I SA/Sz 1186/13

Uzasadnienie

W dniu 24 marca 2010 r. E K nabył od P w S prawo wieczystego użytkowania działek oraz własności budynków i budowli położonych w B przy ul. P, opisanych w akcie notarialnym A nr [...] w celu powiększenia swojego gospodarstwa rolnego.

Burmistrz B wydał w dniu 12 lutego 2010 r. E. K decyzję podatkową (nakaz płatniczy) w sprawie łącznego zobowiązania pieniężnego za 2010 r.

Burmistrz B wszczął w dniu 29 listopada 2010 r. postępowanie w sprawie ustalenia wysokości należnych podatków z tytułu nabycia ww. nieruchomości i wezwał E. K do złożenia informacji w sprawie podatku od nieruchomości.

E. K złożył w dniu 19 stycznia 2011 r. informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych, gdzie w części G, wskazał budynki i grunty jako zwolnione

z podatku od nieruchomości.

W dniu 18 grudnia 2012 r. pracownicy Urzędu Miejskiego w B

w obecności E. K dokonali oględzin ww. nieruchomości i sporządzili z nich protokół. Następnie w dniu 5 lutego 2013 r. pracownicy Urzędu Miejskiego w B w obecności E. K dokonali oględzin ww. nieruchomości w ramach kontroli uzupełniającej do kontroli z dnia 18 grudnia 2012 r. i sporządzili z nich protokół wraz

z dokumentacją fotograficzną.

Burmistrz B wszczął w dniu 15 kwietnia 2013 r. postępowanie w sprawie ustalenia wysokości należnych podatków za 2012 r. i 2013 r. z tytułu posiadania

ww. nieruchomości.

W piśmie z dnia 22 kwietnia 2013 r. do Burmistrza B, E. K podał, że podczas przeglądu budynków zerwał się dach, a on uległ wypadkowi i uszkodził sobie kręgosłup. Wskazał, że podjął decyzję o rozbiórce niektórych budynków

i zbiorników, gdyż ich stan techniczny był zły. Podał, że na terenie ww. nieruchomości nie była prowadzona żadna działalność gospodarcza poza rolniczą.

Burmistrz B wydał w dniu 15 maja 2013 r. decyzję, w której

E. K ustalił podatek od nieruchomości za 2012 r. w wysokości [...] zł. Powyższy podatek został naliczony przez organ podatkowy dla budynków i gruntów przy zastosowaniu stawki podatkowej jak od budynków i gruntów pozostałych na podstawie uchwały nr XII/103/11 Rady Miejskiej w B z dnia 28 października 2011 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek podatku od nieruchomości. Organ podatkowy przedstawił stan faktyczny w sprawie i wskazał na zwolnienie podatkowe wprowadzone w § 2 pkt 3 ww. uchwały. Organ podatkowy podał, że 18 grudnia 2012r. i 5 lutego 2013 r. zostały przeprowadzone oględziny ww. nieruchomości. Organ podatkowy wskazał, że na terenie ww. nieruchomości znajdowało się 8 budynków, opisał ich stan i powierzchnię użytkową. Organ podatkowy wskazał też budynki i budowle, które zostały rozebrane. Zdaniem organu podatkowego, forma użytkowania poszczególnych budynków i gruntów nie wskazywała na prowadzenie działalności rolniczej na terenie ww. nieruchomości zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2006 r., Nr 136, poz. 969). Według organu podatkowego, prace rozbiórkowe i porządkowe wskazywały na przygotowanie tego terenu pod inną działalność nierolnicza, o czym świadczył wniosek z 17 lipca 2012 r. Firmy Usługowo-Handlowej [...]T M, dotyczący wpisania do Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta B na lata 2007-2016. Z tego wniosku wynikało, że trwają rozmowy dotyczące nabycia przedmiotowej nieruchomości przez ww. firmę od E. K.

E. K złożył odwołanie od powyższej decyzji i wniósł o jej uchylenie. Wskazał, że w 2010 r. poniósł duże straty w przechowywaniu zboża z powodu złego stanu zbiorników. Zły stan techniczny magazynów (dziurawe dachy) nie pozwalał mu na przechowywanie płodów rolnych. W 2011 r. E. K podjął decyzję o ich częściowej rozbiórce, w tym zakresie współpracował z firmą T. M, która zabezpieczała ww. nieruchomość przed dewastacją i rozkradaniem. Oświadczył, że na terenie ww. nieruchomości nie była działalność gospodarcza. Wskazał, że prowadził tam tylko działalność rolniczą. Podał, że stan budynków był zły, co wykazała przeprowadzona w dniu 8 lutego 2013 r. kontrola Powiatowego Inspektora Budowlanego. Wskazał, że przedmiotowa nieruchomość winna być zwolniona z podatku od nieruchomości na podstawie ww. uchwały. E. K oświadczył, że ww. nieruchomość stanowi integralną część jego gospodarstwa rolnego i służyła wyłącznie do działalności w gospodarstwie.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie wydało w dniu 7 sierpnia 2013 r. decyzję, w której utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji.

Organ odwoławczy przedstawił stan faktyczny w sprawie i przytoczył treść art. 2 ust. 1, art. 1a ust. 1 pkt 5, art. 7 ust. 1 pkt 4 lit.b ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r.

o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 95, poz. 613 ze zm.), dalej "upol". Organ odwoławczy wskazał, że działki gruntu należące do podatnika w ewidencji gruntów

i budynków oznaczone są symbolem Ba- tereny przemysłowe. Tym samym nie można uznać, że ww. działki położone są na terenie gospodarstwa rolnego. Zdaniem organu odwoławczego, organ pierwszej instancji prawidłowo zastosował stawkę podatkową, wynikającą z uchwały Rady Miejskiej w B nr XII/103/11, dotyczącą gruntów i budynków pozostałych.

E. K złożył skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie i wniósł o jej uchylenie. Wskazał, że zgodnie z ww. uchwałą przedmiotowa nieruchomość jest zwolniona z podatku od nieruchomości. Podał, że wszczęcie postępowania podatkowego, jego zdaniem, było nieważne, gdyż brak było uzasadnienia tego postanowienia organu podatkowego. Według skarżącego, bez prawidłowego wszczęcia postępowania nie może być mowy o wydaniu decyzji, kończącej to postępowanie.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Koszalinie, w odpowiedzi na skargę, wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Istota sporu dotyczy zastosowania zwolnienia określonego w § 2 pkt 3 Rady Miejskiej w B nr XII/103/11 w podatku od nieruchomości w stosunku

do przedmiotowej nieruchomości w 2012 r.

E. K prowadził gospodarstwo w B i jak wynikało z aktu notarialnego z dnia 24 marca 2010 r. zakupił prawo wieczystego użytkowania gruntów i własności budynków posadowionych na tych gruntach w B ul. P w celu powiększenia swojego gospodarstwa rolnego.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach

i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 95, poz. 613 ze zm.), dalej "upol", opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

1) grunty;

2) budynki lub ich części;

3) budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie podlegają użytki rolne, grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych lub lasy, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej (ust. 2).

Podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące, min.: właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych i użytkownikami wieczystymi gruntów (art. 3 ust. 1 upol). Podstawę opodatkowania stanowi dla gruntów – powierzchnia, dla budynków lub ich części - powierzchnia użytkowa (art. 4 ust. 1 upol). Na podstawie art. 5 ust. 1 upol, Rada gminy upoważniona jest do określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości w drodze uchwały, przy czym ww. stawki nie mogą przekroczyć rocznie stawek określonych w ww. ustawie.

Zwolnienia od podatku od nieruchomości zawarte są w art. 7 ust. 1 upol, w tym w ust. 4 przewidziano zwolnienie dotyczące budynków gospodarczych lub ich części:

a) służących działalności leśnej lub rybackiej,

b) położonych na gruntach gospodarstw rolnych, służące wyłącznie działalności rolniczej,

c) zajętych na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej.

Na podstawie art. 7 ust. 3 upol, Rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w ust. 1 oraz w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych i niektórych ustaw.

W niniejszej sprawie Rada Gminy B w dniu 28 października 2011 r. podjęła uchwałę nr XII/103/11 w sprawie ustalenia wysokości stawek podatku

od nieruchomości, gdzie w § 1 ustaliła roczne stawki podatku od nieruchomości

od gruntów, budynków i budowli, zaś w § 2 określiła zwolnienia od ww. podatku, w tym w pkt 3- zwolnienie dotyczące gruntów i położonych na nich budynków niewchodzących w skład gospodarstw rolnych, a tworzących integralną część tych gospodarstw i służących wyłącznie działalności rolniczej.

Zdaniem skarżącego, nabyta przez niego nieruchomość korzystała ze zwolnienia określonego w § 2 pkt 3 ww. uchwały, co znalazło wyraz, min. w złożonej przez niego w dniu 19 stycznia 2011 r. informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych.

Dane wynikające z takiej informacji są organu podatkowego wiążące przy wydaniu decyzji podatkowej za określony rok podatkowy, chyba że organ podatkowy kwestionuje prawidłowość ww. informacji. Wówczas organ podatkowy zobowiązany jest do wszczęcia postępowania podatkowego, mającego na celu ustalenie podatku od nieruchomości we właściwej wysokości zgodnie z art. 21 § 3 z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), dalej "op".

Jak wynika z akt, organ podatkowy wszczął postępowanie podatkowe w sprawie podatku od nieruchomości za 2010 r. w dniu 29 listopada 2010 r. i w ramach tego postępowania skarżący złożył ww. informację, zaś organ podatkowy dokonał oględzin przedmiotowej nieruchomości w dniu 18 grudnia 2012 r. (co wynika z treści ww. protokołu).

Ww. postępowanie podatkowe prowadzone przez organ podatkowy za rok

2010 r. jest postępowaniem odrębnym od postępowania podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości za 2012 r., które zostało wszczęte w dniu 15 kwietnia

2013 r., które zostało poprzedzone postępowaniem kontrolnym w zakresie prawidłowości korzystania ze zwolnienia podatkowego w podatku od nieruchomości, określonego w § 2 pkt 3 ww. uchwały w 2012 r. na podstawie art. 282b op. W trakcie tego postępowania kontrolnego dokonano w dniu 5 lutego 2013 r. oględzin przedmiotowej nieruchomości i wykonano dokumentację fotograficzną.

Wykorzystanie w niniejszym postępowaniu przez organ podatkowy protokołu oględzin z 18 grudnia 2012 r. możliwe jest dopiero po wydaniu przez organ podatkowy postanowienia o włączeniu go w poczet materiału dowodowego do przedmiotowej sprawy. Wskazano bowiem powyżej, że ww. protokół dotyczył postępowania podatkowego za 2010 r. W aktach sprawy brak było ww. postanowienia. Analiza ww. protokołu wskazuje, że wymieniono w nim istniejące budynki ze wskazaniem ich powierzchni oraz opisem stanu ich technicznego. W ww. protokole widnieje zapis, że z uwagi na zły stan przedmiotowych budynków na terenie przedmiotowej nieruchomości nie jest prowadzona działalność pozarolnicza.

Zdaniem Sądu, organ podatkowy nie może wykorzystać w postępowaniu podatkowym za 2012 r. protokołu oględzin ww. nieruchomości, które odbyły się w dniu 5 lutego 2013 r. (oględziny odbyły się w roku podatkowym następującym po roku podatkowym kontrolowanym), chyba że wykaże, że stan nieruchomości podczas kontroli był identyczny jak w 2012 r.

Celem postępowania podatkowego za 2012 r. było ustalenie czy przedmiotowa nieruchomość korzystała z ww. zwolnienia. Jeżeli organ podatkowy kwestionuje zasadność powoływania się na ww. zwolnienie przez skarżącego winien wykazać, że posiadana nieruchomość przez skarżącego nie spełnia przesłanek tego zwolnienia w danym roku, którego dotyczy postępowanie podatkowe. W przypadku ustalenia przez organ podatkowy, że przedmiotowa nieruchomość nie podlega ww. zwolnieniu, podatkowi od nieruchomości podlegać będą grunty- stawką jak od gruntów pozostałych oraz budynki, które istniały przez cały czas w 2012 r. -stawką jak budynki pozostałe. Z uwagi, że z akt wynika, iż w 2012 r. na terenie ww. nieruchomości trały prace remontowe, konieczne jest ustalenie jakie budynki i o jakiej powierzchni objęte byłyby opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości oraz w jakim okresie czasu.

Wskazać należy, że opodatkowaniu podlega budynek (lub jego część), który spełnia przesłanki z art. 1a ust.1 pkt 1 upol, tj. stanowi obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

W niniejszej sprawie organ podatkowy oparł się na zapisach ww. protokołów, co jak wyżej opisano było nieprawidłowe. Ponadto organ podatkowy opodatkował podatkiem od nieruchomości, min. budynek socjalny w trakcie rozbiórki oraz budynek czyszczarni bez dachu w trakcie rozbiórki. Organ podatkowy nie opisał na czym polegała ww. rozbiórka, czy mimo jej zaistnienia ww. budynki spełniały nadal przesłankę z art. 1a ust. 1 pkt 1 upol, aby możliwe było opodatkowanie przedmiotowych budynków. Zdaniem Sądu, budynek czyszczarni, opisany jako "bez dachu" takiej przesłanki nie spełniał.

Według Sądu, organ podatkowy pierwszej instancji naruszył przepisy postępowania w zakresie prawidłowego sposobu zebrania materiału dowodowego

i jego oceny tj. art. 120 op, art. 122 op i art. 187 § 1 op.

Organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji, która obarczona była ww. wadami. Ponadto, organ odwoławczy naruszył art. 127 op, gdyż jako organ odwoławczy obowiązany jest ponownie rozpoznać i rozstrzygnąć sprawę rozstrzygniętą decyzją organu pierwszej instancji. W niniejszej sprawie organ odwoławczy przeanalizował zwolnienie podatkowe, wynikające z art. 7 ust. 1 pkt 4 upol, które w przedmiotowej sprawie nie miało w ogóle zastosowania, a pominął rozważanie zwolnienia z § 2 pkt 3 ww. uchwały, które było kwestią sporną między podatnikiem i organem podatkowym. Ww. uchwałę organ odwoławczy przeanalizował jedynie pod kątem zastosowanej stawki podatkowej przez organ pierwszej instancji.

Z powodu ww. naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, Sąd uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Burmistrza B na podstawie art. 135 ustawy z dnia z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz.270 ze zm.), dalej "ppsa".

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ podatkowy zobowiązany jest zebrać w prawidłowy sposób materiał dowodowy dotyczący roku 2012 r. i wywieść z niego wnioski. Kwestia wykorzystania ww. protokołów kontroli musi zostać odpowiednio uzasadniona zgodnie ze wskazówkami zawartymi w niniejszym wyroku. Zgodnie z art. 180 § 1 op, jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem, w tym organ podatkowy może rozważyć przesłuchanie strony i innych osób w celu prawidłowego rozpoznania sprawy na podstawie art. 199 op i art. 196 op.

Sąd zwraca uwagę, że na podstawie art. 153 ppsa, ocena prawna i wskazania

co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie było przedmiotem zaskarżenia.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lt.c i art. 152 ppsa, orzekł jak w sentencji.

Sąd nie orzekł o zwrocie kosztów postępowania skarżącemu z uwagi na brak jego wniosku w tym zakresie złożonego na podstawie art. 209 w zw. z art. 210 § 1 ppsa.