II OZ 512/14

Uzasadnienie

W dniu 26 lutego 2014 r. wpłynął do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniosek Z.D. o wyłączenie sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie: Bożeny Więch-Baranowskiej, Jolanty Augustyniak-Pęczkowskiej, Mirosławy Pindelskiej, z rozpatrywania niniejszej sprawy. Wnioskodawczyni, jako podstawę wniosku wskazała, iż w stosunku do sędziów toczy się postępowanie dyscyplinarne, co jest przyczyną, która podważa obiektywizm, co do bezstronności ww. sędziów (wniosek taki w dniu 19 lutego 2014 r. - data nadania w UP złożył w sprawie również i M. H.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 27 lutego 2014 r., sygn. akt VII SA/Wa 764/13 oddalił wnioski M. H. i Z.D. o wyłączenie sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie: Bożeny Więch – Baranowskiej, Jolanty Augustyniak – Pęczkowskiej, Mirosławy Pindelskiej w sprawie ze skargi G. D. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2013 r., znak: [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji.

W uzasadnieniu Sąd I instancji powołał się na treść przepisów art. 18 i 19 p.p.s.a. i wskazał, że zgodnie ze stanowiskiem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w przypadku gdy w danej sprawie zachodzi uzasadnione przypuszczenie braku bezstronności sędziego, stanowisko strony w tej kwestii jest ważne, ale nie decydujące. Istotne w tej mierze jest natomiast to, czy przypuszczenie jest obiektywnie zasadne (por. decyzja ETPC z dnia 11 maja 1999 r., sygn. 33642/96, System Informacji Prawnej LEX, nr 41089). Sąd podał, że w celu wyjaśnienia charakteru stosunków osobistych łączących sędziego ze stroną, w myśl art. 22 § 2 ustawy ustawodawca nałożył na sędziego, którego dotyczy wniosek o wyłączenie, obowiązek złożenia w tym zakresie stosownych wyjaśnień.

Sąd wskazał, że z treści oświadczeń złożonych przez sędziów: Bożenę Więch-Baranowską, Jolantę Augustyniak-Pęczkowską, Mirosławę Pindelską wynika, iż nie istnieje żadna okoliczność z art. 18 i art. 19 p.p.s.a., która mogłaby wywoływać uzasadnioną wątpliwości, co do bezstronności w niniejszej sprawie. Jak wynika z wniosku Z.D., swoje żądanie wnioskodawczyni upatruje w głównej mierze w okoliczności, iż przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym NSA toczy się postępowanie w stosunku do ww. sędziów, wszczęte wnioskiem G. D., który zarzucił sędziom prowadzenie postępowania w sposób wadliwy i nieobiektywny.

Zdaniem Sądu, podnoszone przez stronę zarzuty nie wywołały uzasadnionych wątpliwości, co do bezstronności sędziów i w konsekwencji nie uzasadniają ich wyłączenia. Samo przeświadczenie strony o prowadzeniu przez sędziów postępowania w sposób wadliwy i nieobiektywny, nie stanowi wystarczającej przesłanki uzasadniającej ich wyłączenie na podstawie art. 19 p.p.s.a., tym bardziej, że strony mogą zwalczać wadliwe orzeczenia wydawane przez sąd za pomocą środków odwoławczych. Nie stanowi również przesłanki do wyłączenia okoliczność, że przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym NSA toczy się postępowanie w stosunku do ww. sędziów, albowiem jest ono wynikiem subiektywnego zarzutu prowadzenia postępowania sądowego w sposób nieobiektywny i wadliwy. Wskazać także należy, iż wnioskodawczyni, nie wskazała przyczyn wyłączenia określonych w art. 18 p.p.s.a. Wskazane podstawy należy zaliczyć do przyczyn wyłączenia z art. 19 p.p.s.a., których, w ocenie Sądu, nie można uwzględnić na gruncie niniejszej sprawy. Fakt skierowania zaś sprawy na posiedzenie, w celu ewentualnego uzupełnienia wyroku, wcale nie przesądza o wadliwości wyroku, bowiem z wnioskiem o jego uzupełnienie wystąpił G.D., do czego był uprawniony stwierdzając, iż konieczne jest jego uzupełnienie.

W zażaleniu na w/w postanowienie WSA w Warszawie z dnia 27 lutego 2014 r. Z.D. podniosła, że Rzecznik Dyscyplinarny Naczelnego Sądu Administracyjnego prowadzi sprawę przeciw sędziom, o których wyłączenie wnosi, co jej zdaniem stanowi przesłankę przemawiającą za wyłączeniem tego składu od udziału w sprawie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Instytucja wyłączenia sędziego od orzekania w sprawie regulowana jest przepisami Rozdziału 5 Działu I ustawy p.p.s.a. Art. 18 § 1 p.p.s.a. zawiera zamknięty katalog przesłanek, dla których wyłączenie sędziego winno nastąpić z urzędu, zaś wyłączenie dokonywane na wniosek strony uregulowane jest art. 19 p.p.s.a. Sąd I instancji zasadnie ocenił, iż w przedmiotowej sprawie nie zachodzą okoliczności, które uzasadniałyby uwzględnienie wniosku o wyłączenie sędziów Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie: Bożeny Więch-Baranowskiej, Jolanty Augustyniak-Pęczkowskiej, Mirosławy Pindelskiej od orzekania w niniejszej sprawie.

Podkreślenia wymaga, iż zgodnie z treścią art. 22 § 2 p.p.s.a. wydanie postanowienia w przedmiocie wyłączenia sędziego musi być poprzedzone złożeniem wyjaśnień przez sędziego, którego wniosek dotyczy. Sędziowie, których wniosek w niniejszej sprawie dotyczył, złożyli wymagane oświadczenie wskazując, że nie istnieją okoliczności tego rodzaju, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość, co do ich bezstronności. Mając na uwadze to, że Z. D. nie wskazała, ani też nie udowodniła żadnych okoliczności, które uzasadniałyby jej wniosek – należało uznać zarzuty w tej kwestii za nietrafne. Należy przywołać stanowisko Sądu Najwyższego, który uznał że "autorytet moralny sędziego przemawia za wiarygodnością złożonego wyjaśnienia i jeżeli strona żądająca wyłączenia zaprzecza prawdziwości, obowiązana jest wskazać i udowodnić okoliczności, które by podważały wiarygodność oświadczenia sędziego" (postanowienie z 25.08.1971 r., I CZ 121/71, OSN 1972, poz. 55). Sąd w składzie orzekającym pogląd ten w pełni podziela.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela także pogląd wyrażony w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i przytoczony przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, że skoro sędziowie, których przedmiotowy wniosek dotyczy złożyli oświadczenia, że nie zachodzą żadne okoliczności określone w art. 18 i art. 19 p.p.s.a., dające podstawę do wyłączenia od rozpoznawania w niniejszej sprawie i prawdziwość tych oświadczeń nie budzi żadnych wątpliwości, to wniosek o ich wyłączenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Należy także stwierdzić, że Z.D. zarówno we wniosku o wyłączenie sędziego jak i w zażaleniu nie wskazała żadnych okoliczności, które mogłyby stanowić przesłankę uzasadniającą wyłączenie. Przytaczane przez nią okoliczności są w istocie jej subiektywnymi ocenami działań podejmowanych przez sędziów, których wyłączenia się domaga. Zgodzić się przy tym trzeba ze stanowiskiem Sądu I instancji, że nie jest dopuszczalne żądanie wyłączenia sędziego tylko z tego powodu, iż wnioskodawca kwestionuje zasadność i prawidłowość rozstrzygnięć podejmowanych z udziałem sędziego objętego wnioskiem. Rozstrzygnięcia te mogą być kwestionowane jedynie w drodze właściwych środków zaskarżenia, przysługujących stronie w toku postępowania.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego nie stanowi też przesłanki do wyłączenia okoliczność, że przed Rzecznikiem Dyscyplinarnym NSA toczy się postępowanie w stosunku do ww. sędziów, albowiem jest ono wynikiem subiektywnego zarzutu prowadzenia postępowania sądowego w sposób nieobiektywny i wadliwy. Stwierdzić należy, iż Z.D. nie wskazała przyczyn wyłączenia określonych w art. 18 p.p.s.a. Wskazane podstawy nie stanowią również realizacji przesłanek w/w art. 19 p.p.s.a.

Mając na uwadze powyższe i uznając zaskarżone postanowienie za zgodne z prawem, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a., orzekł o oddaleniu zażalenia.