II SA/Bd 1470/13

Uzasadnienie

II SA/Bd 1470/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia [...] lipca 2013 r., znak: [...] Starosta T., na podstawie art. 4 pkt 6 i 11, art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r., Nr 121, poz. 1266 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku M. Z. w sprawie wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolniczej pod budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego w miejscowości G. na działce oznaczonej nr geodezyjnym [...], gmina O., nie zezwolił na wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolniczej położonych na ww. działce, pod budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego.

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia orzekający organ podniósł, iż dołączona do wniosku decyzja o warunkach zabudowy wydana przez Wójta Gminy O. w dniu [...] czerwca 2011 r. (znak: [...]) nie została uzgodniona ze Starostą T. na podstawie art. 53 ust. 4 pkt 6 w zw. z art. 60 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r., poz. 647 ze zm.) w związku z czym należy uznać, że decyzja ta wydana została z pominięciem ustawowego obowiązku uzgodnienia z organem właściwym od spraw ochrony gruntów rolnych. Uniemożliwiło to organowi rozpatrzenie wniosku o wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolnej ze względu na brak stosownej zgody na przeznaczenie gruntów rolnych klas III na inne cele.

W odwołaniu od powyższej decyzji M. Z. zarzucił, iż nałożenie na wnioskodawcę obowiązku otrzymania zgody właściwego ministra, jest bezpodstawne i narusza przepisy art. 106 § 1-6 k.p.a., z których wprost wynika, że uzgodnienie następuje między organami administracji państwowej.

Ponadto wskazał, że wezwanie do uzupełnienia wniosku o zgodę właściwego ministra jest niezrozumiałe, ponieważ o zgodę, o której mowa, właściwy organ może wystąpić tylko w trybie zupełnie odmiennego postępowania i jest to postępowanie między organami państwowymi.

Strona skarżąca podniosła również, iż w uzasadnieniu swojej decyzji Starosta podniósł argument, jakoby decyzja o warunkach zabudowy została wydana z uchybieniem obowiązujących przepisów, co w ocenie wnioskodawcy stanowi niedopuszczalne kwestionowanie, przez Starostę T. wiążącej go w niniejszym postępowaniu, prawomocnej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Zarzucono również, iż niezrozumiały jest argument o braku rzekomej zgody na przeznaczenie gruntów rolnych klas III na inne cele, bowiem w myśl przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w chwili złożenia wniosku nie było wymogu uzyskania uprzednio takiej zgody dla tej nieruchomości, a wydanie decyzji o warunkach zabudowy nie było sprzeczne z zapisami tej ustawy, przy czym decyzja o warunkach zabudowy była już wtedy ostateczna i wiążąca dla każdego z organów.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w T. po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia [...] września 2013 r., znak: [...] utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

Zdaniem organu II instancji, instytucja wyłączenia gruntów z produkcji rolnej jest odrębnym postępowaniem i została uregulowana w art. 11 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 8 marca 2013 r. (Dz. U. z 2013r., poz. 503), która weszła w życie z dniem 26 maja 2013 r.). Na mocy tej ustawy wyłączenie z produkcji użytków rolnych wytworzonych z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIla, lllb, oraz użytków rolnych klas IV, IVa, IVb, V i VI wytworzonych z gleb pochodzenia organicznego, a także gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2-10, oraz gruntów leśnych, przeznaczonych na cele nierolnicze i nieleśne może nastąpić po wydaniu decyzji zezwalających na takie wyłączenie. Wobec tego, w ocenie Kolegium obowiązek uzyskania owej decyzji, wynikający z art. 11 ust. 1, odnosi się do określonych klas gruntów oraz rodzajów gleb, czyli gruntów o określonych w ustawie parametrach, w tym w odniesieniu do użytków pochodzenia mineralnego o klasach bonitacyjnych: R lIla, lllb, R IVa, R IVb, R V i Ł IV.

Wskazano, że zgodnie z utrwalonym już w tym względzie poglądem orzecznictwa, wyłączenie z produkcji jest czynnością faktyczną, która w świetle przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych nastąpić może tylko po wydaniu decyzji zezwalającej na takie wyłączenie i w jej następstwie. W przeciwnym wypadku wyłączenie z produkcji narusza przepisy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Podkreślenia wymaga, że użyte przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 pojęcie użytków, gruntów i gruntów leśnych "przeznaczonych na cele nierolnicze i nieleśne" oznacza przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze i nieleśne w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, gdyż inne rozumienie pojęcia "przeznaczonych na cele nierolnicze i nieleśne" byłoby sprzeczne z intencją ustawodawcy, odzwierciedloną w treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy, którego celem była ochrona gruntów rolnych i leśnych polegająca m.in. na ograniczaniu ich przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne. Z powyższego zdaniem organu wynika, że nie ma w świetle przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych możliwości zezwolenia na wyłączenie z produkcji rolniczej gruntu rolnego, jeżeli miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie przewiduje takiej możliwości, albowiem o przeznaczeniu gruntów rolnych na cele nierolnicze i nieleśne decydują wyłącznie zapisy planu zagospodarowania przestrzennego, a analiza regulacji ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wykazała, że przedmiotowy grunt wymaga zgody na zmianę przeznaczenia.

W rozpoznawanej sprawie, w ocenie organu odwoławczego, nie budzi wątpliwości fakt, iż działka oznaczona numerem [...] stanowi w całości grunt rolny w rozumieniu ustawy o ochronie gruntów rolnych, a skoro nieruchomość, na której ma być zrealizowana przedmiotowa inwestycja wymaga uzyskania zgody, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, to w obecnym stanie prawnym, zasadnie organ I instancji odmówił wydania odwołującemu się pozytywnej decyzji zezwalającej na wyłączenie przedmiotowego gruntu z produkcji rolniczej.

Zdaniem Kolegium słuszny jest zarzut strony, iż Starosta nie ma kompetencji do podważania ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy, ponieważ kwestia braku uzgodnienia projektu decyzji o ustaleniu warunków zabudowy ze Starostą T. w oparciu o treść art. 53 ust. 4 pkt 6 w zw. z art. 60 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest zagadnieniem odrębnym, dotyczącym innego, zakończonego już, postępowania administracyjnego. Natomiast postępowanie w sprawie wydania decyzji zezwalającej na wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolniczej jest samoistnym postępowaniem, toczącym się przed uzyskaniem pozwolenia na budowę (art. 11 ust. 4 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych), na podstawie przepisów rozdziału 3 (od art. 11 do art. 14) powołanej wyżej ustawy i w oparciu o przesłanki tam określone.

Ostatecznie Kolegium stwierdziło więc, że słuszne są zarzuty strony co do uchybień procedury administracyjnej, jednak pozostają one bez wpływu na niniejsze rozstrzygnięcie, natomiast powołanie przez organ w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji odmiennych przyczyn odmowy, pozostaje bez wpływu na jej ostateczną prawidłowość.

W skardze do Sądu M. Z. wniósł o uchylenie decyzji organu I i II instancji, zarzucając obu decyzjom:

1. mającą wpływ na wynik postępowania obrazę przepisu prawa materialnego:

• tj. art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 3.02.1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266 ze zm.) polegającą na jego niezastosowaniu w ten sposób, iż mimo wiążącej decyzji o warunkach zabudowy z dn. [...] lutego 2011 r., znak: [...] wydanej przez Wójta Gminy O., która dopuszczała wyłączenie gruntów objętych wnioskiem z produkcji rolniczej, organ rozpoznający sprawę odmówił wydania decyzji zgodnej z treścią żądania,

• tj. art. 7 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych polegającą na jego nieuprawnionym przywołaniu w podstawie prawnej decyzji i zastosowaniu w ten sposób, iż organy I i II instancji orzekające w sprawie o wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej uregulowanej w art. 11 ww. ustawy odwołały się do treści art. 7 tej ustawy dotyczącego postępowania o zmianie przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze, co w niniejszej sprawie nie było przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,

2. mającą wpływ na wynik postępowania obrazę przepisów postępowania:

• art. 106 § 1-6 k.p.a. polegające na bezpodstawnym zobowiązaniu strony postępowania do uzgodnienia ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy, w której orzeczono o przeznaczeniu gruntów rolnych na cele nierolnicze, podczas gdy z ww. przepisów wynika expressis verbis, iż uzgodnienie to następuje w toku postępowania o wydanie warunków zabudowy w porozumieniu między organami administracji państwowej,

a nadto zarzucono decyzji organu II instancji mającą wpływ na wynik postępowania obrazę przepisów postępowania: art. 107 § 1-3 k.p.a., polegającą na sporządzeniu wadliwego uzasadnienia decyzji, które jest wewnętrznie sprzeczne, albowiem z jednej strony kwestionuje motywy na jakich oparł swoje rozstrzygnięcie Starosta T., z drugiej zaś strony wprost wskazuje na te same przesłanki tj. brak uzgodnienia decyzji o warunkach zabudowy przez właściwego ministra.

Skarżący nie zgodził się z decyzjami organów I i II instancji, stwierdzając, iż naruszają one przepisy prawa materialnego: art. 7 i 11 ustawy o ochronie gruntów rolnych oraz przepisy postępowania administracyjnego: art. 106 i 107 k.p.a., które to naruszenie miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, ponieważ przepis art. 11 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych traktujący o wyłączeniu z produkcji użytków rolnych nie przewiduje, jakie załączniki winny być dołączone do przedmiotowego wniosku, natomiast przyjmuje się, iż wnioskodawca załączyć powinien decyzję o warunkach zabudowy oraz mapę do celów projektowych, bowiem nie ma przepisu szczególnego, który określałby dodatkowe wymogi formalne wobec wniosku o wyłączenie gruntu rolnego z produkcji rolniczej. Wniosek taki poza ww. dokumentami winien spełniać również wymogi określone przepisami ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (art. 63 k.p.a.).

Skarżący zwrócił uwagę, że do przedmiotowego wniosku załączył m.in. decyzję o warunkach zabudowy z [...] czerwca 2011 r. znak: [...] wydaną przez Wójta Gminy O., która jest ostateczna, podlega wykonaniu i o ile wydana została pod rządami ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych w brzmieniu obowiązującym do dnia 25 maja 2013 r., która to nie przewidywała trybu zezwolenia na zmianę przeznaczenia gruntów z rolniczych na cele nierolnicze przez Ministra właściwego do spraw rozwoju wsi, to dopiero nowelizacja tej ustawy, w tym obowiązujący od dnia 26 maja 2013 r. przepis art. 7 ust. 2 pkt 1 wprowadził taki obowiązek i w związku z tym, powoływanie się przez organy orzekające w sprawie na znowelizowane przepisy jest błędne.

Drugim, równie istotnym w ocenie skarżącego zarzutem, skierowanym do obu zaskarżonych decyzji jest nieuprawnione dokonanie w postępowaniach o wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej - merytorycznej oceny prawidłowości postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

Skarżący wskazał, iż organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji, w końcowej jego części, zakwestionował motywy, jakim kierował się Starosta T., to w istocie we fragmencie uzasadnienia powtórzył tą argumentację i przyjął ją jako własną. SKO w T. stwierdziło bowiem, że decyzja o warunkach zabudowy w zakresie zmiany przeznaczenia gruntu rolnego na cele nierolnicze wymagała uzgodnienia z właściwym ministrem, a skoro ta sytuacja nie nastąpiła - to jako warunek konieczny - skutkowała decyzja odmowną. Pomijając fakt, że uzasadnienie organu odwoławczego jest wewnętrznie sprzeczne i w żadnym stopniu nie spełnia funkcji perswazyjnej, przekonywania, to przede wszystkim oparte jest zdaniem skarżącego na błędnym zastosowaniu prawa materialnego tzn. powołuje się na przepisy art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych, które w sprawie o wyłączenie z produkcji rolniczej nie mają zastosowania (to tryb zastrzeżony w postępowaniu o wydanie warunków zabudowy, a po wtóre w chwili orzekania przez Wójta Gminy O. w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy - nie obowiązywały).

Skarżący nie zgodził się także z tokiem postępowania przed organem I instancji, ponieważ nakładanie przez Starostę T. w toku postępowania o wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolniczej - obowiązku uzgodnienia przez stronę tego postępowania wykonalnej decyzji o warunkach zabudowy jest bezpodstawne i narusza przepisy art. 106 § 1 - 6 k.p.a., z których wprost wynika, że uzgodnienie następuje między organami administracji państwowej, a tryb uzgadniania, o którym stanowi art. 106 k.p.a. dotyczy postępowania między dwoma organami administracji państwowej, dlatego strona postępowania o wydanie zgody na wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej nie posiada legitymacji do występowania z takim żądaniem wobec właściwego organu uzgadniającego - przeciwna wykładnia jest contra legem do przepisów art. 106 k.p.a.

Zdaniem skarżącego, organy I i II instancji, które orzekały w sprawie, nie są uprawnione do kwestionowania wiążącej je decyzji o warunkach zabudowy, gdyż takie są zasady prawa, a tymczasem stanowisko wyrażone w zaskarżonych decyzjach i przyjęte za podstawę rozstrzygnięcia odwołuje się do innego postępowania zakończonego ostateczną decyzją o warunkach zabudowy, co jest wadliwe i nie może stanowić podstawy do negatywnego rozpatrzenia wniosku strony, która spełnia wszelkie wymagania określone przepisami (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 czerwca 2001 r., sygn. akt IV SA 532/00).

W odpowiedzi na skargę organ, nie znajdując podstaw do jej uwzględnienia, wniósł o jej oddalenie wskazując, że po ponownej analizie akt sprawy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, ponieważ została ona podjęta zgodnie ze stanem faktycznym oraz w oparciu o obowiązujące przepisy prawa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Stosownie do treści art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Oznacza to, że zadaniem sądu administracyjnego jest jedynie sprawdzenie, czy zaskarżona decyzja została wydana zgodnie z przepisami prawa materialnego oraz czy przy jej podejmowaniu nie zostały naruszone w sposób istotny przepisy postępowania administracyjnego. Natomiast stosownie do treści art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy i nie jest związany zarzutami oraz wnioskami skargi, a także powołaną podstawą prawną.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem niniejszego postępowania sądowoadministracyjnego jest kwestia odmowy wyłączenia gruntów rolnych z produkcji rolniczej pod budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego w miejscowości G. na działce oznaczonej nr geodezyjnym [...], gmina O., na wniosek skarżącego z dnia [...] maja 2013 r. (data wpływu do organu: 24 maja 2013 r.).

Konieczne jest w tym miejscu rozważanie, czy rozpoznając sprawę na podstawie wniosku skarżącego z dnia [...] maja 2013 r., organ I instancji będzie zobowiązany do uwzględnienia dotychczasowego stanu prawnego, czy też wymagać będzie rozstrzygnięcia sprawy na podstawie stanu prawnego obowiązującego od dnia 26 maja 2013 r.

Rozstrzygając powyższe zagadnienie należy w pierwszej kolejności zauważyć, że w powołanej wyżej ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie zawarto przepisów przejściowych. Okoliczność powyższa ma w ocenie Sądu, kluczowe znaczenie dla oceny prawnej intertemporalnych skutków dokonanej nowelizacji.

W polskim prawie administracyjnym brak jest wykształconych reguł dla rozwiązywania problemów intertemporalnych. Niewątpliwie podstawową zasadą, od której istnieją wyjątki, jest zasada nie działania prawa wstecz (lex retro non agit), którą to zasadę można wyprowadzić z przepisu art. 2 Konstytucji RP, statuującego konstrukcję państwa prawa. Jednoznacznie przyjąć więc należy, że co do zasady organy administracji publicznej, które działają na podstawie przepisów prawa (art. 6 k.p.a.), rozstrzygają na podstawie przepisów prawa obowiązującego w momencie orzekania.

Przyjmuje się także, że w razie kolizji, czy w sprawie ma zastosowanie przepis dotychczasowy, czy nowy, przepis dotychczasowy ma zastosowanie, jeżeli pod jego rządem powstał (zmienił się albo wygasł) stosunek prawny, którego treść została bezpośrednio wyznaczona przez ten przepis, co potwierdza również orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, który podnosi, że modyfikacje dokonywane poprzez wprowadzenie nowych przepisów odnoszących się do uprawnień przysługujących określonym podmiotom na mocy dotychczas obowiązującego prawa nie tylko obniżają zaufanie obywateli do prawa, ale mogą również niejednokrotnie sprzeciwiać się ratio legis instytucji prawnej (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 marca 2004 r., sygn. akt K 32/03, OTK 2004, Nr 3, poz. 22), to jednak jest to wyjątek od reguły orzekania na podstawie obowiązujących w tym momencie przepisów prawa, ograniczony do ściśle określonych przypadków, oczywistych (niespornych) stanów faktycznych, kreujących na podstawie dotychczasowych przepisów określoną sytuację prawną danego podmiotu.

W rozpatrywanej sprawie brakuje przesłanek do zastosowania dotychczasowej regulacji prawnej jako względniejszej dla skarżącego, bowiem o ile faktem jest, że wniosek w sprawie wpłynął do organu pod rządem dotychczas obowiązujących przepisów, to zmieniony następnie stan prawny w zakresie przeznaczania gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, oddziaływał również na skutki rozstrzygnięcia dotyczące m.in. warunków zabudowy w przypadku braku miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Decyzja o warunkach zabudowy została wydana przed nowelizacją ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Określała ona zatem warunki zabudowy i inne objęte jej treścią, dla stanu prawnego zaistniałego przed nowelizacją ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Związanie organu decyzją ostateczną odnosi się nie tylko do faktu jej wydania, ale również jej treści, a te okoliczności nie pozwalają na uznanie, że na mocy tej decyzji powstał stan faktyczny i prawny pozwalający na pozytywne dla skarżącego rozstrzygnięcie w przedmiocie wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej.

Na mocy decyzji o warunkach zabudowy skarżący nie nabył prawa podmiotowego, które mogłoby stanowić określoną gwarancję konstytucyjną. W decyzji tej stwierdzono tylko, że w odniesieniu do stanu prawnego (z dnia wydania decyzji) i faktycznego dotyczącego powierzchni działki, teren nie wymaga zgody na przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze. Stan prawny uległ jednak zmianie.

Dodatkowo decyzja o warunkach zabudowy była skierowana do J. L., a nie skarżącego (wnioskodawcą był więc inny podmiot).

Nie ma więc podstaw do uznania, że zaistniały okoliczności faktyczne, i prawne pozwalające na zastosowanie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych w poprzednim brzmieniu, jako względniejszej dla skarżącego. Słusznie organ podnosi, że procedura zmiany przeznaczenia gruntu nie miała miejsca, zatem nie wystąpiły okoliczności pozwalające na wyłączenie gruntów z produkcji rolniczej.

Brak przepisów przejściowych nakazuje bezpośrednie stosowanie aktualnie obowiązującej podstawy prawnej, w związku z czym, powstaje sytuacja wymagająca uwzględnienia aktualnie obowiązujących przepisów prawnych.

Mając więc na uwadze konieczność zastosowania do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy przepisów obowiązujących w dniu orzekania przez organy administracji, zwrócić należy uwagę, że zasady przeznaczania gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne zostały określone w rozdziale 2 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych jednak należy mieć na względzie, że ustawa ta podlegała nowelizacji w zakresie wpływającym na treść rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. O ile bowiem stosownie do dyspozycji art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w dotychczasowym brzmieniu, przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III, jeżeli ich zwarty obszar projektowany do takiego przeznaczenia przekracza 0,5 ha - wymagało zgody Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej i Rozwoju Wsi, to w myśl art. 7 ust. 2 pkt 1 powołanej wyżej ustawy, w brzmieniu nadanym mu ustawą z dnia 8 marca 2013 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2013 r., poz. 503), która weszła w życie dnia 26 maja 2013 r., przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III, wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

Na podstawie zaś art. 11 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wyłączenie z produkcji użytków rolnych wytworzonych z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIla, Illb, oraz użytków rolnych klas IV, IVa, IVb, V i VI wytworzonych z gleb pochodzenia organicznego, a także gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2-10, oraz gruntów leśnych, przeznaczonych na cele nierolnicze i nieleśne - może nastąpić po wydaniu decyzji zezwalających na takie wyłączenie. Istotne jest tutaj wyraźne rozróżnienie, na co słusznie zwrócił uwagę organ II instancji, iż "przeznaczenie gruntów na cele nierolnicze lub nieleśne" to ustalenie innego niż rolniczy lub leśny sposobu użytkowania gruntów rolnych oraz innego niż leśny sposobu użytkowania gruntów leśnych (art. 4 pkt 6), natomiast "wyłączenie gruntów z produkcji" oznacza rozpoczęcie innego niż rolnicze lub leśne użytkowanie gruntów; nie uważa się za wyłączenie z produkcji gruntów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, jeżeli przerwa w rolniczym użytkowaniu tych obiektów jest spowodowana zmianą kierunków produkcji rolniczej i trwa nie dłużej niż 5 lat (art. 4 pkt 11).

Regulacja zawarta w art. 7 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych przewiduje, iż przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, wymagającego zgody, o której mowa w ust. 2, dokonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, sporządzonym w trybie określonym w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Natomiast w myśl art. 7 ust. 2 pkt 1 powołanej wyżej ustawy, w brzmieniu nadanym mu ustawą z dnia 8 marca 2013 r. o zmianie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2013 r., poz. 503), która weszła w życie dnia 26 maja 2013 r., przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III, wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

Należy wobec tego mieć na względzie, że przeznaczenie na cele nierolnicze gruntów wskazanych w art. 7 ust. 2 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych wymaga uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego, który przeznacza grunty rolnicze na cele nierolnicze, jak również, przed uchwaleniem tego planu zagospodarowania przestrzennego, właściwy organ wyrazić musi zgodę na przeznaczenie gruntów rolniczych na cele nierolnicze.

Obowiązujące do 26 maja 2013 r. unormowanie wymagało, iż grunty klas I - III, gdy ich zwarty obszar był mniejszy niż 0,5 ha podlegały procedurze wyłączenia z produkcji rolnej, bez konieczności uprzedniego przeznaczenia na cele nierolnicze, a dopiero przekroczenie obszaru 0,5 ha wymagało zarówno procedury "przeznaczenia" jak też procedury "wyłączenia", to od 26 maja 2013 r. wykorzystanie jakiejkolwiek powierzchni gruntu klasy I - III na cele nierolnicze wymaga zarówno procedury "przeznaczenia" jak też procedury "wyłączenia".

Okolicznością bezsporną w niniejszym postępowaniu jest to, że działka gruntu stanowiąca przedmiot wniosku z dnia [...] maja 2013 r., zgodnie z wypisem z ewidencji gruntów i budynków, według stanu na dzień 23 maja 2013 r., ma powierzchnię [...] ha i stanowi grunt orny klasy RIIIb, a więc niewątpliwie do jej wyłączenia z produkcji rolniczej wymagana jest decyzja Starosty T. zezwalająca na takie wyłączenie. Skoro jednak przeznaczenie na cele nierolnicze gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III, wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi i jest ona konieczna do zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze, dokonującego się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a okoliczności te - w realiach niniejszej sprawy - nie wystąpiły, to zasadnie organ pierwszej instancji odmówił stronie wydania wnioskowanego zezwolenia.

Jeżeli chodzi zaś o fakt istniejącej już w obrocie prawnym decyzji o warunkach zabudowy dla planowanego przedsięwzięcia, to przyjąć należy, iż wydanie tej decyzji nie zmienia w żaden sposób obowiązku ustawowego istniejącego od 26 maja 2013 r. w przypadku wyłączenia z produkcji rolniczej gruntów klasy I - III tj. konieczności wyczerpania najpierw procedury "przeznaczenia", a dopiero po jej pozytywnym zakończeniu - możliwości uruchomienia procedury "wyłączenia" z produkcji rolnej. Postępowanie w sprawie wydania decyzji zezwalającej na wyłączenie gruntów rolnych z produkcji rolniczej jest bowiem samoistnym (odrębnym) postępowaniem, toczącym się przed uzyskaniem pozwolenia na budowę (art. 11 ust. 4 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych), na podstawie przepisów rozdziału 3 (od art. 11 do art. 14) powołanej wyżej ustawy i w oparciu o przesłanki tam określone.

Sąd stwierdził ponadto, że organy nie naruszyły przepisów o postępowaniu administracyjnym. W szczególności nie doszło do naruszenia art. 7 k.p.a. oraz przepisów art. 77 i art. 80 k.p.a. poprzez oparcie rozstrzygnięcia w sprawie na materiale niekompletnym, z przekroczeniem zasady swobodnej oceny dowodów i brakiem obiektywnego rozpatrzenia materiału dowodowego w sposób prawidłowy, wnikliwy i wyczerpujący, czy też niezbadania materiału dowodowego, będącego w aktach sprawy, mającego być podstawą do ponownego prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, gdyż analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego nie daje żadnych podstaw do uznania, iżby organy administracji orzekające w sprawie zaniedbały obowiązki proceduralne określone wspomnianymi wyżej przepisami k.p.a. Organy te podjęły wszelkie niezbędne kroki w celu prawidłowego ustalenia stanu faktycznego sprawy, dokonując samodzielnej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie.

Odnosząc się zaś do zarzutu wadliwego uzasadnienia przez Starostę T. swojego stanowiska w sprawie, to jak słusznie zauważył organ odwoławczy, nie sposób dyskwalifikować z tego powodu całego orzeczenia, w sposób wymagający jego uchylenia, bowiem sentencja zaskarżonej decyzji pozostaje prawidłowa, zaś wady uzasadnienia decyzji zostały konwalidowane przez organ odwoławczy, który expressis verbis ponownie rozpatruje sprawę merytorycznie w jej całokształcie.

Mając powyższe na względzie należało uznać, że zaskarżona decyzja organu II instancji, jak i decyzja organu I instancji pozostają w zgodzie z prawem, dlatego skarga podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).