• II SA/Kr 821/12 - Wyrok W...
  26.04.2024

II SA/Kr 821/12

Wyrok
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
2012-09-18

Nietezowane

Artykuły przypisane do orzeczenia

Do tego artykulu posiadamy jeszcze 13 orzeczeń.
Kup dostęp i zobacz, do jakich przepisów odnosi się orzeczenie. Znajdź inne potrzebne orzeczenia.

Skład sądu

Aldona Gąsecka-Duda
Mariusz Kotulski /sprawozdawca/
Wojciech Jakimowicz /przewodniczący/

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Wojciech Jakimowicz Sędziowie WSA Aldona Gąsecka- Duda WSA Mariusz Kotulski/ spr. / Protokolant Dorota Solarz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 września 2012 r. sprawy ze skargi J.P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 5 marca 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji umarzającej postępowanie skargę oddala

Uzasadnienie

J.P. , reprezentowany przez radcę prawnego M.S. , we wniosku z dnia 26 kwietnia 2011r. wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta K. , nr [....] z dnia 7 maja 2008r. umarzającej postępowanie w sprawie warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku jednorodzinnego na działce nr [....] obr. [....] wraz z infrastrukturą techniczną na działkach nr [....],[....],[....],[....], obr. [....] przy ul. [....] w K.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. w decyzji z dnia 24.10.2011r., znak: [....] orzekło o odmowie stwierdzenia nieważności ww. decyzji Prezydenta Miasta K.

SKO uznało bowiem, iż decyzja ta nie narusza art. 59 ust. 1 w zw. z art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 80 póz. 717 z późń. zm.) zwanej dalej "ustawą". Z powołanych przepisów jednoznacznie wynika, że decyzję o warunkach zabudowy można wydać tylko w przypadku braku obowiązywania na wnioskowanym do zabudowy terenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Taka sytuacja nie występowała w dacie wydania decyzji Prezydenta Miasta K. Nr [....] z dnia 7 maja 2008r., bowiem obowiązywał wówczas plan miejscowy obszaru "[....] ", przyjęty uchwałą Rady Miasta K. Nr LXXXIV/833/05 z dnia 06.07.2005r. Wprawdzie wyrokiem z dnia 18.04.2008r., sygn. akt: II SA/Kr 757/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził nieważność powołanej uchwały, jednak Sąd nie wstrzymał wykonalności tej uchwały. Wyrok sądu zyskał walor prawomocności dopiero z dniem 10.06.2009r. na skutek oddalenia przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi kasacyjnej. Objęta wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzja Prezydenta Miasta K. nie była więc wydana z rażącym naruszeniem prawa. Kolegium przyjęło też, że z uwagi na wyeliminowanie przez sąd z obrotu prawnego aktu prawa miejscowego, który jest aktem normatywnym powszechnie obowiązującym, można zastosować w sprawie zasadę z art. 145a § 1 k.p.a. Oznacza to, że wyeliminowanie aktu prawa miejscowego stanowi podstawę wznowienia postępowania, a nie stwierdzenia nieważności decyzji.

Zdaniem Kolegium, brak było również podstaw do uwzględnienia wniosku o stwierdzenie nieważności kwestionowanej decyzji, jako wydanej bez podstawy prawnej do jej wydania. Podstawę prawną istniejącą w dacie wydania decyzji o umorzeniu postępowania stanowił bowiem art. 105 k.p.a.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, strona podniosła, że w dniu 10.06.2009r. plan miejscowy obszaru "[....] " został wyeliminowany z obrotu prawnego w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego, sygn. akt: II OSK 1854/08 oddalającym skargę kasacyjną od wyroku WSA w Krakowie z dnia 18.04.2008r. stwierdzającego nieważność zaskarżonej uchwały planistycznej. W ocenie strony, w sprawie znajduje zastosowanie przepis art. 147 § 2 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, z którego wynika, że rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych, wydane na podstawie uchwały lub aktu, o których mowa w § 1, podlegają wzruszeniu w trybie określonym w postępowaniu administracyjnym albo w postępowaniu szczególnym. Powołując się na poglądy doktryny skarżący uznał, że w sytuacji opisanej ww. przepisem, właściwym trybem wzruszenia decyzji wydanej w oparciu o wyeliminowany z obrotu prawnego akt prawa miejscowego jest stwierdzenie nieważności decyzji jako wydanej bez podstawy prawnej. Wobec tego, że częścią stanu prawnego w sprawie zakończonej kwestionowaną uchwałą Prezydenta Miasta K. była uchwała Rady Miasta K. Nr LXXXIV/833/05 z dnia 06.07.2005r., zaś sąd stwierdził jej nieważność ze skutkiem ex tunc, to decyzja indywidualna wydana w oparciu o przepisy tego planu obciążona jest wadą nieważności w postaci braku podstawy prawnej. Strona zanegowała również prawidłowość decyzji Kolegium w części wskazującej na możliwość zastosowania przepisu art. 145a §1 k.p.a. Zauważyła, że powołana regulacja dotyczy uchylenia - a nie stwierdzenia nieważności - aktu prawnego przez Trybunał Konstytucyjny - a nie sąd administracyjny. Wskazała na odmienne skutki prawne uchylającego wyroku Trybunału Konstytucyjnego i wyroku sądu administracyjnego oraz niedopuszczalność stosowania analogii w prawie administracyjnym.

SKO w decyzji z dnia 5 marca 2012r. , działając na podstawie art. 156 § 1 pkt 2, art. 127 § 3 oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. nr 98, poz. 1071 ze zm.) w związku z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. nr 80 poz. 717 ze zm.) utrzymało w mocy ww. rozstrzygnięcie.

W ocenie organu administracyjnego, w przedmiotowej sprawie brak jest usprawiedliwionych podstaw do stwierdzenia nieważności zakwestionowanej decyzji organu I instancji.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia prezydenta Miasta K. był przepis art. 105 k.p.a. w zw. z art. 4 ust. 1 i 2 oraz art. 59 ust. 1 ustawy. Powołane unormowania ustawy przewidują, że wydawanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania (decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy) dotyczy jedynie przypadków braku na danym terenie obowiązującego planu miejscowego. Ustalenie tej okoliczności warunkującej możliwość wydania decyzji o warunkach zabudowy należy do sfery ustaleń faktycznych czynionych w tego typu sprawach. W ich ramach organ prowadzący postępowania bada wyłącznie to, czy teren objęty wnioskiem inwestora jest objęty wiążącym planem miejscowym czy też nie. Poza zakresem zainteresowania organu są natomiast z oczywistych przyczyn konkretne regulacje planistyczne planu miejscowego. Z tego powodu, pomimo normatywnego charakteru planu miejscowego mającego moc powszechnie obowiązującą na terenie działania organu, który go uchwalił, w sprawach zainicjowanych wnioskiem o ustalenie warunków zabudowy fakt obowiązywania planu miejscowego nie należy do części stanu prawnego sprawy.

Zdaniem SKO, nie ma więc racji skarżący twierdząc, że podstawą prawną wydania kwestionowanej przez niego decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie ustalenia warunków zabudowy ww. inwestycji był miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru "[....] ".

SKO wskazało, że przepisem prawnym, który umocowywał Prezydenta Miasta K. do umorzenia postępowania był art. 105 k.p.a. Istota zaś bezprzedmiotowości postępowania w sprawie sprowadzała się do trafnego ustalenia istnienia przeszkody natury faktycznej w wydaniu decyzji o warunkach zabudowy, którą stanowił fakt istnienia w obrocie prawnym planu miejscowego na obszarze objętym zamierzeniem inwestycyjnym.

Oceny powyższej nie zmienia akcentowana we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy okoliczność, że ww. uchwała Rady Miasta K. w sprawie miejscowego planu została derogowana z obrotu prawnego wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 18.04.2008r., sygn. akt: II SA/Kr 757/06 stwierdzającym jej nieważność. Trafnie bowiem zauważył poprzednio orzekający skład Kolegium, że wyrok ten w dacie wydania kontrolowanej decyzji Prezydenta Miasta K. nie miał waloru prawomocności, zaś sąd nie orzekł o tym, że zaskarżona uchwała nie może być wykonywana do czasu uprawomocnienia się wyroku. To zaś nastąpiło dopiero z mocy wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10.06.2009r., sygn. akt: II OSK 1854/08 oddalającego skargę kasacyjną od wyroku sądu I instancji. W stanie prawnym obowiązującym w dacie wydania decyzji o umorzeniu postępowania, który stanowi obecnie podstawę oceny tej decyzji, funkcjonował więc plan miejscowy dla terenu objętego wnioskiem inwestora o ustalenie warunków zabudowy. Bez wpływu zaś na tą ocenę pozostaje podniesiona przez skarżącego skuteczność wyroku stwierdzającego nieważność ww. uchwały planistycznej ex tunc, tj. z mocą wsteczną wobec wyżej wywiedzionego usprawiedliwionego twierdzenia o tym, że ów plan miejscowy nie tworzył podstawy prawnej badanej decyzji z dnia 07.05.2008r.

Powołana wyżej argumentacja, w ocenie organu administracyjnego, nie pozwala również na przyjęcie, zgodnie z wnioskiem J.P. , że decyzja Prezydenta Miasta K. wydana była z rażącym naruszeniem prawa. Cechą rażącego naruszenia prawa jest bowiem to, że treść decyzji pozostaje w oczywistej sprzeczności z treścią zastosowanego w niej przepisu. Nie chodzi przy tym o błędy w wykładni prawa, ale o przekroczenie prawa w sposób jasny i niedwuznaczny. Ewentualnie stwierdzone naruszenie cechować musi się oczywiście błędnym zastosowaniem konkretnie wskazanych przepisów, oczywistą sprzecznością pomiędzy rozstrzygnięciem sprawy, a treścią przepisu, oczywistą sprzecznością z przepisem prawa, które jest nie do pogodzenia z założeniami działania praworządnego organu państwa. W końcu dla wydania rozstrzygnięcia nadzorczego należy wykazać, iż z prostego zestawienia treści decyzji oraz treści przepisu wynika twierdzenie o istnieniu jawnej sprzeczności.

W dalszej części uzasadnienia podniesiono, że analiza akt przedmiotowej sprawy nie wykazała zaistnienia tego typu kwalifikowanej wady przy wydaniu badanej decyzji o umorzeniu postępowania. Jakkolwiek powołany wyżej prawomocny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10.06.2009 r. spowodował utratę mocy obowiązującej ww. miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z mocą wsteczną, tzn. tak, jakby nigdy plan ten nie obowiązywał, nie można przyjąć, iż odmienne ustalenie tej okoliczności przez Prezydenta Miasta K. w dacie wydania decyzji było obarczone wadą rażącego naruszenia prawa. Skutki bowiem wyroku sądu wystąpiły dopiero z dniem jego prawomocności. Brak jest więc podstaw do czynienia organowi I instancji zarzutu, iż w dniu wydania decyzji z przyczyn niezawinionych uznał, że plan ten zachował moc wiążącą.

Kolegium podziela natomiast stanowisko wyrażone we wniosku, że przepis art. 145a k.p.a. nie może znaleźć zastosowania w sprawie zarówno z tego powodu, że dotyczy on uchylenia (nie stwierdzenia nieważności) aktu prawnego przez Trybunał Konstytucyjny (nie sąd administracyjny) i skuteczności takiego wyroku ex tunc, jak i z racji niedopuszczalności stosowania analogii na gruncie norm prawa administracyjnego.

Nie godząc się z tym rozstrzygnięciem, J.P. , reprezentowany przez radcę prawnego M.S. , wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, żądając uchylenia jej oraz poprzedzającej ją decyzji z dnia 24 października 2011r.

Skarżonemu rozstrzygnięciu zarzucono naruszenie: art. 147 § 2 p.p.s.a. w zw. z art. 2 Konstytucji RP, art. 6 Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 156 § 1 pkt 2 kpa oraz art. 7 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, przedmiotowa skarga ma na celu wyczerpanie drogi sądowej przed złożeniem skargi konstytucyjnej.

W ocenie skarżącego, przepis art. 147 § 2 p.p.s.a. jest skandalicznym przykładem odesłania pustego, narusza on bowiem zasadę prawidłowej legislacji (art. 2 Konstytucji RP), zasadę legalizmu (art. 6 kpa i art. 7 Konstytucji RP), zasadę ochrony praw słusznie nabytych (art. 2 Konstytucji RP), prawo do sądu (art. 45 ust. l Konstytucji RP). Skarżący wyraził przekonanie, iż w demokratycznym państwie prawa jest nie do pomyślenia, aby nie istniała procedura, w wyniku której nie jest możliwe wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji wydanej na podstawie wyeliminowanej ze skutkiem wstecznym podstawie prawnej (czyli de facto decyzji nie mającej żadnej podstawy prawnej albo wydanej z rażącym naruszeniem prawa).

Wskazano, że odpadnięcie podstawy prawnej jest ontologicznie największą możliwą wadą aktu administracyjnego przekreślającą możliwość i sens działania administracji publicznej, która definicyjnie odnosi się do podstawy prawnej i która nie ma niczego ponad przepis prawa przedmiotowego. Dopuszczenie działania administracji bez podstawy prawnej jest nawrotem do samowładczy państwa.

W ocenie skarżącego, nie może być więc tak, iż wzruszalność w rozumieniu art. 147 § 2 p.p.s.a. to zależna od woli organu administracyjnego i woli stron postępowania (np. zwaśnionych sąsiadów) możliwość wyeliminowania jego bezprawnego działania z obrotu. Zgodnie ze starą definicją, organem administracyjnym jest człowiek lub grupa ludzi, którzy działając w granicach i na podstawie prawa dokonują władczego rozstrzygnięcia o prawach i obowiązkach jednostki. Nie ma podstawy prawnej, nie ma organu administracyjnego. Pomijając, iż nie może być mowa o ingerencji w sferę przyrodzonych praw i wolności jednostki. Ingerencja w sferę praw podmiotowych jest bowiem możliwa tylko na podstawie normy przedmiotowej.

SKO wniosło o oddalenie skargi, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

W myśl art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1271 ze zm.), zwanej dalej w skrócie "P.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Oznacza to, iż sąd bada legalność zaskarżonej decyzji, tj. jej zgodność z prawem materialnym określającym prawa i obowiązki stron oraz prawem procesowym regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej. Sąd rozpoznający sprawę nie może zmienić zaskarżonej decyzji, a jedynie uwzględniając skargę może uchylić ją, stwierdzić jej nieważność lub niezgodność z prawem. W przypadku zaś, gdy nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 145 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, skarga zgodnie z art. 151 ustawy podlega oddaleniu.

Skarga jest nieuzasadniona, a żaden z jej zarzutów nie zasługuje na uwzględnienie.

Punktem wyjścia do rozważań jest brzmienie art.147 § 2 P.p.s.a. wskazujące, że rozstrzygnięcia w sprawach indywidualnych, wydane na podstawie uchwały lub aktu, których nieważność w całości lub w części stwierdził sąd, podlegają wzruszeniu w trybie określonym w postępowaniu administracyjnym albo w postępowaniu szczególnym. Ustawodawca przewidział więc możliwość wzruszenia zapadłych w sprawach indywidualnych rozstrzygnięć zapadłych na podstawie uchwały, której nieważność stwierdził później sąd administracyjny. Jednak przepis art.147 § 2 P.p.s.a. ma charakter normy odsyłającej. Tym samym nie stanowi on samodzielnej podstawy prawnej do wzruszenia aktu indywidualnego wydanego na podstawie uchwały, której nieważność została później stwierdzona prawomocnie przez sąd. Nie kreuje też nowych, odrębnych przesłanek wzruszenia aktu indywidualnego od tych, które określone zostały już przez ustawodawcę w kodeksie postępowania administracyjnego. W konsekwencji wzruszenie aktu indywidualnego w okolicznościach wskazanych w art.147 § 2 P.p.s.a. jest możliwe wyłącznie na gruncie unormowań kodeksu postępowania administracyjnego albo w postępowaniach szczególnych. Zamieszczone w tym przypisie sformułowanie, iż akt indywidualny podlega wzruszeniu w trybie określonym w postępowaniu administracyjnym budzi jednak wątpliwości i wymaga interpretacji. Co do zasady bowiem wzruszalność polega na możliwości uchylenia lub zmiany aktu. Toteż sama możliwość wzruszenia aktu nie ma bezpośredniego wpływu na obowiązywanie aktu, ma charakter hipotetyczny i zależy od organu administracyjnego. Dopiero akt uchylający inny akt jest aktem konstytutywnym i obowiązującym ex nunc. W przypadku decyzji ostatecznych chodziłoby o unormowania art.145, art.145a, art.154, art.155 i art.161 k.p.a. Oprócz przyczyn powodujących wzruszalność ustawodawca wskazał w k.p.a. także przesłanki skutkujące stwierdzeniem nieważności aktu indywidualnego, a więc powodujące zaprzeczenie mocy obowiązującej takiego aktu ex tunc, co następuje aktem deklaratoryjnym. Zastosowanie art.154, art.155 i art.161 k.p.a. następuje w warunkach uznania administracyjnego co sprawia, że wzruszenie takiego aktu uzależnione jest w zasadzie od woli organu administracyjnego.

W przedmiotowej sprawie skarżący we wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia 7.05.2008r. wskazał, że rozstrzygnięcie to zostało wydane bez podstawy prawnej (156 § 1 pkt 2 k.p.a), bowiem stanowiący część stanu prawnego sprawy - ww. plan miejscowy został wyeliminowany z obrotu prawnego.

W związku z zarzutami skargi podnieść należy, że w postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej, organ administracji orzeka jako organ kasacyjny na podstawie przepisów i stanu faktycznego obowiązujących w dacie wydania decyzji podlegającej ocenie pod względem istnienia przesłanek do stwierdzenia jej nieważności, a nie w dacie orzekania w przedmiocie stwierdzenia nieważności.

Po pierwsze należy wskazać, że podstawę prawną kontrolowanej decyzji o umorzeniu postępowania w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy stanowił przepis art. 105 k.p.a. w zw. z art. 4 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 59 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Bezsporne jest to, że w dacie orzekania przez Prezydenta Miasta K. w sprawie umorzenia postępowania w przedmiocie warunków zabudowy dla ww. inwestycji obowiązywał art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zgodnie z którym zmiana zagospodarowania terenu w przypadku braku planu miejscowego, polegająca na budowie obiektu budowlanego lub wykonaniu innych robót budowlanych, a także zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga ustalenia, w drodze decyzji, warunków zabudowy. W niniejszej sprawie na tle powołanego wyżej przepisu brak planu lub jego obowiązywanie nie kształtuje podstawy prawnej wydanej decyzji, lecz stanowi element stanu faktycznego, umożliwiający (albo nie) stosowanie art.56 u.p.z.p. Podobnie w dacie orzekania obowiązywał art.105 k.p.a. brak zatem podstaw do twierdzenia, ze przedmiotową decyzję wydano bez podstawy prawnej. Wręcz przeciwnie podstawa prawna wskazana w decyzji o umorzeniu postępowania administracyjnego istniała. Natomiast sama decyzja o umorzeniu postępowania nie była kształtowana na podstawie unormowań zawartych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, którego nieważność została później stwierdzona przez sąd. W konsekwencji postanowienia tego planu zagospodarowania przestrzennego nie stanowiły podstawy prawnej wydania decyzji o umorzeniu postępowania przez Prezydenta Miasta K.

Wydanie przedmiotowego rozstrzygnięcia na podstawie wyżej powołanej podstawie prawnej było zatem prawidłowe.

Natomiast, jak wskazano wyżej, sam fakt istnienia albo nieistnienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego był elementem określającym stan faktyczny dla zastosowania art.56 u.p.z.p. W konsekwencji można byłoby jedynie rozważyć na tle art.156 § 1 pkt 2 k.p.a. zarzut, który nie był podnoszony przez skarżącego się ani w nadzwyczajnym postępowaniu administracyjnym, ani w złożonej skardze, rażącego naruszenia prawa.

W tym miejscu wskazać jednak należy, iż art.147 § 2 P.p.s.a. ma zastosowanie wyłącznie do rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych, wydanych na podstawie uchwały lub aktu, których nieważność w całości lub w części stwierdził sąd, podlegają wzruszeniu w trybie określonym w postępowaniu administracyjnym albo w postępowaniu szczególnym. Chodzi zatem o rozstrzygnięcie sprawy indywidualnej decyzję administracyjną. Zgodnie z brzmieniem art.104 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej. Decyzje rozstrzygają sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończą sprawę w danej instancji. Zatem decyzja administracyjna wydawana jest zarówno wtedy, gdy organ rozstrzyga sprawę merytorycznie - co istoty (np. o ustaleniu warunków lub o odmowie ustalenia warunków zabudowy), albo gdy kończy sprawę w inny sposób w danej instancji (np. umorzenie postępowania administracyjnego, postępowania odwoławczego). W niniejszej sprawie decyzja Prezydenta Miasta K. , nr [....] z dnia 7 maja 2008r. umarzającej postępowanie w sprawie warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku jednorodzinnego na działce nr [....] obr. [....] wraz z infrastrukturą techniczną na działkach nr [....] [....] [....] [....] obr. [....] przy ul. [....] w K. , o stwierdzenie nieważności której wnosi strona skarżąca – załatwiała sprawę kończąc postępowanie w inny sposób niż merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy co do istoty. Z woli bowiem ustawodawcy na podstawie art. 105 k.p.a. umorzenie postępowania następuje w formie decyzji administracyjnej. Tym samym organ administracyjny umarzając postępowania kończy sprawę w inny sposób, a więc nie rozstrzyga jej merytorycznie co do istoty. W konsekwencji odnośnie takich decyzji nie ma zastosowania art.147 § 2 p.p.s.a., który dotyczy wyłącznie rozstrzygnięć w sprawach indywidualnych (a więc orzekających w sprawie co do istoty) i które to rozstrzygnięcia zapadły na podstawie uchwały lub aktu unieważnionych później w całości lub w części przez sąd.

W niniejszym postępowaniu organy obu instancji odmówiły stwierdzenia nieważności ww. decyzji stojąc na stanowisku, iż wnioskodawca nie wykazał żadnej z ustawowych przesłanek wymienionych w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego. Zdaniem Sądu stanowisko to jest zasadne.

Sąd zauważa, że w k.p.a. wyczerpująco wyliczono podstawy stwierdzenia nieważności decyzji, przez co niedopuszczalne jest stwierdzenie nieważności z wyłącznym powołaniem się na normę odsyłającą zawartą w art.147 § 2 P.p.s.a.

Jak wskazano wyżej artykuł 16 § 1 k.p.a. stanowi ogólną zasadę trwałości decyzji administracyjnych, co w konsekwencji przesądza o niedopuszczalności stwierdzenia nieważności w oparciu o wadliwość niewyliczoną w przytoczonych powyżej przepisach jak i tez rozszerzająca wykładnia podstaw wyliczonych we wspomnianych artykułach k.p.a.

Na zakończenie rozważań podnieść należy, iż w literaturze pojęcie wzruszenia decyzji administracyjnej bywa rozumiane także szeroko. Zatem "decyzja może być wzruszona:

- przez uchylenie (zmianę) decyzji w trybie postępowania w sprawie uchylenia (zmiany) decyzji prawidłowej bądź dotkniętej wadą niekwalifikowaną (art.154, art.155, art.161 k.p.a.);

- przez uchylenie decyzji w trybie postępowania w sprawie wznowienia postępowania (art.145 § 1 w związku z art.151 § 2). (...);

- przez stwierdzenie nieważności w trybie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności (art.156 § 1). Stwierdzenie nieważności decyzji może otwierać drogę do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy, np. w razie rażącego naruszenia prawa (art.156 § 1 pkt 2)." – za B.Adamiak, J.Borkowski: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2000, s.85. Jak słusznie pisze pełnomocnik strony skarżącej "w demokratycznym państwie prawa jest nie do pomyślenia, aby nie istniała procedura, w wyniku której nie jest możliwe wyeliminowanie z obrotu prawnego decyzji wydanej na podstawie wyeliminowanej ze skutkiem wstecznym podstawie prawnej". Godzi to bowiem w podstawową zasadę wyrażoną w art.2 Konstytucji RP, iż Rzeczypospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym.

Dokonując kontroli zaskarżonej decyzji Sąd nie dopatrzył się przy jej wydaniu naruszeń prawa, które w świetle art. 145 § 1 P.p.s.a. skutkowałyby koniecznością uchylenia albo stwierdzenia nieważności (względnie stwierdzenia wydania z naruszeniem prawa) tego aktu.

Z powyższych względów, na podstawie art. 151 P.p.s.a., sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Szukaj: Filtry
Ładowanie ...