Na potrzeby naszej witryny używamy plików cookie w celu personalizacji treści i reklam, analizowania ruchu na stronie oraz udostępniania funkcji mediów społecznościowych.Korzystanie z portalu oznacza akceptację regulaminu.
Sprawdź też: politykę cookiespolitykę prywatności.

Akceptuję
ArsLege - testy z prawa

LexLege Pełny system informacji prawnej LexLege SPRAWDŹ

Ustawa o cudzoziemcach


Dz.U.2023.0.519 t.j. - Ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach

DZIAŁ VIII. Kontrola legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zobowiązanie cudzoziemca do powrotu

Rozdział 1. Kontrola legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 288. Obowiązek posiadania wymaganych dokumentów

Cudzoziemiec w okresie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany posiadać ważny dokument podróży oraz dokumenty uprawniające go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są wymagane.

Art. 289. Właściwość organów w sprawach kontroli legalności pobytu cudzoziemców w RP

1. Kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prowadzą w celu ustalenia stanu faktycznego w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących warunków wjazdu cudzoziemców na to terytorium i pobytu na nim organy Straży Granicznej i Policji.
2. Szef Urzędu i wojewoda mogą prowadzić kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie niezbędnym do prowadzenia przez te organy postępowań w sprawach cudzoziemców.
3. Naczelnik urzędu celno-skarbowego może prowadzić kontrolę, o której mowa w ust. 1, w ramach dokonywanych kontroli, na zasadach i w trybie określonych w:
1) ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 988, z późn. zm.);
2) ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 2201);
3) ustawie z dnia 24 sierpnia 2007 r. o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1041 oraz z 2022 r. poz. 2642);
4) ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 813, z późn. zm.);
5) ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U.z 2022 r. poz. 888, 1301 i 1751) w związku z ustawą z dnia 6 lipca 2001 r. o gromadzeniu, przetwarzaniu i przekazywaniu informacji kryminalnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2448).

Art. 291. Kontrola legalności pobytu cudzoziemców w RP

1. Kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadza co najmniej dwóch funkcjonariuszy Straży Granicznej, Policji, Służby Celno-Skarbowej, zwanych dalej „funkcjonariuszami”, lub co najmniej dwóch upoważnionych pracowników Urzędu albo urzędu wojewódzkiego, zwanych dalej „pracownikami”.
2. Kontrolę mogą przeprowadzać wspólnie funkcjonariusze i pracownicy, przy czym przeprowadzają ją co najmniej dwie osoby.
3. W siedzibie Urzędu albo urzędu wojewódzkiego kontrola może być przeprowadzana przez jednego pracownika.
4. Kontrola może być przeprowadzona przez jednego funkcjonariusza, jeżeli w toku innych czynności służbowych przez niego wykonywanych zostały ujawnione okoliczności uzasadniające jej przeprowadzenie.

Art. 292. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli legalności pobytu cudzoziemców w RP

1. Funkcjonariusz przeprowadza kontrolę po okazaniu legitymacji służbowej lub znaku identyfikacyjnego.
2. Pracownik przeprowadza kontrolę po podaniu imienia i nazwiska oraz okazaniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.
3. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 2, zawiera:
1) określenie podstawy prawnej do przeprowadzenia kontroli;
2) oznaczenie organu;
3) datę i miejsce jego wystawienia;
4) imię i nazwisko pracownika uprawnionego do przeprowadzenia kontroli;
5) określenie zakresu przedmiotowego kontroli;
6) datę jego ważności;
7) podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego przez nią stanowiska.

Art. 293. Uprawnienia kontrolujących legalność pobytu cudzoziemców w RP

W trakcie kontroli funkcjonariusz lub pracownik mogą żądać okazania:
1) dokumentu podróży i dokumentów uprawniających cudzoziemca do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) środków finansowych przeznaczonych na pokrycie kosztów:
a) utrzymania cudzoziemca w trakcie jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) podróży powrotnej cudzoziemca do państwa pochodzenia lub zamieszkania,
c) tranzytu cudzoziemca przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd;
3) dokumentu potwierdzającego możliwość uzyskania środków, o których mowa w pkt 2, zgodnie z prawem;
4) dokumentów uprawniających cudzoziemca do wykonywania pracy, prowadzenia działalności gospodarczej lub powierzenia wykonywania pracy;
5) dokumentów potwierdzających cel i warunki pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 294. Obowiązki kontrolowanego cudzoziemca

1. Cudzoziemiec poddany kontroli jest obowiązany okazać dokumenty, o których mowa w art. 293 uprawnienia kontrolujących legalność pobytu cudzoziemców w RP pkt 1, 4 i 5, oraz środki finansowe albo dokument potwierdzający możliwość uzyskania takich środków zgodnie z prawem, o których mowa w art. 293 uprawnienia kontrolujących legalność pobytu cudzoziemców w RP pkt 2 i 3, jeżeli są wymagane.
2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy cudzoziemca, który przybył na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu połączenia z rodziną do osoby, która uzyskała status uchodźcy.

Art. 295. Pobieranie w toku kontroli odcisków linii papilarnych od cudzoziemca

1. Funkcjonariusz lub pracownik pobiera od cudzoziemca w toku kontroli odciski linii papilarnych w celu, o którym mowa w art. 20 dostęp do danych w celu ustalenia tożsamości ust. 1 rozporządzenia nr 767/2008.
2. Funkcjonariusz lub pracownik w celu, o którym mowa w art. 19 dostęp do danych w celu kontroli wiz na terytorium państw członkowskich ust. 1 rozporządzenia nr 767/2008, może pobrać od cudzoziemca w toku kontroli odciski linii papilarnych.
3. Funkcjonariusz lub pracownik dokonuje sprawdzenia odcisków linii papilarnych pobranych od cudzoziemca w celu, o którym mowa w art. 19 dostęp do danych w celu kontroli wiz na terytorium państw członkowskich ust. 1 lub art. 20 dostęp do danych w celu ustalenia tożsamości ust. 1 rozporządzenia nr 767/2008, w Wizowym Systemie Informacyjnym, a także w inny sposób umożliwiający ustalenie tożsamości cudzoziemca lub stwierdzenie autentyczności wizy Schengen.

Art. 296. Czynności kontrolującego po przeprowadzeniu kontroli

1. Po przeprowadzeniu kontroli, w przypadku stwierdzenia, że pobyt cudzoziemca jest:
1) niezgodny z przepisami dotyczącymi warunków wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ich pobytu na tym terytorium, funkcjonariusz lub pracownik sporządza protokół kontroli legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) zgodny z przepisami dotyczącymi warunków wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ich pobytu na tym terytorium:
a) funkcjonariusz odnotowuje fakt przeprowadzenia kontroli w notatniku służbowym lub sporządza notatkę służbową,
b) pracownik sporządza notatkę służbową.
2. Organ Policji, Szef Urzędu, wojewoda lub organ Krajowej Administracji Skarbowej zawiadamia komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej właściwego do wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu o stwierdzeniu, po przeprowadzeniu kontroli, że pobyt cudzoziemca jest niezgodny z przepisami dotyczącymi warunków wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ich pobytu na tym terytorium.

Art. 297. Protokół kontroli legalności pobytu cudzoziemców w RP

1. Protokół, o którym mowa w art. 296 czynności kontrolującego po przeprowadzeniu kontroli ust. 1 pkt 1, zawiera:
1) stopień, imię i nazwisko oraz numer legitymacji służbowej funkcjonariusza lub imię i nazwisko pracownika oraz numer i datę wystawienia upoważnienia, nazwę organu, który wystawił upoważnienie;
2) datę i miejsce sporządzenia protokołu;
3) datę i godzinę rozpoczęcia i zakończenia kontroli;
4) miejsce przeprowadzenia kontroli;
5) imię i nazwisko, datę urodzenia oraz obywatelstwo kontrolowanego cudzoziemca;
6) miejsce pobytu i adres zamieszkania cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
7) opis okoliczności uzasadniających przeprowadzenie kontroli;
8) opis skontrolowanych dokumentów z podaniem ich numeru, okresu ważności oraz nazwy organu, który je wydał;
9) wynik kontroli;
10) podpis funkcjonariusza lub pracownika sporządzającego protokół;
11) podpis cudzoziemca lub adnotację o przyczynach jego braku;
12) imię i nazwisko oraz podpis tłumacza, w przypadku gdy brał udział w przeprowadzaniu kontroli.
2. Kopię protokołu wydaje się cudzoziemcowi.
3. W przypadku gdy cudzoziemiec odmawia podpisania protokołu, pozostawia mu się odpis tego protokołu podpisany przez funkcjonariusza lub pracownika.

Art. 298. Notatka służbowa po kontroli legalności pobytu cudzoziemca

Notatka służbowa, o której mowa w art. 296 czynności kontrolującego po przeprowadzeniu kontroli ust. 1 pkt 2, zawiera:
1) datę i miejsce sporządzenia notatki;
2) datę i godzinę rozpoczęcia i zakończenia kontroli;
3) imię i nazwisko, datę urodzenia oraz obywatelstwo kontrolowanego cudzoziemca;
4) miejsce pobytu i adres zamieszkania cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
5) wynik kontroli;
6) podpis funkcjonariusza lub pracownika sporządzającego notatkę;
7) imię i nazwisko tłumacza, w przypadku gdy brał udział w przeprowadzaniu kontroli.

Rozdział 2. Zobowiązanie cudzoziemca do powrotu

Art. 299. Obowiązek opuszczenia terytorium RP

1. Cudzoziemiec jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed upływem okresu pobytu objętego wizą Schengen lub wizą krajową oraz przed upływem okresu ważności tej wizy.
1a. Cudzoziemiec, który nie spełnia warunków wjazdu lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub przestał spełniać te warunki, posiadający zezwolenie pobytowe lub inne zezwolenie, udzielone przez inne państwo stosujące dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 348 z 24.12.2008, str. 98, z późn. zm.), zwaną dalej „dyrektywą 2008/115/WE”, uprawniające go do pobytu na terytorium tego państwa, jest obowiązany niezwłocznie opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i udać się na terytorium państwa, które to zezwolenie wydało.
2. Cudzoziemiec, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy międzynarodowej o zniesieniu obowiązku wizowego lub jednostronnego zniesienia obowiązku wizowego lub wobec którego stosuje się częściowe lub całkowite zniesienie obowiązku wizowego, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniającym państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu, jest obowiązany opuścić to terytorium przed upływem terminu przewidzianego w umowie międzynarodowej, w jednostronnym zniesieniu obowiązku wizowego lub w rozporządzeniu.
3. Cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach ruchu bezwizowego na podstawie umowy międzynarodowej o zniesieniu obowiązku wizowego lub w związku z jednostronnym zniesieniem przez Rzeczpospolitą Polską obowiązku wizowego jest obowiązany opuścić to terytorium po upływie okresu pobytu, na jaki wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie później niż po upływie 3 miesięcy od dnia utraty mocy umowy lub przywrócenia obowiązku wizowego.
4. Jeżeli utrata mocy umowy o całkowitym lub częściowym zniesieniu obowiązku wizowego lub przywrócenie obowiązku wizowego nastąpiły przed ogłoszeniem jednego z tych faktów w formie przewidzianej prawem, termin, o którym mowa w ust. 3, liczy się od dnia tego ogłoszenia.
5. Cudzoziemiec jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed upływem terminu ważności zezwolenia na pobyt czasowy.
6. Cudzoziemiec jest obowiązany opuścić terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie:
1) 30 dni od dnia, w którym decyzja:
a) o odmowie przedłużenia mu wizy Schengen lub wizy krajowej, udzielenia mu zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, decyzja o umorzeniu postępowania w tych sprawach lub decyzja o cofnięciu mu zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub
b) o odmowie nadania mu statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej, o uznaniu wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej za niedopuszczalny, o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia mu ochrony międzynarodowej lub decyzja o pozbawieniu go statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, lub
c) o cofnięciu zgody na pobyt ze względów humanitarnych
– stała się ostateczna, a w przypadku wydania decyzji przez organ wyższego stopnia – od dnia, w którym decyzja została cudzoziemcowi doręczona;
2) 7 dni od dnia, w którym ustały przyczyny nieprzekazania go do państwa trzeciego, o których mowa w art. 31 opieka medyczna zapewniana cudzoziemcowi, któremu odmówiono wjazdu na terytorium RP ust. 1.
7. Pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie, o którym mowa w ust. 6, uważa się za legalny, chyba że wniosek o przedłużenie mu wizy Schengen lub wizy krajowej lub o udzielenie mu zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE został złożony po upływie okresu jego legalnego pobytu na tym terytorium.
8. Przepisów ust. 1, 2, 5 i 6 nie stosuje się, jeżeli cudzoziemiec posiada ważny dokument uprawniający go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub z niniejszej ustawy lub z innych ustaw wynika, że jego pobyt na tym terytorium uważa się za legalny.
8a. Przepisów ust. 6 pkt 1 lit. a i ust. 7 nie stosuje się w przypadku, gdy przed wydaniem decyzji o odmowie przedłużenia cudzoziemcowi wizy Schengen lub wizy krajowej, udzielenia mu zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub decyzji o umorzeniu postępowania w tych sprawach zostało wszczęte wobec cudzoziemca postępowanie w sprawie zobowiązania go do powrotu lub została mu wydana decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.
9. Przepisów ust. 6 pkt 1 lit. b i ust. 7 nie stosuje się, w przypadku gdy:
1) w dniu wydania decyzji o odmowie nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej lub decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej cudzoziemiec przebywa w strzeżonym ośrodku lub w areszcie dla cudzoziemców, lub
2) decyzja o odmowie nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej lub decyzja o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej została wydana w związku ze złożeniem kolejnego wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, lub
3) przed wydaniem decyzji o odmowie nadania cudzoziemcowi statusu uchodźcy lub udzielenia mu ochrony uzupełniającej lub decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej zostało wszczęte wobec cudzoziemca postępowanie w sprawie zobowiązania go do powrotu lub została mu wydana decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.
10. Wojewoda, Szef Urzędu lub Rada do Spraw Uchodźców informuje organ Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca o decyzji, o której mowa w ust. 6 pkt 1, gdy decyzja ta stanie się ostateczna, lub o innych rozstrzygnięciach, które skutkują tym, że pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przestaje być legalny.
11. W przypadku, o którym mowa w ust. 10, organ Straży Granicznej ustala, czy zachodzą przesłanki do wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.

Art. 300. Przedłużenie okresu pobytu cudzoziemca

1. Wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie umowy międzynarodowej o zniesieniu obowiązku wizowego lub wobec którego stosuje się częściowe lub całkowite zniesienie obowiązku wizowego, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniającym państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu, może przedłużyć w uzasadnionych przypadkach okres pobytu tego cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej o kolejne 90 dni, jeżeli możliwość taka jest przewidziana w umowie o zniesieniu obowiązku wizowego.
2. Cudzoziemiec składa wniosek o przedłużenie okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osobiście, nie później niż w ostatnim dniu jego legalnego pobytu na tym terytorium w ramach ruchu bezwizowego, i uzasadnia ten wniosek.
3. Przedłużenie okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej następuje przez umieszczenie w dokumencie podróży cudzoziemca odcisku stempla potwierdzającego przedłużenie okresu tego pobytu o 90 dni.
4. Pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemca, który złożył wniosek o przedłużenie okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego na tym terytorium w terminie, o którym mowa w ust. 2, uważa się za legalny do dnia umieszczenia w dokumencie podróży cudzoziemca odcisku stempla potwierdzającego przedłużenie okresu tego pobytu lub do dnia wydania przez wojewodę decyzji o odmowie przedłużenia okresu tego pobytu, nie dłużej jednak niż przez 90 dni, licząc od następnego dnia po upływie okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego, jeżeli wniosek ten nie zawiera braków formalnych lub braki formalne zostały uzupełnione w terminie.
5. Przepisu art. 299 obowiązek opuszczenia terytorium RP ust. 2 nie stosuje się do cudzoziemca, któremu wojewoda przedłużył okres pobytu w ramach ruchu bezwizowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z przepisami ust. 1-3.

Art. 301. Odmowa pobytu przedłużenia okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego

1. Przedłużenia okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odmawia się w drodze decyzji.
2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór stempla potwierdzającego przedłużenie okresu pobytu w ramach ruchu bezwizowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej o 90 dni, mając na uwadze potrzebę zapewnienia możliwości skutecznej weryfikacji przedłużenia okresu tego pobytu.

Art. 302. Przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się cudzoziemcowi, gdy:
1) przebywa lub przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez ważnej wizy lub innego ważnego dokumentu uprawniającego go do wjazdu na to terytorium i pobytu na nim, jeżeli wiza lub inny dokument są lub były wymagane lub
2) nie opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po wykorzystaniu dopuszczalnego okresu jego pobytu na terytorium wszystkich lub niektórych państw obszaru Schengen, do którego był uprawniony bez konieczności posiadania wizy, w każdym okresie 180 dni, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej, lub
3) nie opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po wykorzystaniu dopuszczalnego okresu jego pobytu wskazanego w wizie Schengen w każdym okresie 180 dni, lub po wykorzystaniu dopuszczalnego okresu pobytu na podstawie wizy krajowej, lub
4) wykonuje lub w dniu wszczęcia kontroli legalności wykonywania pracy prowadzonej przez uprawniony do tego organ wykonywał pracę bez odpowiedniego zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wpisanego do ewidencji oświadczeń, lub
5) podjął działalność gospodarczą niezgodnie z przepisami obowiązującymi w tym zakresie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
6) nie posiada środków finansowych niezbędnych do pokrycia kosztów pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podróży powrotnej do państwa pochodzenia lub zamieszkania albo tranzytu przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd, i nie wskazał wiarygodnych źródeł uzyskania takich środków finansowych, lub
7) obowiązuje wpis danych cudzoziemca do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany, lub
8) dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu i pobytu, jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach ruchu bezwizowego lub na podstawie wizy Schengen, z wyłączeniem wizy upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium, lub
9) wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub interes Rzeczypospolitej Polskiej, lub
10) przekroczył lub usiłował przekroczyć granicę wbrew przepisom prawa i nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 303 negatywne przesłanki wszczęcia postepowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 9a, lub
11) został skazany prawomocnym wyrokiem w Rzeczypospolitej Polskiej na karę pozbawienia wolności podlegającą wykonaniu i istnieją podstawy do przeprowadzenia postępowania w sprawie przekazania go za granicę w celu wykonania orzeczonej wobec niego kary, lub
12) przebywa poza strefą przygraniczną, w której zgodnie z zezwoleniem na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego może przebywać, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej, lub
13) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po upływie okresu pobytu, do którego był uprawniony na podstawie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej, lub
14) dalszy pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie stanowił zagrożenie dla zdrowia publicznego, co zostało potwierdzone badaniem lekarskim, lub dla stosunków międzynarodowych innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, lub
15) cel i warunki pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są niezgodne z deklarowanymi, chyba że przepisy prawa dopuszczają ich zmianę, lub
16) została wydana decyzja o odmowie nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej, o uznaniu wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej za niedopuszczalny, o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej lub decyzja o pozbawieniu go statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej i cudzoziemiec:
a) nie opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie i przypadku, o których mowa w art. 299 obowiązek opuszczenia terytorium RP ust. 6 pkt 1 lit. b, albo
b) przebywa w strzeżonym ośrodku albo w areszcie dla cudzoziemców.
2. Przepisów ust. 1 pkt 1-3 nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 299 obowiązek opuszczenia terytorium RP ust. 6.
3. Przepisów ust. 1 pkt 2 i 3 nie stosuje się, jeżeli cudzoziemiec posiada ważny dokument uprawniający go do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub z niniejszej ustawy lub z innych ustaw wynika, że jego pobyt na tym terytorium uważa się za legalny.
4. Przepisu ust. 1 pkt 4 nie stosuje się, jeżeli zostało wydane orzeczenie o ukaraniu sprawcy za wykroczenie, o którym mowa w art. 120 przepis karny ust. 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
4a. Przepisów ust. 1 pkt 4 lub 5 nie stosuje się, jeżeli przemawia za tym szczególnie ważny interes cudzoziemca.
5. W postępowaniu w sprawie zobowiązania do powrotu cudzoziemca posiadającego zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 158 przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla członka rodziny obywatela RP ust. 1 lub art. 159 przesłanki obligatoryjnego udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną ust. 1, lub cudzoziemca, do którego dołączył cudzoziemiec posiadający zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 159 przesłanki obligatoryjnego udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną ust. 1, bierze się pod uwagę okres pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz istnienie więzi kulturowych i społecznych z państwem pochodzenia.
6. Przepisu ust. 1 pkt 2 nie stosuje się w przypadku cudzoziemca:
1) który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej pracownika kadry kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa na warunkach określonych w art. 139n zawiadomienie o zamiarze korzystania przez cudzoziemca z mobilności krótkoterminowej ust. 1;
2) który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z korzystaniem z mobilności studenta na warunkach określonych w art. 149b warunki dopuszczalności mobilności studenta na terytorium RP ust. 1;
3) który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej naukowca na warunkach określonych w art. 156b dopuszczalność mobilności krótkoterminowej naukowca ust. 1;
4) będącego członkiem rodziny naukowca, który przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z korzystaniem z mobilności krótkoterminowej członka rodziny naukowca na warunkach określonych w art. 169a dopuszczalność mobilności krótkoterminowej członka rodziny naukowca ust. 1.

Art. 303. Negatywne przesłanki wszczęcia postepowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu

1. W przypadkach, o których mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, nie wszczyna się postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu, a wszczęte postępowanie w tej sprawie umarza się, jeżeli cudzoziemiec:
1) posiada status uchodźcy, korzysta z ochrony uzupełniającej lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany, lub
3) uzyskał zezwolenie, o którym mowa w art. 187 przesłanki fakultatywnego udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności pkt 6 lub 7, lub
4) jest małżonkiem obywatela polskiego albo cudzoziemca posiadającego zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie sprzeciwiają się temu względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, chyba że celem zawarcia związku małżeńskiego lub jego istnienia jest obejście przepisów określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego, lub
5) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie wizy Schengen wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 cel wydania wizy Schengen lub wizy krajowej ust. 1 pkt 23, upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium, zezwolenia, o którym mowa w art. 181 zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu na terytorium RP ust. 1, albo zezwolenia, o którym mowa w art. 176 przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi, lub
6) uzyskał zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
7) posiada zezwolenie pobytowe lub inne zezwolenie uprawniające do pobytu, udzielone przez inne państwo stosujące dyrektywę 2008/115/WE, i nie sprzeciwiają się temu względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, chyba że cudzoziemiec nie udał się niezwłocznie na terytorium tego państwa po pouczeniu go o obowiązku wyjazdu na terytorium tego państwa, o którym mowa w art. 314 obowiązek pouczenia cudzoziemca o obowiązku wyjazdu na terytorium innego państwa., lub
8) jest czasowo oddelegowany w celu świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez pracodawcę mającego siedzibę na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz jest uprawniony do przebywania i zatrudnienia na terytorium tego państwa, jeżeli decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu miałaby zostać wydana z uwagi na przebywanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez ważnej wizy lub innego ważnego dokumentu uprawniającego do wjazdu na to terytorium i pobytu na nim lub ze względu na przekroczenie lub usiłowanie przekroczenia granicy wbrew przepisom prawa, lub
9) może zostać niezwłocznie przekazany do państwa trzeciego na podstawie umowy międzynarodowej o przekazywaniu i przyjmowaniu osób po uprzednim zatrzymaniu go w związku z przekroczeniem granicy wbrew przepisom prawa, lub
9a) został zatrzymany niezwłocznie po przekroczeniu granicy wbrew przepisom prawa stanowiącej granicę zewnętrzną w rozumieniu art. 2 wyłączenie stosowania ustawy pkt 2 kodeksu granicznego Schengen, lub
10) może być niezwłocznie doprowadzony do granicy, jeżeli został zatrzymany w strefie nadgranicznej bezpośrednio po nieumyślnym przekroczeniu granicy wbrew przepisom prawa, lub
11) może zostać przekazany do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej na podstawie obowiązującej w dniu 13 stycznia 2009 r. umowy międzynarodowej o przekazywaniu i przyjmowaniu osób, lub
12) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w art. 170 zaświadczenie potwierdzające domniemanie, że cudzoziemiec jest ofiarą handlu ludźmi, lub
13) może zostać przekazany do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej na podstawie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona) (Dz. Urz. UE L 180 z 29.06.2013), zwanego dalej „rozporządzeniem 604/2013”, lub
14) jest przekazywany do państwa trzeciego na wniosek organów tego państwa o wydanie osoby ściganej, w celu przeprowadzenia przeciw niemu na terytorium tego państwa postępowania karnego lub wykonania orzeczonej kary albo środka zabezpieczającego, lub
15) jest przekazywany do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej jako osoba ścigana europejskim nakazem aresztowania w celu przeprowadzenia przeciw niemu na terytorium tego państwa postępowania karnego lub wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności albo innego środka polegającego na pozbawieniu wolności.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 1, decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu nie wydaje się, gdy cudzoziemiec zgodnie z przepisami art. 120 zmiana zezwolenia na pobyt czasowy i pracę i art. 135 zmiana zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji wystąpił o zmianę decyzji, o których mowa w tych przepisach, do czasu zakończenia postępowania w sprawie zmiany tych decyzji.
3. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 lub art. 33 ust. 2 Konwencji dotyczącej statusu uchodźców, sporządzonej w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. (Dz. U. z 1991 r. poz. 515, 516 i 517).
4. Nie wszczyna się postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu, jeżeli toczy się postępowanie w sprawie udzielenia temu cudzoziemcowi ochrony międzynarodowej, chyba że cudzoziemiec złożył kolejny wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej.
5. Cudzoziemca, o którym mowa w ust. 1 pkt 9, można - w szczególnie uzasadnionych przypadkach, ze względu na jego stan zdrowia - nie przekazywać do państwa trzeciego. Cudzoziemcowi temu w przypadku wystąpienia zagrożenia dla jego życia lub zdrowia zapewnia się opiekę medyczną.
6. Koszty zapewnienia opieki medycznej, o której mowa w ust. 5, są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków pozostających w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.
7. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 9 i 11, z wyjątkiem przypadku, gdy cudzoziemcowi została wydana decyzja, o której mowa w art. 303a decyzja o przekazaniu cudzoziemca do innego państwa ust. 1, komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca:
1) informuje cudzoziemca, do jakiego państwa zostanie przekazany;
2) doprowadza cudzoziemca do granicy państwa, do którego zostaje przekazany.

Art. 303a. Decyzja o przekazaniu cudzoziemca do innego państwa

1. Cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 303 negatywne przesłanki wszczęcia postepowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 11, z wyjątkiem przypadku, w którym zostaje on niezwłocznie przekazany do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej na podstawie obowiązującej w dniu 13 stycznia 2009 r. umowy międzynarodowej o przekazywaniu i przyjmowaniu osób, wydaje się decyzję o przekazaniu do tego państwa.
2. Do decyzji, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, z tym że nie określa się w niej terminu dobrowolnego wyjazdui nie orzeka o zakazie ponownego wjazdu, o którym mowa w art. 318 zakaz ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen ust. 1 lub 3.
3. Koszty związane z wydaniem i wykonaniem decyzji, o której mowa w ust. 1, ustala się, w przypadku gdy decyzja ta podlega przymusowemu wykonaniu. Przepisy art 336–338 i art 340–347 stosuje się odpowiednio.

Art. 303b. Postanowienie o opuszczeniu przez cudzoziemca terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

1. W przypadku, o którym mowa w art. 303 negatywne przesłanki wszczęcia postepowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 9a, komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce przekroczenia granicy sporządza protokół przekroczenia granicy oraz wydaje postanowienie o opuszczeniu terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Na postanowienie o opuszczeniu terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przysługuje zażalenie do Komendanta Głównego Straży Granicznej. Złożenie zażalenia nie wstrzymuje wykonania postanowienia.
2. W postanowieniu, o którym mowa w ust. 1:
1) określa się nakaz opuszczenia przez cudzoziemca terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) orzeka się zakaz ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen wraz z określeniem okresu tego zakazu.
3. Zakaz ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, orzeka się na okres od 6 miesięcy do 3 lat.
4. Do zakazu ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen, orzeczonego w postanowieniu, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 320 cofnięcie zakazu ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen.
5. Organem wyższego stopnia, w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, w stosunku do komendanta placówki Straży Granicznej w sprawach cofnięcia zakazu ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen, orzeczonego w postanowieniu, o którym mowa w ust. 1, jest Komendant Główny Straży Granicznej.

Art. 305. Zawieszenie postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu

1. Postępowanie w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu zawiesza się w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia cudzoziemcowi ochrony międzynarodowej lub udzielenia mu zezwolenia, o którym mowa w art. 176 przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi.
2. Postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu nie zawiesza się w przypadku, gdy cudzoziemiec złożył kolejny wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej.

Art. 306. Wygaśnięcie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

Decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wygasa z mocy prawa, jeżeli cudzoziemiec:
1) posiada status uchodźcy lub korzysta z ochrony uzupełniającej;
1a) posiada zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 176 przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi lub art. 187 przesłanki fakultatywnego udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności pkt 6 lub 7;
2a) otrzymał decyzję, o której mowa w art. 393b przekazanie cudzoziemca do odpowiedzialnego państwa członkowskiego ust. 1;
3) otrzymał decyzję o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej i o przekazaniu do odpowiedzialnego państwa członkowskiego – w przypadku, o którym mowa w art. 37 przekazanie cudzoziemca do odpowiedzialnego państwa członkowskiego ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 307. Skutki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. W dniu, w którym decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu stanie się ostateczna, z mocy prawa następuje unieważnienie wizy krajowej, wygaśnięcie zezwolenia na pobyt czasowy oraz zezwolenia na pracę.
2. W dniu, w którym decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydana na podstawie art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 12 lub 13 stanie się ostateczna, z mocy prawa następuje unieważnienie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego.

Art. 308. Wyłączenie stosowania przepisów ustawy wobec niektórych cudzoziemców

Do cudzoziemców oraz członków ich rodzin uprawnionych do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w decyzji nr 1/80 Rady Stowarzyszenia Republiki Tureckiej i EWG z dnia 19 września 1980 r. w sprawie rozwoju Stowarzyszenia, która to Rada została powołana na podstawie Układu ustanawiającego stowarzyszenie między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Turcją, podpisanego w Ankarze dnia 12 września 1963 r.:
1) nie stosuje się przepisów art 299–307, art. 310 właściwość organów w sprawach decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu–321, art. 329 przymusowe wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ani art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca–335;
2) stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Art. 308a. Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy do członków rodzin cudzoziemców

Do członków rodzin obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, Konfederacji Szwajcarskiej, obywateli Rzeczypospolitej Polskiej lub obywateli Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, o których mowa w art. 1 zakres regulacji ustawy pkt 4-6 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin, którzy przestali przebywać na tym terytorium z tymi obywatelami, stosuje się przepisy rozdziału 5 tej ustawy.

Art. 308b. Odpowiednie stosowanie przepisów ustawy do cudzoziemców posiadających zezwolenie na pobyt czasowy, którzy przestali przebywać na terytorium RP

Do cudzoziemców posiadających zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 160 przesłanki fakultatywnego udzielenia członkowi rodziny obywatela RP lub cudzoziemca zezwolenia na pobyt czasowy pkt 4-6, którzy przestali przebywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z obywatelem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Art. 309. Obowiązki organu wydającego decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

Organ, który wydaje decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, w przypadku cofnięcia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE udzielonego cudzoziemcowi posiadającemu ochronę międzynarodową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej ustala, za pośrednictwem Szefa Urzędu, czy cudzoziemiec nadal posiada ochronę międzynarodową w tym państwie.

Art. 310. Właściwość organów w sprawach decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje:
1) z urzędu – komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który stwierdził istnienie przesłanki uzasadniającej wydanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
2) na wniosek wojewody, Ministra Obrony Narodowej, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu, organu Krajowej Administracji Skarbowej, komendanta wojewódzkiego lub komendanta powiatowego (miejskiego) Policji – komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, właściwy ze względu na siedzibę organu występującego z wnioskiem albo miejsce pobytu cudzoziemca.
2. Komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który stwierdził istnienie przesłanki uzasadniającej wydanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, może przekazać dalsze prowadzenie postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu, z urzędu lub na wniosek cudzoziemca, w drodze postanowienia, komendantowi oddziału Straży Granicznej lub komendantowi placówki Straży Granicznej właściwemu ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.

Art. 312. Delegacja ustawowa

Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) treść wniosku o wydanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, uwzględniając potrzebę zapewnienia sprawności i prawidłowości postępowania, a w szczególności konieczność uzyskania informacji niezbędnych do wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
2) sposób odnotowywania w dokumencie podróży wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, uwzględniając zapewnienie możliwości ustalenia podczas kontroli dokumentu podróży cudzoziemca, że decyzja ta została wydana.

Art. 314. Obowiązek pouczenia cudzoziemca o obowiązku wyjazdu na terytorium innego państwa.

1. Organ właściwy do wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, w przypadkach, o których mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 1–8 i 10–16, poucza cudzoziemca posiadającego zezwolenie pobytowe lub inne zezwolenie uprawniające go do pobytu, udzielone przez państwo stosujące dyrektywę 2008/115/WE, o obowiązku niezwłocznego wyjazdu na terytorium tego państwa.
2. Organ właściwy do wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu odnotowuje dokonanie pouczenia, o którym mowa w ust. 1, w rejestrze, o którym mowa w art. 428 rejestry w sprawach wjazdu, pobytu i wyjazdu cudzoziemców z RP ust. 1 pkt 6.
3. Pouczenie, o którym mowa w ust. 1, następuje w formie pisemnej w języku zrozumiałym dla cudzoziemca.

Art. 315. Określanie w decyzji terminu dobrowolnego wyjazdu cudzoziemca oraz państwa powrotu

1. W decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu określa się termin dobrowolnego wyjazdu, który wynosi od 8 do 30 dni, liczony od dnia doręczenia decyzji.
2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, nie określa się terminu dobrowolnego wyjazdu cudzoziemca, gdy:
1) istnieje prawdopodobieństwo ucieczki cudzoziemca lub
2) wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.
3. Oceniając prawdopodobieństwo ucieczki, bierze się pod uwagę, w szczególności, czy cudzoziemiec:
1) zadeklarował niepodporządkowanie się obowiązkom wynikającym z otrzymania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu lub
2) nie dysponuje dokumentami poświadczającymi jego tożsamość, lub
3) przekroczył lub usiłował przekroczyć granicę wbrew przepisom prawa, lub
4) wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obowiązywania wpisu do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest niepożądany, lub do Systemu Informacyjnego Schengen do celu odmowy wjazdu i pobytu.
4. W decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, wydanej bez określenia terminu dobrowolnego wyjazdu, wskazuje się państwo, do którego cudzoziemiec powraca.
4a. (uchylony)
4b. Postępowanie w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu może być umorzone w części dotyczącej określenia terminu dobrowolnego wyjazdu, w przypadku gdy decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jest wydawana cudzoziemcowi, który dobrowolnie przekracza granicę, opuszczając terytorium państw obszaru Schengen.
5. Decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydana bez określenia terminu dobrowolnego wyjazdu, o której mowa w ust. 2 pkt 2, podlega natychmiastowemu wykonaniu.
6. W przypadku gdy cudzoziemiec przekroczył lub usiłował przekroczyć granicę wbrew przepisom prawa w okresie po wydaniu decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, a przed upływem terminu dobrowolnego wyjazdu, termin, o którym mowa w ust. 1, wygasa z mocy prawa.
7. Jeżeli decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 309 obowiązki organu wydającego decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, który nadal posiada ochronę międzynarodową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jako państwo powrotu cudzoziemca wskazuje się państwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym cudzoziemiec posiada ochronę międzynarodową.
8. Jeżeli decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się cudzoziemcowi, który przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 186 przesłanki obligatoryjnego udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności ust. 1 pkt 3, w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jako państwo powrotu cudzoziemca wskazuje się państwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym cudzoziemiec posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE.
9. Jeżeli decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się cudzoziemcowi, który przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy jako członek rodziny cudzoziemca, który przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 186 przesłanki obligatoryjnego udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności ust. 1 pkt 3, w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jako państwo powrotu cudzoziemca wskazuje się państwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym członek rodziny tego cudzoziemca posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE.

Art. 316. Przedłużenie terminu dobrowolnego wyjazdu cudzoziemca

1. Organ, wydając decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, może przedłużyć termin dobrowolnego wyjazdu, jeżeli cudzoziemiec jest obowiązany do osobistego stawiennictwa przed polskim organem władzy publicznej lub jego obecności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wymaga interes Rzeczypospolitej Polskiej lub wyjątkowa sytuacja osobista cudzoziemca, wynikająca w szczególności z długości pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z łączących cudzoziemca więzi o charakterze rodzinnym i społecznym lub z potrzeby kontynuowania nauki przez małoletnie dziecko cudzoziemca.
2. Organ, który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, może przedłużyć termin dobrowolnego wyjazdu w niej określony z powodu okoliczności, o których mowa w ust. 1, także po jej wydaniu, jednorazowo, na wniosek cudzoziemca.
3. Termin dobrowolnego wyjazdu, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie może być dłuższy niż 1 rok.

Art. 317. Obowiązki cudzoziemca określone w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do dobrowolnego wyjazdu

1. W decyzji, o której mowa w art. 316 przedłużenie terminu dobrowolnego wyjazdu cudzoziemca ust. 1 i 2, można do czasu dobrowolnego wyjazdu zobowiązać cudzoziemca do:
1) zgłaszania się w określonych odstępach czasu do organu wskazanego w decyzji - do dnia, w którym nastąpi dobrowolny wyjazd;
2) wpłaty zabezpieczenia pieniężnego w wysokości określonej w decyzji, nie niższej niż dwukrotność minimalnego wynagrodzenia przewidzianego w przepisach o minimalnym wynagrodzeniu za pracę;
3) przekazania do depozytu organowi wskazanemu w decyzji dokumentu podróży albo innego dokumentu tożsamości;
4) zamieszkiwania w wyznaczonym w decyzji miejscu - do dnia, w którym nastąpi dobrowolny wyjazd.
2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, można orzec o zastosowaniu jednego lub więcej niż jednego spośród środków, o których mowa w ust. 1.
2a. Do zabezpieczenia pieniężnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, przepisy art. 398 zastosowanie wobec cudzoziemca innych środków niż umieszczenie w strzeżonym ośrodku ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
3. Zabezpieczenie pieniężne, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, i dokumenty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, przechowuje się do czasu okazania przez cudzoziemca biletu na podróż powrotną lub innego dowodu, z którego wynika zaplanowana podróż powrotna.
4. Cudzoziemcowi nie wolno zmieniać miejsca zamieszkania wyznaczonego w decyzji o przedłużeniu terminu dobrowolnego wyjazdu bez zmiany tej decyzji.

Art. 318. Zakaz ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen

1. W decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu orzeka się o zakazie ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen oraz określa się okres tego zakazu.
1a. W decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, w której określono termin dobrowolnego wyjazdu lub w której umorzono postępowanie w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu, w części dotyczącej określenia terminu dobrowolnego wyjazdu na podstawie art. 315 określanie w decyzji terminu dobrowolnego wyjazdu cudzoziemca oraz państwa powrotu ust. 4b, można odstąpić od orzeczenia o zakazie ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen, w przypadku gdy dostępne organowi dowody lub okoliczności wskazują na wysokie prawdopodobieństwo, że cudzoziemiec w przypadku ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie przestrzegał porządku prawnego, w tym przepisów prawa określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego.
1b. Organ, dokonując oceny istnienia podstaw do odstąpienia od orzeczenia o zakazie ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen, uwzględnia:
1) okoliczności dotyczące podstawy zobowiązania cudzoziemca do powrotu wynikające z art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1;
2) aktualny i rzeczywisty poziom ryzyka naruszania porządku prawnego, w tym w szczególności przepisów prawa określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego, jakie wiąże się z ewentualnym ponownym wjazdem cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
1c. Przepisu ust. 1a nie stosuje się w przypadku, gdy cudzoziemcowi w okresie 2 ostatnich lat poprzedzających dzień wszczęcia postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu wydana została decyzja o zobowiązaniu tego cudzoziemca do powrotu, w której odstąpiono od orzeczenia o zakazie ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen.
1d. W decyzji, w której odstąpiono od orzeczenia zakazu ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen, orzeka się dodatkowo o tym zakazie i określa jego okres na wypadek, jeżeli cudzoziemiec w terminie dobrowolnego wyjazdu:
1) nie opuści terytorium państw obszaru Schengen;
2) przekroczy lub będzie usiłował przekroczyć granicę wbrew przepisom prawa.
2. (uchylony)
3. W decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu orzeka się o zakazie ponownego wjazdu tylko na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w przypadku, gdy jest ona wydawana cudzoziemcowi:
1) posiadającemu ochronę międzynarodową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, któremu cofnięto zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, lub
2) o którym mowa w art. 315 określanie w decyzji terminu dobrowolnego wyjazdu cudzoziemca oraz państwa powrotu ust. 8 lub 9.

Art. 319. Okresy zakazów ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen

1. Zakazy, o których mowa w art. 318 zakaz ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen, określa się na następujące okresy:
1) od 6 miesięcy do 3 lat – w przypadkach, o których mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 1–3, 6–8, 10, 12, 13, 15 lub 16;
2) od 1 roku do 3 lat – w przypadkach, o których mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 4 lub 5;
3) od 3 do 5 lat – w przypadkach, o których mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 11 lub 14;
4) od 5 do 10 lat – w przypadkach, o których mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 9 lub art. 329a decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1.
2. W przypadku gdy cudzoziemiec nie uiści należności z tytułu kosztów związanych z wydaniem i wykonaniem decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1–3, zakaz ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen przedłuża się z mocy prawa do dnia uiszczenia tych należności, nie więcej niż do 5 lat.

Art. 320. Cofnięcie zakazu ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen

1. Organ, który w pierwszej instancji wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, może cofnąć zakaz, o którym mowa w art. 318 zakaz ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen, na wniosek cudzoziemca, w drodze decyzji, jeżeli cudzoziemiec wykaże, że:
1) wykonał obowiązki wynikające z decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu lub
2) jego ponowny wjazd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw obszaru Schengen ma nastąpić ze względu na uzasadnione okoliczności, zwłaszcza ze względów humanitarnych, lub
3) została mu przyznana pomoc w dobrowolnym powrocie, o której mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca.
1a. Organ, rozpatrując wniosek o cofnięcie zakazu, o którym mowa w art. 318 zakaz ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen, uwzględnia, w szczególności:
1) okoliczności, w jakich cudzoziemcowi została wydana decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
2) okoliczności, ze względu na które ma nastąpić ponowny wjazd cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw obszaru Schengen.
2. Zakazu, o którym mowa w art. 318 zakaz ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen, nie cofa się, gdy:
1) wjazd lub pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub naruszyć interes Rzeczypospolitej Polskiej lub
2) cudzoziemiec nie uiścił należności z tytułu kosztów związanych z wydaniem i wykonaniem decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, które był obowiązany ponieść, lub
3) został on orzeczony po wydaniu cudzoziemcowi decyzji o cofnięciu zakazu, o którym mowa w art. 318 zakaz ponownego wjazdu na terytorium RP i innych państw obszaru Schengen, i od wydania tej decyzji nie upłynęły 2 lata, lub
4) nie upłynęła jeszcze połowa okresu, na jaki został orzeczony.
2a. Przymusowe wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu nie następuje w przypadku udzielenia cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca ust. 2 pkt 2, pomocy w dobrowolnym powrocie.
3. Przepisów ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje się, jeżeli wjazd cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma nastąpić ze względów humanitarnych.

Art. 321. Organ wyższego stopnia w sprawach o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, przedłużenie terminu dobrowolnego wyjazdu oraz cofnięcie zakazu ponownego wjazdu

1. Organem wyższego stopnia, w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, w stosunku do komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej w sprawach o zobowiązanie cudzoziemca do powrotu, przedłużenie terminu dobrowolnego wyjazdu oraz cofnięcie zakazu ponownego wjazdu jest Komendant Główny Straży Granicznej.
2. Odwołanie od decyzji w sprawach, o których mowa w ust. 1, wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji.

Art. 322. Forma przekazywania przez organy decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

Pisma w sprawach o zobowiązanie cudzoziemca do powrotu mogą być przekazywane z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 objaśnienie pojęć ustawowych pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344) lub faksu i doręczane cudzoziemcowi w formie uzyskanej w wyniku takiego przekazu.

Art. 323. Adnotacja w dokumencie podróży cudzoziemca o decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Organ Straży Granicznej odnotowuje w dokumencie podróży cudzoziemca wydanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu oraz niezwłocznie informuje o tym organ, który wystąpił z wnioskiem o jej wydanie.
2. W przypadku doręczenia decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu w formie, o której mowa w art. 322 forma przekazywania przez organy decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, organ, który wykonuje tę decyzję, odnotowuje fakt jej wydania w dokumencie podróży cudzoziemca.

Art. 324. Czynności organu wydającego decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

Organ, który wydaje decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu:
1) pobiera od cudzoziemca odciski linii papilarnych, jeżeli nie zostały pobrane po jego zatrzymaniu;
2) przekazuje Komendantowi Głównemu Policji obraz linii papilarnych, dane osobowe cudzoziemca oraz informacje, które umieszcza się w rejestrze, o którym mowa w art. 428 rejestry w sprawach wjazdu, pobytu i wyjazdu cudzoziemców z RP ust. 1 pkt 4;
3) sporządza fotografię cudzoziemca.

Art. 325. Wniosek Komendanta Głównego SG o wydanie cudzoziemcowi dokumentu podróży

1. W przypadku gdy cudzoziemiec nie posiada dokumentu podróży, Komendant Główny Straży Granicznej składa do właściwego przedstawicielstwa dyplomatycznego lub urzędu konsularnego państwa pochodzenia cudzoziemca wniosek o wydanie takiego dokumentu.
2. Jeżeli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie istnieje przedstawicielstwo lub urząd, o którym mowa w ust. 1, Komendant Główny Straży Granicznej składa wniosek o wydanie dokumentu podróży do właściwego organu państwa pochodzenia cudzoziemca.
3. Przed wydaniem dokumentu podróży cudzoziemcowi właściwe organy Straży Granicznej w uzasadnionych przypadkach umożliwiają przedstawicielstwom dyplomatycznym, urzędom konsularnym lub właściwym organom państw pochodzenia cudzoziemca przeprowadzenie z nim rozmowy w jednostkach organizacyjnych Straży Granicznej, przedstawicielstwach dyplomatycznych lub urzędach konsularnych państw pochodzenia cudzoziemca w celu potwierdzenia jego obywatelstwa.
4. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się, o ile wiążące Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowe dotyczące przyjmowania i przekazywania osób, które nie spełniają warunków wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobytu na tym terytorium lub przestały spełniać te warunki, nie stanowią inaczej.
5. Rozmowę, o której mowa w ust. 3, przeprowadza się w obecności funkcjonariusza Straży Granicznej oraz w razie potrzeby w obecności tłumacza.
6. (uchylony)
7. (uchylony)

Art. 326. Postępowanie w sprawie zobowiązania do powrotu cudzoziemca będącego małżonkiem obywatela polskiego lub cudzoziemca

1. W postępowaniu w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu dotyczącym cudzoziemca będącego małżonkiem obywatela polskiego albo cudzoziemca posiadającego zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej organ, który prowadzi to postępowanie, ustala, czy związek małżeński został zawarty lub istnieje w celu obejścia przepisów określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego.
2. Do ustalenia, czy związek małżeński został zawarty lub istnieje w celu obejścia przepisów określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego, stosuje się przepisy art. 169 okoliczności ustalane w postępowaniu w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy członkowi rodziny obywatela RP ust. 2, 4 i 5.

Art. 327. Zapewnienie cudzoziemcowi pomocy tłumacza

1. Organ prowadzący postępowanie w sprawie wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu zapewnia cudzoziemcowi, który nie włada w wystarczającym stopniu językiem polskim, możliwość korzystania z pomocy tłumacza.
2. Organ, który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, dokonuje w języku zrozumiałym dla cudzoziemca ustnego lub pisemnego tłumaczenia podstawy prawnej decyzji, rozstrzygnięcia oraz pouczenia, czy i w jakim trybie służy odwołanie od decyzji.

Art. 329. Przymusowe wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. W przypadku gdy cudzoziemiec nie opuścił dobrowolnie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie określonym w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, decyzja ta podlega przymusowemu wykonaniu.
2. Poza przypadkiem, o którym mowa w ust. 1, przymusowe wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu następuje, gdy:
1) w decyzji tej nie został określony termin dobrowolnego wyjazdu lub
2) po wydaniu tej decyzji:
a) zaistniało prawdopodobieństwo ucieczki cudzoziemca, lub
b) dalszy pobyt cudzoziemca może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.
3. Przymusowe wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu polega na doprowadzeniu cudzoziemca do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony. Do doprowadzenia cudzoziemca od granicy do portu lotniczego państwa, do którego zostaje doprowadzony, stosuje się przepisy załącznika do decyzji Rady 2004/573/WE z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie organizacji wspólnych lotów w celu wydalenia z terytorium dwóch lub więcej Państw Członkowskich, obywateli państw trzecich, którzy podlegają indywidualnemu nakazowi wydalenia (Dz. Urz. WE L 261 z 06.08.2004, str. 28, z późn. zm.).
4. Doprowadzenie cudzoziemca wykonuje:
1) do granicy - komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca;
2) od granicy do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego następuje powrót - Komendant Główny Straży Granicznej lub komendant oddziału Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce, w którym cudzoziemiec przekracza granicę.
5. Komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce, w którym cudzoziemiec przekracza granicę, odnotowuje w rejestrze spraw dotyczących zobowiązania cudzoziemca do powrotu datę opuszczenia przez cudzoziemca terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 329a. Decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek Komendanta Głównego Policji, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego, wydaje decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu dotyczącą cudzoziemca, co do którego istnieje obawa, że może prowadzić działalność terrorystyczną lub szpiegowską, albo podejrzewanego o popełnienie jednego z tych przestępstw.
2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podlega natychmiastowemu przymusowemu wykonaniu.

Art. 330. Negatywne przesłanki wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu nie wykonuje się, gdy:
1) wobec cudzoziemca toczy się postępowanie w sprawie udzielenia mu ochrony międzynarodowej lub
2) wobec cudzoziemca toczy się postępowanie w sprawie udzielenia mu zgody na pobyt ze względów humanitarnych, zgody na pobyt tolerowany lub zezwolenia, o którym mowa w art. 176 przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi, lub
3) cudzoziemcowi udzielono zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany lub zachodzą przesłanki do jej udzielenia, lub
4) cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie:
a) wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 cel wydania wizy Schengen lub wizy krajowej ust. 1 pkt 23, lub
b) zezwolenia, o którym mowa w art. 181 zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu na terytorium RP ust. 1, lub
5) cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w art. 170 zaświadczenie potwierdzające domniemanie, że cudzoziemiec jest ofiarą handlu ludźmi, lub
6) cudzoziemiec jest małżonkiem obywatela polskiego albo cudzoziemca posiadającego zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie sprzeciwiają się temu względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, chyba że celem zawarcia związku małżeńskiego lub jego istnienia jest obejście przepisów określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego, lub
7) wobec cudzoziemca orzeczono w Rzeczypospolitej Polskiej środek zapobiegawczy w postaci zakazu opuszczania kraju, lub
8) cudzoziemiec zadeklarował zamiar złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej w przypadku, o którym mowa w art. 28 sposób złożenia wniosku ust. 1 lub 2 lub art. 61 dklaracja małoletniego zamiaru złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
1a. Decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu nie wykonuje się z powodu okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 8, do dnia:
1) upływu terminu do złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej określonego w protokole potwierdzającym złożenie deklaracji zamiaru złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej – w przypadku, o którym mowa w art. 28 sposób złożenia wniosku ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) w którym organ Straży Granicznej umożliwił złożenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej:
a) cudzoziemcowi – w przypadku, o którym mowa w art. 28 sposób złożenia wniosku ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) kuratorowi w imieniu małoletniego bez opieki – w przypadku, o którym mowa w art. 61 dklaracja małoletniego zamiaru złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
1b. Przepisu ust. 1 pkt 8 nie stosuje się, gdy cudzoziemiec kolejny raz zadeklarował zamiar złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, a nie złożył wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej po uprzednio zadeklarowanym zamiarze jego złożenia albo poprzedni wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej został uznany za niedopuszczalny z przyczyn, o których mowa w art. 38 niedopuszczalności wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, albo po wydaniu decyzji o odmowie nadania mu statusu uchodźcy i udzielenia ochrony uzupełniającej.
2. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się, jeżeli cudzoziemiec złożył kolejny wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, który jest:
1) pierwszym wnioskiem niedopuszczalnym z przyczyn, o których mowa w art. 38 niedopuszczalności wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jeżeli złożenie tego wniosku nastąpiło tylko w celu opóźnienia wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu albo w celu opóźnienia lub uniemożliwienia jej wykonania;
2) złożony po wydaniu ostatecznej decyzji o:
a) uznaniu wniosku za niedopuszczalny z przyczyn, o których mowa w art. 38 niedopuszczalności wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
b) odmowie nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej albo decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej wydanej po rozpatrzeniu kolejnego wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wykonuje się po tym, gdy decyzja, o której mowa w art. 38 niedopuszczalności wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej ust. 4 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanie się ostateczna.

Art. 332. Przesłanki wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaną małoletniemu

Decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaną małoletniemu cudzoziemcowi wykonuje się jeżeli:
1) cudzoziemiec ten ma w państwie, do którego został zobowiązany powrócić, zapewnioną opiekę rodziców, innych osób pełnoletnich lub instytucji opiekuńczych, zgodnie ze standardami określonymi w Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r.;
2) powrót odbywa się pod opieką przedstawiciela ustawowego lub cudzoziemca tego przekaże się jego przedstawicielowi ustawowemu albo przedstawicielowi właściwych władz państwa, do którego nastąpi powrót.

Art. 333. Udział organizacji w przymusowym wykonaniu decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Przedstawiciele organizacji pozarządowych lub międzynarodowych zajmujących się udzielaniem pomocy cudzoziemcom mogą być obecni jako obserwatorzy w toku działań związanych z doprowadzeniem cudzoziemca do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony, podejmowanych w związku z przymusowym wykonaniem decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.
2. Koszty przejazdu nie więcej niż dwóch przedstawicieli organizacji pozarządowych, o których mowa w ust. 1, od granicy do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego cudzoziemiec zostaje doprowadzony, są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.
3. Pokrywanie kosztów przejazdu następuje w przypadku, gdy doprowadzanych jest co najmniej 5 cudzoziemców oraz gdy doprowadzenie odbywa się statkiem morskim lub wyczarterowanym statkiem powietrznym.
4. Przedstawiciele organizacji pozarządowych lub międzynarodowych, o których mowa w ust. 1, mają w toku działań związanych z doprowadzeniem cudzoziemca do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony, prawo do:
1) obserwowania przebiegu wszystkich czynności podejmowanych wobec cudzoziemca od rozpoczęcia do zakończenia doprowadzenia w celu potwierdzenia poszanowania godności i praw cudzoziemca w toku tych czynności;
2) porozumiewania się z doprowadzanym cudzoziemcem, o ile nie zakłóca to czynności związanych z doprowadzeniem.
5. Funkcjonariusz Straży Granicznej przed rozpoczęciem doprowadzenia cudzoziemca do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony, informuje przedstawicieli organizacji pozarządowych lub międzynarodowych, o których mowa w ust. 1, o zasadach obowiązujących podczas doprowadzenia, w szczególności dotyczących przebiegu doprowadzenia oraz warunków bezpieczeństwa.
6. Przedstawiciele organizacji pozarządowych lub międzynarodowych, o których mowa w ust. 1, są obowiązani:
1) przestrzegać zasad obowiązujących podczas doprowadzenia cudzoziemca do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony;
2) wykonywać polecenia funkcjonariuszy Straży Granicznej w przypadku wystąpienia zagrożenia, w szczególności zamachu na doprowadzających funkcjonariuszy, lub w razie podjęcia przez cudzoziemca próby ucieczki.
7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób i termin informowania przedstawicieli organizacji pozarządowych, o których mowa w ust. 1, o przygotowywanym doprowadzeniu cudzoziemca do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony, oraz sposób i termin potwierdzania udziału tych przedstawicieli w doprowadzeniu,
2) sposób dokumentowania przez przedstawicieli organizacji pozarządowych, o których mowa w ust. 1, przebiegu doprowadzenia cudzoziemca do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony, oraz termin przekazywania tej dokumentacji Komendantowi Głównemu Straży Granicznej
- uwzględniając konieczność zapewnienia sprawnej organizacji doprowadzenia oraz wymiany informacji w tym zakresie.

Art. 334. Pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca

1. Komendant Główny Straży Granicznej organizuje cudzoziemcowi pomoc w dobrowolnym powrocie.
2. Pomoc w dobrowolnym powrocie może być udzielona cudzoziemcowi:
1) któremu wydano decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu z określeniem terminu dobrowolnego wyjazdu lub
2) któremu wydano decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu podlegającą przymusowemu wykonaniu i który:
a) z powodu okoliczności, o których mowa w art. 400 negatywne przesłanki umieszczenia cudzoziemca w strzeżonym ośrodku lub zastosowania aresztu dla cudzoziemców, nie został umieszczony w strzeżonym ośrodku lub wobec którego nie zastosowano aresztu dla cudzoziemców,
b) w przypadku stwierdzenia, że zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 400 negatywne przesłanki umieszczenia cudzoziemca w strzeżonym ośrodku lub zastosowania aresztu dla cudzoziemców, i w przypadku, o którym mowa w art. 406 postanowienie w sprawie zwolnienia cudzoziemca ze strzeżonego ośrodka lub z aresztu dla cudzoziemców ust. 1 pkt 3, został zwolniony ze strzeżonego ośrodka lub aresztu dla cudzoziemców, lub
3) któremu wydano decyzję o odmowie nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej lub decyzję o uznaniu wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej za niedopuszczalny, lub
4) któremu wydano decyzję o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej, lub
5) którego wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej ze względów formalnych został pozostawiony bez rozpoznania, lub
6) przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w art. 170 zaświadczenie potwierdzające domniemanie, że cudzoziemiec jest ofiarą handlu ludźmi, lub na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 176 przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi.
3. Pomocy w dobrowolnym powrocie udziela się na wniosek cudzoziemca.
4. Cudzoziemiec składa wniosek o udzielenie pomocy w dobrowolnym powrocie do Komendanta Głównego Straży Granicznej za pośrednictwem:
1) komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej;
2) Szefa Urzędu – w przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 i 4, jeżeli cudzoziemiec korzysta z pomocy socjalnej i opieki medycznej, o których mowa w art. 70 pomoc cudzoziemcom wnioskującym o nadanie im statusu uchodźcy ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
3) podmiotu, o którym mowa w ust. 8.
5. Wniosek o udzielenie pomocy w dobrowolnym powrocie składa się nie później niż:
1) przed upływem terminu dobrowolnego wyjazdu określonego w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
2) w terminie 7 dni przed upływem terminu, o którym mowa w art. 299 obowiązek opuszczenia terytorium RP ust. 6 pkt 1 lit. b;
3) w terminie 5 dni od dnia:
a) w którym decyzja o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej stała się ostateczna,
b) doręczenia zawiadomienia o pozostawieniu wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej bez rozpoznania.
6. W przypadku niezachowania przez cudzoziemca terminu, o którym mowa w ust. 5, Komendant Główny Straży Granicznej pozostawia wniosek o udzielenie pomocy w dobrowolnym powrocie bez rozpoznania.
7. Szef Urzędu, komendant oddziału Straży Granicznej, komendant placówki Straży Granicznej lub podmiot, o którym mowa w ust. 8, nie później niż w terminie 24 godzin przekazuje wniosek o udzielenie pomocy w dobrowolnym powrocie Komendantowi Głównemu Straży Granicznej.
8. Komendant Główny Straży Granicznej może zlecić organizację dobrowolnych powrotów podmiotowi, do którego statutowych obowiązków należy organizacja dobrowolnych powrotów.
9. Podmiot, o którym mowa w ust. 8, współdziała z Komendantem Głównym Straży Granicznej w zakresie organizacji pomocy w dobrowolnym powrocie.
10. Pomocy w dobrowolnym powrocie można cudzoziemcowi udzielić kolejny raz nie wcześniej niż po upływie 2 lat od dnia, w którym opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z wykorzystaniem tej pomocy.
11. Przepisu ust. 10 nie stosuje się do pomocy w dobrowolnym powrocie udzielanej cudzoziemcowi przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, oraz przebywającemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zaświadczenia, o którym mowa w art. 170 zaświadczenie potwierdzające domniemanie, że cudzoziemiec jest ofiarą handlu ludźmi, lub na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 176 przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi.

Art. 334a. Postanowienie o udzieleniu cudzoziemcowi pomocy w dobrowolnym powrocie

1. Komendant Główny Straży Granicznej niezwłocznie, nie później niż w terminie 5 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca ust. 3, wydaje postanowienie o udzieleniu pomocy w dobrowolnym powrocie. Na postanowienie nie przysługuje zażalenie.
2. Do doręczania pism w sprawach udzielenia pomocy w dobrowolnym powrocie stosuje się art. 322 forma przekazywania przez organy decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.
3. Komendant Główny Straży Granicznej niezwłocznie, nie później niż w terminie 48 godzin, informuje Szefa Urzędu o wydaniu postanowienia w sprawie udzielenia pomocy w dobrowolnym powrocie lub pozostawieniu wniosku, o którym mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca ust. 3, bez rozpoznania.

Art. 335. Pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca

1. Pomoc w dobrowolnym powrocie obejmuje pokrycie:
1) kosztów podróży cudzoziemca;
2) opłat administracyjnych związanych z uzyskaniem dokumentu podróży oraz niezbędnych wiz i zezwoleń;
3) kosztów wyżywienia cudzoziemca przed podróżą i podczas podróży;
4) kosztów zakwaterowania cudzoziemca przed podróżą;
5) kosztów opieki medycznej nad cudzoziemcem;
6) kosztów organizacji dobrowolnego powrotu przez podmiot, o którym mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca ust. 8;
7) innych kosztów związanych z zapewnieniem cudzoziemcowi bezpiecznego i humanitarnego powrotu.
1a. Pomoc w dobrowolnym powrocie nie obejmuje pokrycia kosztów, które są pokrywane w ramach pomocy socjalnej i opieki medycznej, o których mowa w art. 70 pomoc cudzoziemcom wnioskującym o nadanie im statusu uchodźcy ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Koszty związane z finansowaniem pomocy w dobrowolnym powrocie są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.
3. Organ właściwy do wydania decyzji o:
1) zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu,
2) odmowie nadania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej;
3) umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej, w przypadku, o którym mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca ust. 2 pkt 4
– informuje cudzoziemca o możliwości skorzystania z pomocy w dobrowolnym powrocie.

Art. 335a. Pomoc cudzoziemcowi w reintegracji

1. Komendant Główny Straży Granicznej może zapewnić pomoc w utrzymaniu i reintegracji cudzoziemca w państwie, do którego cudzoziemiec ten powrócił, zwaną dalej „pomocą w reintegracji”, w przypadku gdy:
1) cudzoziemcowi została udzielona pomoc w dobrowolnym powrocie;
2) cudzoziemiec opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie dobrowolnego wyjazdu określonym w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
3) wobec cudzoziemca została przymusowo wykonana decyzja o zobowiązaniu go do powrotu.
2. Pomoc w reintegracji można zapewnić na wniosek cudzoziemca.
3. Pomoc w reintegracji może być zapewniona temu samemu cudzoziemcowi tylko jeden raz, bez względu na zakres świadczeń obejmujących pomoc już zapewnioną.
4. Komendant Główny Straży Granicznej może zlecić realizację świadczeń z zakresu pomocy w reintegracji podmiotowi, o którym mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca ust. 8.
5. Szczegółowy zakres i tryb realizacji świadczeń z zakresu pomocy w reintegracji określa umowa zawarta przez Komendanta Głównego Straży Granicznej z podmiotem, o którym mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca ust. 8.
6. Podmiot, któremu Komendant Główny Straży Granicznej zlecił realizację świadczeń z zakresu pomocy w reintegracji, określa zakres świadczeń udzielanych cudzoziemcowi.
7. Koszty związane z finansowaniem pomocy w reintegracji są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.

Art. 336. Ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Koszty związane z wydaniem i wykonaniem decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ustala się w przypadku, gdy decyzja ta podlega przymusowemu wykonaniu.
1a. Kosztów, o których mowa w ust. 1, nie ustala się w przypadku udzielenia cudzoziemcowi, o którym mowa w art. 334 pomoc w dobrowolnym powrocie cudzoziemca ust. 2 pkt 2, pomocy w dobrowolnym powrocie.
2. Komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej właściwy w sprawie przymusowego wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, a w przypadku gdy cudzoziemiec przebywa w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców – organ Straży Granicznej, któremu podlega ten ośrodek lub areszt, ustala, w drodze decyzji, wysokość kosztów, o których mowa w ust. 1, oraz podmioty obowiązane do pokrycia tych kosztów. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu.
2a. Koszty, o których mowa w ust. 1, ustala się, gdy decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu stała się ostateczna, a w przypadku wydania takiej decyzji przez organ wyższego stopnia – gdy decyzja ostateczna została doręczona, chyba że podlega ona natychmiastowemu wykonaniu.
3. Należności z tytułu kosztów, o których mowa w ust. 1, przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym decyzja o ustaleniu wysokości kosztów stała się ostateczna.

Art. 337. Podmioty ponoszące koszty wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Koszty, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, ponosi cudzoziemiec.
2. Zapraszający ponosi koszty, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, w przypadku gdy cudzoziemiec, którego zaprosił, wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie, na który został zaproszony, i okoliczności uzasadniające zobowiązanie go do powrotu wystąpiły:
1) podczas pobytu cudzoziemca na tym terytorium w okresie objętym zaproszeniem albo
2) po upływie okresu objętego zaproszeniem, gdy cudzoziemcowi nie przedłużono wizy, nie uzyskał on zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub nie korzysta z ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o której mowa w art. 3 ochrona cudzoziemca na terytorium RP ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, i pozostał na tym terytorium.
3. Podmiot powierzający wykonywanie pracy lub pełnienie określonej funkcji ponosi koszty, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, w przypadku gdy cudzoziemcowi została wydana decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu w związku z okolicznością, o której mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 4.
3a. W przypadku, o którym mowa w ust. 3, jeżeli wykonywanie pracy lub pełnienie funkcji zostało cudzoziemcowi powierzone przez kilka podmiotów, ponoszą one solidarnie koszty, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1.
4. Jeżeli cudzoziemcowi, który został zaproszony, została wydana decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu w związku z okolicznością, o której mowa w art. 302 przesłanki decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 pkt 4, koszty, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, ponosi podmiot powierzający wykonywanie pracy lub pełnienie określonej funkcji.
5. Jednostka naukowa, która przyjęła cudzoziemca w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, ponosi koszty, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, jeżeli decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu została wydana i wykonana przed upływem 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy o przyjęciu go w celu prowadzenia badań naukowych lub prac rozwojowych, a podstawą wydania tej decyzji był pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez ważnej wizy, jeżeli była wymagana, lub innego ważnego dokumentu uprawniającego go do wjazdu na to terytorium i pobytu na nim.
6. Organizator stażu ponosi koszty, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, jeżeli decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu została wydana i wykonana przed upływem 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy dotyczącej odbywania stażu, a podstawą wydania tej decyzji był pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez ważnej wizy, jeżeli była wymagana, lub innego ważnego dokumentu uprawniającego go do wjazdu na to terytorium i pobytu na nim.

Art. 338. Koszty wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Do kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, zalicza się w szczególności koszty:
1) postępowania w sprawie wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
2) pobytu cudzoziemca w pomieszczeniu przeznaczonym dla osób zatrzymanych;
3) pobytu cudzoziemca w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców;
4) badania lekarskiego cudzoziemca;
4a) zapewnienia cudzoziemcowi opieki medycznej i psychologicznej podczas pobytu w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców;
5) pomocy udzielonej cudzoziemcowi przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej w związku z przeprowadzeniem tranzytu drogą powietrzną przez jego terytorium;
5a) doprowadzenia cudzoziemca do pomieszczenia przeznaczonego dla osób zatrzymanych, strzeżonego ośrodka lub aresztu dla cudzoziemców lub do organu Straży Granicznej, sądu, prokuratury, jednostki Policji, Szefa Urzędu, placówek opiekuńczo-wychowawczych lub podmiotów leczniczych;
5b) czynności, o których mowa w art. 325 wniosek Komendanta Głównego SG o wydanie cudzoziemcowi dokumentu podróży;
6) doprowadzenia cudzoziemca do granicy lub do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony.
2. Koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, określa się w formie ryczałtu, a minimalna stawka za jeden dzień pobytu cudzoziemca w:
1) pomieszczeniu przeznaczonym dla osób zatrzymanych nie może być niższa niż 30 zł;
2) strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców nie może być niższa niż 20 zł.

Art. 339. Rozporządzenie w sprawie obliczania kosztów doprowadzenia cudzoziemca do granicy innego państwa

1. Minister właściwy do spraw wewnętrznych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy sposób obliczania kosztów związanych z doprowadzeniem cudzoziemca do granicy lub do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony;
2) wysokość zryczałtowanych dziennych kosztów pobytu cudzoziemca w:
a) pomieszczeniu przeznaczonym dla osób zatrzymanych,
b) strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców.
2. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw wewnętrznych uwzględni rodzaj środka transportu użytego do przymusowego wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu lub decyzji, o której mowa w art. 303a decyzja o przekazaniu cudzoziemca do innego państwa ust. 1, liczbę osób doprowadzających cudzoziemca do granicy lub do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony, długość trasy przejazdu, a także koszty wyżywienia i zakwaterowania cudzoziemca w pomieszczeniu przeznaczonym dla osób zatrzymanych oraz strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców.

Art. 341. Organ wyższego stopnia w sprawach o ustalenie wysokości kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Organem wyższego stopnia, w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, w stosunku do komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej w sprawach o ustalenie wysokości kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, lub w sprawach zmiany decyzji o ustaleniu wysokości kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, jest Komendant Główny Straży Granicznej.
2. Odwołanie od decyzji w sprawach, o których mowa w ust. 1, wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji.

Art. 342. Egzekucja kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Należności z tytułu kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, podlegają, z zastrzeżeniem art 343-345, egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479, z późn. zm.).
2. Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia.
3. Organ Straży Granicznej, który wydał decyzję o ustaleniu wysokości kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, nie wystawia tytułu wykonawczego, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że:
1) egzekucja byłaby bezskuteczna;
2) w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tych kosztów, w szczególności gdy cudzoziemiec nie posiada majątku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
4. Organ Straży Granicznej, który wydał decyzję o ustaleniu wysokości kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, niezwłocznie wystawia tytuł wykonawczy, jeżeli okoliczności, o których mowa w ust. 3, uległy zmianie.

Art. 343. Ryczałt na pokrycie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Należności z tytułu kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, mogą być potrącane ze środków pieniężnych cudzoziemca znajdujących się w depozycie strzeżonego ośrodka lub aresztu dla cudzoziemców, chyba że koszty potrącenia przewyższałyby uzyskaną w ten sposób kwotę.
2. Komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, któremu podlega strzeżony ośrodek lub areszt dla cudzoziemców, o którym mowa w ust. 1, ustala, w terminie 14 dni od dnia przyjęcia cudzoziemca do strzeżonego ośrodka lub aresztu dla cudzoziemców, ryczałt na pokrycie należności z tytułu kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1.
2a. W przypadku przeniesienia cudzoziemca do innego strzeżonego ośrodka lub aresztu dla cudzoziemców ryczałtu nie ustala się ponownie.
3. Ryczałt stanowi przybliżoną wysokość kosztów ustalanych w drodze decyzji, o której mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 2. Ryczałt ustala się z uwzględnieniem wysokości zryczałtowanych dziennych kosztów pobytu cudzoziemca w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców, określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 339 rozporządzenie w sprawie obliczania kosztów doprowadzenia cudzoziemca do granicy innego państwa ust. 1, oraz okresu pobytu w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców wskazanego w postanowieniu o umieszczeniu cudzoziemca w takim ośrodku lub areszcie.
3a. Wysokość ryczałtu może ulec zmianie, w szczególności jeżeli pobyt cudzoziemca w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców został przedłużony.
4. Organ Straży Granicznej, o którym mowa w ust. 2, zawiadamia pisemnie cudzoziemca o ustaleniu ryczałtu na pokrycie należności z tytułu kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 lub o zmianie wysokości tego ryczałtu.
5. Środki pieniężne, o których mowa w ust. 1, w kwocie do wysokości ustalonego ryczałtu są przechowywane i nie podlegają zwrotowi do czasu wydania decyzji o ustaleniu wysokości kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, lub dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 344 potrącanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1.
6. Cudzoziemcowi pozostawia się środki pieniężne, o których mowa w ust. 1, w kwocie nie niższej niż 600 zł dla każdego członka rodziny umieszczonego w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców, na zaspokojenie bieżących potrzeb podczas pobytu w tym ośrodku lub w tym areszcie.
7. W przypadku przedłużenia pobytu cudzoziemca w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców kwotę, o której mowa w ust. 6, można powiększyć o 100 zł na każdy dodatkowy miesiąc pobytu cudzoziemca i członków jego rodziny w strzeżonym ośrodku lub areszcie dla cudzoziemców, jeżeli jest to uzasadnione ich bieżącymi potrzebami.

Art. 344. Potrącanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Potrącenia należności z tytułu kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, dokonuje organ Straży Granicznej, który wydał decyzję o ustaleniu wysokości tych kosztów.
2. (uchylony)
3. Potrącenie następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie do Komendanta Głównego Straży Granicznej.
4. W przypadku zdeponowania środków pieniężnych w walucie obcej potrąceniu podlega kwota należności pieniężnych ustalona według średniego kursu tej waluty ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w dniu poprzedzającym dzień wydania postanowienia, o którym mowa w ust. 3.

Art. 345. Potrącenie z zabezpieczenia pieniężnego kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Należności z tytułu kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, mogą być również potrącane z zabezpieczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 398 zastosowanie wobec cudzoziemca innych środków niż umieszczenie w strzeżonym ośrodku ust. 2 pkt 2. Do potrącenia stosuje się przepis art. 344 potrącanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.
2. Zabezpieczenie pieniężne w kwocie do wysokości kosztów ustalonych w decyzji, o której mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 2, nie podlega zwrotowi, jeżeli cudzoziemiec nie uiścił należności z tytułu tych kosztów do czasu wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.

Art. 347. Pokrywanie z budżetu państwa kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

1. Koszty, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej w przypadku:
1) nieuiszczenia należności z tytułu tych kosztów przez podmiot do tego obowiązany;
2) braku możliwości potrącenia środków pieniężnych, o których mowa w art. 343 ryczałt na pokrycie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1;
3) braku możliwości ściągnięcia należności w postępowaniu egzekucyjnym.
2. Wpływy z uzyskanych należności z tytułu kosztów, o których mowa w art. 336 ustalanie kosztów wydania i wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1, stanowią dochód budżetu państwa.

Rozdział 2a. Umieszczanie, aktualizacja i usuwanie w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, danych cudzoziemców, którym zostały wydane decyzje o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, oraz konsultacje w tych sprawach

Art. 347a. Umieszczenie w SIS danych cudzoziemca zobowiązanego do powrotu

Komendant Główny Straży Granicznej umieszcza w Systemie Informacyjnym Schengen dane cudzoziemca do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, w przypadku gdy komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.

Art. 347b. Konsultacje przed umieszczeniem w SIS danych cudzoziemca zobowiązanego do powrotu

W przypadku gdy komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu cudzoziemcowi posiadającemu ważny dokument pobytowy lub ważną wizę długoterminową wydaną przez inne państwo obszaru Schengen, Komendant Główny Straży Granicznej przed umieszczeniem jego danych w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, zwraca się, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, do właściwego organu państwa, które wydało ten dokument pobytowy lub tę wizę, o przeprowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 10 rozporządzenia nr 2018/1860.

Art. 347c. Aktualizacja wpisu danych cudzoziemca w SIS

1. Komendant Główny Straży Granicznej aktualizuje wpis danych cudzoziemca umieszczonych w Systemie Informacyjnym Schengen na podstawie art. 347a umieszczenie w SIS danych cudzoziemca zobowiązanego do powrotu w przypadku:
1) wniesienia odwołania od decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, która nie podlega natychmiastowemu wykonaniu;
2) wydania przez ten organ w drugiej instancji decyzji o utrzymaniu w mocy w całości lub w części decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
3) przedłużenia przez komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej terminu dobrowolnego wyjazdu na podstawie art. 316 przedłużenie terminu dobrowolnego wyjazdu cudzoziemca ust. 2;
4) wydania przez ten organ w drugiej instancji decyzji, na mocy której termin dobrowolnego wyjazdu został przedłużony;
5) wydania przez ten organ lub sąd administracyjny postanowienia o wstrzymaniu wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
6) niewykonywania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu na podstawie art. 330 negatywne przesłanki wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1;
7) uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji tego organu o utrzymaniu w mocy w całości lub w części decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu przez ten organ lub sąd administracyjny.
2. Przepis ust. 1 pkt 5 stosuje się w przypadku uchylenia postanowienia sądu administracyjnego o wstrzymaniu wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu lub gdy wstrzymanie wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu utraciło moc.
3. Przepis ust. 1 pkt 6 stosuje się w przypadku utrzymania w mocy w całości lub w części decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu niepodlegającej wykonaniu na podstawie art. 330 negatywne przesłanki wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1.

Art. 347d. Usuwanie danych cudzoziemca z SIS

Komendant Główny Straży Granicznej usuwa dane cudzoziemca umieszczone w Systemie Informacyjnym Schengen na podstawie art. 347a umieszczenie w SIS danych cudzoziemca zobowiązanego do powrotu w przypadku:
1) wydania przez ten organ decyzji o uchyleniu w całości decyzji komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
2) wydania przez ten organ decyzji o stwierdzeniu nieważności decyzji komendanta oddziału Straży Granicznej lub decyzji komendanta placówki Straży Granicznej o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
3) uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu przez sąd administracyjny;
4) wykonania decyzji tego organu lub decyzji komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.

Art. 347e. Właściwość organu do przyjęcia informacji o przekroczeniu granicy przez cudzoziemca, którego dane są umieszczone w SIS i określenia koniecznych środków

1. Komendant Główny Straży Granicznej jest organem właściwym do przyjęcia informacji, o których mowa w art. 6 ust. 1 i art. 8 rozporządzenia nr 2018/1860.
2. W przypadku umieszczenia danych cudzoziemca w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, na podstawie art. 347a umieszczenie w SIS danych cudzoziemca zobowiązanego do powrotu, organem właściwym do określenia środków, o których mowa w art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 2018/1860, jest komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, lub w przypadku utrzymania w mocy w całości lub w części tej decyzji – Komendant Główny Straży Granicznej.

Art. 347f. Właściwość organu w sprawach przeprowadzenia konsultacji przed przyznaniem dokumentu pobytowego lub wizy długoterminowej lub przedłużeniem ich ważności

1. Komendant Główny Straży Granicznej jest organem właściwym do przeprowadzenia konsultacji, o których mowa w art. 9 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, w przypadku gdy właściwy organ innego państwa obszaru Schengen zamierza wydać cudzoziemcowi dokument pobytowy lub wizę długoterminową, lub przedłużyć okres ważności dokumentu pobytowego lub wizę długoterminową. Komendant Główny Straży Granicznej przekazuje temu organowi innego państwa obszaru Schengen, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, w terminie 10 dni informacje dotyczące podstaw i okoliczności wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.
2. Jeżeli po umieszczeniu przez Komendanta Głównego Straży Granicznej danych cudzoziemca w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, okaże się, że posiada on ważny dokument pobytowy lub ważną wizę długoterminową, wydane przez inne państwo obszaru Schengen, komendant placówki Straży Granicznej lub komendant oddziału Straży Granicznej, który wydał decyzję o zobowiązaniu tego cudzoziemca do powrotu, lub w przypadku utrzymania w mocy w całości lub w części tej decyzji – Komendant Główny Straży Granicznej, zwraca się, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, do właściwego organu tego państwa o przeprowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 11 uprawnienia Straży Granicznej w toku postępowań rozporządzenia nr 2018/1860, oraz zawiadamia o wyniku tych konsultacji właściwy organ wykonującego państwa obszaru Schengen w przypadku konsultacji, o których mowa w art. 12 rozporządzenia nr 2018/1860.
3. Dane cudzoziemca umieszczone w Systemie Informacyjnym Schengen na podstawie art. 347a umieszczenie w SIS danych cudzoziemca zobowiązanego do powrotu i zaktualizowane na podstawie art. 347c aktualizacja wpisu danych cudzoziemca w SIS ust. 1 pkt 1 Komendant Główny Straży Granicznej usuwa w przypadku gdy:
1) dane zostały umieszczone w związku z decyzją o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, w której orzeczono o zakazie ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen, a właściwy organ innego państwa obszaru Schengen zawiadomił, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, po przeprowadzeniu konsultacji, o których mowa w art. 9 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, o wydaniu temu cudzoziemcowi dokumentu pobytowego lub wizy długoterminowej lub przedłużeniu mu okresu ważności dokumentu pobytowego lub wizy długoterminowej, lub o tym, że zamierza mu wydać taki dokument lub taką wizę lub przedłużyć mu okres ważności takiego dokumentu lub taką wizę;
2) dane zostały umieszczone w związku z decyzją o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, w której odstąpiono od orzeczenia o zakazie ponownego wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen, a właściwy organ innego państwa obszaru Schengen zawiadomił, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, o wydaniu temu cudzoziemcowi dokumentu pobytowego lub wizy długoterminowej lub przedłużeniu mu okresu ważności dokumentu pobytowego lub wizy długoterminowej, lub o tym, że zamierza mu wydać taki dokument lub taką wizę lub przedłużyć mu okres ważności takiego dokumentu lub taką wizę;
3) właściwy organ innego państwa obszaru Schengen zawiadomił, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, w wyniku konsultacji, o których mowa w art. 11 rozporządzenia nr 2018/1860, o tym, że posiadany przez cudzoziemca dokument pobytowy lub posiadana przez niego wiza długoterminowa nie zostanie cofnięta;
4) uzyskał zgodnie z art. 14 ust. 2 rozporządzenia nr 2018/1860, w tym za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, informację o nabyciu przez cudzoziemca obywatelstwa jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.

Art. 347g. Umieszczanie w SIS zobowiązanego do powrotu

1. W przypadku wydania przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych na podstawie art. 329a decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu Komendant Główny Straży Granicznej umieszcza, na jego wniosek, w Systemie Informacyjnym Schengen dane cudzoziemca do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860.
2. Przepisy art. 347c aktualizacja wpisu danych cudzoziemca w SIS ust. 1 pkt 2 i 7 oraz art 347d–347f stosuje się w przypadku, gdy decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydał na podstawie art. 329a decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu ust. 1 minister właściwy do spraw wewnętrznych.

Rozdział 3. Zgoda na pobyt ze względów humanitarnych oraz zgoda na pobyt tolerowany

Art. 348. Przesłanki udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych

Cudzoziemcowi udziela się zgody na pobyt ze względów humanitarnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zobowiązanie go do powrotu:
1) może nastąpić jedynie do państwa, w którym, w rozumieniu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.:
a) zagrożone byłoby jego prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego lub
b) mógłby on zostać poddany torturom albo nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu, lub
c) mógłby być zmuszony do pracy, lub
d) mógłby być pozbawiony prawa do rzetelnego procesu sądowego albo być ukarany bez podstawy prawnej, lub
2) naruszałoby jego prawo do życia rodzinnego lub prywatnego, w rozumieniu przepisów Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., lub
3) naruszałoby prawa dziecka, określone w Konwencji o prawach dziecka, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r., w stopniu istotnie zagrażającym jego rozwojowi psychofizycznemu.

Art. 349. Przesłanki odmowy udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych

1. Cudzoziemcowi odmawia się udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, jeżeli istnieją poważne podstawy, aby sądzić, że:
1) popełnił zbrodnię przeciwko pokojowi, zbrodnię wojenną lub zbrodnię przeciwko ludzkości, w rozumieniu prawa międzynarodowego, lub
2) jest winny działań sprzecznych z celami i zasadami Narodów Zjednoczonych określonymi w Preambule i art. 1 cele Narodów Zjednoczonych i art. 2 zasady Karty Narodów Zjednoczonych, lub
3) popełnił na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zbrodnię lub popełnił poza tym terytorium czyn, który jest zbrodnią według prawa polskiego, lub
4) stanowi zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, lub
5) podżegał albo w inny sposób brał udział w popełnieniu zbrodni lub czynów, o których mowa w pkt 1-3.
2. Cudzoziemcowi, który przed przybyciem na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej popełnił inny niż określony w pkt 1-3 czyn, który według prawa polskiego jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności, można odmówić udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, jeżeli opuścił on kraj pochodzenia wyłącznie w celu uniknięcia kary.

Art. 350. Przesłanki cofnięcia zgody na pobyt ze względów humanitarnych

1. Cudzoziemcowi cofa się zgodę na pobyt ze względów humanitarnych, w przypadku gdy:
1) okoliczności, z powodu których zgoda została udzielona, przestały istnieć lub zmieniły się w taki sposób, że zgoda nie jest już wymagana, lub
2) okoliczności uzasadniające odmowę udzielenia zgody powstały po jej udzieleniu, lub
3) wyjdzie na jaw, że cudzoziemiec zataił informacje lub dokumenty albo przedstawił fałszywe informacje lub dokumenty o istotnym znaczeniu dla udzielenia zgody, lub
4) cudzoziemiec opuścił na stałe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
5) cudzoziemiec powrócił do kraju pochodzenia.
2. Cudzoziemcowi można cofnąć zgodę na pobyt ze względów humanitarnych, jeżeli po jej udzieleniu wyjdą na jaw okoliczności, o których mowa w art. 349 przesłanki odmowy udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych ust. 2.

Art. 351. Przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany

Zgody na pobyt tolerowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udziela się cudzoziemcowi, jeżeli zobowiązanie go do powrotu:
1) może nastąpić jedynie do państwa, w którym, w rozumieniu Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.:
a) zagrożone byłoby jego prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego lub
b) mógłby zostać poddany torturom albo nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu, lub
c) mógłby on być zmuszony do pracy, lub
d) mógłby być pozbawiony prawa do rzetelnego procesu sądowego albo być ukarany bez podstawy prawnej
- w przypadku gdy zachodzą okoliczności do odmowy udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, o których mowa w art. 349 przesłanki odmowy udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych, lub
2) jest niewykonalne z przyczyn niezależnych od organu właściwego do przymusowego wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu i od cudzoziemca, lub
3) może nastąpić jedynie do państwa, do którego wydanie go jest niedopuszczalne na mocy orzeczenia sądu albo z uwagi na rozstrzygnięcie Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie odmowy wydania cudzoziemca.

Art. 352. Przesłanki odmowy udzielenia zgody na pobyt tolerowany

Udzielenia zgody na pobyt tolerowany odmawia się cudzoziemcowi w przypadkach, o których mowa w art. 351 przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany pkt 2 lub 3, jeżeli jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Art. 353. Przesłanki cofnięcia zgody na pobyt tolerowany

Zgodę na pobyt tolerowany cofa się, w drodze decyzji, gdy:
1) ustanie przyczyna udzielenia zgody, lub
2) cudzoziemiec opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
3) dalszy pobyt cudzoziemca może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego - w przypadku zgody na pobyt tolerowany udzielonej na podstawie art. 351 przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany pkt 2 lub 3, lub
4) cudzoziemiec uchyla się od nałożonych na niego w decyzji o udzieleniu zgody obowiązków, o których mowa w art. 358 obowiązki nakładane na cudzoziemca w decyzji o zgodzie na pobyt tolerowany - w przypadku zgody na pobyt tolerowany udzielonej na podstawie art. 351 przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany pkt 2 lub 3.

Art. 354. Wygaśnięcie decyzji o udzieleniu zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub na pobyt tolerowany

1. Decyzja o udzieleniu cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany wygasa z mocy prawa z dniem:
1) nadania mu statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej lub
2) nabycia przez niego obywatelstwa polskiego, lub
3) pisemnego zawiadomienia przez niego organu Straży Granicznej o zrzeczeniu się prawa do korzystania odpowiednio ze zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany, lub
4) uzyskania przez niego zezwolenia na pobyt stały.
2. Decyzja o udzieleniu cudzoziemcowi zgody na pobyt tolerowany wygasa także z mocy prawa z dniem udzielenia mu zgody na pobyt ze względów humanitarnych.

Art. 355. Właściwość organów w sprawach zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub na pobyt tolerowany

1. W sprawach, o których mowa w art. 348 przesłanki udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych i art. 351 przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany, organami właściwymi są komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej.
2. Organem wyższego stopnia, w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, w stosunku do komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej w sprawach, o których mowa w ust. 1, jest Komendant Główny Straży Granicznej.
3. Odwołanie od decyzji w sprawach, o których mowa w art. 348 przesłanki udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych i art. 351 przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany, wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji.

Art. 356. Postępowanie w sprawie udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub na pobyt tolerowany

1. W przypadku gdy w postępowaniu w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu wyjdzie na jaw okoliczność, o której mowa w:
1) art. 348 przesłanki udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych – w decyzji odmawiającej zobowiązania do powrotu udziela się zgody na pobyt ze względów humanitarnych, chyba że zachodzi jedna z okoliczności, o których mowa w art. 349 przesłanki odmowy udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych;
2) art. 351 przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany pkt 1 – w decyzji odmawiającej zobowiązania do powrotu i odmawiającej udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych udziela się zgody na pobyt tolerowany.
2. Jeżeli okoliczność, o której mowa w art. 348 przesłanki udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub art. 351 przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany pkt 1 lub 2, wyszła na jaw:
1) po wydaniu ostatecznej decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu albo
2) w związku z koniecznością wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ innego państwa członkowskiego stosującego dyrektywę Rady nr 2001/40/WE z dnia 28 maja 2001 r. w sprawie wzajemnego uznawania decyzji o wydalaniu obywateli państw trzecich (Dz. Urz. WE L 149 z 02.06.2001, str. 34; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 4, str. 107)
- z urzędu wszczyna się odrębne postępowanie.
3. Do decyzji kończącej postępowanie, o którym mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepis ust. 1.
4. W przypadku, o którym mowa w art. 351 przesłanki udzielenia zgody na pobyt tolerowany pkt 3, zgody na pobyt tolerowany udziela się na wniosek cudzoziemca.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, organem właściwym do wszczęcia postępowania w sprawie udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany jest komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.

Art. 357. Właściwość organów w sprawach cofnięcia zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub na pobyt tolerowany

1. W sprawie cofnięcia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany właściwy jest komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który udzielił zgody, a w przypadku gdy zgody udzielił Komendant Główny Straży Granicznej - organ Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.
2. Postępowanie w sprawie, o której mowa w ust. 1, wszczyna się z urzędu. W przypadku gdy pobyt cudzoziemca może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, wniosek o wszczęcie postępowania może złożyć komendant wojewódzki Policji lub Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
3. Organem wyższego stopnia, w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, w stosunku do komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, jest Komendant Główny Straży Granicznej.
4. Odwołanie od decyzji w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji.

Art. 358. Obowiązki nakładane na cudzoziemca w decyzji o zgodzie na pobyt tolerowany

W decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zgody na pobyt tolerowany zobowiązuje się cudzoziemca do zgłaszania się w określonych odstępach czasu do komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej, wskazanego w decyzji lub właściwego ze względu na miejsce aktualnego pobytu cudzoziemca oraz do informowania go o każdej zmianie swojego miejsca zamieszkania.

Art. 359. Czynności organu przed wydaniem decyzji o zgodzie na pobyt ze względów humanitarnych

1. Przed wydaniem decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej zwraca się do komendanta wojewódzkiego Policji i Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a w razie potrzeby także do innych organów z wnioskiem o przekazanie informacji, czy zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 349 przesłanki odmowy udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych.
2. Przed wydaniem decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zgody na pobyt tolerowany komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej zwraca się do komendanta wojewódzkiego Policji i Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, a w razie potrzeby także do innych organów z wnioskiem o przekazanie informacji, czy pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego.
3. Komendant wojewódzki Policji i Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego przekazuje informację, o której mowa w ust. 1 lub 2, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku.
4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach termin na przekazanie informacji, o której mowa w ust. 1 lub 2, może być przedłużony do 60 dni roboczych, o czym organ obowiązany do przekazania tej informacji zawiadamia komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej.
4a. Wymiana informacji między komendantem oddziału Straży Granicznej lub komendantem placówki Straży Granicznej a organami, o których mowa w ust. 1, może odbywać się za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
5. Jeżeli organ obowiązany do przekazania informacji, o której mowa w ust. 1 lub 2, nie przekaże jej w terminach określonych w ust. 3 lub 4, uznaje się, że wymóg uzyskania informacji został spełniony.
5a. Jeżeli Komendant Główny Straży Granicznej w drugiej instancji zamierza udzielić cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych, a komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej nie zwrócił się z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, Komendant Główny Straży Granicznej występuje z tym wnioskiem do organów, o których mowa w ust. 1. Przepisy ust. 2–5 stosuje się odpowiednio.
6. Przepisu ust. 1 lub 2 nie stosuje się w postępowaniu w sprawie wydania decyzji o udzieleniu zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany cudzoziemcowi, który nie ukończył 13. roku życia.

Art. 359a. Czynności organów w przypadku umieszczenia SIS danych cudzoziemca zobowiązanego do powrotu

Jeżeli dane cudzoziemca zostały umieszczone w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, lub Komendant Główny Straży Granicznej w drugiej instancji, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji:
1) zwraca się do właściwego organu państwa obszaru Schengen, które umieściło dane, o przeprowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 9 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, w przypadku gdy dane zostały umieszczone w związku z decyzją właściwego organu tego państwa obszaru Schengen, której towarzyszy zakaz ponownego wjazdu;
2) informuje właściwy organ państwa obszaru Schengen, które umieściło dane, o decyzji wydanej w postępowaniu w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu lub w postępowaniu w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych, w przypadku gdy dane zostały umieszczone w związku z decyzją właściwego organu tego państwa obszaru Schengen, której towarzyszy zakaz ponownego wjazdu;
3) informuje właściwy organ państwa obszaru Schengen, które umieściło dane, o zamiarze udzielenia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub o jej udzieleniu, w przypadku gdy dane zostały umieszczone w związku z decyzją właściwego organu tego państwa obszaru Schengen, której nie towarzyszy zakaz ponownego wjazdu.

Art. 359b. Badanie, na wniosek organu innego państwa, przesłanek cofnięcia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych

1. Jeżeli właściwy organ innego państwa obszaru Schengen występuje o przeprowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 10 lub art. 11 rozporządzenia nr 2018/1860, a cudzoziemiec posiada zgodę na pobyt ze względów humanitarnych, komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który udzielił tej zgody, a w przypadku gdy zgody udzielił Komendant Główny Straży Granicznej w drugiej instancji – komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, który orzekał w sprawie w pierwszej instancji, ustala, czy zachodzą przesłanki cofnięcia tej zgody.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej przekazuje Komendantowi Głównemu Policji informację o wydaniu decyzji o cofnięciu cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub o braku podstaw do jej cofnięcia w terminie 10 dni od dnia otrzymania wystąpienia o przeprowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 10 lub art. 11 rozporządzenia nr 2018/1860.
3. Jeżeli nie jest możliwe zachowanie terminu, o którym mowa w ust. 2, komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej występuje przed jego upływem, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, do właściwego organu innego państwa obszaru Schengen z wnioskiem o przedłużenie terminu, nie więcej jednak niż o 12 dni. Wniosek zawiera uzasadnienie. W takim przypadku komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej przekazuje Komendantowi Głównemu Policji informację, o której mowa w ust. 2, w terminie 2 dni przed końcem terminu określonego we wniosku.
4. Komendant Główny Policji przekazuje właściwemu organowi innego państwa obszaru Schengen otrzymaną od komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej informację, o której mowa w ust. 2, w terminie 14 dni od dnia wystąpienia o przeprowadzenie konsultacji, o których mowa w art. 10 lub art. 11 rozporządzenia nr 2018/1860, a w przypadku przedłużenia tego terminu – w terminie przedłużonym.

Art. 359c. Konsultacje w sprawie cudzoziemca wpisanego do SIS do celów odmowy wjazdu i pobytu

1. Jeżeli dane cudzoziemca znajdują się w Systemie Informacyjnym Schengen do celów odmowy wjazdu i pobytu, przy ocenie okoliczności, o których mowa w art. 349 przesłanki odmowy udzielenia zgody na pobyt ze względów humanitarnych ust. 1, należy wziąć pod uwagę powody leżące u podstaw decyzji państwa obszaru Schengen, które dokonało wpisu do Systemu Informacyjnego Schengen, oraz uwzględnić zagrożenia, o których mowa w art. 27 lit. d rozporządzenia nr 2018/1861, jakie może powodować obecność danego cudzoziemca na terytorium państw obszaru Schengen.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej, lub Komendant Główny Straży Granicznej w drugiej instancji, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji:
1) przeprowadza z właściwym organem państwa, które dokonało wpisu do Systemu Informacyjnego Schengen, konsultacje, o których mowa w art. 27 rozporządzenia nr 2018/1861;
2) informuje właściwy organ tego państwa obszaru Schengen o decyzji wydanej w sprawie udzielenia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub o zamiarze udzielenia cudzoziemcowi zgody na pobyt ze względów humanitarnych.

Rozdział 4. Tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną

Art. 361. Tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną na podstawie notyfikacji Komendanta Głównego SG

W przypadku gdy organ centralny innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej nie udzieli zezwolenia na tranzyt w odpowiedzi na wniosek złożony w trybie art. 365 wniosek w sprawie udzielenia zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną ust. 2:
1) w ciągu 2 dni od przekazania wniosku centralnemu organowi innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub
2) w ciągu 48 godzin po upływie terminu, o którym mowa w pkt 1, jeżeli termin na rozpatrzenie wniosku został przedłużony przez centralny organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej
- tranzyt może rozpocząć się na podstawie notyfikacji Komendanta Głównego Straży Granicznej.

Art. 362. Wszczęcie postępowania w sprawie udzielenia przez inne państwo UE zezwolenia na tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną

Postępowanie w sprawie udzielenia przez centralny organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej zezwolenia na tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną przez obszar portu lotniczego tego państwa wszczyna się w celu wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, w przypadku gdy doprowadzenie go do portu lotniczego państwa przeznaczenia nie jest możliwe z wykorzystaniem bezpośredniego połączenia lotniczego z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 364. Zezwolenie na ponowny wjazd cudzoziemca opuszczającego RP tranzytem drogą powietrzną

Cudzoziemcowi, który opuścił terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w związku z przeprowadzaniem tranzytu drogą powietrzną, zezwala się na ponowny wjazd na to terytorium, gdy:
1) centralny organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej cofnął zezwolenie na tranzyt drogą powietrzną lub
2) centralny organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej odmówił zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną, a tranzyt rozpoczął się na podstawie notyfikacji Komendanta Głównego Straży Granicznej, lub
3) podczas tranzytu drogą powietrzną cudzoziemiec wjechał bez zezwolenia na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na którego obszarze znajduje się port lotniczy, przez który jest przeprowadzany tranzyt, lub
4) przymusowe wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu lub wejście cudzoziemca na pokład statku powietrznego okazało się bezskuteczne, lub
5) przeprowadzenie tranzytu jest niemożliwe z innego powodu.

Art. 365. Wniosek w sprawie udzielenia zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną

1. Postępowanie, o którym mowa w art. 362 wszczęcie postępowania w sprawie udzielenia przez inne państwo UE zezwolenia na tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną, wszczyna się na wniosek Komendanta Głównego Straży Granicznej.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, składa się do centralnego organu innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera dane cudzoziemca lub informacje, o których mowa w art. 13 zakres przetwarzanych danych dotyczących cudzoziemca.
4. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wniosku, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego i sprawnego przeprowadzenia tranzytu drogą powietrzną oraz konieczność zachowania wymogów bezpieczeństwa podczas doprowadzania cudzoziemca do portu lotniczego państwa przeznaczenia.

Art. 367. Uzgodnienia organów dotyczące tranzytu drogą powietrzną

1. Komendant Główny Straży Granicznej uzgadnia z centralnym organem innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej zakres pomocy udzielanej przez ten organ podczas przeprowadzania tranzytu drogą powietrzną i sposób jego przeprowadzania. Tranzyt drogą powietrzną przeprowadza się w czasie nie dłuższym niż 24 godziny.
2. W przypadku gdy tranzytu drogą powietrzną nie można zakończyć w terminie, o którym mowa w ust. 1, Komendant Główny Straży Granicznej może uzgodnić z organem centralnym innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej przedłużenie tego terminu o kolejne 48 godzin.

Art. 368. Koszty tranzytu drogą powietrzną ponoszone przez budżet państwa

1. Budżet państwa ponosi koszty:
1) ponownego wjazdu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2) pomocy udzielonej przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej w związku z przeprowadzeniem tranzytu drogą powietrzną przez jego terytorium.
2. Koszty, o których mowa w ust. 1, są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.

Art. 369. Zezwolenie na tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną przez obszar polskiego lotniska

Jeżeli wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu z terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej jest niemożliwe z wykorzystaniem bezpośredniego połączenia lotniczego do państwa przeznaczenia, Komendant Główny Straży Granicznej, na wniosek centralnego organu tego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, udziela zezwolenia na tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną przez obszar polskiego lotniska w celu wykonania tej decyzji.

Art. 370. Przesłanki odmowy zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną

1. Komendant Główny Straży Granicznej może odmówić udzielenia zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną, gdy:
1) cudzoziemiec jest oskarżony w Rzeczypospolitej Polskiej o popełnienie przestępstwa lub jest poszukiwany w celu wykonania wyroku lub
2) tranzyt cudzoziemca przez terytorium innych państw lub przyjęcie cudzoziemca przez państwo, do którego cudzoziemiec powraca, jest niemożliwe, lub
3) wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wymaga zmiany lotniska na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
4) wymagają tego względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zdrowia publicznego lub jest to niezbędne z punktu widzenia stosunków międzynarodowych państwa członkowskiego Unii Europejskiej, lub
5) udzielenie pomocy innemu państwu członkowskiemu Unii Europejskiej w przeprowadzeniu tranzytu jest niemożliwe.
2. Komendant Główny Straży Granicznej może cofnąć zezwolenie na tranzyt drogą powietrzną, jeżeli po jego udzieleniu ujawnią się okoliczności, o których mowa w ust. 1.

Art. 372. Uprawnienia funkcjonariuszy innego państwa UE w trakcie tranzytu drogą powietrzną

W trakcie przeprowadzania tranzytu drogą powietrzną funkcjonariusze innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej należący do eskorty, w przypadku:
1) zagrożenia bezpośrednim i bezprawnym zamachem na życie, zdrowie lub wolność funkcjonariusza,
2) bezpośredniego i poważnego zagrożenia, że cudzoziemiec podejmie ucieczkę, okaleczy siebie lub osoby trzecie lub zniszczy mienie, w sytuacji gdy brak jest funkcjonariuszy Straży Granicznej lub Policji albo w celu ich wsparcia
- są uprawnieni do noszenia środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 12 katalog środków przymusu bezpośredniego ust. 1 pkt 2, 7, pkt 12 lit. a i d oraz pkt 13 ustawy z dnia 24 maja 2013 r. o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 1416, 1700 i 1933), oraz do użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego, o których mowa w art. 12 katalog środków przymusu bezpośredniego ust. 1 pkt 1, 2, 7, pkt 12 lit. a i d oraz pkt 13 tej ustawy, odpowiednio na zasadach dotyczących funkcjonariuszy Straży Granicznej.

Art. 373. Termin zawiadomienia o udzieleniu lub odmowie udzielenia zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną

1. Komendant Główny Straży Granicznej zawiadamia centralny organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej o udzieleniu lub odmowie udzielenia zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną w terminie 48 godzin od otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 369 zezwolenie na tranzyt cudzoziemca drogą powietrzną przez obszar polskiego lotniska.
2. W uzasadnionych przypadkach termin, o którym mowa w ust. 1, można przedłużyć o kolejne 48 godzin.

Art. 374. Zawiadomienie o terminie przeprowadzenia tranzytu drogą powietrzną

Komendant Główny Straży Granicznej zawiadamia centralny organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej o:
1) odmowie udzielenia zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną lub cofnięciu tego zezwolenia;
2) najbliższym terminie, w którym przeprowadzenie tranzytu drogą powietrzną będzie możliwe - w przypadku odmowy udzielenia zezwolenia na tranzyt drogą powietrzną lub cofnięcia tego zezwolenia ze względu na brak możliwości udzielenia pomocy innemu państwu członkowskiemu Unii Europejskiej w przeprowadzaniu tranzytu.

Art. 375. Pomoc w tranzycie drogą powietrzną przez obszar polskiego lotniska

Komendant Główny Straży Granicznej, na wniosek centralnego organu innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, może udzielić pomocy w tranzycie drogą powietrzną przez obszar polskiego lotniska, polegającej w szczególności na:
1) przejęciu cudzoziemca z pokładu statku powietrznego i konwojowaniu go na obszarze lotniska lub
2) zapewnieniu cudzoziemcowi oraz jego eskorcie niezbędnej opieki medycznej oraz wyżywienia, lub
3) odbiorze, przechowywaniu i przekazywaniu dokumentów podróży cudzoziemca, lub
4) powiadamianiu centralnego organu innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej o miejscu i czasie odlotu cudzoziemca, jeżeli tranzyt odbywa się bez eskorty, lub
5) przekazywaniu centralnemu organowi innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej istotnych informacji dotyczących przeprowadzania tranzytu, lub
6) zapewnieniu cudzoziemcowi zakwaterowania w czasie przeprowadzania tranzytu, lub
7) przeciwdziałaniu próbom uniemożliwienia przeprowadzenia tranzytu podejmowanym przez cudzoziemca.

Art. 376. Pomoc w strefie tranzytowej lotniska międzynarodowego

1. Komendant Główny Straży Granicznej, na wniosek centralnego organu innego państwa Unii Europejskiej, może udzielić pomocy w strefie tranzytowej lotniska międzynarodowego, w przypadku gdy:
1) centralnemu organowi innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej cofnięto zezwolenie na tranzyt drogą powietrzną lub
2) centralnemu organowi innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej nie wyrażono zgody na tranzyt drogą powietrzną, a tranzyt rozpoczął się na podstawie notyfikacji centralnego organu tego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, lub
3) podczas tranzytu drogą powietrzną cudzoziemiec wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez zezwolenia, lub
4) przymusowe wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu lub wejście cudzoziemca na pokład statku powietrznego okazało się bezskuteczne, lub
5) przeprowadzenie tranzytu jest niemożliwe z innego powodu.
2. Pomoc, o której mowa w ust. 1, polega w szczególności na:
1) zapewnieniu cudzoziemcowi oraz jego eskorcie niezbędnej opieki medycznej oraz wyżywienia lub
2) zapewnieniu cudzoziemcowi zakwaterowania, lub
3) przechowywaniu i przekazywaniu dokumentów podróży cudzoziemca, lub
4) przeciwdziałaniu próbom ucieczki cudzoziemca.

Art. 379. Punkty kontaktowe dla tranzytu drogą powietrzną

Komendant Główny Straży Granicznej wyznacza punkty kontaktowe, z którymi funkcjonariusze innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej w trakcie przeprowadzania tranzytu drogą powietrzną mogą współpracować w zakresie wymiany informacji dotyczących przeprowadzania tego tranzytu.

Rozdział 5. Wykonanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej

Art. 380. Wykonywanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ innego państwa UE

Ostateczną decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaną przez organ innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej stosującego dyrektywę Rady 2001/40/WE z dnia 28 maja 2001 r. w sprawie wzajemnego uznawania decyzji o wydalaniu obywateli państw trzecich, zwanego dalej "wydającym państwem członkowskim", wykonują organy Straży Granicznej obowiązane do jej wykonania w związku z:
1) poważnym i aktualnym zagrożeniem dla porządku publicznego lub bezpieczeństwa narodowego wydającego państwa członkowskiego w przypadkach:
a) skazania cudzoziemca przez to państwo za przestępstwo zagrożone karą co najmniej 1 roku pozbawienia wolności lub
b) uzasadnionego podejrzenia popełnienia lub zamiaru popełnienia przez cudzoziemca przestępstwa zagrożonego karą co najmniej 1 roku pozbawienia wolności na terytorium wydającego państwa członkowskiego, lub
2) naruszeniem przepisów prawa wydającego państwa członkowskiego dotyczących wjazdu cudzoziemców na jego terytorium lub ich pobytu na tym terytorium.

Art. 383. Wniosek o ustalenie przesłanek w zakresie cofnięcia wydanych zezwoleń na pobyt

Jeżeli decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydana przez organ wydającego państwa członkowskiego dotyczy cudzoziemca posiadającego zezwolenie na pobyt czasowy, zezwolenie na pobyt stały lub zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, Komendant Główny Straży Granicznej występuje do wojewody właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca z wnioskiem o ustalenie, czy zachodzą przesłanki do cofnięcia tego zezwolenia.

Art. 384. Konsultacje z organami innego państwa UE w sprawie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu

Komendant Główny Straży Granicznej przeprowadza za pośrednictwem Biura SIRENE, o którym mowa w art. 35 zadania biura SIRENE ustawy z dnia 24 sierpnia 2007 r. o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym, lub z wykorzystaniem innych dostępnych środków współpracy i wymiany informacji konsultacje z właściwym organem:
1) wydającego państwa członkowskiego - w celu potwierdzenia, że decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jest w dalszym ciągu wykonalna;
2) państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które udzieliło zezwolenia pobytowego cudzoziemcowi zobowiązanemu do powrotu - w celu ustalenia, czy zachodzą przesłanki do cofnięcia cudzoziemcowi tego zezwolenia.

Art. 386. Negatywne przesłanki wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez prgan państwa UE

Decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydana przez organ wydającego państwa członkowskiego nie podlega wykonaniu, gdy:
1) wobec cudzoziemca toczy się postępowanie w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej lub
2) wobec cudzoziemca toczy się postępowanie w sprawie udzielenia zgody na pobyt tolerowany lub zezwolenia, o którym mowa w art. 176 przesłanki udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi, art. 181 zezwolenie na pobyt czasowy ze względu na okoliczności wymagające krótkotrwałego pobytu na terytorium RP ust. 1 lub art. 187 przesłanki fakultatywnego udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy ze względu na inne okoliczności pkt 6 lub 7, lub
3) cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie:
a) wizy Schengen upoważniającej tylko do wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wydanej w celu, o którym mowa w art. 60 cel wydania wizy Schengen lub wizy krajowej ust. 1 pkt 23, lub
b) zaświadczenia, o którym mowa w art. 170 zaświadczenie potwierdzające domniemanie, że cudzoziemiec jest ofiarą handlu ludźmi, lub
4) cudzoziemcowi udzielono zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, nadano mu status uchodźcy lub udzielono mu ochrony uzupełniającej, zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany, lub
5) cudzoziemiec jest małżonkiem obywatela polskiego albo cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, i nie sprzeciwiają się temu względy obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, chyba że celem zawarcia związku małżeńskiego lub jego istnienia jest obejście przepisów określających zasady i warunki wjazdu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ich przejazdu przez to terytorium, pobytu na nim i wyjazdu z niego, lub
6) cudzoziemiec jest pozbawiony wolności na skutek wykonania orzeczenia sądu lub zastosowano wobec niego środek zapobiegawczy w postaci zakazu opuszczania kraju, lub
7) właściwy organ wydającego państwa członkowskiego:
a) nie przekazał dokumentów niezbędnych do potwierdzenia, że decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jest w dalszym ciągu wykonalna, lub
b) nie potwierdził gotowości zwrotu kosztów wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu.

Art. 387. Wykonywanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ państwa UE cudzoziemcom uprawnionym do pracy w RP

Decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaną przez organ wydającego państwa członkowskiego cudzoziemcowi lub członkom rodziny cudzoziemca, którzy posiadają uprawnienie do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w decyzji nr 1/80 Rady Stowarzyszenia Republiki Tureckiej i EWG z dnia 19 września 1980 r. w sprawie rozwoju Stowarzyszenia, która to Rada została powołana na podstawie Układu ustanawiającego stowarzyszenie między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Turcją, podpisanego w Ankarze dnia 12 września 1963 r., można wykonać tylko wtedy, gdy zachodzą wszystkie przesłanki do wydalenia cudzoziemca z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w przepisach rozdziału 5 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.

Art. 389. Organy wykonujące decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaną przez organ państwa UE

1. Cudzoziemca doprowadza:
1) do granicy - komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca;
2) od granicy do portu lotniczego albo morskiego państwa, do którego zostaje doprowadzony - Komendant Główny Straży Granicznej lub komendant oddziału Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce, w którym cudzoziemiec będzie przekraczał granicę.
2. Komendant Główny Straży Granicznej informuje organ wydającego państwa członkowskiego o opuszczeniu terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez cudzoziemca, o którym mowa w ust. 1.

Art. 391. Ponoszenie kosztów wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ państwa UE

1. Koszty wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ wydającego państwa członkowskiego ponosi cudzoziemiec.
2. Jeżeli cudzoziemiec nie uiści należności z tytułu kosztów, o których mowa w ust. 1, Komendant Główny Straży Granicznej występuje z wnioskiem o zwrot tych kosztów do organu wydającego państwa członkowskiego.
3. Do czasu uiszczenia przez cudzoziemca należności z tytułu kosztów, o których mowa w ust. 1, lub ich zwrotu przez wydające państwo członkowskie koszty te pokrywane są z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.
4. Koszty wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej poniesione przez organy innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.

Art. 392. Wniosek o zwrot kosztów wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ państwa UE

Do wniosku o zwrot kosztów, o których mowa w art. 391 ponoszenie kosztów wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez organ państwa UE ust. 1, oraz do ich zwrotu w przypadku ich poniesienia przez organy innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej stosuje się przepisy decyzji Rady z dnia 23 lutego 2004 r. określającej kryteria oraz uzgodnienia praktyczne dotyczące rekompensaty dysproporcji finansowych wynikających ze stosowania dyrektywy 2001/40/WE w sprawie wzajemnego uznawania decyzji o wydalaniu obywateli państw trzecich (Dz. Urz. WE L 60 z 27.02.2004, str. 55; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 1, t. 5, str. 25).

Art. 393. Zadania Komendanta Głównego SG jako punktu kontaktowego państwa członkowskiego UE

1. Komendant Główny Straży Granicznej pełni funkcję krajowego punktu kontaktowego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w rozumieniu art. 3 ust. 4 decyzji Rady z dnia 23 lutego 2004 r. określającej kryteria oraz uzgodnienia praktyczne dotyczące rekompensaty dysproporcji finansowych wynikających ze stosowania dyrektywy 2001/40/WE w sprawie wzajemnego uznawania decyzji o wydalaniu obywateli państw trzecich.
2. Komendant Główny Straży Granicznej, pełniąc funkcję, o której mowa w ust. 1, w szczególności:
1) uzgadnia wysokość kosztów wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej przez komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej poniesionych przez organy innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz sposób ich zwrotu;
2) przekazuje dokumenty właściwym organom państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które mają wykonać decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaną przez komendanta oddziału Straży Granicznej lub komendanta placówki Straży Granicznej, potwierdzające, że decyzja ta jest w dalszym ciągu wykonalna;
3) przekazuje właściwym organom państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które mają wykonać decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaną przez inne państwo członkowskie, informację, czy zachodzą przesłanki do cofnięcia zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE cudzoziemcowi, którego ta decyzja będzie dotyczyć.

Rozdział 6. Przekazanie do innego państwa członkowskiego na podstawie rozporządzenia 604/2013 cudzoziemca, który nie ubiega się o udzielenie ochrony międzynarodowej

Art. 393a. Ustalanie odpowiedzialnego państwa członkowskiego

1. Organ Straży Granicznej przekazuje Szefowi Urzędu dowody lub poszlaki, o których mowa w załączniku nr 2 do rozporządzenia wykonawczego Komisji UE nr 118/2014 z dnia 30 stycznia 2014 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1560/2003 ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 343/2003 ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego (Dz. Urz. UE L 39 z 08.02.2014, str. 1), dotyczące cudzoziemca przebywającego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez ważnego dokumentu uprawniającego go do wjazdu na to terytorium i pobytu na nim, który nie ubiega się o udzielenie ochrony międzynarodowej, w zakresie niezbędnym do ustalenia, czy inne państwo członkowskie jest właściwe do wtórnego przejęcia cudzoziemca, o którym mowa w art 23–25 rozporządzenia 604/2013.
2. Szef Urzędu przeprowadza postępowanie w sprawie ustalenia odpowiedzialnego państwa członkowskiego, o którym mowa w art. 20 rozporządzenia 604/2013.
3. Szef Urzędu jest organem właściwym w sprawach, o których mowa w art. 24 rozporządzenia 604/2013, z wyłączeniem spraw o zobowiązanie cudzoziemca do powrotu.

Art. 393b. Przekazanie cudzoziemca do odpowiedzialnego państwa członkowskiego

1. W przypadku gdy inne państwo członkowskie odpowiedzialne za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej na podstawie rozporządzenia 604/2013 wyrazi zgodę na przejęcie cudzoziemca, o którym mowa w art. 393a ustalanie odpowiedzialnego państwa członkowskiego ust. 1, Szef Urzędu wydaje decyzję o jego przekazaniu do odpowiedzialnego państwa członkowskiego.
2. Szef Urzędu jest organem właściwym do wydania cudzoziemcowi przepustki, o której mowa w art. 29 ust. 1 zdanie trzecie rozporządzenia 604/2013.
3. Cudzoziemiec podlegający przekazaniu do odpowiedzialnego państwa członkowskiego może być doprowadzony do granicy albo do portu lotniczego, albo morskiego odpowiedzialnego państwa członkowskiego, do którego następuje przekazanie.
4. Doprowadzenie, na wniosek Szefa Urzędu, wykonuje:
1) do granicy – komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca;
2) od granicy do portu lotniczego albo morskiego odpowiedzialnego państwa członkowskiego, do którego następuje przekazanie – Komendant Główny Straży Granicznej lub komendant oddziału Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce przekroczenia granicy przez cudzoziemca.
5. Komendant placówki Straży Granicznej informuje niezwłocznie Szefa Urzędu o przekroczeniu granicy przez cudzoziemca przekazywanego do odpowiedzialnego państwa członkowskiego poprzez odnotowanie w rejestrze spraw prowadzonych na podstawie rozporządzenia 604/2013 miejsca i daty przekroczenia granicy.
6. Koszty doprowadzenia cudzoziemca do granicy albo do portu lotniczego albo morskiego odpowiedzialnego państwa członkowskiego, do którego następuje przekazanie, są pokrywane z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków pozostających w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.
7. Komendant Główny Straży Granicznej jest organem właściwym w sprawach, o których mowa w art. 31 i art. 32 rozporządzenia 604/2013.

Rozdział 7. Postępowanie dotyczące cudzoziemca, którego dane zostały umieszczone w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, w razie wyjazdu z terytorium państw obszaru Schengen oraz w trakcie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 393c. Czynności komendanta placówki SG w przypadku opuszczającego RP cudzoziemca wpisanego do SIS objętego decyzją nakazującą powrót

Komendant placówki Straży Granicznej, który ustalił, że dane cudzoziemca opuszczającego terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez granicę zewnętrzną, o której mowa w art. 2 definicje pkt 2 kodeksu granicznego Schengen, zostały umieszczone przez inne państwo obszaru Schengen w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji:
1) przekazuje informacje, o których mowa w art. 6 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, właściwemu organowi tego państwa;
2) kontaktuje się z właściwym organem tego państwa w celu określenia środków, które należy podjąć wobec cudzoziemca.

Art. 393d. Ujawnienie na terytorium RP cudzoziemca wpisanego do SIS objętego decyzją nakazującą powrót

W przypadku ujawnienia w trakcie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemca, którego dane zostały umieszczone przez inne państwo obszaru Schengen w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej kontaktuje się, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, z właściwym organem tego państwa w celu określenia środków, które należy podjąć wobec cudzoziemca.

Art. 393e. Ujawnienie na terytorium RP cudzoziemca wpisanego do SIS posiadającego ważny dokument pobytowy lub wizę objętego decyzją nakazującą powrót

W przypadku ujawnienia w trakcie pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemca posiadającego ważny dokument pobytowy lub ważną wizę długoterminową, wydane przez inne państwo obszaru Schengen, którego dane zostały umieszczone przez inne państwo obszaru Schengen w Systemie Informacyjnym Schengen do celów, o których mowa w art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 2018/1860, komendant oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej informuje o tym, za pośrednictwem Komendanta Głównego Policji, właściwy organ państwa, które umieściło dane cudzoziemca.
Wykrzyknik

Kliknij "Lubię to!", aby otrzymywać informacje o promocjach, rabatach, aktualnościach.