II SA/Wa 1502/12

Uzasadnienie

Komendant Główny Policji postanowieniem z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...], wydanym na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 61a § 2, art. 144 oraz art. 268a ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98 poz. 1071 ze zm.), w związku z zażaleniem J. B. na postanowienie [...] Komendanta Wojewódzkiego Policji z dnia [...] kwietnia 2012 r. nr [...]o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie cofnięcia J. M. pozwolenia na posiadanie broni palnej do celów łowieckich, utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. W uzasadnieniu organ wskazał, iż postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2012 r. nr [...] Komendant Wojewódzki Policji odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie cofnięcia. J. M. pozwolenia na posiadanie broni palnej myśliwskiej do celów łowieckich, wskazując, iż postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie podmiotu do tego legitymowanego, tj. strony (art. 61 § 1 k.p.a.), prokuratora (art. 182 k.p.a.), organizacji społecznej (art. 31 § 1 k.p.a.) oraz Rzecznika Praw Obywatelskich (na podstawie ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich – Dz. U. z 2001 r. nr 14, poz. 147 ze zm.). W ocenie tego organu, J. B., który domaga się wszczęcia takiego postępowania, nie posiada przymiotu strony, w sprawie związanej z posiadaniem przez J. M. pozwolenia na broń.

Na przedmiotowe postanowienie J. B. złożył w terminie ustawowym zażalenie do Komendanta Głównego Policji, wnosząc o jego uchylenie. Wskazał, iż jest w przybierającym na sile konflikcie sąsiedzkim z J. M., który jako pierwszy złożył na niego do organów nadzoru budowlanego doniesienie o popełnieniu samowoli budowlanej.

Skarżący podniósł, iż obawia się o własne bezpieczeństwo, dlatego uważa, że postępowanie w sprawie cofnięcia J. M. pozwolenia na broń powinno być wszczęte z urzędu.

Komendant Główny Policji, rozpoznając odwołanie, uznał, iż zażalenie skarżącego nie może być pozytywnie rozpatrzone z przyczyn podmiotowych.

Zgodnie bowiem z dyspozycją art. 28 k.p.a. stroną postępowania administracyjnego może być tylko ten, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek, przy czym przez "interes prawny" należy rozumieć publiczne prawo podmiotowe, tj. przyznane jednostce przez określony przepis prawa konkretne korzyści, które można realizować w postępowaniu administracyjnym, bo orzeka się o nich przez wydanie decyzji administracyjnej.

J. B. nie posiada interesu prawnego w żądaniu wszczęcia przez organ administracji publicznej przedmiotowego postępowania administracyjnego, ponieważ wskazana "korzyść" dotyczy pozwolenia na broń posiadanego nie przez niego, lecz inną osobę.

Dlatego J. B. nie ma w tej sprawie przymiotu strony, co w myśl art. 61a k.p.a. oznacza, iż jego żądanie wszczęcia postępowania administracyjnego co do uprawnienia przyznanego J. M. nie może wywołać oczekiwanego przez niego skutku, bowiem w takiej sytuacji organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

Niezależnie od tego, znajdujące potwierdzenie w faktach (a zatem zweryfikowane przez właściwy organ) informacje pochodzące od każdej osoby, dotyczące niewłaściwego postępowania posiadacza pozwolenia na broń mogą stanowić podstawę do działania tego organu z urzędu. Nie zmienia to jednak oceny, iż skarżący nie jest osobą uprawnioną do skutecznego żądania wszczęcia postępowania w omawianej sprawie, a więc ma wobec niego zastosowanie dyspozycja art. 61 a § 1 k.p.a.

W skardze na powyższe postanowienie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie J. B. wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz postanowienia organu I instancji. W uzasadnieniu skargi wskazał, iż jego sąsiad J. M. jest przypadkowym posiadaczem broni myśliwskiej, który z byle pwodu grozi mu użyciem broni, o czym wielokrotnie informował organy Policji.

W odpowiedzi na skargę Komendant Główny Policji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe argumenty faktyczne i prawne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 200? r – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Chodzi więc o kontrolę aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywaną pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

W myśl natomiast art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270), Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Dokonując oceny zasadności wniesionej przez J. B. skargi na postanowienie Komendanta Głównego Policji, Sąd doszedł do przekonania, że skarga ta nie ma uzasadnionych podstaw.

Zgodnie z treścią art. 61 § 1 k.p.a. postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Natomiast, jak wynika z treści art. 28 k.p.a., stroną postępowania administracyjnego może być każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Wskazać dodatkowo należy, że legitymizacja interesu prawnego – co do czego zarówno doktryna, jak i judykatura są zgodne – musi mieć swe źródło w przepisach prawa materialnego i to odnoszące się wprost do sytuacji danego podmiotu. Innymi słowy mówiąc, o przymiocie strony nie decyduje sama ich wola lub też ich subiektywne przekonanie (interes faktyczny), lecz okoliczność istnienia przepisu prawa materialnego pozwalającego zakwalifikować interes tego podmiotu jako prawny.

W doktrynie przyjmuje się, że "związek normatywny między interesem prawnym lub obowiązkiem danego podmiotu a postępowaniem administracyjnym wyraża się w tym, że postępowanie "dotyczy" interesu prawnego lub obowiązku tego podmiotu. Postępowanie dotyczy interesu prawnego lub obowiązku konkretnego podmiotu w tym sensie, że w wyniku takiego postępowania wydaje się decyzję, która rozstrzyga o prawach lub obowiązkach tej osoby lub rozstrzygnięcie o prawach i obowiązkach jednego podmiotu wpływa na prawa i obowiązki innego podmiotu. W pierwszym przypadku postępowanie dotyczy interesu prawnego lub obowiązku danego podmiotu w sposób bezpośredni w tym znaczeniu, że decyzja administracyjna rozstrzyga o jego prawach i obowiązkach, w drugim – postępowanie dotyczy interesu prawnego lub obowiązku innego podmiotu w sposób pośredni, decyzja bowiem nie rozstrzyga wprost o jego prawach i obowiązkach, lecz jedynie oddziaływuje na jego prawa i obowiązki wskutek powiązania sytuacji prawnej adresata decyzji z tym podmiotem." (M. Jaśkowska, A. Wróbel, Komentarz k.p.a., Wyd. Lex Wolters Kluwer Business, Warszawa 2009 r., str. 224).

W przedmiotowej sprawie skarżący wystąpił do organu o cofnięcie J. M. pozwolenia na posiadanie broni myśliwskiej. Ma rację organ wskazując, iż J. B. nie posiada interesu prawnego w żądaniu wszczęcia przez organ administracji publicznej postępowania administracyjnego, ponieważ to nie skarżący jest posiadaczem pozwolenia na broń. Podnoszone przez niego zarzuty dotyczące zachowań J. M. świadczą jedynie o istnieniu interesu faktycznego. Sprawy pozwoleń na broń regulują przepisy art. 18 w zw. z art. 15 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2004 r. nr 52, poz. 525 ze zm.), z których wynika, iż stroną tego postępowania jest wyłącznie osoba, której dotyczy wydane pozwolenie.

Reasumując, słusznie organ wywiódł, że skarżący nie posiada przymiotu strony, a skoro tak, to stanowiło to przesłankę podmiotową do odmowy wszczęcia postępowania w przedmiocie cofnięcia J. M. pozwolenia na posiadanie broni palnej myśliwskiej.

W tym stanie rzeczy, na mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 t.j.), należało orzec jak w sentencji wyroku.