PO 3-722-160/94

W związku z pytaniami kierowanymi do M.F. w zakresie stosowania niektórych przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 20.1.1995 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz.U. Nr 7, poz. 34) zwanego dalej "rozporządzeniem", zgodnie z art. 4 ustawy z 19.12.1980 r., o zobowiązaniach podatkowych (Dz.U. z 1993 r. Nr 108, poz. 486 ze zm.), wyjaśniam co następuje:

1. Na podstawie § 3 ust. 3 pkt 7 rozporządzenia od 1.1.1995 r., a u osób prawnych od nowego roku podatkowego rozpoczynającego się w 1995 r. nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie (z wyjątkiem nabycia w drodze spadku lub darowizny), gdy dochód związany z nieodpłatnym nabyciem tych składników majątkowych jest zwolniony od podatku dochodowego (np. na podstawie art. 37 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - Dz.U. z 1993 r. Nr 106, poz. 482 ze zm.) lub nie stanowi przychodu (np. na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z 26.7.1994 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 ze zm.).

Środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne otrzymane nieodpłatnie - mimo prawa do wspomnianego wyżej zwolnienia - podlegały odpisom amortyzacyjnym, o ile zostały przyjęte do używania przed 1995 r. lub przed początkiem roku podatkowego rozpoczynającego się w 1995 r.

Biorąc pod uwagę zasadę niedziałania prawa wstecz, a także postanowienie § 7 ust. 9 rozporządzenia należy przyjąć, że od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych nieodpłatnie do końca 1994 r. lub do końca roku podatkowego kończącego się w 1995 r. - dokonuje się odpisów amortyzacyjnych według zasad określonych w rozporządzeniu i odpisy te - do czasu ich zakończenia - stanowią koszt uzyskania przychodów.

2. Wartość początkową środków trwałych podwyższają wydatki na ich ulepszenie. Wydatkami na ulepszenie są wydatki powodujące zwiększenie wartości użytkowej tych środków z ich przekazania do używania.

Do wydatków na ulepszenie środków trwałych zalicza się wydatki na ich:

1)

przebudowę, czyli zmianę (poprawienie) istniejącego stanu środków trwałych na inny,

2)

rozbudowę, tj. powiększenie (rozszerzenie) składników majątkowych, w szczególności zaś budynków i budowli, linii technologicznych, itp.,

3)

rekonstrukcję, tj. odtworzenie (odbudowanie) zużytych całkowicie lub częściowo składników majątkowych,

4)

adaptację, tj. przystosowanie (przerobienie) składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu niż było jego pierwotne przeznaczenie albo nadanie temu składnikowi nowych cech użytkowych,

5)

modernizację, , tj. unowocześnienie środków trwałych.

Jeżeli ulepszenie środków trwałych jest wynikiem wymiany części składowych lub peryferyjnych, wydatki na nabycie tych części zwiększają wartość początkową środków trwałych tylko wówczas, gdy ich jednostkowa cena nabycia przekracza 1000 zł. Gdy ta cena jest równa lub niższa niż 1000 zł, wydatki na nabycie poszczególnych części składowych lub peryferyjnych stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia wydatku.

W razie poniesienia wydatków (nakładów) związanych z konkretnym środkiem trwałym, gdy nie zwiększa się jego wartość użytkowa, wydatki te są traktowane jako wydatki na remont i w całości stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie poniesienia. Dotyczy to również - bez względu na cenę nabycia - wydatków na nabycie części składowych lub peryferyjnych o tych samych właściwościach użytkowych (technicznych).

3. Indywidualne stawki amortyzacji, o których mowa w § 7 ust. 3 rozporządzenia mają zastosowanie do środków trwałych wprowadzonych do używania począwszy od 1.1.1995 r., gdy rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy lub od pierwszego dnia roku podatkowego rozpoczynającego się w 1995 r.

Do amortyzacji środków trwałych używanych, przyjętych do używania przed tą datą stosuje się do wyczerpania stawki przyjęte przez podatnika.

4. W związku z aktualizacją wyceny środków trwałych przyrost odpisów amortyzacyjnych, zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, w latach 1995-1997 nie może przekroczyć kwot określonych w § 10 ust. 2 lub 3 rozporządzenia. Z uwagi na to, że odpisów amortyzacyjnych oraz aktualizacji wyceny dokonuje się w odniesieniu do poszczególnych środków trwałych, również przyrost odpisów amortyzacyjnych w wyniku aktualizacji dotyczy poszczególnych środków trwałych.

5. Przy ustalaniu maksymalnego przyrostu odpisów amortyzacyjnych w 1995 r. od poszczególnych środków trwałych wykazanych w ewidencji na 1.1.1995 r., które zgodnie z przepisami obowiązującymi w 1994 r. nie były amortyzowane lub były amortyzowane tylko przez część tego roku należy ustalić amortyzację za 1994 r. w sposób statystyczny, zgodny jednak z przepisami rozporządzenia, i do tej podstawy obliczyć maksymalny przyrost amortyzacji za 1995 r. Maksymalną kwotę odpisów amortyzacyjnych w 1995 r. można także ustalić w wysokości 124% odpisu za 1995 r., obliczonego od wartości początkowej środka trwałego przed aktualizacją.

6. Jeżeli w wyniku aktualizacji wartość początkowa środków trwałych przyjętych do używania przed 1995 r. nie przekroczy 2000 zł, różnica między zaktualizowaną wartością początkową a zaktualizowanymi dotychczasowymi odpisami amortyzacyjnymi może być bezpośrednio po dokonaniu aktualizacji jednorazowo spisana, jako odpis amortyzacyjny, w ciężar kosztów uzyskania przychodów (§ 3 ust. 2 rozporządzenia), o ile różnica ta dla poszczególnych środków trwałych nie przekracza 124% kwoty amortyzacji za 1994 r. (§ 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia) a w przedsiębiorstwach energetyki zawodowej - kwoty odpisów amortyzacyjnych za 1994 r. powiększonej o 24% różnicy między kwotą odpisów za 1995 r. od zaktualizowanej wartości początkowej poszczególnych środków trwałych a kwotą tych odpisów za 1994 r. (§ 10 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia).

Załącznik

Definicje modernizacji, przebudowy, rozbudowy, remontu i konserwacji bieżącej stosowane w badaniach statystycznych.

1. Konserwacja obiektu budowlanego Przez konserwację obiektu budowlanego rozumie się okresowo wykonywane roboty budowlane niezbędne do utrzymania obiektu budowlanego i jego otoczenia w należytym stanie technicznym, obejmujące likwidację przyczyn i skutków uszkodzeń mogących spowodować przedwczesne niszczenie obiektu lub jego elementów i urządzeń.

Wykonanie robót konserwacyjnych nie powoduje zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego, zmiany warunków technicznych, pracy instalacji i urządzeń, zmiany wyglądu zewnętrznego, a ponadto zmiany wyglądu trwałych urządzeń wnętrz.

2. Remont obiektu budowlanego Przez remont obiektu budowlanego rozumie się wykonywanie robót budowlanych polegających na odtwarzaniu (przywracaniu) pierwotnego stanu (technicznego i użytkowego) wykraczających poza zakres konserwacji, nie powodujących jednak zmian w użytkowaniu, przeznaczeniu i konstrukcji tego obiektu. Remont obejmuje również demontaż i ponowny montaż maszyn i urządzeń trwale umiejscowionych.

Remont obiektu budowlanego ma na celu doprowadzenie elementów istniejącego obiektu budowlanego, zużytych w czasie użytkowania tego obiektu, do odpowiedniego stanu technicznego, zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem lub wymianie tych elementów na inne dla przywrócenia warunków użytkowania tego obiektu.

3. Rozbudowa obiektu budowlanego Przez rozbudowę obiektu budowlanego rozumie się wykonanie robót budowlanych, w wyniku których uzyskuje się powiększenie istniejącego obiektu budowlanego, np. przez powiększenie jego kubatury lub powierzchni zabudowy.

4. Przebudowa obiektu budowlanego Przez przebudowę obiektu budowlanego rozumie się wykonanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych wprowadzających istotne zmiany wykraczające poza remont tego obiektu, w wyniku których następuje dostosowanie obiektu budowlanego lub jego części do stanu odpowiadającego zmienionym potrzebom funkcjonowania, użytkowym lub warunkom technicznym.

5. Adaptacja obiektu budowlanego Przez adaptację obiektu budowlanego rozumie się wykonanie robót budowlanych, w wyniku których następuje przystosowanie obiektu budowlanego do spełnienia odmiennej funkcji od tej, dla której został zbudowany lub użytkowany.

6. Rekonstrukcja obiektu budowlanego Przez rekonstrukcję obiektu budowlanego rozumie się wykonanie robót budowlanych, w wyniku których następuje odtworzenie zniszczonego obiektu budowlanego w miejscu jego dotychczasowej lokalizacji na podstawie danych dotyczących jego pierwotnej formy, jak: pomiary inwentaryzacyjne, opisy, przekazy ikonograficzne.

7. Modernizacja obiektu budowlanego Przez modernizację obiektu budowlanego rozumie się wykonanie w istniejacym obiekcie robót budowlanych, w wyniku których uzyskuje się przynajmniej jeden z niżej wymienionych efektów:

- zmiana charakteru (przeznaczenia) modernizowanego obiektu,

- przystosowanie do zmienionych warunków użytkowania,

- obniżenie kosztów eksploatacji bądź poprawa jakości usług czy procesów produkcyjnych prowadzonych w tym obiekcie.

O zaliczeniu tych robót do modernizacji decydują kryteria rzeczowe (techniczne).