I SA/Gd 649/14

Uzasadnienie

W dniu 26 lutego 2014 r. Rada Miejska podjęła uchwałę Nr [...] (dalej w skrócie zwana Uchwałą z dnia 26 lutego 2014 r.) w sprawie zmiany uchwały Nr [...] Rady Miejskiej z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania przez Gminę dotacji dla publicznych i niepublicznych szkół, przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego prowadzonych na terenie Gminy oraz trybu i zakresu kontroli prawidłowości ich wykorzystywania (dalej w skrócie zwana Uchwałą z dnia 23 grudnia 2013 r.).

Uchwałą nr [...] z dnia 27 marca 2014 r. Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej (dalej w skrócie zwane Kolegium), stwierdziło nieważność § 1 ust. 1 Uchwały Rady Miejskiej z dnia 26 lutego 2014 r. w części nadającej nowe brzmienie § 5 ust. 2 uchwały Rady Miejskiej z dnia 23 grudnia 2013 r. oraz nieważność § 1 ust. 2 Uchwały Rady Miejskiej z dnia 26 lutego 2014 r.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ nadzoru wskazał, że zapisy § 1 ust. 1 Uchwały z dnia 26 lutego 2014 r. w zakresie w jakim ustalają treść § 5 ust. 2 Uchwały z dnia 23 grudnia 2013 r. wykraczają poza treść upoważnienia zawartego w art. 80 ust. 4 i art. 90 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r., nr 256, poz. 2572) – w dalszej części w skrócie zwana u.s.o. Kolegium podkreśliło, że jakkolwiek na podstawie wskazanych przepisów dopuszczalne jest żądanie przez radę gminy złożenia informacji o faktycznej liczbie uczniów uczęszczających w danym miesiącu do placówki, to jednakże ograniczenie formy jej złożenia (poczynając od II kwartału br.) wyłącznie do drogi elektronicznej - za pośrednictwem systemu informatycznego, i co ważniejsze, z zastosowaniem podpisu elektronicznego, uznać należy za wadliwe i tym samym stanowiące istotne naruszenie prawa. Nałożenie na organ prowadzący placówkę oświatową obowiązku posiadania podpisu elektronicznego, z którym wiąże się konieczność poniesienia dodatkowych, nieprzewidzianych przez ustawę o systemie oświaty kosztów, bez alternatywnej możliwości złożenia miesięcznej informacji w zwykłej formie pisemnej, nie mieści się w ustawowym upoważnieniu rady gminy do stanowienia przedmiotowej uchwały.

Kolegium stwierdziło ponadto, że wykreślenie przez Radę Miejską pkt 6 załącznika Nr 1 i pkt 5 załącznika Nr 2 zmienianej uchwały jest bezprzedmiotowe, ponieważ zapisy te zostały unieważnione na mocy uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej Nr [...] z dnia 30 stycznia 2014 r. Wobec bezskutecznego upływu terminu do wniesienia skargi na powyższą uchwałę, rozstrzygnięcie nadzorcze stało się prawomocne i wykonalne, zaś jego skutkiem jest wyeliminowanie zakwestionowanego przez Kolegium przepisu z porządku prawnego. Do momentu zaś uprawomocnienia się uchwały Kolegium, na podstawie art. 92 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, wykonanie uchwały Rady Miejskiej w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, było wstrzymane z mocy prawa. Wobec powyższego Rada Miejska nie mogła postanowić o wykreśleniu wadliwych oświadczeń, gdyż skutki stwierdzenia nieważności uchwały polegające na orzeczeniu o jej nieważności od daty jej podjęcia, są dalej idące niż uchylenie (zmiana) uchwały, wywierające skutki dopiero od daty uchylenia (zmiany).

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Gmina (dalej w skrócie zwana Gminą) wniosła o uchylenie uchwały Kolegium zarzucając jej naruszenie art. 91 ust. 3, art. 92 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591) dalej w skrócie zwanej u.s.g.

Uzasadniając swoje stanowisko Gmina podniosła, że wskazanie obowiązku złożenia informacji o liczbie uczniów jedynie za pomocą systemu informatycznego, z zastosowaniem podpisu elektronicznego, nie stanowi naruszenia prawa. Takie działanie Rady Miejskiej było podyktowane ułatwieniem placówkom oświatowym kontaktów z urzędem jak również służyło wprowadzeniu oszczędności związanych z ograniczeniem wykorzystania papieru czy ograniczeniem kosztów ponoszonych opłat pocztowych. Poza tym, jak wskazała skarżąca, każda z placówek oświatowych posiadała już podpis elektroniczny, a zatem uchwalenie takiego zapisu nie wiązało się z obowiązkiem poniesienia dodatkowych kosztów przez te jednostki. Ponadto przesyłanie dokumentacji w formie elektronicznej gwarantuje lepszą ochronę danych osobowych.

Gmina zgodziła się ze stanowiskiem Kolegium, że we wskazanym przez Kolegium zakresie, zapisy zostały unieważnione na mocy uchwały Kolegium z dnia 30 stycznia 2014 r. Niemniej jednak uchwalenie § 1 ust. 2 Uchwały z dnia 26 lutego 2014 r. było uzasadnione koniecznością wyeliminowania z obiegu unieważnionego tekstu uchwały; bez takiego działania, zdaniem skarżącej, istniało zagrożenie stosowania przez placówki oświatowe unieważnionych zapisów. Taka zmiana czyniła również zadość wytycznym zawartym w Uchwale Kolegium z dnia 30 stycznia 2014 r.

W odpowiedzi Kolegium wniosło o oddalenie skargi podtrzymując argumentację zaprezentowaną w zaskarżonej uchwale.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona uchwała nie została wydana z naruszeniem prawa.

Zgodnie z art. 80 ust. 4 u.s.o. organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 2-3b, oraz tryb i zakres kontroli prawidłowości ich wykorzystywania, uwzględniając w szczególności podstawy obliczania dotacji, zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji i w rozliczeniu jej wykorzystania, oraz termin i sposób rozliczenia dotacji. Powyższy przepis odnosi się do ustalania i rozliczania dotacji dla przedszkoli, szkół i placówek publicznych. Tożsamy tryb udzielania i rozliczania dotacji, ale dla przedszkoli, szkół i placówek niepublicznych przewidziany został w art. 90 ust. 4 u.s.o.

Działając na podstawie przywołanych przepisów Rada Miejska, w dniu 26 lutego 2014 r. podjęła uchwałę, na mocy której dotowane placówki zostały zobowiązane do sporządzenia i złożenia informacji o faktycznej liczbie uczniów uczęszczających w danym miesiącu oraz o uczniach niepełnosprawnych i objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju w udostępnionym przez Gminę systemie informatycznym, z zastosowaniem podpisu elektronicznego. Ze wskazanego zapisu jednoznacznie wynika, że dla skuteczności złożenia powyższej informacji niezbędne jest wykorzystywanie przez placówkę oświatową systemu informatycznego dostarczonego przez gminę, a do tego posługiwanie się tzw. podpisem elektronicznym.

Zgodzić należy się z Kolegium, że jakkolwiek wskazane powyżej przepisy prawne umożliwiają organom stanowiącym jednostek samorządu terytorialnego ustalanie m.in. trybu udzielania i rozliczania dotacji, to nie pozostawiają one pełnej swobody w tym zakresie. Obowiązkiem organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego jest bowiem takie sformułowanie aktu prawa miejscowego, aby nie pozostawał on w sprzeczności z przepisami powszechnie obowiązującego prawa.

W tym miejscu należy przywołać wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 lutego 2007 r. sygn. akt P 25/06, w którym Trybunał orzekł, że art. 26c ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 1a i ust. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w zakresie, w jakim ogranicza możliwość złożenia miesięcznych informacji o wynagrodzeniach, zatrudnieniu i stopniach niepełnosprawności pracowników oraz możliwość złożenia wniosku o wypłatę miesięcznego dofinansowania za dwa miesiące tylko do formy transmisji danych w formie dokumentu elektronicznego, bez zapewnienia innego sposobu dokonania tych czynności w sytuacji, gdy skorzystanie z tej drogi transmisji danych stało się obiektywnie niemożliwe lub istotnie utrudnione, jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 32 ust. 1 oraz z art. 69 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Jakkolwiek wyrok ten dotyczy aktu prawnego innego niż ten, który stał się podstawą uchwalenia zakwestionowanej uchwały Rady Miejskiej, to jednak stanowisko zaprezentowane przez Trybunał w tym orzeczeniu zachowuje aktualność w niniejszej sprawie i ma kluczowe znaczenie dla jej rozstrzygnięcia.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wykorzystywanie najnowszych zdobyczy techniki, w tym elektronicznej transmisji danych, jest zasadne i czasami wręcz konieczne dla ułatwienia wykonania obowiązków informatyzacyjnych nałożonych przez ustawodawcę. Prawodawca powinien nie tylko kierować się unowocześnianiem sposobu przesyłania i wymiany danych, ale także pamiętać o stworzeniu innych procedur, które mogłyby być stosowane w sytuacjach obiektywnie wykazanej wyższej konieczności.

Trybunał wskazał dalej, że mając na uwadze konstytucyjną zasadę proporcjonalności, która wywiedziona z art. 2 Konstytucji szczególny nacisk kładzie na adekwatność celu i środka użytego do jego osiągnięcia, spośród możliwych (i zarazem legalnych) środków oddziaływania należałoby wybierać środki skuteczne dla osiągnięcia celów założonych, a zarazem możliwie najmniej uciążliwe dla podmiotów, wobec których mają być zastosowane, lub dolegliwe w stopniu nie większym niż jest to niezbędne dla osiągnięcia założonego celu" (Polskie dyskusje o państwie prawa, pod red. S. Wronkowskiej, Warszawa 1995, s. 74). Zasada proporcjonalności musi być uwzględniana przede wszystkim przy ingerencji prawodawcy w sferę praw i wolności jednostki (art. 31 ust. 3 Konstytucji). Zasada ta nie ogranicza się jedynie do materii, w których dochodzi do bezpośredniego ograniczenia konkretnych praw lub wolności obywatela. Powinna mieć zastosowanie też w sytuacjach, gdy na obywatela, lub inny podmiot prawa, nakłada się obowiązek informacyjny w celu uzyskania przez państwo określonego dobra publicznego, jakim jest przykładowo uzyskanie sprawnego systemu informatycznego i związanej z nim ewidencji (...).

Analizując treść zakwestionowanego przepisu ustanawiającego obowiązek przedkładania informacji wyłącznie w drodze elektronicznej Trybunał stwierdził również, że ustawodawca, wprowadzając system elektronicznego przekazu danych, chciał uzyskać jednolity, przejrzysty i pełny obraz funkcjonowania przedsiębiorstw zatrudniających niepełnosprawnych i potrzeb w zakresie ich dofinansowania, niemniej jednak taka regulacja prawna, wykluczająca inne formy przekazu, nie jest właściwa dla osiągnięcia zamierzonego celu. Jeżeli bowiem omawiany system przewiduje niemożność przekazania wymaganych danych do systemu ewidencyjnego w wypadku wystąpienia określonych zdarzeń losowych (np. awarii łącza), to w efekcie system będzie zawierał nieaktualne dane, a ewidencja zawierająca istotne braki nie spełni swego zadania.

Zdaniem Trybunału, takie rozwiązanie nie jest także niezbędne dla ochrony i realizacji interesu publicznego, z którym pozostaje w związku. Niezbędne do realizacji wspomnianego celu publicznego są raczej instrumenty pozwalające na należyte wywiązanie się przedsiębiorcy z nałożonych obowiązków w różnych sytuacjach, a więc również i w takich, w których z powodów losowych nie może dojść w określonym terminie do przekazania informacji w drodze elektronicznej transmisji danych. Potrzebne są instrumenty przewidujące wówczas inne sposoby przekazania wymaganych danych.

Trybunał uznał również, że regulacja przewidująca obowiązek złożenia informacji wyłącznie w drodze elektronicznej narusza konstytucyjną zasadę proporcjonalności poprzez to, że uzależnia prawa pracodawców i osób niepełnosprawnych od takiego sposobu spełnienia obowiązku informacyjnego, który może być nierealny z powodów losowych, niezależnych od zobowiązanego, nie zapewniając równocześnie możliwości spełnienia tego obowiązku w inny sposób. W tym zakresie Trybunał podzielił pogląd wyrażony przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 27 października 2005 r. (sygn. akt III SA/Wa 1663/05). WSA, odnosząc się do wyłącznej formy elektronicznego przekazywania danych w formie teletransmisji stwierdził, że "niewątpliwie wybór takiej formy miał na celu usprawnienie działania systemu dofinansowania, nie można więc uczynić z niej narzędzia skierowanego przeciw osobom, które, dochowując należytej staranności i przestrzegając wszystkich procedur, w wyznaczonym terminie podjęły próbę przekazania wniosku w przypisanej formie, ale z przyczyn technicznych i niezależnych od nich nie mogły tego uczynić. Wystarczy przecież, aby nastąpiła dysfunkcja w Systemie Obsługi Dofinansowań (SOD), albo awaria łączy teleinformatycznych (...), aby niemożliwe było przekazanie wniosku w wymaganej formie. Nie należy racjonalnemu ustawodawcy przypisywać, iż było jego wolą pozbawienie pracodawców dofinansowania z przyczyn, na które nie mają oni wpływu. Omawiany przepis trzeba interpretować przez pryzmat celu, w jakim została wprowadzona instytucja dofinansowania pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne, a którym było zachęcenie pracodawców do zatrudniania osób niepełnosprawnych".

Trybunał Konstytucyjny zwrócił również uwagę, że w większości przepisów, w których polski ustawodawca wprowadził elektroniczny system ewidencji i przetwarzania danych, zostało przewidziane, że oświadczenie woli (i wymiana danych) "może", ale nie "musi" dokonywać się w formie elektronicznego przekazu danych (zob. np.: art. 13 ust. 1 i 2 oraz art. 40 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, Dz. U. Nr 183, poz. 1538, ze zm.; art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 47 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, Dz. U. Nr 184, poz. 1539, ze zm.; art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, ze zm.; art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej, Dz. U. Nr 124, poz. 1151, ze zm.; art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, Dz. U. Nr 146, poz. 1546, ze zm.; art. 3a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych, Dz. U. z 2005 r. Nr 121, poz. 1019, ze zm.).

Natomiast w sytuacjach, w których prawodawca wprowadził wyłączność - co do zasady - przekazywania informacji o obrocie prawnym za pośrednictwem teletransmisji, ustanowił jednocześnie instrumenty zabezpieczające interesy podmiotów gospodarujących na wypadek awarii systemu elektronicznego przesyłania danych i ich przetwarzania. Jako przykład Trybunał wskazał tutaj przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 13 lutego 2006 r. w sprawie środków i warunków technicznych służących do przekazywania niektórych informacji przez podmioty nadzorowane przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd (Dz.U. Nr 25, poz. 188). Według tego rozporządzenia przekazanie informacji następuje za pośrednictwem teletransmisji Elektronicznego Systemu Przekazywania Informacji "ESPI", zarządzanego przez Komisję, przy zachowaniu zasad bezpiecznego przekazu (§ 2). W przypadku niemożliwości uzyskania połączenia z ESPI, w szczególności uszkodzenia łącza z siecią Internet, przekazanie informacji następuje przy użyciu innego łącza zestawionego z siecią Internet (§ 4) albo na nośniku CD-ROM. Po usunięciu awarii ESPI lub ustaniu innych przeszkód, informacje dostarczone na CD-ROM przekazuje się potem również za pośrednictwem ESPI (§ 7 ust. 1 i 2 powołanego rozporządzenia).

Mając zatem na uwadze rozważania zawarte w przywołanym wyroku Trybunału Konstytucyjnego stwierdzić należy, że ustanowiony w Uchwale z dnia 26 lutego 2014 r. obowiązek przekazywania informacji przez dotowane placówki wyłącznie w drodze elektronicznej, narusza konstytucyjną zasadę proporcjonalności z uwagi na nie zapewnienie alternatywnych sposobów przedkładania informacji. W ocenie Sądu Rada Miejska uchwalając zakwestionowany przez Kolegium przepis naruszyła zasadę demokratycznego państwa prawa, poprzez nie zagwarantowanie adresatom tej normy możliwości dostosowania się do sytuacji szczególnych, będących obiektywnie poza zakresem możliwości ich oddziaływania. Nie może być uznane za adekwatne i racjonalne rozwiązanie, które arbitralnie kształtuje powinność podmiotów dotowanych, nie uwzględniając zagrożeń, które potencjalnie stwarzać mogą ryzyko pozbawienia tych podmiotów możliwości realizacji ich uprawnień. Jest to szczególnie istotne z tego względu, że informacje, które mają być przekazywane wyłącznie za pomocą systemu informatycznego, warunkują otrzymanie dotacji. Uzależnienie możliwości uzyskania określonego uprawnienia od niepewnego działania systemu informatycznego, bez możliwości zagwarantowania innych, alternatywnych sposobów komunikowania się z jednostką samorządu terytorialnego, stanowi naruszenie prawa.

Uchwalony przez Radę Miejską przepis ustanawiający rygorystyczną zasadę postępowania w zakresie przekazywania istotnych dla podmiotu dotowanego informacji, nie zawiera rozwiązań na wypadek awarii systemu elektronicznej łączności, z powodów niezależnych od uczestnika postępowania. Taka regulacja nie zapewnia zatem pełnej ochrony praw dotowanych podmiotów. Alternatywne rozwiązanie powinno przewidywać odmienny sposób przedkładania wymaganych informacji, na wypadek zaistnienia okoliczności uniemożliwiających ich przekazanie drogą elektroniczną, poprzez system informatyczny dostarczony przez Gminę. Inna możliwość doręczenia może polegać na - oprócz dopuszczenia formy pisemnej wniosku lub informacji - przygotowaniu wniosku (informacji) na płycie CD lub innym nośniku elektronicznym i następnie przekazaniu go (pocztą lub osobiście) właściwej jednostce samorządu terytorialnego. Obecna regulacja w tym zakresie takiej możliwości nie dopuszcza, przewidując jedynie kwalifikowaną formę teletransmisji danych z zastosowaniem podpisu elektronicznego.

Podkreślenia wymaga także to, że regulacja zawarta w Uchwale z dnia 26 lutego 2014 r. dopuszcza możliwość dokonania transmisji danych wyłącznie za pośrednictwem oprogramowania dostarczonego przez Gminę. Zrozumiałe jest dla Sądu, że działanie takie podyktowane zostało dążeniem gminy do zapewnienia kompatybilności i spójności systemów informatycznych gminy i podmiotów dotowanych oraz miało na celu usprawnienie sposobu przekazywania informacji niezbędnych do otrzymania dofinansowania. Niemniej jednak zapis taki ogranicza możliwość posługiwania się przez dotowane placówki innymi systemami informatycznymi. Wyklucza tym samym swobodę w decydowaniu przez te podmioty co do wyboru środków informatycznych możliwych do realizacji celu, jakim jest otrzymanie dotacji.

Podobnie potraktować należy ustanowiony przez Radę Miejską wymóg posługiwania się podpisem elektronicznym, który może prowadzić do ograniczenia kręgu podmiotów ubiegających się o dotacje, a ponadto zobowiązywać podmioty dotowane do ponoszenia dodatkowych kosztów, nieuzasadnionych z punktu widzenia celu wprowadzanej regulacji.

W ocenie Sądu, takie zapisy zawarte w uchwale mogą prowadzić do nierównego traktowania podmiotów ubiegających się o przyznanie dotacji. Brzmienie zakwestionowanego przepisu uchwały wyłącza bowiem z kręgu podmiotów mogących ubiegać się o dotacje te, które bądź to nie dysponują podpisem elektronicznym bądź też posługują się (lub chcą posługiwać się) systemem informatycznym innym niż dostarczony przez gminę.

Tymczasem dla zachowania konstytucyjnej zasady równości wobec prawa wymagane jest, aby podmioty znajdujące się w podobnej sytuacji, nie były przez prawo traktowane w sposób odmienny. Uzasadnienie odstępstwa od nakazu równego traktowania musi pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią przepisów (mieć charakter relewantny), w których zawarta jest kontrolowana norma oraz realizacją tego celu i treści. Innymi słowy wprowadzane zróżnicowania muszą być racjonalnie uzasadnione. Powinny mieć one, po drugie, charakter proporcjonalny, a więc waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego potraktowania podmiotów podobnych. Po trzecie, odstępstwo takie musi pozostawać w związku z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne potraktowanie podmiotów podobnych (zob. wyroki Trybunału Konstytucyjnego: z 24 lutego 1999 r., sygn. SK 4/98, OTK ZU nr 2/1999, poz. 24, z 14 czerwca 2004 r., sygn. P 17/03, OTK ZU nr 6/A/2004, poz. 57, z 29 czerwca 2004 r., sygn. P 20/02, OTK ZU nr 6/A/2004, poz. 61 oraz z 22 lutego 2005 r., sygn. K 10/04, OTK ZU nr 2/A/2005, poz. 17).

Zdaniem Sądu brak jest uzasadnienia do tego, aby podmioty, które potencjalnie mogą ubiegać się o przyznanie dofinansowania traktować w sposób odmienny tylko z tej przyczyny, że nie spełniają wymogów określonych w § 1 ust. 2 Uchwały z dnia 26 lutego 2014 r. Takie odmienne traktowanie nie może zostać uzasadnione wyłącznie dążeniem do ustanowienia jednolitego, sprawnego systemu identyfikacji i weryfikacji wniosków oraz informacji dostarczanych w związku z ubieganiem się przez określone podmioty o przyznanie dofinansowania do przedszkoli, szkół i placówek oświatowych (publicznych i niepublicznych).

Powyższego stanowiska Sądu nie zmienia przy tym okoliczność, że dotowane placówki oświatowe dysponowały już stosownym podpisem elektronicznym oraz, że zostały wyposażone w odpowiednie oprogramowanie przez gminę. Kluczowe znaczenie dla oceny wadliwości uchwalonego przepisu ma bowiem to, że nakładając na podmioty ubiegające się o dofinansowanie określone obowiązki, nie przewidziano alternatywnych dróg dających możliwość zrealizowania wymogów formalnych przewidzianych dla otrzymania dotacji. W odniesieniu do sytuacji, gdy nie jest możliwe, z przyczyn obiektywnych, wykorzystanie preferowanej przez uchwałodawcę drogi transmisji elektronicznej, a od wykonania obowiązku zależy ważny interes podmiotu, konieczne jest wprowadzenie spójnej regulacji, gwarantującej różne możliwości w zakresie wyboru sposobu realizacji praw danego podmiotu. Takiemu celowi służyć będzie, w okolicznościach przedmiotowej sprawy, uchwalenie przez Radę Miejską takich przepisów, które podmiotom ubiegającym się o dotacje zapewnią możliwość posługiwania się różnymi metodami w zakresie dążenia do uzyskania przysługujących im praw. W szczególności cel taki może zostać osiągnięty poprzez ustanowienie alternatywnych sposobów komunikowania się z podmiotem dotującym, celem przedłożenia informacji czy dokumentacji wymaganej dla przyznania dotacji.

Zgodzić należy się również z Kolegium, że Rada Miejska nie była uprawniona do uchwalenia § 1 ust. 2 we wskazanym w tym przepisie brzmieniu. Zapisy, o których wykreśleniu w tym przepisie zadecydowała Rada Miejska, zostały bowiem unieważnione na mocy uchwały Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej Nr [...] z dnia 30 stycznia 2014 r.

Rozstrzygnięcie nadzorcze wydane na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, ma wobec organu gminy charakter wsteczny i w jego rezultacie następuje powrót do sytuacji, jaka miała miejsce przed podjęciem uchwały lub zarządzenia. Skoro stwierdzenie nieważności rozstrzygnięcia przez organ nadzoru ma skutek wsteczny, to niemożliwe jest podejmowanie uchwały przez organ stanowiący (ze skutkiem od daty podjęcia - czyli ex nunc), której przedmiotem są te rozstrzygnięcia, co do których stwierdzona została nieważność. Tym samym nie jest możliwe uchylenie postanowień uchwały, które już nie obowiązują.

Uzasadnieniem dla uchwalenia przez Radę Miejską takiego zapisu nie może być przy tym dążenie do uporządkowania treści uchwały i zachowania jej przejrzystości tak, aby nie prowadziła do stosowania przez dotowane placówki nieważnych zapisów. Skoro, w ocenie skarżącej, uchwała stała się mniej przejrzysta dla jej odbiorców, to zadaniem gminy winno być powiadomienie stosownych podmiotów (adresatów norm) o faktycznym zakresie jej obowiązywania, z uwzględnieniem norm, co do których stwierdzona została nieważność.

Podsumowując. Podjęta przez Radę Miejską Uchwała z dnia 26 lutego 2014 r. w zakresie w jakim przewiduje możliwość składania informacji niezbędnych do otrzymania dofinansowania dla szkół, przedszkoli i placówek oświatowych jedynie za pomocą udostępnionego przez gminę sytemu informatycznego a do tego z wykorzystaniem podpisu elektronicznego jest niezgodna z prawem, albowiem nie przewiduje alternatywnego sposobu realizacji praw podmiotów ubiegających się o dotację. Za niezgodne z prawem należało również uznać uchwalenie przez Radę Miejską tego zapisu Uchwały z dnia 26 lutego 2014 r., który odnosił się do wykreślenia zapisów z załącznika do Uchwały z dnia 23 grudnia 2013 r., co do których wcześniej stwierdzona została nieważność. Słusznie zatem Kolegium stwierdziło nieważność Uchwały z dnia 26 lutego 2014 r. w zakresie wskazanym w rozstrzygnięciu nadzorczym.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270) skargę oddalił, nie znajdując podstaw do jej uwzględnienia.