US-VII-443/33/05

Pytanie podatnika:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dochodów z tytułu czynności biegłego sądowego w zakresie optyki i przyrządów optycznych ze względu na wyłączenie zawarte w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług oraz ze względu na to, iż nie są one dochodami z działalności gospodarczej.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jarosławiu, działając na podstawie przepisów art. 14a § 1, § 3 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (j. t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 art. 15 ust. 1, 2 i ust. 3 pkt 3, ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), po rozpatrzeniu Pana wniosku o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w związku z ustanowieniem Pana biegłym sądowym z zakresu optyki i przyrządów optycznych przy Sądzie Okręgowym w Przemyślu postanawia Pana stanowisko w sprawie nie podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dochodów z tytułu czynności biegłego sądowego w zakresie optyki i przyrządów optycznych ze względu na wyłączenie zawarte w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług oraz ze względu na to, iż nie są one dochodami z działalności gospodarczej, uznać za nieprawidłowe.

Z informacji zawartych we wniosku z dnia 7.11.2005 r. uzupełnionego pismami z dnia 30.11.2005 r. i 7.12.2005 r. wynika, że jest Pan zatrudniony w I F U R, nie prowadzi Pan działalności gospodarczej. W październiku 2005 r. został Pan ustanowiony biegłym sądowym z zakresu optyki i przyrządów optycznych przy Sądzie Okręgowym w Przemyślu. W pismach nie wyjaśnił Pan, co będzie przedmiotem wydawanych opinii a jedynie określił, że w praktyce większość spraw dotyczy problemów z pogranicza medycyny i ochrony zdrowia. W uzasadnieniu swojego stanowiska wywodzi Pan, że biegły wykonując czynności na zlecenie sądu nie ponosi ryzyka ekonomicznego, że wykonywane czynności nie spełniają przesłanek samodzielnej działalności gospodarczej. Przychody z czynności biegłego sądowego nie przekroczą 10.000 euro. Wg ostatecznego Pana stanowiska wykonywane czynności jako biegłego sądowego w zakresie optyki i przyrządów optycznych nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, nie są dochodami z działalności gospodarczej. W przypadku, gdy organ podatkowy nie podzieli Pana stanowiska w sprawie opodatkowania podatkiem VAT wynagrodzenia za czynności biegłego sądowego - wnosi Pan o wyjaśnienie:

- w jaki sposób można dokonać rejestracji podatnika podatku VAT jako osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej?

- czy jako zarejestrowany podatnik podatku VAT będzie mógł Pan wystawiać faktury VAT?

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) - osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności są podatnikami podatku od towarów i usług. Działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ww. ustawy - obejmuje m.in. działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy (...). W art. 15 ust. 3 ustawy zostały wymienione czynności, których nie uznaje się za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą. W rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 nie uznaje się czynności z tytułu, których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.Zgodnie z art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym (...).Aby czynności osoby fizycznej nie były uznane za samodzielną działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy muszą być spełnione łącznie warunki wymienione w ust. 3 pkt 3 art. 15 m.in. odpowiedzialność zlecającego wykonanie czynności. Opinia wydana przez biegłego sądowego jest dowodem w postępowaniu sądowym. Sąd dopuszczając w toku postępowania dowód w postaci opinii biegłego, odwołuje się do autorytetu i jego specjalistycznej wiedzy. Za wydaną przez biegłego sądowego opinię, sąd nie bierze odpowiedzialności. Sąd odpowiada za wydany wyrok. Niespełnienie warunku w zakresie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności powoduje, że czynności te w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług są uznane za samodzielną działalność gospodarczą, a osoby fizyczne - w tym biegli sądowi wykonujący czynności na zlecenie sądu - są podatnikami podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Na podstawie wyżej powołanych przepisów tut. organ podatkowy stwierdza, że wykonywane przez Pana czynności jako biegłego sądowego z zakresu optyki i przyrządów optycznych nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług.Jako biegły sądowy będzie Pan wydawał opinie w zakresie optyki i przyrządów optycznych, tj. w zakresie posiadanych wiadomości specjalistycznych wchodzących w zakres kwalifikacji zawodowych. Oznacza to, że jako biegły sądowy w sprawach spornych będzie pełnił Pan funkcję rzeczoznawcy w zadanym zakresie.Do usług rzeczoznawstwa z wyłączeniem doradztwa rolniczego (...) wymienionych w poz. 37 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z 25.05.2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798) nie mają zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług - § 28 rozporządzenia.Zatem do czynności świadczonych przez biegłego " rzeczoznawcę " na zlecenie sądu polegających na wydawaniu opinii, ekspertyz w temacie ściśle specjalistycznym jako usług rzeczoznawstwa nie ma zastosowania zwolnienie podmiotowe.Jeżeli usługi, które będzie Pan wykonywał objęte są w przepisach podatkowych dla podatku od towarów i usług (ustawa, rozporządzenia wykonawcze) zwolnieniem przedmiotowym, tj. zwolnieniem ze względu na specyfikę, rodzaj wykonywanych czynności - to nie będzie Pan musiał rejestrować się dla podatku od towarów i usług.Jeśli usługi te nie są objęte zwolnieniem przedmiotowym, to przed wykonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu winien Pan dokonać rejestracji dla podatku VAT - zgodnie z dyspozycją art. 96 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.Rejestracji dla podatku VAT dokona Pan przez złożenie naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu VAT-R. Formularze VAT-R dostępne są w urzędach skarbowych.Zarejestrowani podatnicy podatku VAT mają obowiązek wystawiania faktur VAT - art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony przez Pana stan faktyczny sprawy w odniesieniu do obowiązującego w dacie wpływu wniosku stanu prawnego Naczelnik Urzędu Skarbowego w Jarosławiu stwierdza: Stanowisko Pana w sprawie nie podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług dochodów z tytułu czynności biegłego sądowego w zakresie optyki i przyrządów optycznych ze względu na wyłączenie zawarte w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług oraz ze względu na to, iż nie są one dochodami z działalności gospodarczej uznaje się za nieprawidłowe.