II SAB/Kr 115/13

Uzasadnienie

Skarżący A.S. oraz I.S. w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 28.05.2013 r., zarzucili [...] S.A. w K. bezczynność polegającą na

1. Nieudostępnieniu informacji publicznej określonej we wniosku z dnia 30.11.2011 r.

2. Niewydaniu rozstrzygnięcia w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej (zgodnie z art. 17 ustawy o dostępie do informacji publicznej)

W związku z powyższym żądali stwierdzenia bezczynności wskazanej spółki w zakresie udostępnienia skarżącym żądanej informacji publicznej. Skarga zawierała także wniosek o zasądzenie kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Skarżący wskazali, że wnioskiem z dnia 30.11.2011 r. zwrócili się do [...] SA w K. do podjęcia negocjacji i zawierającym prośbę o udostępnienie dokumentów, z których wynikałoby, że właściciel gruntu bądź jego poprzednicy prawni wyrazili zgodę na budowę sieci przesyłowej oraz towarzyszących jej obiektów. Wskazano, że w odpowiedzi na powyższy wniosek, wnioskodawca otrzymał od [...] SA -pismo z dnia 12.12.2011 r. Z pisma tego wynikało, że przedsiębiorstwo przesyłowe domagało się przesłania "histografii działek (podziały, scalenia, poszczególni właściciele od 1969 r.), kopii aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości nr [...] i [...] - na której posadowiona jest infrastruktura elektroenergetyczna. Żądano także przedstawienia mapy geodezyjnej do celów opiniodawczych działek nr [...] ,[...] ,[...] ,[...] w skali 1:500 lub 1:1000 z zaznaczonymi granicami działek i przebiegiem linii energetycznych. Skarżący wskazali także, iż do [...] SA wystosowali pismo z dnia 1.02.2012 r. Reakcją spółki na to pismo, było stanowisko zawarte w piśmie z dnia 10.02.2012 r., w którym ponownie [...] SA zwrócił się o udokumentowanie przez skarżących prawa własności do wskazanych wyżej nieruchomości.

Skarżący podsumowali, że do dnia sporządzenia skargi nie otrzymali jakichkolwiek wnioskowanych dokumentów, ani też rozstrzygnięcia w sprawie odmowy udostępnienia informacji publicznej, jak również w sprawie umorzenia postępowania o udostępnienie informacji publicznej.

W odpowiedzi na skargę [...] SA wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania sądowego.

Uzasadniając zawarte w odpowiedzi na skargę żądanie podano, że [...] SA nie ma prawnego obowiązku udostępniania dokumentacji (wszelkich decyzji administracyjnych) dotyczącej linii energetycznej. Podkreślono, że spotka nie jest organem władzy publicznej, ani innym podmiotem o którym mowa w art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Podkreślono, że strona przeciwna nie jest osobą prawną w której Skarb Państwa ma pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. W spółce tej bowiem, 99,51 % akcji posiada [...] SA w Ka. , a 0,49 % akcji pozostali akcjonariusze. W wymienionej ostatnio spółce, Skarb Państwa posiada tylko 30,06 % akcji. Zatem strona przeciwna, nie gospodaruje majątkiem Skarbu Państwa, ani też mieniem komunalnym. Wystąpienie skarżących dotyczy więc prywatnego majątku przedsiębiorstwa spółki, a więc nie dotyczy "sprawy publicznej" i nie rodzi żadnych obowiązków opartych na ustawie o dostępie do informacji publicznej. Żądane informacje nie mają związku z publiczną sferą działalności spółki. Jak podkreślono, decyzje uzyskiwane na potrzeby realizacji procesów inwestycyjnych związanych z budową infrastruktury elektroenergetycznej - nie dotyczą sfery publicznej działalności spółki [...] SA. Akcentowano także w odpowiedzi na skargę, że wprawdzie [...] SA prowadzi istotną ze względu na potrzeby ogółu społeczeństwa działalność, nie przesądza to jednak jeszcze o zasadności traktowania tego podmiotu, jako realizującego zadania publiczne. Niezbędne byłoby bowiem ustalenie, że działalność taka mieści się w sferze zadań państwowych lub samorządowych i powierzona została przez tę władzę do wykonywania spółce. Z art. 3 pkt 12 prawa energetycznego wynika, że przedsiębiorstwo energetyczne jest przede wszystkim uczestnikiem rynku, prowadzącym działalność gospodarczą, który nie realizuje zadań władzy publicznej. Natomiast z roli, jaką pełni Państwo na rynku energetycznym, poprzez prowadzenie działalności regulacyjnej, nie można wyprowadzić wniosku o powierzeniu zadań publicznych – przedsiębiorstwom energetycznym. Wykonywanie działalności gospodarczej w dziedzinie - istotnej dla ogółu społeczeństwa - nie jest tożsame z wykonywaniem zadań publicznych w rozumieniu art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej. :i

Podkreślono nadto, że decyzje których udostępnienia domagają się skarżący, mogą być udostępnione przez organ, który wydal te decyzje.

Zwrócono także uwagę, że wnioskowane materiały są konieczne skarżącym celem przygotowania się do przyszłego postępowania sądowego przeciwko spółce, co nie jest bez znaczenia dla oceny ich żądań w tym postępowaniu.

Wskazano także, że wobec grożącego spółce sporu sądowego, udostępnienie żądanej przez skarżących informacji, może zagrażać interesom spółki, co uzasadnia uznanie tej informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa (art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznawanej sprawy zainicjowanej skargą A.S. oraz I.S. jest bezczynność spółki prawa handlowego – [...] SA z siedzibą w K. - dotycząca nieudostępnienia informacji publicznej. Postępowanie administracyjne we wskazanym zakresie wszczęte zostało wnioskiem skarżących z dnia 30.11.2011 r. Treść gadania zawartego we wskazanym piśmie dotyczyła udostępnienia kserokopii wszelkich ewentualnych decyzji, stanowiących podstawę lokalizacji i budowy linii elektroenergetycznych na działkach nr [...] ,[...] ,[...] ,[...] w O. oraz działki nr [...] w K. . Rozważenia zatem w kontrolowanej sprawie wymagało, czy dokumenty żądane przez A.S. oraz Ireneusza [...] SA w K. - stanowią informację publiczną oraz, czy wskazana spółka akcyjna - jest podmiotem zobowiązanym do ich udostępnienia.

Odnosząc się do przedstawionych zagadnień należy wskazać, że zgodnie z art. l ust. l ustawy z dnia 6.09.2001 o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, póz. 1198 ze zm.; dalej ustawa powoływana jako u.d.i.p.) każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną i podlega udostępnieniu w trybie i na zasadach określonych w tej ustawie. Udostępnieniu podlegają w szczególności informacje o danych publicznych, w tym treść i postać dokumentów urzędowych, którymi w szczególności są akty administracyjne oraz inne rozstrzygnięcia (art. 6 ust. l pkt 4 lit. a ustawy). W świetle powołanego przepisu nie ulega zatem wątpliwości, że wnioskowane przez skarżących kopie decyzji administracyjnych związanych z procesem inwestycyjnym obejmującym budowę linii energetycznej na ich działce - posiadają status informacji publicznej. Stanowisko to nie budzi także wątpliwości w orzecznictwie sądowoadministracyjnym (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 29 maja 2008 r. sygn. akt IV SA/Po 545/2007; LexPolonica nr 2054145 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 27 kwietnia 2011 r.; sygn. akt IV SAB/Wr 20/2011; LexPolonica nr 3937797).

Odnosząc się natomiast do kwestii, czy [...] SA w K. jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej należy wskazać, że zgodnie z art. 4 ust. l u.d.i.p. obowiązek udostępnienia informacji publicznej nałożony został na "władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne". W orzecznictwie sądowowadministracyjnym podkreśla się, że wymienione w tym przepisie pojęcie "zadania publiczne" jest szersze od zakresu pojęcia "zadania władzy publicznej". Pierwsze z tych pojęć abstrahuje bowiem od elementu podmiotowego, co implikuje wniosek, że zadania publiczne mogą być wykonywane także przez podmioty niemające statusu władzy publicznej. Zadania publiczne są przy tym realizowane powszechnie i są użytecznie dla ogółu, służąc zarazem osiąganiu celów wskazanych w Konstytucji RP i ustawach (por. wyrok NSA z dnia 18 sierpnia 2010 r.; sygn. akt I OSK 851/2010; LexPolonica nr dok.: 2552873). Mając powyższe na uwadze, ocenić zatem należało, czy przedsiębiorstwo, któremu w kontrolowanej sprawie zarzucono bezczynność (przedsiębiorstwo energetyczne) realizuje (wykonuje) także określone zadania publiczne, w rozumieniu powyżej przedstawionym. W powołanym orzeczeniu NSA zauważono, że — zarówno dystrybucja energii elektrycznej jak również inne zadania wykonywane przez przedsiębiorstwo energetyczne, ze względu na znaczenie energii elektrycznej dla rozwoju cywilizacyjnego i poziomu życia obywateli, a tym samym urzeczywistnianie dobra wspólnego, o którym mowa w art. l Konstytucji RP - są nadaniami publicznymi", o których mówi powołany wyżej przepis. Ta zaś okoliczność, nakłada na przedsiębiorstwo energetyczne obowiązek udzielenia informacji dotyczącej sfery związanej z wykonywaniem przez to przedsiębiorstwo zadań publicznych. Zaprezentowany pogląd, sąd w składzie orzekającym w pełni podziela.

W tej sytuacji należało więc uznać, że [...] SA w K. był podmiotem, zobowiązanym - co do zasady - do udzielenia informacji, stanowiącej informację publiczną, objętej wnioskiem A.S. oraz I.S. z dnia 30.11.2011 r. Stosownie do art. 4 ust. 3 u.d.i.p. obowiązane do udostępniania informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. l i 2 tego przepisu, będące w posiadaniu takich informacji. W sprawie spółka nie kwestionowała okoliczności, iż wnioskowaną informację "posiada". Świadczy o tym stanowisko spółki wyrażone w pismach kierowanych do pełnomocnika strony skarżącej z dnia 12.12.2011 (k. [...] ) oraz z dnia 10.02.2012 r. (k. [...]) oraz z treści odpowiedzi na skargę (k. [...] ). Bezsporne jest przy tym w sprawie, że do dnia wydania wyroku [...] SA nie zakończyła postępowania zainicjowanego wnioskiem skarżących z dnia 30.11.2011 r. w formie przewidzianej przepisami u.d.i.p. (por. art. 10, art. 16, art. 17 tej wymienionej). Winna zatem spółka albo udzielić żądanej informacji albo wydać decyzję o odmowie jej udzielenia. Kierowane do skarżących, w toku postępowania pisma, nie spełniają tych wymogów i nie mają charakteru decyzji administracyjnej. Należy zatem stwierdzić, że [...] SA, dopuścił się i nadal pozostaje w bezczynności w kwestii rozpatrzenia ww. wniosku.

Sąd nie podzielił, zawartych w odpowiedzi na skargę argumentów strony przeciwnej. Przede wszystkim należy stwierdzić, w kontekście wyżej przedstawionych wywodów, iż okoliczność, że Skarb Państwa nie ma pozycji dominującej w spółce [...] SA - nie wpływa na konieczność rozpoznania wniosku skarżących dotyczącego udzielenia im informacji publicznej. Obowiązane bowiem do udzielenia informacji publicznej są także inne, niż władze publiczne, podmioty, które wykonują zadania publiczne. Jak już wskazano, nie ulega wątpliwości, że spółka [...] takie zadania realizuje. Dla oceny tej sprawy nie ma znaczenia także fakt, że skarżący mogą w przyszłości wykorzystać (ewentualnie) uzyskane materiały stanowiące informację publiczną, w cywilnym postępowaniu sądowym, w którym spółka [...] będzie podmiotem pozwanym. Wskazać należy, że żaden z przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie wskazuje, na możliwość odmowy udzielenia informacji publicznej z powołaniem się na wskazaną przesłankę.

W tym stanie rzeczy sąd, na podstawie art. 149 § l ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.jedn.: Dz, U. z 2012 r., póz. 270 ze zm.; dalej ustawa powoływana jako p.p.s.a.), zobowiązał [...] SA w K. do wydania w terminie 14 dni aktu lub podjęcia czynności w przedmiocie udzielenia informacji publicznej na wniosek A.S. oraz I.S. z dnia 30.11.2011 r. (punkt l sentencji wyroku). W pkt II sentencji, sąd, na podstawie art. art. 149 § l stwierdził, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Stanowisko to wynika z faktu, iż po złożeniu przez skarżących wniosku o udostępnienie informacji publicznej, spółka informowała wnioskodawców (w pismach z dnia 12.12.201 Ir. oraz z dnia 10.02.2012 r.) o swoim stanowisku w tej sprawie i zmierzała do jej wyjaśnienia i załatwienia. O kosztach zaś orzeczono na zasadzie art. 200 p.p.s.a.