IV SA/Wa 1160/13

Uzasadnienie

W dniu 5 stycznia 2012 r. N.T., z pośrednictwem N.D., wystąpił do Wojewody [...]z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w trybie tzw. abolicji wskazując, że ostatni raz wjechał na terytorium Polski w dniu 1 listopada 2006 r.

Wojewoda [...]decyzją z dnia [...] października 2012 r. Nr [...]działając na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach (Dz. U. Nr 191, poz. 1133) orzekł o odmowie udzielenia cudzoziemcowi wnioskowanego zezwolenia stwierdzając, że cudzoziemiec nie przebywa nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej od dnia [...] grudnia 2007 r. oraz, że w postępowaniu w przedmiotowej sprawie złożył fałszywe informacje.

W ustawowym terminie pełnomocnik strony wniósł za pośrednictwem Wojewody [...]odwołanie od powyższego rozstrzygnięcia do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i udzielenie cudzoziemcowi wnioskowanego zezwolenia. W uzasadnieniu cudzoziemiec podkreślił, że na terytorium Polski wjechał w dniu 1 listopada 2006 r. i przebywa tutaj nieprzerwanie, natomiast na terytorium C. wjechał w dniu 30 października 2006 roku. Ponadto wyjaśnił, że co prawda cudzoziemiec posiadał wizy na terytorium C. w okresach: [...] października 2006 – [...] lutego 2007, [...] lutego

2006. – [...] lutego 2007 oraz [...] marca 2008 – [...] lutego 2009, jednak wiza nie jest dokumentem urzędowym, w związku z powyższym jest jedynie dowodem na to, że cudzoziemiec mógł w tych okresach przebywać w C. Ww. wizy uzyskiwał przez pełnomocnika zostawiając mu swój paszport, a sam przebywał w tym czasie w Polsce. Do odwołania dołączono: oświadczenie pana N.H. złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej w dniu 6 listopada 2012 roku, oświadczenie pana D.T. złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej w dniu 5 listopada 2012 r., zaproszenie na wesele sporządzone w języku [...], 2 fotografie, na których znajduje się cudzoziemiec wywołane w dniu 19 stycznia 2007 r., legitymacja do biletu ZTM oraz [...] kartę miejską. Ponadto pełnomocnik strony wniósł o przesłuchanie świadków – D.T. i N.H.

Decyzją z dnia [...] marca 2013r. Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców działając na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 28 lipca 2011 r. o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach oraz art. 127 § 2 i art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.), po rozpatrzeniu odwołania N.T., od decyzji Wojewody [...]z dnia [...] października 2012 r. Nr [...], orzekającej o odmowie udzielenia cudzoziemcowi zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, orzekł o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu wskazano, iż wydając decyzję w przedmiotowej sprawie organ posiłkował się zapisami w prowadzonym przez Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców Systemie Informatycznym "POBYT". Z ww. systemu wynika, że zainteresowany nie ubiegał się na terytorium Polski o nadanie statusu uchodźcy, a więc w przedmiotowej sprawie nie mają zastosowania przepisy art. 1 pkt 2 i pkt 3 ustawy o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach.

Ponadto z akt sprawy wynika, że aplikujący w dniu wejścia w życie ww. ustawy, czyli w dniu 01 stycznia 2012 r., przebywał w Polsce nielegalnie oraz przedmiotowy wniosek złożył w terminie wskazanym w art. 3 ust. 1. We wniosku o udzielenie przedmiotowego zezwolenia N.T. wskazał, że ostatnio wjechał na terytorium Polski w dniu 1 listopada 2006 r. Składając przedmiotowy wniosek cudzoziemiec przedstawił dokument podróży Nr [...] wydany w W. z terminem ważności od dnia [...] października 2011 r. do dnia [...] października 2021 r.

Wskazano, iż w dniu 16 kwietnia 2012 r. przesłuchany do protokołu przez organ I instancji cudzoziemiec zeznał, że na terytorium Polski wjechał w dniu 1 listopada 2006 roku. N.T. wyjeżdżając z W. chciał przyjechać do Polski, ale do C. łatwiej było otrzymać wizę. Cudzoziemiec przyleciał z H. do P., a następnie samochodem z innym W. podjechał samochodem pod granicę Polski. Granicę polsko-[...] cudzoziemiec pokonał z innym W. pieszo. Po polskiej stronie czekał na niego samochód, który zawiózł go na stadion. W trakcie przesłuchania cudzoziemiec nie zrozumiał zadanego pytania w języku polskim i w związku z tym nie był w stanie na nie odpowiedzieć. W dalszej części przesłuchania cudzoziemiec zeznał, że w 2008 r. wyjechał przez C.na ważnej wizie czeskiej do W.. Szwagier "załatwił" mu wizę czeską na rok. Nie pamięta, w którym to było roku. W W. spędził 2 miesiące od października 2008 r. do grudnia 2008 r. Poprzedni paszport, po wyrobieniu obecnego, został zatrzymany w Ambasadzie W. w W.

Pismem z dnia 13 września 2012 r. [...] Oddział Straży Granicznej w K. przekazał organowi I instancji informację, że N.T. w dniu 30 października 2006 roku wjechał na terytorium Republiki [...]. W okresach: [...] października 2006 – [...] lutego 2007, [...] lutego 2007 – [...] lutego 2009 oraz [...] marca 2008 – [...] lutego 2009 cudzoziemiec posiadał wizy, w tym w okresie od dnia [...] lutego 2007 r. do dnia [...] lutego 2009 r. było to zezwolenia na pobyt długoterminowy w związku z prowadzoną działaInością gospodarczą.

W toku postępowania odwoławczego pełnomocnik cudzoziemca załączył do akt sprawy oświadczenia z dnia 5 listopada 2012 r. D.T.oraz z dnia 6 listopada 2012 r. N.H.informujące, że N.T. przebywa w Polsce nieprzerwanie od listopada 2006 r. do chwili obecnej.

Organ wskazał, iż w przedmiotowym wniosku w części E pkt IV i V cudzoziemiec podał, że w Polsce przebywa nieprzerwanie od dnia 1 listopada 2006 roku oraz, że nie wyjeżdżał z Polski w okresie ostatnich 5 lat. Nie bez znaczenia w przedmiotowej sprawie pozostaje fakt, że na 7 stronie wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony jest zamieszczone oświadczenie dot. m.in. konsekwencji złożenia wniosku zawierającego nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje. Zainteresowany w dniu składania wniosku podpisał wniosek i ww. oświadczenie, potwierdzając prawdziwość podanych we wniosku informacji, a także świadomość ww. konsekwencji.

Zdaniem organu odwoławczego uzyskane przez cudzoziemca wizy pobytowe w C. - pierwszą ważną od dnia [...] października 2006 r. do dnia [...] lutego 2007 r. i kolejną ważną od dnia [...] lutego 2007 r. do dnia [...] lutego 2009 r. - jednoznacznie wskazują, że N.T. przebywał w tym czasie na terytorium C., w związku z powyższym budzą wątpliwości twierdzenia pełnomocnika strony, że pobyt cudzoziemca jest nieprzerwany na terytorium Polski co najmniej od dnia [...] grudnia 2007 r. Zdaniem organu cudzoziemiec nie wskazał ww. informacji w przedmiotowym wniosku, w związku z powyższym w ocenie organu II instancji było to celowe działanie cudzoziemca.

Odnosząc się do dowodów złożonych przez cudzoziemca organ odwoławczy wyjaśnił, iż co prawda cudzoziemiec w styczniu 2007 r. miał przebywać w Polsce o czym świadczą załączone do akt sprawy fotografie oraz że, w 2008 r. otrzymał zaproszenie na wesele, jednak na podstawie załączonych ww. dowodów nie można stwierdzić, że N.T. od dnia 1 listopada 2006 r. przebywa na terytorium Polski nieprzerwanie. Ponadto organ zauważył, iż w przedmiotowym odwołaniu pełnomocnik strony wniósł o dopuszczenie dowodu z przesłuchania świadków: D.T.i N.H.- na okoliczność wykazania, iż pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie co najmniej od dnia [....] grudnia 2007 r. był nieprzerwany w rozumieniu art. 3 ust. 5 tzw. ustawy abolicyjnej w zw. z art. 64 ust. 4 ustawy o cudzoziemcach. Odnosząc się do powyższego organ nie uwzględnił żądania pełnomocnika strony dotyczącego przeprowadzenia dowodu z zeznań ww. świadków, ponieważ uznał, iż zgromadzony materiał dowodowy bezspornie wskazuje, iż nie udowodniono, iż pobyt pana N.T. na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w badanym okresie jest nieprzerwany w rozumieniu art. 3 ust. 4 ww. ustawy.

Na podstawie powyższego stanu faktycznego Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców jednoznacznie stwierdził, że wbrew twierdzeniom pełnomocnika strony i cudzoziemca pobyt N.T. na terytorium Polski nie trwa co najmniej od dnia [...] grudnia 2007 r., w związku z tym nie spełnia on m. in. jednej z przesłanek warunkującej udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na podstawie art. 1 pkt 1 tzw. ustawy abolicyjnej tzn. nie przebywa w Polsce co najmniej od 20 grudnia 2007 r.

Pismem z dnia 19 kwietnia 2013 r. N.T. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zarzucając decyzji: 1. naruszenie prawa procesowego tj.:

- art. 136 w związku z art. 78 § 2 i art. 140 k.p.a., poprzez uznanie, że zgłoszony w odwołaniu od decyzji Wojewody [...]środek dowodowy w postaci oświadczeń złożonych pod rygorem odpowiedzialności karnej dwóch świadków oraz dowodu ze zdjęć fotograficznych, zaproszenia na wesele wietnamskie, legitymacji do biletu ZTM oraz [...] karty miejskiej na okoliczność nieprzerwanego pobytu Pana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zmierza do udowodnienia tezy sprzecznej z zebranym już w sprawie materiałem dowodowym i nie uwzględnienie przedmiotowego dowodu, co miało istotny wpływ na wynik sprawy;

- art. 7 i 77 § 1 i 80 k.p.a. poprzez zaniechania zebrania pełnego materiału dowodowego oraz błędną jego ocenę, pominięcie dowodu z przesłuchania świadków a oparcie się na niemającej znaczenia informacji uzyskanej z [...] Oddziału Straży Granicznej w K. a naruszenie to miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż rozstrzygnięcie oparte zostało na częściowym materiale dowodowym co skutkowało odmową udzielenia N.T.zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

- art. 78 § 2 k.p.a. poprzez jego zastosowanie i nie uwzględnienie wniosku dowodowego o przesłuchanie świadków w sytuacji, gdy żądanie to zostało złożone w toku przeprowadzania dowodów oraz okoliczności, które mają potwierdzić zeznania świadków stanowią istotne znaczenie dla sprawy.

2) naruszenie prawa materialnego, tj.:

- art. 3 ust. 4 w zw. z art. 1, art. 3 ust 2 pkt. 1 oraz art. 3 ust. 5 ustawy o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach, poprzez jego błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że domniemanie nieprzerwanego pobytu może obalić również domniemanie faktyczne, podczas gdy procedura administracyjna nie przewiduje takiego sposobu dowodzenia.

W uzasadnieniu skarżący rozwinął powyższe zarzuty podkreślając, iż organ nie wyjaśnił czy pomimo posiadanych przez skarżącego wiz, opuszczał Polskę, pomijając dowody przedstawione przez stronę. Dodatkowo na podstawie art. 106 § 3 p.p.s.a. wniósł o przeprowadzenie dowodu z dokumentu tj. z pracowniczej książeczki zdrowia na okoliczność nieprzerwanego pobytu w Polsce.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę administracji publicznej, przy czym w świetle przepisu § 2 powołanego artykułu, kontrola ta jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Ponadto, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. zwanej dalej p. p. s. a.).

Oceniając wydane w sprawie decyzje w oparciu o powyższe kryteria Sąd rozpoznający niniejszą sprawę doszedł do przekonania, że zarówno zaskarżona decyzja jak i decyzja Wojewody [...]naruszają przepisy postępowania, co mogło mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie organy administracji nie zebrały i nie rozpatrzyły w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego do czego zobowiązane są na podstawie art. 7 i 77 k.p.a., nie wykazując należytej dbałości o dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy. Zebrane natomiast w sprawie dowody oceniły z naruszeniem zasady zawartej w art. 80 k.p.a. tj. swobodnej oceny dowodów. W konsekwencji uzasadnienia wydanych decyzji nie spełniają wymogów określonych w art.107 § 3 k.p.a.

Podstawę materialno - prawną podejmowanych w sprawie decyzji stanowił art. 1 ustawy o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach (Dz. U. Nr 191, poz. 1133) który stanowi, że ustawa określa zasady zalegalizowania pobytu cudzoziemców przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1) nieprzerwanie co najmniej od dnia 20 grudnia 2007 r., których pobyt na tym terytorium w dniu wejścia w życie ustawy jest nielegalny;

2) nieprzerwanie co najmniej od dnia 1 stycznia 2010 r., którym przed tym dniem została wydana ostateczna decyzja o odmowie nadania statusu uchodźcy,

zawierająca orzeczenie o wydaleniu, i których pobyt na tym terytorium w dniu wejścia w życie ustawy jest nielegalny;

3) wobec których w dniu 1 stycznia 2010 r. trwało postępowanie w sprawie nadania statusu uchodźcy wszczęte na skutek kolejnego wniosku.

Stosownie do treści art. 3 ust. 4 i 5 powołanej ustawy pobyt cudzoziemca, o którym mowa w art. 1, uznaje się za nieprzerwany, jeżeli nic innego nie wynika z zebranego materiału dowodowego lub z okoliczności sprawy.

Do oceny, czy pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest nieprzerwany, stosuje się odpowiednio art. 64 ust. 4 ustawy z dnia 13 czerwca 2003r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2011r., Nr 264, poz. 1573 ze zm.), zgodnie z którym pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się za nieprzerwany, gdy żadna z przerw w nim nie była dłuższa niż 6 miesięcy i nie przekroczyła łącznie 10 miesięcy w okresach, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3, chyba że przerwa była spowodowana:

1) wykonywaniem obowiązków zawodowych lub świadczeniem pracy poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na podstawie umowy zawartej z pracodawcą którego siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) towarzyszeniem małżonkowi wykonującemu obowiązki zawodowe lub świadczącemu pracę w warunkach, o których mowa w pkt 1;

3) (uchylony);

4) leczeniem cudzoziemca.

Skarżący N.T., występując do Wojewody [...]z wnioskiem o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony w trybie ustawy z dnia 28 lipca 2011 r. o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach, wskazał iż zamieszkuje na terytorium Polski nieprzerwanie od 2006 r.

Orzekające w sprawie organy uznały, że skarżący nie przedstawił żadnych wiarygodnych dowodów, iż przebywa w Polsce nieprzerwanie co najmniej od dnia [...] grudnia 2007 r., a posiadane przez niego wizy do C. są dowodem na to iż pobyt ten nie był nieprzerwany.

W ocenie Sądu jednak organy orzekające w niniejszej sprawie z wyraźnym naruszeniem art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. nie wyjaśniły czy skarżący przebywa w Polsce nieprzerwanie co najmniej od [...] grudnia 2007 r. Obowiązek ten wynika z zasady dążenia do prawdy obiektywnej określonej w art. 7 k.p.a., tj. organy administracji publicznej powinny podejmować wszelkie działania niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy i w tym celu obowiązane są w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy (art. 77 § 1 k.p.a.), a następnie ocenić czy dana okoliczność została udowodniona.

Nie ulega wątpliwości, że przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego na okoliczność, czy cudzoziemiec spełnia warunek przebywania w Polsce co najmniej od wskazanego w ustawie dnia, łączy się z natury rzeczy z istotnymi problemami natury dowodowej w sytuacji, w której pobyt cudzoziemca w Polsce jest nielegalny od samego dnia jego przybycia do Polski. Orzekające w sprawie organy przyjęły, iż skoro skarżący posiada wizy jest oznacza to, iż pobyt w Polsce nie był nieprzerwany. Z jednej strony organy uznały, iż skarżący nie udowodnił, że przebywa w Polsce nieprzerwanie od [...] grudnia 2007 r., z drugiej uznały iż dowody przedstawione przez skarżącego nie mają znaczenia w sprawie.

W ocenie Sądu nie zostało wyjaśnione czy pomimo posiadania przez N.T.wiz czeskich rzeczywiście opuszczał Polskę, Organ zobowiązany był do rozpatrzenia całego materiału dowodowego takiego jak oświadczenia świadków, fotografie oraz inne wskazane przez stronę dowody, które zdaniem skarżącego stanowią potwierdzenie nieprzerwanego pobytu N.T.w Polsce. Skoro organ zarzuca skarżącemu, iż nie udowodnił nieprzerwanego pobytu w Polsce nie mógł jednocześnie odmówić przesłuchania wskazanych przez skarżącego świadków, na okoliczność nieprzerwanego pobytu w Polsce od [...] grudnia 2007r. Dodatkowo organ powinien ocenić dowód w postaci książeczki zdrowia skarżącego mającej potwierdzać jego pobyt w Polsce.

Zdaniem Sądu dopiero uzupełnienie materiału dowodowego, a następnie jego ocena zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 80 k.p.a. pozwoli na ustalenie stanu faktycznego i podjęcie prawidłowego rozstrzygnięcia w sprawie. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 80 k.p.a organ administracji ocenia na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona.

Mając na uwadze, iż sąd administracyjny nie czyni własnych ustaleń w sprawie, a jedynie ocenia zaskarżony akt pod względem jego zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, a taka kontrola jest jednak możliwa tylko w warunkach wyczerpujących istotę zagadnień ustaleń faktycznych i prawnych

dokonanych przez organ administracyjny rozstrzygający sprawę, za niezbędne Sąd uznał uchylenie zaskarżonych decyzji i przekazanie sprawy organom administracji publicznej.

Dlatego też Sąd działając na podstawie art. art. 145 § 1 pkt c) p. p. s. a. orzekł jak w sentencji. Na podstawie art. 152 Sąd orzekł o niewykonywaniu zaskarżonej decyzji do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku. Jednocześnie Sąd - działając w oparciu o przepis art. 200 p.p.s.a. - zasądził zwrot kosztów postępowania sądowego.