VII SAB/Wa 120/12

Uzasadnienie

Dnia 21 czerwca 2011 r. K. S. złożył do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji skargę na [...] Radio S.A., w której zarzucił naruszenie przez [...] Radio S.A. art. 21 ust 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2011 r. Nr 43 poz. 226, ze zm., zwanej dalej ustawa o radiofonii i telewizji). Zdaniem skarżącego publiczne radio "w swoim programie 1 w dniu 15 czerwca 2011 r. najpierw o godz. 7:15, a następnie w wiadomościach po godz. 12:00, zaangażowało się po stronie zwolenników zniesienia lub ograniczenia obowiązków bogatych samorządów na rzecz samorządów biednych. Zrobiło to w ten sposób, że o 7.15 oddało antenę [...] p. R. S., rzecznikowi projektu zmiany obecnych regulacji prawnych w tej sprawie. P. R. S. w sposób jednostronny przedstawiał racje zwolenników zmian, przy "aprobującym milczeniu" redaktorów [...] Radia prowadzących rozmowę. Nie była to argumentacja wyszukana, skoro polegała ona na podaniu ilości obiektów, które np. [...] mogłaby wybudować za przekazane pieniądze. Posiadała jednak znaczny ładunek emocjonalny podkreślany słowem "janosikowe", jako formą bezprawia.. W tym samym duchu [...] Radio SA, już jakby od siebie wypowiedziało się w tej sprawie w wiadomościach po godz. 12:00. Wymienione audycje są rażącym naruszeniem statusu [...] Radia S.A., jako radiofonii publicznej realizującej misję publiczną. W szczególności oznaczają naruszenie przepisu art. 21 ust. 1 ustawy o radiofonii i telewizji, który wymaga, aby audycji tego radia cechowały się bezstronnością i wyważeniem przedstawianych racji. (...)".

Pismem z dnia 18 stycznia 2012 r. Dyrektor Departamentu Prezydialnego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, w odpowiedzi na skargę z dnia 21 czerwca 2011 r., poinformował K. S., że ramach wszczętego w tej sprawie postępowania Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji otrzymała stanowisko Zarządu [...] Radia S.A. Z przekazanych wyjaśnień wynika, że prezentacja tematu miała charakter informacyjny, a informowanie słuchaczy o aktualnych ważnych społecznie sprawach jest misją [...] Radia. Udział redaktorów programu był neutralny, bo takie było założenie audycji. Nie każdy temat i nie w każdym momencie wymaga bowiem przeprowadzenia dyskusji na antenie. Wskazano, że stanowisko przedstawione w tej sprawie przez nadawcę uważają za wystarczające. Nadto, zgodnie z art. 13 ustawy o radiofonii i telewizji nadawca samodzielnie kształtuje program. Dotyczy to również sposobu przedstawiania na antenie wydarzeń ważnych ze społecznego punktu widzenia.

Pismem z dnia 9 lutego 2012 r. K. S. na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 i art. 50 § 1 i 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1071, ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.) wezwał Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji do usunięcia naruszenia prawa. W wezwaniu omówił przedstawione wcześniej zarzuty. Powołując się na art. 50 p.p.s.a. wskazał, że jako "słuchacz audycji radiofonii publicznej" posiada interes prawny do słuchania "audycji radiofonii publicznej tak skomponowanych, aby spełniały postulat bezstronności i wyważenia przedstawionych racji."

Pismem z dnia 16 marca 2012 r. Dyrektor Departamentu Prezydialnego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji poinformował K. S., że podtrzymuje dotychczasowe stanowisko wyrażone w piśmie z dnia 18 stycznia 2012 r. oraz przesłał kopie wyjaśnienia złożonego w niniejszej sprawie przez Zarząd [...] Radia S.A.

K. S., za pośrednictwem organu, złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, wnosząc o zobowiązanie Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji do wezwania [...] Radia Spółki Akcyjnej w [...], aby treściami swoich audycji, jak to miało miejsce w audycjach dotyczących samorządowego projektu zmiany ustawy o obowiązkowych wpłatach do budżetu państwa, nadanych w swoim programie [...] w dniu [...] czerwca 2011 r., najpierw o godz. 7.15 w audycji "[...] ", a następnie w wiadomościach po godz. 12.00, przestrzegało przepisu art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji.

W uzasadnieniu skargi powtórzył wcześniejszą argumentację podkreślając, że zgodnie z art. 6 ust 2 ustawy o radiofonii i telewizji KRRiT sprawuje w granicach określonych ustawą kontrolę działalności dostawców usług medialnych. W opinii skarżącego [...] Radio SA już wcześniej naruszyło prawo m.in. emitując dnia [...] września 2010 r. i [...] lutego 2011 r. piosenkę "Karta z dziejów ludzkości" śpiewaną przez Grzegorza Turnała do słów Juliana Tuwima.

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w odpowiedzi na skargę wniósł o jej odrzucenie na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a., gdyż sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Rozpoznając sprawę sąd administracyjny w pierwszej kolejności bada, czy przedmiot skargi podlega kontroli tego sądu. Zakres kontroli sprawowanej przez sądy administracyjne został określony w ustawie z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269 ze zm.), zgodnie z którą sądy administracyjne w zakresie swej właściwości sprawują kontrolę pod względem legalności, to jest zgodności z prawem, działań lub zaniechań organów administracji publicznej. Kontrola działalności administracji publicznej, sprawowana przez sądy administracyjne ma charakter ograniczony, co oznacza, że objęte są nią jedynie działania administracyjne wskazane w ustawie.

K. S. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, wnosząc o zobowiązanie organu do wezwania [...] Radia Spółki Akcyjnej w [...], aby treściami swoich audycji, jak to miało miejsce w audycjach dotyczących samorządowego projektu zmiany ustawy o obowiązkowych wpłatach do budżetu państwa, nadanych w swoim programie [...] w dniu [...] czerwca 2011 r., najpierw o godz. 7.15 w audycji "[...]", a następnie w wiadomościach po godz. 12.00, przestrzegało przepisu art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji.

Wskazać należy, że skarga na bezczynność organu jest dopuszczalna tylko w takich granicach, w jakich służy skarga do sądu administracyjnego na decyzje, postanowienia oraz akty i czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące przyznania stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa (podobnie B. Adamiak (w:) B. Adamiak, J. Borkowski, Postępowanie administracyjne ..., s.378).

W myśl art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej p.ps.a.):

§ 1. Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

§ 2. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;

4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;

4a) (1) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;

5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8) (2) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4a.

§ 3. Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach.

W niniejszej sprawie Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji nie był zobowiązany wydać żadnego z wyżej wymienionych aktów ani dokonać żadnej czynności dotyczącej uprawnień lub obowiązków - indywidualnych skarżącego wynikających z przepisów prawa. O bezczynności organu możemy mówić, gdy dotyczy ona aktu lub czynności, na które przysługuje skarga do sądu administracyjnego, taki akt lub czynność charakteryzuje się tym, że jest podejmowana w sprawie indywidualnej, jest skierowana do oznaczonego podmiotu dotyczy uprawnień lub obowiązku tego podmiotu, samo zaś uprawnienie lub obowiązek, którego akt (czynność) dotyczy, jest określone w przepisie prawa powszechnie obowiązującego (wyrok WSA z 20.09.2006 r., sygn. akt II SA/Ol 456/06).

Rozpatrzenie wniosku zawartego w piśmie K. S. z dnia 21 czerwca 2011 r. nie wymagało wydania przez Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji ani decyzja, ani postanowienie, ani interpretacja o których mowa w art. 3 p.p.s.a., gdyż brak było podstaw prawnych do ich wydania. Wszelkie działania Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji podjęte w trybie art. 10 ust. 2 lub 3 w zw. z art. 21 ustawy o radiofonii i telewizji dotyczą praw i obowiązków publicznego radia lub telewizji a nie radiosłuchaczy lub telewidzów. W związku z tym stroną postępowania wszczętego w powyższym trybie może być [...] Radio S.A. a nie skarżący.

Przedmiotową skargę K. S. złożoną do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji na [...] Radio S.A należy traktować jako pismo złożone w trybie art. 227 K.p.a. Na akty i czynności podejmowane na skutek złożenia skargi przewidzianej w 227 i następnych k.p.a. nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Wskazać należy, że przedmiotowe pismo zostało rozpoznane w terminie, bez zbędnej zwłoki i w sposób przewidziany przepisami prawa.

Skoro przedmiot skargi w niniejszej sprawie, jako nieobjętej zakresem właściwości sądu administracyjnego określonej w cytowanych wyżej przepisach, nie podlega rozpoznaniu przez sąd, oznacza to, że skargę należało odrzucić. Zgodnie bowiem z art. 58 § 1 pkt 1 p.p.s.a., Sąd odrzuca skargę gdy sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego.

Mając powyższe na względzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 ustawy p.p.s.a., orzekł jak w sentencji. O zwrocie uiszczonego wpisu orzeczono na podstawie art. 232 § 1 pkt 1 p.p.s.a.