zapoznanie się ze zgromadzonym materiałem dowodowym oraz umożliwiono złożenie uwag i wyjaśnień (k. 249 i 248 akt adm.). Natomiast brak uwzględnienia zgłoszeń i żądań skarżącego nie może być traktowany i oceniany jako nieumożliwienie stronie wypowiedzenia się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz zapoznania się z nim.

Nie zasługuje na uwzględnienie również zarzut dotyczący braku rozpoznania przy rozpatrywaniu wniosku o ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości gruntowych przez starostę również wniosku o przejęcie tej nieruchomości na własność, stosownie do art. 124 ust. 5 u.g.n. Wskazać tutaj pozostaje, że zgodnie z treścią art. 124 ust. 5 u.g.n. dopiero, jeżeli założenie lub przeprowadzenie ciągów, przewodów i urządzeń, o których mowa w ust. 1, uniemożliwia właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu dalsze prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy albo w sposób zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem, właściciel lub użytkownik wieczysty może żądać, aby odpowiednio starosta, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, lub występujący z wnioskiem o zezwolenie, o którym mowa w ust. 2, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa, w drodze umowy, własność albo użytkowanie wieczyste nieruchomości. Zatem już z treści tego przepisu wynika, w sposób nie budzący wątpliwości Sądu, że z takim żądaniem można wystąpić dopiero po założeniu lub przeprowadzeniu przewodów i urządzeń i stwierdzeniu, że na skutek ich budowy doszło do uniemożliwienia właścicielowi dalszego prawidłowego korzystania z nieruchomości, co oznacza brak dopuszczalności rozpoznania takiego wniosku na etapie podejmowania przez starostę decyzji w trybie art. 124 ust. 1 u.g.n. Dopiero bowiem po zrealizowaniu inwestycji, na której umożliwienie realizacji zostanie wydana decyzja w trybie art. 124 ust. 1 u.g.n. ograniczająca sposób korzystania z nieruchomości będzie możliwe wystąpienie z takim wnioskiem w trybie ust. 5 tego przepisu.

Mając powyższe na względzie Sąd, na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji.