III SA/Łd 1071/13

Uzasadnienie

Decyzją nr [...] z dnia [...] Dowódca [...] Brygady [...] w T., na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 t.j.) po rozpoznaniu odwołania W.J. od decyzji Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] z dnia 26 czerwca 2013 r. o nr 41/R/2013, uchylił w całości zaskarżoną decyzję i umorzył postępowanie w I instancji.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujący stan faktyczny i prawny sprawy:

Wnioskiem z dnia 7 lutego 2013 r., na podstawie art. 80 ust. 1 pkt 1 i ust. 4, art. 81 ust. 2; art. 104 ust. 1 stawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t. j. Dz. U. z 2010 r. nr 90, poz. 593 ze zm.) oraz § 29 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2010 r. w sprawie pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa (Dz. U. nr 184, poz. 1237) w związku z § 10 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 czerwca 2004 r. w sprawie dodatków do uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych (Dz. U. nr 141, poz. 1497 ze zm.) W.J. zwrócił się do Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] w T. o wydanie decyzji w sprawie wypłaty dodatku specjalnego z tytułu wykonywania w roku 2012 lotów w składzie załogi wojskowego statku powietrznego. Do wniosku załączył dokumenty potwierdzające uzyskany nalot, tj. wyciąg z Raportu lotów wykonanych w 2012 roku wraz z zaświadczeniem stwierdzającym uzyskany nalot w [...] dywizjonie [...] w L. oraz wyciąg z rozkazu dziennego Dowódcy [...] zm [...] A. z dnia 16.10.2012 r.

W piśmie z dnia 1 marca 2013 r. Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w T. poinformował skarżącego o przekazaniu jego wniosku do Dowódcy [...] w A., który jest właściwy w sprawie ze względu na fakt, iż loty były wykonywane podczas pobytu w [...] A..

Dowódca Jednostki Wojskowej nr [...] w G., pismem nr 962/13 z dnia 12 kwietnia 2013 r. zwrócił akta W.J. Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] w T. wyjaśniając, że zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych organem właściwym w sprawach wypłaty dodatku specjalnego z tytułu wykonywania lotów w składzie załogi wojskowego statku powietrznego jest dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz zawodowy pełni służbę w związku z czym właściwym rzeczowo do wydania decyzji jest Dowódca Jednostki Wojskowej [...].

Decyzją z dnia [...] Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w T. odmówił przyznania skarżącemu dodatku specjalnego za wykonywanie lotów w składzie załóg wojskowych statków powietrznych. W uzasadnieniu organ wskazał, że należności z tytułu wykonywania lotów w składzie załogi wojskowego statku powietrznego nie zostały wymienione wśród należności pieniężnych, jakie przysługują żołnierzowi zawodowemu pełniącemu służbę poza granicami kraju.

W odwołaniu skarżący zarzucił przyjęcie błędnej interpretacji i wadliwe zastosowanie przepisów § 4 ust. 1 i § 10 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 czerwca 2004 r. w sprawie dodatków do uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych oraz § 29 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2010 r. w sprawie pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa.

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] Dowódca [...] Brygady [...] uchylił w całości decyzję organu I instancji i umorzył postępowanie w I instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy uznał, że w przedmiotowej sprawie właściwym do rozpoznania wniosku W.J. jest Dowódca [...] w G., bowiem skarżący - w czasie wykonywania lotów, których dotyczy wnioskowana należność, pełnił służbę w Jednostce Wojskowej [...] w G. - w związku ze skierowaniem poza granice państwa. Jako podstawę prawną organ wskazał art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych i wyjaśnił, że Jednostka Wojskowa [...] w G. jest jednostką wojskową w rozumieniu art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2012 r. poz. 461).

Organ odwoławczy powołał się także na opinię Dowódcy Operacyjnego [...] wyrażoną w postanowieniu nr 3 z dnia 30 maja 2011 r., według której pojęcie "dowódcy jednostki wojskowej" w rozumieniu art. 104 ust. 1 ustawy, należy rozumieć nie jako dowódcy tzw. "jednostki macierzystej", lecz dowódcy jednostki, któremu żołnierz służbowo podlega.

Ponadto Dowódca [...] Brygady [...] wskazał, że organ I instancji naruszył przepisy postępowania poprzez niepodjęcie sporu o właściwość z Dowódcą Jednostki Wojskowej [...] w G.. Zdaniem Dowódcy [...] Brygady [...], ponowne przesłanie wniosku do Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] w T. w świetle obowiązujących przepisów było niedopuszczalne, gdyż organ w A. był związany przekazaniem wniosku i winien rozstrzygnąć sprawę co do istoty.

Organ odwoławczy wskazał przy tym, że w celu uniknięcia dalszych nieprawidłowości, sam przekaże wniosek skarżącego organowi właściwemu do rozpoznania, tj. Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] w G..

W skardze z dnia 4 września 2013 r. W.J. zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych poprzez błędną wykładnię tego przepisu, w wyniku czego organ odwoławczy bezzasadnie uznał, że decyzję w I instancji wydał nieuprawniony organ w sytuacji, gdy zaskarżoną decyzję wydał organ uprawniony i właściwy. Skarżący wskazał także na naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj. naruszenie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. w związku z art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych poprzez uchylenie decyzji w sytuacji, gdy decyzję wydał uprawniony i właściwy organ, a wobec tego odwołanie powinno być rozpoznane merytorycznie. Strona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości jako naruszającej prawo i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi II instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że organ drugiej instancji wskazując na właściwość Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] w G. oparł się głównie na fakcie wykonania lotów w czasie skierowania do pełnienia służby poza granicami kraju, tak więc za właściwego w sprawie przyznania dodatku uznał on organ, któremu wówczas służbowo podlegał. W ocenie strony, z powyższą tezą nie sposób się zgodzić wobec jednoznacznego brzmienia art. 72 ust. 1 oraz art. 80 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, które w sposób niebudzący żadnych wątpliwości stanowią, że dodatek specjalny z tytułu szczególnych warunków lub właściwości pełnienia zawodowej służby wojskowej jest składnikiem uposażenia żołnierza zawodowego należnego na zajmowanym stanowisku. Zgodnie natomiast z art. 80 ust 4 ustawy z dnia 11 września 2003 r., dodatki do uposażenia przyznaje w formie decyzji organ, o którym mowa w art. 104. Ponadto, na podstawie art. 80 ust. 5 ustawy, organ, który decyzję wydał - w razie niewykonywania zadań uzasadniających wypłacanie dodatku, może zawiesić, obniżyć albo wstrzymać jego wypłacanie w formie decyzji. Wobec powyższego, zdaniem skarżącego brak jest jakiejkolwiek przesłanki do uznania, że dodatek specjalny może być przyznany przez inny organ niż organ właściwy w sprawie uposażenia żołnierza. W tym stanie rzeczy, zdaniem strony, przepisy art. 104 należy uznać za ustanawiające określoną rangę jaką muszą posiadać organy właściwe w sprawach uregulowanych w Rozdziale 5 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.

Skarżący podkreślił również, że będąc w 2007 roku skierowany do wykonywania zadań w ramach IX zmiany [...] I. upłynął mu 15 letni okres pełnienia służby wojskowej, w związku z czym nabył uprawnienie do podwyższenia dodatku za długoletnią służbę. Decyzje w tej sprawie wydał mu Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w T., a nie Dowódca [...] I. (któremu służbowo podlegał w tym momencie). W roku 2009 został skierowany do odbycia szkolenia specjalistycznego w Ośrodku Szkolenia Aeromobilno – Spadochronowego, będącego komórką organizacyjną w strukturze Dowództwa [...] Brygady [...] (tj. Jednostki Wojskowej [...]). W trakcie szkolenia skarżący spełnił warunki do podwyższenia dodatku specjalnego z tytułu wykonywania skoków ze spadochronem, a stosowną decyzję administracyjną otrzymał od Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] w T., a nie od Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] (któremu bezpośrednio wtedy podlegał). Podobnie w roku 2012 w trakcie skierowania do [...] A., na skutek zmiany rozporządzenia w sprawie dodatków do uposażenia żołnierzy zawodowych wszyscy żołnierze nabyli prawa do kwotowego podwyższenia dodatku za długoletnią służbę – i tak, jak w poprzednich przypadkach, decyzję wydał mu Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w T..

W.J. zauważył również, iż w decyzji brak jest jakiejkolwiek wzmianki dotyczącej lotów wykonanych w kraju, które również były objęte jego wnioskiem (dotyczącym wszystkich lotów w 2012 roku), a zatem trudno jest stwierdzić, kto zdaniem organu odwoławczego jest właściwy w tym przypadku.

W odpowiedzi na skargę z dnia 3 października 2013 r. Dowódca [...] Brygady [...] w T. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Podkreślił, że roszczenie skarżącego o wynagrodzenie z tytułu wykonywania lotów w ramach skierowania do pełnienia służby poza granicami państwa, jest roszczeniem wynikającym z faktu pełnienia służby w Jednostce Wojskowej w G.. Organ powołał się na Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. I OSK 1893/12 z dnia 2 lipca 2013 r., w którym uznano, że w sprawach tego rodzaju roszczeń właściwy jest Dowódca Jednostki Wojskowej w A.

Na rozprawie w dniu 7 lutego 2014 r. W.J. poparł skargę i wyjaśnił, że postępowanie przed Dowódcą Wojskowym w G. zostało na jego wniosek zawieszone, do czasu rozstrzygnięcia niniejszej sprawy sądowej. Skarżący oświadczył, że w okresie pełnienia służby w G., pozostawał na zaopatrzeniu finansowym, jednostki macierzystej w T. i to ona wypłacała mu uposażenie, natomiast należność zagraniczną otrzymywał od Dowódcy [...] w A..

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga W.J. jest zasadna.

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola, o której mowa w § 1 sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej (art. 1 § 2 powołanej ustawy).

Stosownie zaś do treści art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 t.j. ze zm.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

W myśl natomiast przepisu art. 134 § 1 p.p.s.a., Sąd wydaje rozstrzygnięcie w granicach danej sprawy, nie będąc przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza to, że Sąd bierze z urzędu pod uwagę wszelkie naruszenia prawa proceduralnego i materialnego niezależnie od podnoszonych w skardze zarzutów, jednakże tylko w granicach sprawy, w której skarga została wniesiona.

Oceniając wydane w sprawie rozstrzygnięcie przy zastosowaniu powyższych kryteriów Sąd uznał, że decyzja Dowódcy [...] Brygady [...] w T. nr [...] z dnia [...], uchylająca decyzję organu I instancji i umarzająca w całości postępowanie w I instancji, narusza przepisy prawa materialnego oraz przepisy postępowania w stopniu powodującym konieczność jej wyeliminowania z obrotu prawnego.

W przedmiotowej sprawie Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w T. decyzją z dnia 26 czerwca 2013 r. odmówił przyznania skarżącemu dodatku specjalnego z tytułu wykonywania lotów w składzie załóg wojskowych statków powietrznych. W wyniku rozpoznania odwołania, Dowódca [...] Brygady [...] w T., powołując się na art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a., uchylił rozstrzygnięcie organu I instancji i umorzył dotychczasowe postępowanie w sprawie, wskazując, że w przedmiocie wniosku skarżącego orzekał organ niewłaściwy.

Podkreślić należy, iż Sąd nie neguje uprawnienia organu odwoławczego do wydania takiego rozstrzygnięcia, w sytuacji naruszenia przez organ I instancji przepisów o właściwości. Podstawą do umorzenia postępowania pierwszej instancji w omawianej sytuacji jest jego bezprzedmiotowość w rozumieniu art. 105 k.p.a. Przesłanka bezprzedmiotowości występuje, gdy brak było podstaw prawnych do merytorycznego rozstrzygnięcia danej sprawy w ogóle, bądź nie było podstaw do jej rozpoznania w drodze postępowania administracyjnego, czy też tylko w drodze postępowania administracyjnego prowadzonego przed rozstrzygającym w sprawie organem I instancji (por. B. Adamiak, J. Borkowski Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Warszawa 2006 r. s. 611). Do najczęściej podawanych w piśmiennictwie przykładów uzasadniających uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania pierwszej instancji należy sytuacja, gdy sprawa została już rozstrzygnięta decyzją ostateczną, skierowano decyzję do osoby nie będącej stroną w sprawie, bądź doszło do naruszenia przepisów o właściwości.

Istotę sporu w niniejszej sprawie stanowi zatem ocena, czy organ odwoławczy zasadnie umorzył w całości postępowanie administracyjne przed organem I instancji, uznając, że właściwym do rozpoznania wniosku W.J. jest Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w G. (w Islamskiej Republice Afganistanu), ponieważ skarżący - w czasie wykonywania lotów, których dotyczy wnioskowana należność, pełnił służbę w Jednostce Wojskowej [...].

Zdaniem Sądu, stanowisko Dowódcy [...] Brygady [...] w T. jest wadliwe, i to z kilku powodów.

Po pierwsze, podkreślić należy, że we wniosku z dnia 7 lutego 2013 r. skarżący zwrócił się o przyznanie przedmiotowego dodatku specjalnego za loty wykonane w roku 2012 zarówno na terytorium kraju jak i w A. - (k. 6 akt admin.). Do wniosku załączył dokumenty potwierdzające uzyskany nalot, tj. wyciąg z Raportu lotów wykonanych w 2012 roku wraz z zaświadczeniem stwierdzającym uzyskany nalot w 1 dywizjonie lotniczym w L. (k. 8-10 akt admin.) oraz wyciąg z rozkazu dziennego Dowódcy [...] A. z dnia 16.10.2012 r. (k. 7 akt admin.). Niewątpliwie zatem brak było podstaw do umorzenia w całości postępowania z uwagi na jego bezprzedmiotowość, spowodowaną brakiem właściwości organu I instancji, skoro nie wszystkie loty skarżący wykonywał podczas skierowania do służby poza granicami kraju. W tym zakresie doszło zatem do istotnego naruszenia przez organ odwoławczy przepisów postępowania, ponieważ nie rozpoznał on wnikliwie sprawy i nie zajął w swoim rozstrzygnięciu stanowiska, co do całego żądania objętego wnioskiem skarżącego. Organ odwoławczy naruszył zatem art. 7 k.p.a., przez niewyjaśnienie stanu faktycznego sprawy oraz art. 107 k. p. a., przez wadliwe i niepełne uzasadnienie wydanej decyzji, a uchybienia te mogą mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Sąd nie podziela również stanowiska organu odwoławczego, że treść art. art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2010 r. nr 90, poz. 593 ze zm.) przesądza, iż organem właściwym w sprawach wypłaty dodatku specjalnego z tytułu wykonywania - podczas skierowania do służby poza granicami kraju - przez skarżącego lotów w składzie załogi wojskowego statku powietrznego, jest Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w G..

Na wstępie wskazać należy, iż bezsporne jest, że rozkazem personalnym nr [...] z dnia [...] Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, m.in. na podstawie art. 24 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych skierował skarżącego, z jednoczesnym pozostawieniem na stanowisku służbowym ostatnio zajmowanym w kraju, do wykonywania zadań dowódcy sekcji strzelców pokładowych w Samodzielnej Grupie Powietrzno-Szturmowej w Polskim Kontyngencie Wojskowym w Islamskiej Republice Afganistanu (k. 4 akt admin.).

Wobec powyższego zaznaczyć warto, że stosownie do treści przepisu art. 24 ust. 1 ww. ustawy żołnierz zawodowy może być wyznaczony lub skierowany do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa. Ustęp 7 powołanego przepisu wskazuje jakie w szczególności uprawnienia i świadczenia przysługują żołnierzowi skierowanemu do pełnienia służby poza granicami państwa. Natomiast w art. 24 ust. 8 ustawy znajduje się delegacja dla Rada Ministrów dla określenia w drodze rozporządzenia przypadków, w których następuje wyznaczenie, a w których skierowanie do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa, szczegółowy tryb postępowania przy wyznaczaniu lub kierowaniu żołnierzy zawodowych do pełnienia służby poza granicami państwa, a także odwoływania do kraju z tej służby, warunki pełnienia przez żołnierzy służby poza granicami państwa, w tym zakres podległości, o której mowa w ust. 4, warunki przyznawania świadczeń żołnierzom wyznaczonym lub skierowanym do pełnienia służby poza granicami państwa oraz świadczeń przysługujących żołnierzom w związku z wyznaczeniem lub skierowaniem do pełnienia służby poza granicami państwa.

Zgodnie z treścią § 4 ust. 1 pkt 1a rozporządzenia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa (Dz. U. nr 184, poz. 1237 ze zm.) skierowanie żołnierza do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa następuje w przypadkach pełnienia tej służby w składzie jednostki wojskowej użytej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach użycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami państwa (Dz. U. Nr 162, poz. 1117, z 2004 r. Nr 210, poz. 2135 oraz z 2009 r. Nr 79, poz. 669 i Nr 161, poz. 1278). W czasie pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa w przypadkach, o których mowa w ust. 1, żołnierz pozostaje na ostatnio zajmowanym stanowisku służbowym lub w rezerwie kadrowej (§ 4 ust. 2). Należy również zauważyć, że w czasie pełnienia służby poza granicami państwa żołnierz zachowuje wszystkie uprawnienia i świadczenia, jakie przysługują na podstawie przepisów obowiązujących wobec żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową w kraju, z uwzględnieniem powstałych w tym czasie zmian mających wpływ na te uprawnienia (§ 29 ust. 1).

W rozpoznawanej sprawie skarżący domaga się przyznania dodatku specjalnego z tytułu wykonywania lotów w składzie załóg wojskowych statków powietrznych na terytorium kraju oraz w związku ze skierowaniem do pełnienia służby wojskowej w A.. Stosownie do treści art. 80 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. żołnierze zawodowi otrzymują dodatek specjalny – za szczególne właściwości lub warunki pełnienia zawodowej służby wojskowej. Szczegółowe warunki przyznania przedmiotowego dodatku reguluje przepis § 4 pkt 1 i § 9 rozporządzenia Ministra Oborny Narodowej z dnia 8 czerwca 2004 r. w sprawie dodatków do uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1151 t.j.).

Zauważyć także należy, że skarżący w związku ze skierowaniem do pełnienia służby zawodowej poza granicami państwa, z jednoczesnym pozostawieniem na stanowisku służbowym ostatnio zajmowanym w kraju, otrzymywał dwojakiego rodzaju należności: tj. uposażenie zasadnicze oraz dodatki do uposażenia, które wypłacał dowódca jednostki macierzystej – tj. Dowódca Jednostki Wojskowej [...] oraz należność zagraniczną - w związku ze skierowaniem – wypłacaną przez Dowódcę Jednostki Wojskowej [...] w G.. Wobec powyższego należy podkreślić, że przysługujące żołnierzowi zawodowemu świadczenia pieniężne mają różne regulacje prawne. Stosownie bowiem do treści art. 72 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. uposażenie żołnierzy zawodowych składa się z uposażenia zasadniczego i dodatków do uposażenia. Z kolei art. 74 ust. 1 ustawy wskazuje, że wypłatę uposażenia oraz innych należności, o których mowa w art. 73, dokonuje jednostka wojskowa lub instytucja cywilna, na której zaopatrzeniu finansowym żołnierz pozostaje, z zastrzeżeniem ust. 2. W dacie wydania zaskarżonej decyzji ustęp 2 art. 74 dotyczył należności przysługujących żołnierzowi wyznaczonemu na stanowisko służbowe, a zatem nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie. Na marginesie warto tylko zaznaczyć, że kwestie warunków przyznania oraz wypłaty należności zagranicznej reguluje rozporządzenia Ministra obrony narodowej z dnia 5 marca 2010 r. w sprawie należności pieniężnych żołnierzy zawodowych pełniących służbę poza granicami państwa (Dz. U. nr 41, poz. 243).

Natomiast przepis art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. wskazuje, że jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, organami właściwymi w sprawach uposażenia i innych należności pieniężnych żołnierzy zawodowych są dowódcy jednostek wojskowych zajmujący stanowiska służbowe dowódcy batalionu lub równorzędne, o których mowa w ust. 3, albo wyższe - w stosunku do wszystkich żołnierzy zawodowych pełniących zawodową służbę wojskową w podległej jednostce wojskowej, z wyjątkiem tego dowódcy i jego zastępcy.

Z analizy przywołanych wyżej przepisów wynika jednoznacznie, że kwestia przyznawania i ustalania wysokości uposażenia oraz innych należności pieniężnych związanych z uposażeniem należy do dowódcy jednostki wojskowej, któremu z racji pełnienia służby żołnierz zawodowy organizacyjnie podlega. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 listopada 2007 r. sygn. I OSK 216/07, LEX nr 427639, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 marca 2010 r. sygn. II SA/Wa 1859/09, publ. Baza orzeczeń CBOIS). Poprzez określenie "dowódca jednostki wojskowej" użyte w przepisie, należy rozumieć dowódcę jednostki, której kadrowo żołnierz podlega z tytułu zajmowanego stanowiska służbowego i na której zaopatrzeniu finansowym pozostaje w związku z zajmowanym stanowiskiem służbowym. Zatem w rozpoznawanej sprawie niewątpliwe W.J., będąc skierowanym do pełnienia służby poza granicami państwa, pozostawał na dotychczas zajmowanym stanowisku służbowym w Jednostce Wojskowej [...] w T. (k. 13 akt admin. – rozkaz nr [...] Szefa Sztabu Generalnego WP) i w ocenie Sądu, to właśnie Dowódca tej jednostki jest właściwy do merytorycznego rozpatrzenia wniosku skarżącego. Jak wynika zresztą z oświadczenia W.J. złożonego na rozprawie w dniu 7 lutego 2014 r., Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w T. w czasie wykonywania służby poza granicami kraju wypłacał skarżącemu należne uposażenie z tytułu zajmowanego w tej jednostce stanowiska służbowego, a zgodnie z brzmieniem art. 72 ust. 1 oraz art. 80 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r., wnioskowany przez stronę dodatek specjalny jest składnikiem uposażenia żołnierza zawodowego należnego na zajmowanym stanowisku. Brak jest racjonalnych przesłanek do uznania, że dodatek specjalny może być przyznany przez inny organ, niż organ właściwy w sprawie uposażenia żołnierza.

Reasumując, w ocenie Sądu interpretacja powołanych wyżej przepisów ustawy z dnia 11 września 2003 r., tj. art. 74 ust. 1, art. 80 oraz art. 104 ust. 1 prowadzi do wniosku, że właściwym do rozpoznania żądania skarżącego z dnia 7 lutego 2013 r. jest Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w T.. Za przyjętym stanowiskiem dodatkowo przemawia treść § 29 ust. 1 rozporządzenia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju, który jednoznacznie wskazuje, że w czasie pełnienia służby poza granicami kraju żołnierz zachowuje wszystkie uprawnienia i świadczenia, jakie przysługują na podstawie przepisów obowiązujących wobec żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową w kraju, z uwzględnieniem powstałych w tym czasie zmian mających wpływ na te uprawnienia. W tym zakresie Dowódca [...] Brygady [...] w T. dopuścił się naruszenia ww. przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy. Zdaniem Sądu, organ odwoławczy nie miał podstaw do wydania decyzji uchylającej rozstrzygnięcie organu I instancji i umarzającej postępowanie na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a., zobowiązany był bowiem do merytorycznego rozpoznania odwołania od decyzji odmawiającej przyznania dodatku specjalnego.

Zwrócić trzeba także uwagę, iż Dowódca [...] Brygady [...] w T. w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia stwierdził ponadto, że w sprawie doszło do naruszenia przepisów postępowania. Z akt sprawy wynika bowiem, że organ I instancji na podstawie art. 65 § 1 k.p.a., w dniu 1 marca 2013 r., przekazał wniosek skarżącego do Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] w G. (k. 11 akt admin.). Tymczasem organ ten pismem z dnia 11 kwietnia 2013 r. zwrócił akta skarżącego wraz z wnioskiem, wskazując, że właściwym do jego rozpoznania jest Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w T.. Zdaniem organu odwoławczego, ponowne przesłanie sprawy przez Dowódcę Jednostki Wojskowej [...] do Dowódcy Jednostki Wojskowej [...] było w świetle obowiązujących przepisów niedopuszczalne i stanowiło rażące naruszenie prawa. Jeśli bowiem organ, do którego zwróciła się strona z wnioskiem o załatwienie sprawy, uznał się za niewłaściwy i przekazał sprawę - powołując art. 65 § 1 k.p.a. - innemu organowi, to organ, któremu sprawa została przekazana powinien wystąpić o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego. W ocenie Sądu, brak wystąpienia przez organ ze sporem kompetencyjnym, jest uchybieniem, które w tym zakresie samo przez się nie stanowi jednak przeszkody do odniesienia się do wniosku strony (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 grudnia 2005 r., sygn. akt II OW 59/05, z dnia 2 marca 2012 r. sygn. II GW 15/11, publ. Baza orzeczeń CBOIS), i co się z tym wiąże, nie stanowi rażącego naruszenia prawa. W zaistniałym stanie faktycznym Dowódca [...] Brygady [...] w T., wobec stwierdzenia, że organy nie wszczęły sporu o właściwość, w istocie sam rozstrzygnął ten spór, uznając, że właściwym do wydania decyzji w sprawie przyznania żądanej przez skarżącego należności pieniężnej, jest dowódca tej jednostki, z pełnieniem w której wiąże się ewentualne prawo do tej należności, czyli Dowódca Jednostki Wojskowej [...] w G.. Podkreślić jednak trzeba, że organ odwoławczy nie miał umocowania do rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego powstałego w niniejszej sprawie, gdyż nie jest organem nadrzędnym w stosunku do obydwu korespondujących ze sobą Jednostek Wojskowych –[...] w T. i [...] w G..

Odnosząc się natomiast do powołanego przez organ w odpowiedzi na skargę stanowiska, zaprezentowanego w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. I OSK 1893/12 z dnia 2 lipca 2013 r., to w ocenie Sądu w rozpoznawanej sprawie nie znajduje ono zastosowania. Powyższe orzeczenie zapadło na tle innego stanu faktycznego. Skarżący domagał się bowiem wypłaty należności zagranicznej oraz wypłaty związanego z tą należnością dodatkowego wynagrodzenia za czasowe pełnienie obowiązków służbowych poza granicami państwa.

Ponownie rozpoznając sprawę Dowódca [...] Brygady [...] w T. winien wziąć pod uwagę ocenę prawną wyrażoną w niniejszym uzasadnieniu i merytorycznie rozstrzygnąć, czy stanowisko organu I instancji odmawiające skarżącemu przyznania wnioskowanego dodatku jest zgodne z prawem.

Z powyższych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uchylił zaskarżoną decyzję.