Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów

Dział I księgi wieczystej składa się z działu I-O "Oznaczenie nieruchomości" i działu I-Sp "Spis praw związanych z własnością".

1. Dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych wpisuje się w księdze wieczystej na podstawie wyrysu z mapy ewidencyjnej oraz wypisu z rejestru gruntów lub innego dokumentu sporządzonego na podstawie przepisów o ewidencji gruntów i budynków, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.
2. Jeżeli zmiana oznaczenia nieruchomości, o których mowa w ust. 1, dotyczy wyłącznie zmiany położenia nieruchomości, numeracji działek ewidencyjnych, obrębu ewidencyjnego lub sposobu korzystania z nieruchomości, podstawę wpisu w księdze wieczystej stanowi wypis z rejestru gruntów.
3. Dokumenty wymienione w ust. 1 i 2 powinny być zaopatrzone w klauzulę właściwego organu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków stwierdzającą, że przeznaczone są do dokonywania wpisów w księgach wieczystych.
4. Oznaczenia gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste dokonuje się na podstawie dokumentów, o których mowa w ust. 1 i 2.
5. Jeżeli odrębna własność budynku powstała jednocześnie z oddaniem gruntu w użytkowanie wieczyste, podstawę oznaczenia budynku stanowi umowa użytkowania wieczystego i sprzedaży budynku lub decyzja administracyjna właściwego organu.
6. W wypadku gdy odrębna własność budynku i innego urządzenia powstała po oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste, podstawę ich oznaczenia stanowi wypis z rejestru gruntów, wypis z rejestru budynków lub wypis z kartoteki budynków oraz wyrys z mapy ewidencyjnej, zawierający usytuowanie budynku na gruncie, a także oświadczenie wnioskodawcy obejmujące dane dotyczące budynku co do liczby kondygnacji, powierzchni użytkowej, materiału, z którego został wybudowany (murowany, drewniany itp.), oraz dane co do przeznaczenia budynku, o ile z powyższych dokumentów dane te nie wynikają.
7. Oznaczenie nieruchomości powinno zawierać dane o jej położeniu, powierzchni i sposobie korzystania.

Lokal będący przedmiotem odrębnej własności oznacza się na podstawie aktu notarialnego lub orzeczenia sądu, a także wypisu z rejestru gruntów, wypisu z rejestru lokali lub wypisu z kartoteki lokali, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej.

1. Podstawą oznaczenia lokalu, do którego przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, jest zaświadczenie o powierzchni i położeniu lokalu, wydane przez właściwą spółdzielnię mieszkaniową, z oznaczeniem nieruchomości, z którą lokal jest związany.
2. Podstawą oznaczenia domu jednorodzinnego, do którego przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, jest zaświadczenie o powierzchni i położeniu domu jednorodzinnego, wydane przez właściwą spółdzielnię mieszkaniową, z oznaczeniem nieruchomości, z którą budynek jest związany, oraz wypis z rejestru gruntów.

1. W dziale I-O księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej wpisuje się:
1) łam 1 "Wzmianka o wniosku" - wzmiankę o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji i o kasacji,
2) łam 2 "Numer bieżący nieruchomości" - kolejny numer nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej,
3) łam 3 "Położenie" - dane określające położenie nieruchomości gruntowej: województwo, powiat, gmina, miasto lub miejscowość, w miastach podzielonych na dzielnice - nazwę dzielnicy, jeżeli nieruchomość położona jest na obszarze jednostki podziału administracyjnego, w którym wyodrębnione są ulice i numery porządkowe - ulicę i numer porządkowy,
4) łam 4 "Mapa i opis" - numery kart akt, pod którymi znajdują się dokumenty geodezyjne, numer obrębu ewidencyjnego i numer działki ewidencyjnej,
5) łam 5 "Sposób korzystania" - oznaczenie rodzaju użytku gruntowego dla działek ewidencyjnych wchodzących w skład nieruchomości wynikające z dokumentu geodezyjnego, zawierającego dane zgodne z przepisami rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454); jeżeli w skład działki wchodzą użytki z grupy użytków gruntowych "grunty zabudowane i zurbanizowane", wpisuje się właściwy rodzaj użytku, a w pozostałych przypadkach wpisuje się użytek gruntowy o największej powierzchni,
6) łam 6 "Obszar" - obszar nieruchomości gruntowej stanowiący sumę pól powierzchni działek ewidencyjnych,
7) łam 7 "Do bieżącego numeru nieruchomości" - numer bieżący z łamu 2, którego dotyczy wpis w łamie 8,
8) łam 8 "Stan w czasie założenia księgi wieczystej, przyłączenia i odłączenia" - oznaczenie księgi wieczystej, z której została odłączona nieruchomość do danej księgi wieczystej, do której odnosi się wpis w łamie 8; oznaczenie księgi wieczystej, do której przyłączona została nieruchomość odłączona z danej księgi wieczystej, do której odnosi się wpis w łamie 8; wpis o sprostowaniu niezgodności w dziale I-O z danymi z ewidencji gruntów i budynków; oznaczenie, iż wpisano przy założeniu księgi wieczystej; oznaczenie księgi dawnej; oznaczenie księgi zaginionej lub zniszczonej, jeżeli dla nieruchomości była już prowadzona księga wieczysta, która zaginęła lub uległa zniszczeniu; oznaczenie zbioru dokumentów, jeżeli był prowadzony dla nieruchomości; elementy wpisu, o których mowa w § 10, ust. 1 pkt 1 i 3-6.
2. Obszar nieruchomości gruntowej, powierzchnię użytkową budynku, powierzchnię użytkową lokalu wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych wyraża się w jednostce miary określonej w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków.

W dziale I-O księgi wieczystej prowadzonej dla gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste obok danych określonych w § 31, wpisuje się:
1) łam 2 "Numer bieżący nieruchomości" - kolejny numer gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste z dodaniem liter "Wu"; numerację wpisów dotyczących gruntów oddanych w użytkowanie wieczyste prowadzi się od początku,
2) w łamie 5 "Sposób korzystania" - "działka gruntu przeznaczona pod zabudowę", ze wskazaniem rodzaju tej zabudowy, a jeżeli na takim gruncie znajduje się budynek i inne urządzenie stanowiące odrębny od gruntu przedmiot własności, ich opis, do którego stosuje się odpowiednio § 28, ust. 6.

W dziale I-O księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości lokalowej wpisuje się odpowiednio dane określone w § 31, z następującymi zmianami:
1) łam 4 "Mapa i opis" - dane o usytuowaniu w budynku, liczba izb, ich rodzaj, pomieszczenia przynależne, ich rodzaj i położenie, numery kart akt, pod którymi znajduje się podstawa oznaczenia lokalu,
2) łam 5 "Sposób korzystania" - rodzaj lokalu (mieszkalny lub o innym przeznaczeniu),
3) łam 6 "Obszar" - powierzchnię użytkową lokalu oraz pod tym wpisem powierzchnię użytkową pomieszczeń przynależnych,
4) łam 8 "Stan w czasie założenia księgi wieczystej, przyłączenia i odłączenia" - numer księgi wieczystej, z której wyodrębniono lokal, dla którego założona została księga wieczysta, oraz elementy wpisu, o których mowa w § 10, ust. 1 pkt 1 i 3-6.

1. W dziale I-O księgi wieczystej prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wpisuje się:
1) łam 4 "Mapa i opis" - dane o usytuowaniu w budynku, liczba izb, ich rodzaj oraz numer karty akt, pod którym znajduje się podstawa oznaczenia lokalu lub liczba kondygnacji, liczba izb, ich rodzaj oraz numer karty akt, pod którym znajduje się podstawa oznaczenia domu jednorodzinnego,
2) łam 5 "Sposób korzystania" - lokal mieszkalny, lokal użytkowy, garaż, miejsce postojowe w wielostanowiskowym lokalu garażowym lub dom jednorodzinny,
3) łam 6 "Obszar" - powierzchnię użytkową lokalu lub domu jednorodzinnego,
4) łam 8 "Stan w czasie założenia księgi wieczystej, przyłączenia i odłączenia" - oznaczenie nieruchomości, na której usytuowany jest budynek, w którym znajduje się lokal lub oznaczenie nieruchomości, na której usytuowany jest dom jednorodzinny, przez wskazanie numeru działki ewidencyjnej lub numeru księgi wieczystej, jeżeli jest dla nieruchomości założona.
2. Pozostałe elementy wpisu określa się odpowiednio do § 31.
3. (uchylony).

1. Przy przyłączeniu nieruchomości lub ich części wpisuje się, oznaczając kolejnymi numerami bieżącymi, także przyłączone nieruchomości lub ich części. Nieruchomość powstałą w wyniku połączenia wpisuje się pod nowym numerem bieżącym, a wpisy dotyczące nieruchomości o numerach niższych niż nieruchomość ostatnia, podkreśla się czerwoną linią w łamach 2-6.
2. Pod nowym numerem bieżącym wpisuje się także nieruchomość powstałą w wyniku odłączenia jej części, a poprzedni wpis podkreśla się w sposób określony w ust. 1.
3. Przy dokonywaniu wpisu prawa użytkowania wieczystego gruntu powstałego w wyniku umowy lub decyzji administracyjnej dotychczasowy wpis nie jest podkreślany.
4. Sprostowania oznaczenia nieruchomości dokonuje się pod tym samym numerem bieżącym, pod jakim wpisana jest nieruchomość, której sprostowanie dotyczy.

1. Część nieruchomości może być odłączona tylko wtedy, gdy zostaną przedstawione dokumenty stanowiące podstawę oznaczenia nieruchomości zarówno co do części odłączonej, jak i co do części pozostałej. Nie narusza to ograniczeń podziału nieruchomości określonych w przepisach szczególnych.
2. W razie odłączenia części nieruchomości zakłada się dla tej części osobną księgę wieczystą, chyba że ma ona być połączona z inną nieruchomością, dla której księga jest już prowadzona.

1. W dziale I-Sp wpisuje się:
1) łam 1 "Wzmianka o wniosku" - wzmiankę o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji i o kasacji,
2) łam 2 "Numer bieżący wpisu" - kolejny numer wpisu dokonanego w księdze wieczystej,
3) łam 3 "Oznaczenie prawa" - określenie praw rzeczowych związanych z własnością wpisanej nieruchomości; okres użytkowania wieczystego,
4) łam 4 "Zmiany" - zmiany dotyczące praw wpisanych w łamie 3, z powołaniem numeru bieżącego wpisu z łamu 2, którego zmiana dotyczy,
5) łam 5 "Wykreślenia" - wykreślenie praw i zmian wpisanych w łamach 3 i 4, z powołaniem numeru bieżącego wpisu z łamu 2, którego wykreślenie dotyczy.
2. W łamach 3-5 zamieszcza się ponadto elementy wpisu, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 1 i 3-6.
3. W dziale I-Sp księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości lokalowej ujawnia się udział właściciela lokalu w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, a jeżeli przedmiot odrębnej własności stanowi lokal w budynku znajdującym się na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste - udział w nieruchomości wspólnej, którą stanowi prawo użytkowania wieczystego oraz części budynku i inne urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.
4. W księdze wieczystej prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w dziale I-Sp wpisuje się to prawo ze wskazaniem określonej spółdzielni mieszkaniowej.
5. W dziale I-Sp księgi wieczystej prowadzonej dla gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste w łamie 3 wpisuje się termin, do kiedy zostało ustanowione użytkowanie wieczyste, oraz sposób korzystania z nieruchomości, wynikający z umowy o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste.

1. W dziale II księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości wpisuje się:
1) łam 1 "Wzmianka o wniosku" - wzmiankę o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji i o kasacji,
2) łam 2 "Numer bieżący wpisu" - kolejny numer wpisu dokonanego w księdze wieczystej,
3) łam 3 "Właściciel" - właściciela, współwłaściciela, wieczystego użytkownika, wieczystego współużytkownika, wysokość ich udziałów lub rodzaj wspólności; oznaczenia dokonuje się na zasadach określonych w § 41,
4) łam 4 "Numer bieżący nieruchomości" - odpowiednie bieżące numery nieruchomości określone w § 31 pkt 2 i § 32 pkt 1, do których odnoszą się wpisy,
5) łam 5 "Podstawa nabycia" - podstawę prawną wpisu, którą stanowią w szczególności akt notarialny, orzeczenie sądu, decyzja administracyjna lub zaświadczenie, oznaczone według § 10 ust. 1 pkt 3; pozostałe elementy wpisu zamieszcza się zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 1, 4-6.
2. Jednocześnie z wpisaniem nowego właściciela wpisy dotyczące poprzedniego właściciela w łamach 2-5 podkreśla się czerwoną linią.
3. Jeżeli nieruchomość została oddana w trwały zarząd lub zarząd, uprawnionego z tytułu trwałego zarządu lub zarządu wpisuje się w łamie 3, a podstawę prawną trwałego zarządu lub zarządu - w łamie 5.

1. Przed dokonaniem wpisów dotyczących użytkowania wieczystego zamieszcza się przez wszystkie łamy działu II napis: "Wpisy dotyczące użytkowania wieczystego".
2. Jeżeli na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste znajduje się budynek i inne urządzenie stanowiące odrębną nieruchomość, napis, o którym mowa w ust. 1, uzupełnia się przez dodanie tekstu: "oraz własności budynku i urządzenia stanowiącego odrębną nieruchomość".
3. Numerację wpisów w łamie 2, dokonywanych po napisie określonym w ust. 1 i 2, prowadzi się od początku.
4. Przy dokonywaniu wpisów dotyczących użytkowania wieczystego wpisy dotyczące Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego pozostają w dotychczasowej postaci.

1. W dziale II księgi prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w łamie 3 wpisuje się uprawnionego, któremu przysługuje to prawo, współuprawnionego, wysokość udziału we wspólnym prawie i rodzaj wspólności na zasadach określonych w § 41.
2. W pozostałych łamach wpisów dokonuje się zgodnie z § 38.

1. Uprawnionych z tytułu prawa własności, użytkowania wieczystego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu określa się w księdze wieczystej według następujących danych:
1) Skarb Państwa - przez wymienienie Skarbu Państwa ze wskazaniem nazwy organu reprezentującego Skarb Państwa lub osoby prawnej, której powierzono wykonywanie praw Skarbu Państwa; jeżeli nieruchomość jest w trwałym zarządzie lub zarządzie państwowej jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej - przez wymienienie Skarbu Państwa ze wskazaniem nazwy i siedziby tej jednostki, jako trwałego zarządcy lub zarządcy,
2) jednostkę samorządu terytorialnego (związek jednostek samorządu terytorialnego) - przez wymienienie nazwy i siedziby jednostki samorządu terytorialnego (związku jednostek samorządu terytorialnego); jeżeli nieruchomość jest w trwałym zarządzie samorządowej jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej - przez wymienienie nazwy i siedziby jednostki samorządu terytorialnego (związku jednostek samorządu terytorialnego) ze wskazaniem nazwy i siedziby tej jednostki, jako trwałego zarządcy,
3) inną osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną - przez wskazanie jej nazwy (oznaczenia) i siedziby,
4) osobę fizyczną - przez wskazanie imienia (imion), nazwiska oraz imienia ojca i matki,
5) wspólników spółki cywilnej - przez wskazanie w odniesieniu do każdego ze wspólników: imienia (imion) i nazwiska oraz imion rodziców lub nazwy i siedziby osoby prawnej lub nazwy i siedziby jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, oraz zamieszczenie tekstu: "jako wspólnicy spółki prawa cywilnego".
2. Jeżeli prawo przysługuje kilku osobom wspólnie, wymienia się we wpisie udział każdego ze współuprawnionych wyrażony ułamkiem zwykłym, a przy dokonywaniu kolejnego wpisu wielkość udziału w prawie przelicza się przez sprowadzenie do wspólnego mianownika. W wypadku wspólności, w której udziały nie są oznaczone, we wpisie wymienia się rodzaj tej wspólności.
3. Zmiany imion i nazwisk, firm oraz nazw i siedzib, o których mowa w ust. 1, wpisuje się na podstawie dokumentów urzędowych.
4. Uprawnionych, o których mowa w ust. 1, określa się dodatkowo przez wskazanie numerów identyfikacyjnych PESEL lub REGON, chyba że przepisy szczególne nie przewidują nadawania osobom fizycznym numerów identyfikacyjnych.

1. W dziale III księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości wpisuje się:
1) łam 1 "Wzmianka o wniosku" - wzmiankę o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji i o kasacji,
2) łam 2 "Numer bieżący wpisu" - kolejny numer wpisu dokonanego w księdze wieczystej,
3) łam 3 "Prawa, roszczenia, ciężary i ograniczenia" - wszelkie ograniczone prawa rzeczowe obciążające nieruchomość lub użytkowanie wieczyste, z wyjątkiem hipotek, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym, prawa osobiste i roszczenia, z wyjątkiem roszczeń dotyczących hipotek; w przypadku łącznego współobciążenia wpisuje się dane dotyczące numeru ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości współobciążonych oraz sąd właściwy do ich prowadzenia,
4) łam 4 "Do numeru bieżącego wpisu" - numer bieżący wpisu z łamu 2, którego dotyczy zmiana,
5) łam 5 "Wpis" - zmiany praw, roszczeń, ciężarów i ograniczeń wpisanych w łamie 3, a w szczególności zmiany pierwszeństwa, późniejszego łącznego obciążenia prawem innej nieruchomości, przeniesienia części obciążonej nieruchomości do innej księgi wieczystej, przyłączenia się kolejnego wierzyciela do toczącej się egzekucji,
6) łam 6 "Wykreślenie" - wykreślenie zmian wpisanych w łamie 5,
7) łam 7 "Do numeru bieżącego wpisu" - numer bieżący wpisu z łamu 2, którego dotyczy wykreślenie praw, roszczeń, ciężarów lub ograniczeń,
8) łam 8 - wykreślenie praw, roszczeń, ciężarów lub ograniczeń.
2. W łamach 3, 5, 6 i 8, poza danymi wymienionymi w ust. 1 pkt 3, 5, 6 i 8, wpisuje się dane, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 1, 3-6.
3. Uprawnionych z tytułu ciężarów i ograniczeń oznacza się według zasad określonych w § 41.
4. W przypadku dokonywania wpisu służebności gruntowej w dziale III księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości obciążonej, dokonuje się równocześnie wpisu w dziale I-Sp księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości władnącej.

W razie oddania gruntu w użytkowanie wieczyste przed dokonaniem odpowiednich wpisów w dziale III zamieszcza się napis określony w § 39, Wpisy obejmujące utrzymane w mocy obciążenia nieruchomości stają się wpisami obciążającymi użytkowanie wieczyste.

W przypadku dokonywania wpisu w dziale III księgi wieczystej prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przepis § 42 stosuje się odpowiednio.

1. Przy wpisie ostrzeżenia o niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym wymienia się prawo, przeciwko któremu jest ono skierowane, oraz osobę, której roszczenie zostało przez wpis ostrzeżenia zabezpieczone.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
3. Jeżeli wpis ostrzeżenia nastąpił na skutek zwrotu wniosku, o którym mowa w art. 626² wniosek o wpis w księdze wieczystej § 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), pozostawia się w aktach księgi wieczystej dokument, z którego wynika zmiana prawa własności.

1. W dziale IV księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości wpisuje się:
1) łam 1 "Wzmianka o wniosku" - wzmiankę o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji i o kasacji,
2) łam 2 "Numer bieżący wpisu" - kolejny numer wpisu dokonanego w księdze wieczystej,
3) łam 3 "Suma" - wyrażoną cyframi arabskimi oznaczoną sumę hipoteki lub sumę hipoteki, która ma być ustanowiona według treści roszczenia, oraz oznaczenie pieniądza, w jakim jest wyrażona hipoteka,
4) łam 4 "Hipoteka" - wpisuje się słownie kwotę hipoteki i pieniądz, w jakim jest wyrażona, jej rodzaj i charakter; w przypadku łącznego współobciążenia wynikającego z ustanowienia hipoteki umownej łącznej lub z podziału nieruchomości wpisuje się dane dotyczące numeru ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości współobciążonych oraz sąd właściwy do ich prowadzenia, wysokość odsetek umownych, rodzaj zabezpieczonej wierzytelności, termin zapłaty lub spłaty wierzytelności oraz wierzyciela (w przypadku banku wpisuje się firmę i określenie oddziału), na rzecz którego hipotekę ustanowiono; zakres obciążenia hipoteką w wypadku, gdy hipoteka została ustanowiona na udziale; dane o pierwszeństwie, jeżeli zostało ono unormowane w szczególny sposób; dane o wpisaniu hipoteki zabezpieczającej wierzytelność banku hipotecznego do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych; roszczenia dotyczące hipotek,
4) łam 4 "Hipoteka" - słownie sumę hipoteki i pieniądz, w jakim jest wyrażona; rodzaj hipoteki; w przypadku roszczenia o ustanowienie hipoteki - treść roszczenia, co do rodzaju hipoteki, której dotyczy roszczenie; rodzaj i wysokość odsetek; zakres obciążenia hipoteką w wypadku, gdy hipoteka została ustanowiona na udziale; jeżeli przedmiotem zabezpieczenia hipoteką jest wierzytelność hipoteczna - wskazanie hipoteki zabezpieczającej tę wierzytelność hipoteczną; oznaczenie rodzaju wierzytelności zabezpieczonych hipoteką oraz stosunków prawnych, z których wynikają te wierzytelności; termin zapłaty zabezpieczonej wierzytelności, w przypadku kredytu - termin spłaty kredytu; informację o tym, iż właściciel, użytkownik wieczysty lub uprawniony dokonał zastrzeżenia pierwszeństwa przed hipoteką lub roszczeniem wyższego lub równego z tą hipoteką lub roszczeniem dla innego prawa lub roszczenia; informację o tym, iż hipotece zabezpieczającej przelaną wierzytelność przysługuje pierwszeństwo hipoteki, która zabezpieczała wierzytelność przed przelewem ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu tej hipoteki; informację o tym, iż hipoteka powstała w wyniku podziału hipoteki i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki podlegającej podziałowi ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu tej hipoteki; informację o tym, iż hipoteka została przeniesiona na opróżnione miejsce hipoteczne i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki, której opróżnionym miejscem hipotecznym rozporządzono, ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu tej hipoteki; informację o tym, iż hipoteka została ustanowiona na opróżnionym miejscu hipotecznym i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki, której opróżnionym miejscem hipotecznym rozporządzono, ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu tej hipoteki; informację o tym, iż wierzycielowi hipotecznemu przysługuje roszczenie o przeniesienie jego hipoteki na miejsce opróżnione przez inną hipotekę ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu hipoteki, której miejsca hipotecznego dotyczy roszczenie; w przypadku łącznego współobciążenia wpisuje się dane dotyczące numeru ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości współobciążonych oraz nazwę i siedzibę sądu właściwego do ich prowadzenia; informację o zajęciu wierzytelności zabezpieczonej hipoteką; informację o wpisaniu hipoteki zabezpieczającej wierzytelność banku hipotecznego do rejestru zabezpieczenia hipotecznych listów zastawnych i numer, pod jakim hipoteka została wpisana w tym rejestrze; informację o zakresie zabezpieczenia hipoteką poszczególnych wierzytelności w przypadku ustanowienia hipoteki na rzecz administratora hipoteki; informację o sposobie podziału hipoteki w razie podziału nieruchomości polegającego na ustanowieniu odrębnej własności lokalu lub wydzieleniu z dotychczasowej nieruchomości odrębnej nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym; informację o przelewie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką w przypadku przelewu jednej z kilku wierzytelności zabezpieczonych hipoteką; inne istotne informacje o treści hipoteki lub roszczenia lub wierzytelności zabezpieczonej hipoteką lub roszczeniem; informację o uprawnieniu do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu hipoteki, której miejsca uprawnienie dotyczy; w przypadku częściowego opróżnienia miejsca hipotecznego dodatkowo ujawnia się część, w jakiej właścicielowi przysługuje uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym; dane dotyczące wierzyciela hipotecznego lub administratora hipoteki (w przypadku banku wpisuje się firmę banku i określenie oddziału),
5) łam 5 "Do numeru bieżącego wpisu" - numer bieżący wpisu z łamu 2, którego dotyczy zmiana,
6) łam 6 "Suma" - kwotę hipoteki, której dotyczy zmiana niebędąca wykreśleniem,
7) łam 7 "Wpis" - zmiany wpisów z łamu 3 i 4, z wyjątkiem wykreśleń, a w szczególności zmiany pierwszeństwa, zmiany wierzyciela, zmiany administratora hipoteki, zmianę w oprocentowaniu (nie dotyczy oprocentowania według zmiennej stopy oprocentowania), zmiany w terminach płatności wierzytelności; łączne obciążenia nieruchomości powstałe po wpisie hipoteki związane z podziałem nieruchomości obciążonej lub zmiany hipoteki umownej w hipotekę umowną łączną albo w hipotekę przymusową łączną,
8) łam 8 "Wykreślenie" - wykreślenie zmian wpisanych w łamach 6 i 7,
9) łam 9 "Do numeru bieżącego wpisu" - numer bieżący wpisu z łamu 2, którego dotyczy całkowite lub częściowe wykreślenie hipoteki lub roszczenia,
10) łam 10 "Suma" - kwotę hipoteki podlegającą wykreśleniu,
11) łam 11 - całkowite lub częściowe wykreślenie hipoteki lub roszczenia.
2. W razie częściowego wykreślenia kwoty hipoteki, w łamie 3 - pod wpisaną kwotą hipoteki wpisuje się kwotę podlegającą wykreśleniu i po podkreśleniu jej czarną linią wpisuje się kwotę pozostałą po odliczeniu kwoty wykreślonej.
2a. W przypadku przelewu jednej z kilku wierzytelności zabezpieczonych hipoteką, w łamie 3 - pod wpisaną kwotą hipoteki wpisuje się kwotę hipoteki podlegającą wykreśleniu i po podkreśleniu jej czarną linią wpisuje się sumę pozostałą po odliczeniu kwoty podlegającej wykreśleniu; w łamie 7 hipoteki, której suma podlega częściowemu wykreśleniu - wpisuje się informacje o przelewie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką. Hipotekę zabezpieczającą przelaną wierzytelność wpisuje się pod kolejnym numerem bieżącym wpisu, ujawniając w jej łamie 4 informację, że hipotece przysługuje pierwszeństwo hipoteki, która zabezpieczała wierzytelność przed przelewem, ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu tej hipoteki.
3. W łamach 4, 7, 8 i 11, poza danymi wymienionymi w ust. 1 pkt 4, 7, 8 i 11, wpisuje się dane, o których mowa w § 10 ust. 1 pkt 1, 3-6.
4. Uprawnionych z tytułu hipotek i roszczeń oznacza się według zasad określonych w § 41.
5. Rodzaj pieniądza określającego sumę hipoteki wyraża się skrótem przyjętym w tabeli kursów Narodowego Banku Polskiego.

W przypadku podziału hipoteki zabezpieczającej kilka wierzytelności wykreśla się istniejący wpis hipoteki oraz wpisuje się pod kolejnymi numerami bieżącymi wpisu hipoteki powstałe w wyniku podziału, z tym że w łamie 4 działu IV wpisywanych hipotek ujawnia się informację, że hipoteki powstały na skutek podziału hipoteki i przysługuje im pierwszeństwo hipoteki podlegającej podziałowi ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu tej hipoteki.

W przypadku przeniesienia hipoteki na opróżnione miejsce hipoteczne, w łamie 7 hipoteki podlegającej przeniesieniu wpisuje się informację, że hipoteka została przeniesiona na opróżnione miejsce hipoteczne i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki, której opróżnionym miejscem hipotecznym rozporządzono, ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu tej hipoteki.

W przypadku ustanowienia hipoteki na opróżnionym miejscu hipotecznym wpisuje się hipotekę pod kolejnym bieżącym numerem wpisu hipoteki, a w jej łamie 4 ujawnia się informację, że hipoteka została ustanowiona na opróżnionym miejscu hipotecznym i przysługuje jej pierwszeństwo hipoteki, której opróżnionym miejscem hipotecznym rozporządzono, ze wskazaniem numeru bieżącego wpisu tej hipoteki.

1. Jeżeli hipoteka umowna łączna została ustanowiona na nieruchomościach, dla których księgi wieczyste prowadzi więcej niż jeden sąd rejonowy, każdy z tych sądów zawiadamia pozostałe o dokonanym wpisie lub o innym sposobie załatwienia wniosku.
2. Sąd, który otrzymał zawiadomienia o dokonanym wpisie hipoteki umownej łącznej w księdze wieczystej, do prowadzenia której właściwy jest inny sąd rejonowy, zamieszcza w księdze wieczystej, do prowadzenia której jest właściwy, numery ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości współobciążonych oraz nazwę i siedzibę sądu.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do wydziałów ksiąg wieczystych, o ile jest ich więcej niż jeden w danym sądzie rejonowym.

W razie oddania gruntu w użytkowanie wieczyste przed dokonaniem odpowiednich wpisów w dziale IV zamieszcza się napis określony w § 39, Wpisy obejmujące utrzymane w mocy obciążenia nieruchomości stają się wpisami obciążającymi użytkowanie wieczyste.

W przypadku dokonywania wpisu w dziale IV księgi wieczystej prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przepisy § 46 stosuje się odpowiednio.

1. W księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, z której wyodrębniono lokale stanowiące przedmiot odrębnej własności, wpisuje się:
1) dział I-O:
a) łam 1 "Wzmianka o wniosku" - wzmianki o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji i o kasacji,
b) łam 2 "Numer bieżący nieruchomości" - dalszy numer bieżący,
c) łam 4 "Mapa i opis" - części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali,
d) łam 5 "Sposób korzystania" - oznaczenie budynku i liczby samodzielnych lokali,
e) łam 7 "Do numeru bieżącego nieruchomości" - numer bieżący nieruchomości, z której lokale wyodrębniono,
f) łam 8 "Stan w czasie założenia, przyłączenia i odłączenia" - wszystkie wyodrębnione lokale według ich numerów i oznaczenia w księdze wieczystej,
2) w dziale II w łamie 3 wpisuje się "właściciel lokalu numer...... wyodrębnionego w księdze wieczystej nr ..." oraz wielkość udziałów w nieruchomości wspólnej,
3) dział III:
a) łam 2 "Numer bieżący wpisu" - dalszy numer bieżący,
b) łam 3 "Prawa, roszczenia, ciężary i ograniczenia" - napis "Wszelkie prawa, roszczenia, ciężary i ograniczenia ciążące na lokalach wyodrębnionych z nieruchomości ciążą na przynależnych do nich udziałach we współwłasności lub współużytkowaniu wieczystym",
c) łam 8 "Wykreślenia" - wykreślenie wszystkich obciążeń, z wyjątkiem służebności gruntowych,
4) dział IV:
a) łam 2 "Numer bieżący wpisu" - dalszy numer bieżący,
b) łam 4 "Hipoteki" - napis określony w pkt 3 lit.b),
c) łamy 10 i 11 "Wykreślenia" - wykreślenie wszystkich obciążeń.
2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli przedmiot odrębnej własności stanowią lokale w budynku znajdującym się na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste.
3. W dziale I-O w łamie 8, w dziale II w łamie 3, w dziale III w łamie 8 i w dziale IV w łamie 11 poza danymi wymienionymi w ust. 1 wpisuje się dane, o których mowa w § 10, ust. 1 pkt 1, 3-6.
4. (uchylony).

Wszelkich wpisów dotyczących wyodrębnionego lokalu i praw na tym lokalu dokonuje się wyłącznie w księgach wieczystych poszczególnych lokali.

1. Wpisu dotyczącego sposobu wykonywania zarządu nieruchomością wspólną oraz oznaczenia osoby zarządcy dokonuje się w dziale III w łamie 3 w księdze wieczystej nieruchomości, z której lokale zostały wyodrębnione.
2. W przypadku zmiany sposobu wykonywania zarządu sąd, na wniosek, dokonuje wykreślenia dotychczasowego wpisu i ujawnia nowy sposób zarządu w łamie 3.
3. Zmianę osoby zarządcy wpisuje się stosownie do ust. 2 w łamie 5.
4. Przy dokonywaniu wpisu zarządu lub jego zmiany poza treścią wpisu wymienioną w ust. 1-3 wpisuje się elementy wpisu, o których mowa w § 10, ust. 1 pkt 1 i 3-6.

1. Jeżeli w drodze czynności prawnej lub orzeczenia sądu nastąpi połączenie dwu lub więcej nieruchomości lokalowych w jeden lokal stanowiący odrębną nieruchomość, księgi wieczyste prowadzone dotychczas dla tych lokali zamyka się. Z księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, z której lokale zostały wyodrębnione, wykreśla się wpisy dotyczące tych lokali i wyodrębnia się z niej nowo utworzony lokal, dla którego zakłada się nową księgę wieczystą.
2. Jeżeli w drodze czynności prawnej lub orzeczenia sądu nastąpi podział nieruchomości lokalowej na dwa lub więcej samodzielnych lokali, księgę wieczystą prowadzoną dla tej nieruchomości lokalowej zamyka się. Z księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, z której lokal był wyodrębniony, wykreśla się wpisy dotyczące nieruchomości lokalowej, która została podzielona, i wyodrębnia się z tej księgi lokale, jakie powstały w wyniku podziału, dla których zakłada się księgi wieczyste.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 2, przy dokonywaniu wpisów stosuje się przepisy rozporządzenia dotyczące zakładania ksiąg wieczystych dla nieruchomości lokalowych oraz § 11,

1. Jeżeli prawo użytkowania wieczystego wygasło, w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej, która została oddana w użytkowanie wieczyste, wykreśla się wszelkie wpisy i napisy dotyczące użytkowania wieczystego oraz budynków i innych urządzeń stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności oraz ustanowione na nich obciążenia.
2. Jeżeli użytkowanie wieczyste przekształciło się w prawo własności, przy ujawnianiu nowego właściciela wykreśla się z księgi wieczystej wszelkie wpisy i napisy dotyczące użytkowania wieczystego oraz budynków i innych urządzeń stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności, z wyjątkiem pozostających w mocy praw, roszczeń i obciążeń, których wpisy dostosowuje się do treści przekształconego prawa.
3. Napis zamieszczony na pierwszej stronie księgi wieczystej prowadzonej dla gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste podkreśla się czerwoną linią. Przy dokonywaniu wpisów, o których mowa w ust. 1 i 2, stosuje się odpowiednio przepisy § 10, ust. 1 pkt 1 i 3-6.

1. Jeżeli na skutek przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności lokalu księga wieczysta prowadzona dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu staje się księgą wieczystą dla nieruchomości lokalowej, to:
1) w księdze wieczystej prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przekreśla się czarną linią w dziale II, III i IV napis "Wpisy dotyczące własnościowego prawa do lokalu w spółdzielni mieszkaniowej" oraz napisy określone w § 8 pkt 2 i 6, a na pierwszej stronie księgi zamieszcza się napis określony w § 8 pkt 4,
2) do dokonywania nowych wpisów w tej księdze wieczystej i uzupełniania dotychczas istniejących wpisów, których część jest wykreślona w związku z przekształceniem prawa, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych dla nieruchomości lokalowych.
2. W księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej, która w wyniku przekształcenia prawa stała się księgą wieczystą dla nieruchomości wspólnej, z której lokale są wyodrębnione, istniejące wpisy uzupełnia się o wpisy dokonywane zgodnie z zasadami określonymi w § 49, a na pierwszej stronie umieszcza się napis określony w § 8 pkt 5.

Jeżeli na skutek przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego domu jednorodzinnego w prawo własności nieruchomości księga wieczysta prowadzona dla tego prawa staje się księgą wieczystą dla nieruchomości, to:
1) z księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej zabudowanej domem jednorodzinnym odłącza się część nieruchomości gruntowej stanowiącą zajętą na ten cel działkę i wpisuje się ją jako nieruchomość gruntową w dziale I-O księgi wieczystej prowadzonej dotychczas dla prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
2) w księdze wieczystej prowadzonej dotychczas dla prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej przekreśla się czarną linią w dziale II, III i IV napis "Wpisy dotyczące prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej" i napisy określone w § 8 pkt 2 i 8, jeżeli zostały umieszczone w księdze wieczystej,
3) do dokonywania nowych wpisów w tej księdze i uzupełniania dotychczas istniejących wpisów, których część jest wykreślona w związku z przekształceniem prawa, oraz wpisów w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej, z której następuje odłączenie określone w pkt 1, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych dla nieruchomości gruntowej; wpisy dotyczące oznaczenia w dziale I-O domu jednorodzinnego pozostawia się bez zmian.

Zbiory dokumentów urządzone dla nieruchomości, które nie mają założonych ksiąg wieczystych albo których księgi wieczyste zaginęły lub uległy zniszczeniu, prowadzi się nadal.