I SA/Bk 348/12

Uzasadnienie

Zaskarżoną do Sądu decyzją z [...] sierpnia 2012 r. nr [...] Dyrektor [...] Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) w Ł. utrzymał w mocy decyzję Kierownika Biura Powiatowego ARiMR w A. z [...] czerwca 2012 r. nr [...], w której stwierdzono wydanie z naruszeniem prawa ostatecznej decyzji dotyczącej przyznania R. W. (dalej również jako Skarżący) płatności z tytułu wspierania działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na 2006 r. (ONW).

Z wymienionych rozstrzygnięć wynika, że Skarżący złożył 15 maja 2006 r. wniosek o przyznanie płatności ONW na 2006 r. Wniosek dotyczył działek rolnych

nr 1, 2, 3 - położonych w woj. [...], powiecie a., gminie S., obręb M. oraz działki nr 4 - położonej w woj. [...], powiecie a., gmina S., obręb J.

Decyzją z [...] stycznia 2007 r. nr [...] Kierownik Biura Powiatowego ARiMR przyznał Skarżącemu wnioskowane płatności.

Następnie, postanowieniem z 29 marca 2007 r. organ wznowił postępowanie administracyjne w sprawie na podstawie art. 145 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm. (dalej w skrócie: "k.p.a."). Wskazał, że z uzyskanego dokumentu wypowiedzenia umowy dzierżawy zawartej w dniu [...] czerwca 2002 r. między I. W. a Skarżącym, obejmującej użytki rolne położone na działkach ewidencyjnych nr 1 i 2 wynika, że Skarżący nie użytkował działek rolnych deklarowanych we wniosku o przyznanie płatności.

Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego i po ponownym rozpoznaniu sprawy Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w A. wydał [...] czerwca 2012 r. decyzję, w której stwierdził, że decyzja tego organu z [...] stycznia 2007 r. - przyznająca Skarżącemu płatności ONW na 2006 r. - została wydana z naruszeniem prawa. Decyzja ta została utrzymana w mocy przez Dyrektora Oddziału ARiMR.

Organy stwierdziły, że Skarżący w 2006 r. nie spełnił obligatoryjnych warunków w zakresie przyznania wnioskowanej na ten rok płatności ONW, albowiem nie był posiadaczem/użytkownikiem faktycznym deklarowanych do płatności użytków rolnych. Zawarta [...] czerwca 2002 r. umowa dzierżawy na działki 1 i 2 stanowiła fikcję prawną, ponieważ działki te w dalszym ciągu użytkował właściciel - I. W., samodzielnie oraz przy pomocy sąsiadów lub innych osób trzecich. Sporadyczne czynności wykonywane na tych działkach przez Skarżącego (odkrzaczanie, odkamienianie, porządkowanie "obejścia") nie stanowią zdaniem organów użytkowania faktycznego czy posiadania, określonego w przepisach w zakresie płatności ONW. Odnośnie działki nr 3 organy uznały, że w 2006 r. użytkował ją L. S., a na działce o nr 4 (obręb J.) w roku tym w ogóle nie była prowadzona działalność rolnicza i stanowiła ona nieużytek. Wskazano, że okoliczności te znajdują potwierdzenie w szczególności w zeznaniach: I. W., L. S., J. T., K. T., R. S., J. Z., E. A., K. J., Z. D., a także w ustaleniach Sądu Rejonowego w A. w wyroku z 17 września 2008 r. oraz Sądu Okręgowego w S. w wyroku z [...] grudnia 2008 r.

Ponadto organ odwoławczy zauważył, że w sprawie nie znajdował zastosowania art. 68 rozporządzenia Komisji (WE) z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania współzależności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniach Rady (WE) nr 1782/2003 i (WE) nr 73/2009, oraz wdrażania zasady współzależności przewidzianej w rozporządzeniu Rady (WE) nr 497/2008 (Dz. Urz. UE L 141/18

z 30 kwietnia 2004 r.), gdyż Skarżący nie złożył prawidłowego pod względem faktycznym wniosku, ani nie wykazał, że nie ponosi winy za zadeklarowanie

we wniosku nieprawidłowych danych.

Ostatecznie organy stwierdziły, że rozstrzygnięcie zawarte w decyzji

z [...] stycznia 2007 r. stoi w sprzeczności z przepisami regulującymi warunki i tryb udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach

o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Organy uznały, że z uwagi

na regulację zawartą w art. 146 § 1 k.p.a. brak jest podstaw do uchylenia błędnej decyzji. Stosownie jednak do art. 151 § 2 k.p.a. istniała ich zdaniem podstawa

do stwierdzenia, że decyzja ta została wydana z naruszeniem prawa.

Nie godząc się z takim rozstrzygnięciem organu odwoławczego, Skarżący wywiódł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku. Wniósł

o uchylenie decyzji Dyrektora Oddziału ARiMR, o umorzenie postępowania

i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie przepisów prawa tj. art. 10 § 1, art. 24 § 1 pkt 5, art. 30 § 1, 2 i 4, art. 35 § 1, 2 i 3, art. 36 § 1 i 2, art. 40 § 1, art. 61 § 4, art. 77 § 1, art. 78 § 1, art. 79 § 1 i 2, art. 80, art. 97 § 1 pkt 1, art. 107 § 3 oraz art. 142 k.p.a.

Zdaniem Skarżącego w postępowaniu I instancji naruszono zasadę wyłączania od udziału w postępowaniu pracownika, który brał udział w wydawaniu zaskarżonej decyzji. Naruszono też zasadę informowania o postępowaniu strony postępowania, osoby ubezwłasnowolnionej i jej prawnego przedstawiciela - kuratora. Strona podkreśliła ponadto, że w postępowaniu I instancji: przesłuchiwano ubezwłasnowolnioną stronę bez udziału jej prawnego przedstawiciela; przesłuchiwano świadków z udziałem ubezwłasnowolnionej strony, a bez obecności jej prawnego przedstawiciela; nie uwzględniono wniosku o przeprowadzenie badań świadków i pozostawiono bez możliwości odwołania się, złożenia zażalenia

od postanowienia, a organ II instancji zaskarżonego postanowienia nie rozpatrzył; pominięto wniosek o wgląd i możliwość przedstawienia znajdujących się tam, świadczących na rzecz Skarżącego dowodów z dokumentacji rejestru bydła, dokumentacji IRZ, będącej jedynie w posiadaniu ARiMR; zignorowano wniosek

o wstrzymanie się z wydawaniem decyzji do czasu zakończenia postępowania sądowego w związku z otwarciem nowego postępowania sądowego mającego bezpośredni związek i wpływ na prowadzone postępowanie administracyjne; bezprawnie przyjęto wnioski Skarżącego o przyznanie płatności z naniesioną zmianą po ustawowym terminie oraz bezpodstawnie wyciągnięto wobec Skarżącego skutki prawne w związku z wniesieniem tych wniosków; nie odpowiadano w terminie

na wnioski o umorzenie postępowania, wnioski o wejście do postępowania w miejsce zmarłej strony w wyniku nabycia spadku. Zdaniem Skarżącego wyrażone

w uzasadnieniu decyzji stwierdzenia są chybione, oparte na niewłaściwej, niesprawiedliwej, wybiórczej i stronniczej analizie zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym materiału dowodowego.

Skarżący podniósł ponadto m.in., że kierował gospodarstwem, samodzielnie prowadził działalność rolniczą, planując i organizując prace w gospodarstwie. Posiadał grunt, nikt inny nie posiadał tego gruntu zgodnie z prawem, ani bezprawnie. Wskazał, że użytkował grunt rolniczo pobierając pożytki i utrzymując go we właściwej kulturze rolnej. Posiadanie to miało charakter trwały. Ludzie, którzy pojawiali się

na tym gruncie byli jedynie wykonawcami prac na zlecenie, pomagali w pracach, odbierali zapłatę w naturze. Wskazał też na błędną ocenę przedstawionego materiału dowodowego w postaci faktur zakupu nawozów, rachunków napraw ciągnika rolniczego, zakupu części zamiennych, zakupu maszyn rolniczych, faktur za usługi rolnicze, potwierdzenie opłaty podatku rolnego i opłat za konserwację przez spółkę melioracyjną, które to dowody świadczą o posiadaniu przez niego i prowadzeniu gospodarstwa rolnego.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

W piśmie procesowym z 2 grudnia 2012 r. Skarżący wskazał, że odpowiedź na skargę nie zawiera merytorycznej odpowiedzi na jego zarzuty. Podniósł dodatkowo, że świadek K. J. oświadczył, że pomylił się składając zeznania w 2007 r., a w 2005 r. świadczył usługi wyłącznie Skarżącemu i gotów jest to potwierdzić. Powołał się na oświadczenia J. T. i S. T., wycofujące zeznania złożone w sprawach z powództwa I. W. o ustalenie nieistnienia umowy dzierżawy i wszczętych przez ARiMR.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Skarga jest niezasadna.

Na wstępie należy zauważyć, że w niniejszej sprawie organy prawidłowo przyjęły, że zachodziła przesłanka do wznowienia postępowania wskazana

w art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a. Treść uzyskanego przez organ I instancji dokumentu

w postaci wypowiedzenia umowy dzierżawy z [...] czerwca 2002 r. zawartej pomiędzy Skarżącym a I. W. - właścicielem działek nr 1 i 2 wskazywała na to, że Skarżący w 2006 r. nie użytkował tych działek rolnych, wnioskował natomiast o przyznanie do nich płatności. W tych okolicznościach zasadnie uznano, że w sprawie wyszły na jaw istotne, nowe okoliczności faktyczne, które istniały w dniu wydania decyzji z [...] stycznia 2007 r., lecz nie były znane organowi, który wydał decyzję.

Zasadniczy spór w sprawie dotyczy tego, czy na podstawie zebranego materiału dowodowego organy miały podstawy do ustalenia, że Skarżący nie spełniał przesłanek do otrzymania płatności ONW do gruntów rolnych, wynikających z § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz. U. Nr 73, poz. 657 ze zm.).

W myśl powołanego przepisu, płatność ONW udziela się producentowi rolnemu, jeżeli łączna powierzchnia działek rolnych położonych na obszarach

o niekorzystnych warunkach gospodarowania, na których jest prowadzona działalność rolnicza, wynosi co najmniej hektar. Z § 2 ust. 2 rozporządzenia wynika, że za działalność rolniczą, o której mowa w ust. 1 pkt 2, uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego i reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych i grzybów uprawnych, sadownictwo, hodowlę i produkcję materiału zarodowego ssaków, ptaków i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb.

Koniecznym warunkiem uzyskania przez producenta rolnego płatności ONW jest zatem m.in.. prowadzenie na działkach rolnych działalności rolniczej. Oznacza

to konieczność dysponowania przez producenta rolnego gruntami oraz efektywnego korzystania z tych gruntów. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w orzecznictwie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 25 maja 2009 r. wskazał, że istotą płatności z tytułu ONW jest pomoc producentowi rolnemu, który faktycznie użytkuje grunty rolne, stosując zasady zwykłej dobrej praktyki rolniczej, zgodnie

z potrzebą ochrony środowiska naturalnego i utrzymania terenów wiejskich,

w szczególności przez zrównoważoną gospodarkę rolną. Decyduje o profilu upraw

i dokonuje swobodnie zabiegów agrotechnicznych oraz zbiera plony, a nie jedynie posiada tytuł prawny do zadeklarowanych gruntów. Sama więc możność władania gruntami rolnymi nie wystarczy, liczy się bowiem efektywne (rzeczywiste) w sensie gospodarczym korzystanie z gruntów, czyli faktyczne ich użytkowanie (V SA/Wa 2791/08 - wyrok dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Z kolei NSA w wyroku z 20 marca 2008 r. stwierdził, że pomoc na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania

jest udzielana "producentowi rolnemu" jako osobie, która faktycznie użytkuje dane grunty rolne, a nie tylko dysponuje tytułem prawnym do zadeklarowanych gruntów.

Sąd zgodził się, że sama możność władania gruntami nie wystarczy, liczy się bowiem efektywne (rzeczywiste) rolnicze wykorzystywanie gruntów znajdujących się

w niekorzystnej sytuacji, z punktu widzenia gospodarowania nimi (II GSK 456/07 - wyrok dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). W wyroku z 6 października 2011 r. NSA podkreślił, że prowadzenie działalności rolniczej wymaga aktywności, czyli podejmowania działań w zakresie produkcji określonej

w § 2 ust. 2 rozporządzenia z dnia 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (II GSK 919/10 - wyrok dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych). Sąd orzekający w tej sprawie w pełni podziela zaprezentowane wyżej poglądy.

W sprawie nie budzi wątpliwości, że Skarżący dysponował tytułami prawnymi do spornych działek. W ocenie Sądu organy zasadnie jednak uznały, że nie użytkował on tych gruntów w sposób wymagany przepisami rozporządzenia z dnia 14 kwietnia 2004 r. Odnośnie działek oznaczonych nr 1 i 2 - Skarżący, zgodnie z zawartą z I. W. [...] czerwca 2002 r. umową, miał je dzierżawić przez okres 10 lat. Wyrokiem z [...] września 2008 r. sygn. akt [...], Sąd Rejonowy w A. ustalił jednak nieistnienie umowy dzierżawy już z dniem [...] stycznia 2007 r. Sąd ten stwierdził, że Skarżący nie wywiązywał się z postanowień umowy. Wykonywał wprawdzie pewne czynności na dzierżawionych nieruchomościach, jednakże, zdaniem tego Sądu, były to pojedyncze czynności, zaś gospodarstwo rolne prowadzone było faktycznie przez I. W., który wykonywał prace na wydzierżawionych gruntach sam lub przy pomocy wynajmowanych do pracy sąsiadów, dla których zapłatę stanowiły zebrane plony, bądź środki pieniężne. Sąd stwierdził ponadto, że Skarżący nie postępował z wydzierżawianymi gruntami jak pełnoprawny gospodarz. Był widywany przy zbieraniu kamieni i odkrzaczaniu, w 2008 r. dokonał zasiewów. Jeśli zaś podejmował się wynajęcia osób do pracy, to czynił to w porozumieniu z I. W. To, w ocenie Sądu, uprawniało I. W. do złożenia oświadczenia woli o przedwczesnym rozwiązaniu umowy dzierżawy.

Powyższe ustalenia pozostają spójne z pozostałym, zgromadzonym

przez organy, materiałem dowodowym. W szczególności w sprawie przesłuchano licznych świadków: I. W., L. S., J. T., K. T., R. S., J. Z., E. A., K. J., Z. D. Z ich zeznań jednoznacznie wynika, że w 2006 r. Skarżący nie był faktycznie użytkownikiem spornych gruntów i nie prowadził na nich działalności rolniczej.

I. W. zeznał, że w 2006 r. to on uprawiał działkę 2, a Skarżący nie interesował się działkami, które miał w dzierżawie, a jedynie przyjeżdżał i mierzył uprawy oraz składał wnioski o dopłaty. Świadek ten wskazał też, że zawierając ze Skarżącym umowę dzierżawy strony umówiły się, że to I. W. nadal będzie uprawiał grunty na 1 i 2. Jak pojawiły się dopłaty z Unii strony umowy dzierżawy ustnie ustaliły, że Skarżący będzie ubiegał się o płatności. Świadek zeznał, że przy uprawach i zbiorach w 2006 r. pomagał mu trochę J. T., z którym się rozliczał i pozwalał wypasać bydło.

Pozostali świadkowie potwierdzili treść tych zeznań. Z zeznań L. S. wynika, że w 2006 r. pracował na działkach nr 1 i 2 sam lub przy pomocy I. W. Wykonując prace polowe świadek czekał zawsze na zgodę I. W. Świadek zeznał, że nie widział, aby Skarżący w latach 2004 - 2008 prowadził samodzielnie działalność rolniczą. Słyszał jedynie, że w ramach porządkowania działek zbierał na nich kamienie. K. T. również stwierdził, że w latach 2004 - 2006 na działkach 1 i 2 gospodarstwo prowadził I. W. i pracował tam przy pomocy mieszkańców wsi (m.in. T., S.). Stwierdził, że Skarżący nigdy nie pracował osobiście w gospodarstwie rolnym I. W. Podobnie zeznał S. R. S. Z kolei J. Z. wskazał, że Skarżący brał dopłaty z Agencji, a w ogóle nie użytkował działek; jedynie zbierał kamienie z pola. Świadek E. A. zeznał, że Skarżący nie zajmował się działkami 1 i 2, jedynie odkrzaczał rowy i zbierał kamienie. Jego zdaniem w 2006 r. to I. W. samodzielnie prowadził działalność rolniczą przy pomocy sąsiadów i kierował pracami przy tej działalności. Wskazał np., że działka 2 była użytkowana przez inne osoby w zamian za pokos trawy. Również świadek Z. D. stwierdził, że Skarżący nigdy nie użytkował działek 1 i 2.

Z zeznań wymienionych świadków wynika wprawdzie, że Skarżący wykonywał niektóre prace (zbieranie kamieni, odkrzaczanie, porządkowanie "obejścia"). Zdaniem Sądu organy prawidłowo oceniły jednak, że wykonywanie jednostkowych czynności na gruntach nie wypełnia przesłanki prowadzenia działalności rolniczej

w rozumieniu przepisów rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach

o niekorzystnych warunkach gospodarowania

Odnośnie działki nr 4 (obręb J.), przesłuchany w charakterze świadka R. J. zeznał w 2010 r., że od 5 - 6 lat działką tą nikt się nie zajmuje, nie jest ona użytkowana rolniczo, w latach 2004 - 2010 została przeorana może raz. Nie widział on, aby w tych latach ktokolwiek pracował na tej działce. Fakt ten potwierdzili świadkowie T. H. i E. A. podając, że działka nie była użytkowana od 7 - 10 lat. Z ich zeznań wynika, że działka jest porośnięta chwastami. Okoliczność braku rolniczego użytkowania tej działki potwierdzili także świadkowie T. W. i L. S.

W ocenie Sądu, zgromadzony materiał dowodowy pozwalał na przyjęcie,

że w 2006 r. działka nr 4 nie była w ogóle użytkowana. Wskazywane przez Skarżącego jednorazowe działanie w postaci nawiezienia i bronowania, i to wyłącznie na części działki, ugorowanie i brak w późniejszym okresie jakiejkolwiek działalności wyraźnie wskazują na brak rolniczego jej użytkowania.

W przypadku działki nr 3 organy zasadnie uznały, że w 2006 r. nie była

w ogóle użytkowana przez Skarżącego. Świadek L. S. zeznał, że od roku 2001 na podstawie umowy z I. W. to on użytkował tą działkę w zamian za pomoc rolniczą i zaprzestał jej użytkowania dopiero w 2006 r. Skarżący nie zdołał natomiast skutecznie podważyć tego twierdzenia.

W ocenie Sądu, zabrany materiał dowodowy uzasadniał stwierdzenie,

że Skarżący nie prowadził działalności rolniczej - w sposób wymagany przepisami cytowanego rozporządzenia z dnia 14 kwietnia 2004 r. - objętych wnioskiem działek nr 1, 2, 3 i 4. Przeprowadzone przez organy dowody przeczą twierdzeniu Skarżącego, że w 2006 r. faktycznie prowadził na tych gruntach działalność rolniczą. Z tych względów organy prawidłowo potraktowały powierzchnię tych działek jako powierzchnię zawyżoną. Wyeliminowaniu z obrotu prawnego decyzji z [...] stycznia 2007 r. stało jednak na przeszkodzie uregulowanie zawarte w art. 146 § 1 k.p.a.

Podkreślenia wymaga w tym miejscu, że organ administracyjny rozpoznający sprawę po wznowieniu postępowania musi badać nie tylko, czy istniały przyczyny wznowienia wskazane w art. 145 § 1 k.p.a., ale także czy na przeszkodzie ewentualnemu rozstrzygnięciu sprawy co do istoty nie stoją okoliczności, o jakich mowa w art. 146 k.p.a. Wystąpienie tych przesłanek nie ogranicza dopuszczalności wznowienia postępowania. Ogranicza natomiast możliwość organu rozstrzygnięcia we wznowionym postępowaniu sprawy co do istoty. Gdy bowiem w trakcie postępowania wznowieniowego organ stwierdzi, że upłynął już termin przewidziany art. 146 § 1 k.p.a. od doręczenia lub ogłoszenia decyzji, to w razie zaistnienia podstaw do wznowienia postępowania, zobowiązany jest do wydania decyzji określonej art. 151 § 2, a więc stwierdzającej wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Stąd w niniejszej sprawie organ I instancji rozstrzygnął prawidłowo stwierdzając wydanie decyzji z 30 stycznia 2007 r. z naruszeniem prawa, bowiem upłynął pięcioletni termin od dnia doręczenia tej decyzji wskazany w art. 146 § 1 k.p.a.

Sąd nie stwierdził też naruszenia przez organy innych przepisów prawa.

Przede wszystkim, za niezasadny należało uznać zarzut naruszenia art. 24

§ 1 pkt 5 k.p.a. poprzez to, że w postępowaniu I instancji naruszono zasadę wyłączania od udziału w postępowaniu w sprawie pracownika, który brał udział

w wydawaniu zaskarżonej decyzji. Naruszenia tego Skarżący upatruje w tym,

że przy zeznaniach świadka była obecna Kierownik BP ARiMR K. S., która następnie wydała decyzję w sprawie. Wskazać trzeba, że powołany przez Skarżącego przepis pozwala na wyłączenie pracownika organu administracji od udziału w postępowaniu w sprawie, w której brał on udział w wydaniu zaskarżonej decyzji. Przyjmuje się, że przepis ten wyłącza pracownika z udziału w postępowaniu odwoławczym, jeżeli uczestniczył on uprzednio w postępowaniu przed organem pierwszej instancji, w którym wydano zaskarżoną odwołaniem decyzję (M. Jaśkowska, A. Wróbel, Komentarz aktualizowany do ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, opubl. w Lex 2012). W niniejszej sprawie sytuacja taka nie miała miejsce. Powołany przepis, ani żaden inny nie stoi na przeszkodzie, aby osoba, która wydaje decyzję w sprawie była wcześniej obecna przy czynności postępowania, które poprzedza wydanie tej decyzji, np. przy zeznaniach świadka.

Nie jest też zasadny zarzut naruszenia art. 61 § 4 k.p.a. poprzez brak poinformowania o wszczęciu postępowania strony - I. W. i ustanowionego dla niego kuratora. Należy bowiem zauważyć, że I. W. nie był stroną postępowania dotyczącego dopłat za 2006 r., nie wnosił on bowiem o przyznanie tych dopłat. Stroną tego postępowania był wyłącznie R. W. On też wyłącznie był stroną postępowania toczącego się na skutek jego wznowienia. Fakt, że I. W. był właścicielem części działek wskazanych przez Skarżącego we wniosku o dopłaty, nie czyni z niego automatycznie strony postępowań dotyczących dopłat, które były przyznawane Skarżącemu. Z tego samego powodu brak było podstaw

do zawieszenia postępowania po śmierci I. W.

Skarżący zarzucił, że w postępowaniu I instancji przesłuchiwano ubezwłasnowolnioną stronę postępowania - I. W. - bez udziału jej prawnego przedstawiciela - kuratora. Sąd stwierdza, że działanie organów w tym zakresie było prawidłowe. Organ wyjaśnił kwestię stanu zdrowia I. W. Ustalono, że posiadał on ograniczoną zdolność do czynności prawnych. W doktrynie prawa administracyjnego zauważono, że zdolność do składania zeznań w charakterze świadka nie została uzależniona od wieku lub zdolności do czynności prawnych. Podkreślono, że "samo ubezwłasnowolnienie danej osoby nie dyskwalifikuje jej zdolności do wystąpienia w charakterze świadka. Ocena, czy osoba ubezwłasnowolniona lub małoletni mają zdolność do postrzegania lub komunikowania swoich spostrzeżeń, należy do organu prowadzącego postępowanie (M. Jaśkowska, A. Wróbel, Komentarz aktualizowany..., j.w.). Organ miał zatem prawo uznać, że I. W. może w tym postępowaniu zeznawać jako świadek.

W kwestii podniesionego w skardze zarzutu nieuwzględnienia wniosku

o przeprowadzenia badań psychiatrycznych i okulistycznych świadków wskazać trzeba, że organ odniósł się w sposób wyczerpujący do tego wniosku

w uzasadnieniu postanowienia nr [...]. Sąd potwierdza brak podstaw prawnych

do jego uwzględnienia. Jeżeli świadek jest w stanie składać zeznania, organ

jest zobowiązany takie zeznania odebrać. Organ może następnie dokonać oceny wiarygodności takich zeznań.

Za niezasadny należało także uznać zarzut zignorowania wniosku

o wstrzymanie się z wydawaniem decyzji do czasu zakończenia postępowania sądowego w związku z otwarciem nowego postępowania sądowego mającego bezpośredni związek i wpływ na prowadzone postępowanie administracyjne. Należy przede wszystkim wyjaśnić Skarżącemu, że obowiązujące przepisy prawa

nie przewidują możliwości wstrzymania wydania decyzji. Organ może natomiast zawiesić postępowanie, jednak takiego wniosku Skarżący nie sformułował. Gdyby nawet organ wniosek taki potraktował jako wniosek o zawieszenie postępowania administracyjnego, to brak było podstaw do jego uwzględnienia. Przesłanki zawieszenia postępowania zawiera art. 97 § 1 k.p.a. Zawieszenie jest możliwe

m.in. wówczas, gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd. W tej sprawie sytuacja taka nie miała miejsca. Wskazywane przez Skarżącego sprawy sądowe (postępowanie spadkowe, postępowanie o ustalenie nieistnienia umowy dzierżawy między I. W. a Z. D.) dotyczyły kwestii, które nie miały wpływu na ocenę zasadności przyznania w niniejszej sprawie dopłat za 2006 r. To zaś, że w postępowaniu tym mogą pojawić się informacje związane z przedmiotową sprawą nie oznacza automatycznie, że istnieje konieczność zawieszenia postępowania administracyjnego. Zebranie dowodów i wyjaśnienie wszelkich okoliczności sprawy jest obowiązkiem organów prowadzących postępowanie administracyjne. Organ nie może zawieszać postępowania i oczekiwać na dokonanie tych czynności przez sądy i inne organy. Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie organy zgromadziły kompletny i wystarczający materiał dowodowy, który pozwolił na rozstrzygnięcie znajdujące oparcie w przepisach prawa.

Odnosząc się z kolei do zarzutu, że w postępowaniu I instancji bezprawnie przyjęto wnioski Skarżącego o przyznanie płatności z naniesioną zmianą

po ustawowym terminie oraz bezpodstawnie wyciągnięto w związku z wniesieniem tych wniosków skutki prawne wobec jego osoby Sąd stwierdza, że organ wyjaśnił tą kwestię w postanowieniu z [...] czerwca 2010 r., którym odmówił przywrócenia terminu do złożenia tych wniosków. Z kolei do wniosków Skarżącego o umorzenie postępowania odniesiono się w uzasadnieniu decyzji organu I instancji. W zakresie wniosku o przejęcie płatności po zmarłym I. W. organ udzielił Skarżącemu informacji, jakie należy spełnić warunki i jakie należy przedłożyć dokumenty, aby było to możliwe.

Nie zasługiwał też na uwzględnienie zarzut dotyczący odmowy wglądu

do dokumentacji IRZ potwierdzającej prowadzenie dokumentacji hodowli bydła. Kwestia ta pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie w przedmiocie płatności, bowiem spór w sprawie dotyczy uprawy gruntów. Trzeba też zauważyć,

że prowadzenie dokumentacji nie jest równoznaczne z tym, że Skarżący prowadził hodowlę. Zwłaszcza, że Skarżący, jak wynika z akt sprawy, zamieszkiwał

w A., a przesłuchani świadkowie wskazywali, że bydłem zajmował się I. W.

Sąd nie doszukał się także jakichkolwiek nieprawidłowości w przesłuchaniach świadków. Stwierdził natomiast, że podpisując protokoły przesłuchań Skarżący nie zgłaszał uwag, z czego należy wnioskować, że akceptował prawidłowość przeprowadzenia dowodu. Uwag do protokołu nie zgłaszali też przesłuchiwani świadkowie.

Bez wpływu na ocenę legalności kontrolowanego aktu pozostają przedłożone przez Skarżącego wraz z pismem procesowym zawierające tę samą treść oświadczenia J. T. i S. T. Przede wszystkim organ odwoławczy nie mógł odnieść się do tych dokumentów, bowiem zostały one podpisane już po wydaniu zaskarżonej decyzji. Mając natomiast na uwadze jednoznaczne zeznania złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej przez J. T. w dniu [...] czerwca 2007 r. oraz S. T. w dniu [...] września 2009 r. (podobnie jak zeznania K. J. z [...] czerwca 2007 r.), które znajdują potwierdzenie w zeznaniach pozostałych świadków przesłuchanych w sprawie przedłożone pisma nie mogą podważać ustaleń podjętych przez organy.

Zdaniem Sądu, w kontrolowanej sprawie organy podjęły wszelkie czynności niezbędne do wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy. W sposób wyczerpujący rozpatrzono cały materiał dowodowy, odnosząc się także

do dokumentacji przedłożonej przez Skarżącego i jego wyjaśnień. Ocena dowodów oraz podjęte wnioski odpowiadają zasadom logiki i doświadczenia życiowego.

O prawidłowości podjętego rozstrzygnięcia przekonują uzasadnienia decyzji organów obu instancji.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 151 ustawy

z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270) oddalił skargę.