1. Rozporządzenie określa:
1) szczegółowy sposób prowadzenia ksiąg wieczystych,
2) wzór księgi wieczystej,
3) sposób wykorzystywania programu informatycznego dla celów prowadzenia ksiąg wieczystych, na zasadach, o których mowa w art. 25 działy księgi wieczystej, ustawy,
4) czynności, które przy prowadzeniu i przechowywaniu ksiąg wieczystych mogą spełniać samodzielnie pracownicy sądowi,
5) wzór zawiadomienia, o którym mowa w art. 36 obowiązek zawiadomienia o zmianie właściciela nieruchomości
, ust. 1 ustawy,
6) szczegółową treść i sposób dokonywania wpisów w księgach wieczystych,
7) szczegółowy sposób prowadzenia ksiąg wieczystych założonych po dniu wejścia w życie dekretu z dnia 11 października 1946 r. - Prawo o księgach wieczystych,
8) szczegółowy sposób prowadzenia zbiorów dokumentów i postępowania w tych sprawach.
2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o ustawie, należy przez to rozumieć ustawę z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.
Prowadzenie ksiąg wieczystych polega na zakładaniu ksiąg wieczystych, nadawaniu księdze wieczystej kolejnego numeru według repertorium ksiąg wieczystych (repertorium Kw), rejestrowaniu wniosków o wpis, dokonywaniu w księdze wieczystej wzmianek, kolejnych wpisów, dokonywaniu obwieszczeń publicznych, sporządzaniu i przesyłaniu zawiadomień o dokonanych wpisach, prowadzeniu akt księgi wieczystej, wydawaniu odpisów, udostępnianiu ksiąg wieczystych i akt do wglądu, zamykaniu i przechowywaniu ksiąg wieczystych.
1. Księgi wieczyste prowadzi się według ustalonego wzoru, na formularzach obejmujących poszczególne działy księgi wieczystej. Każdy dział księgi wieczystej składa się z łamów.
2. Wzór księgi wieczystej stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.
3. Księgi wieczyste mogą być również prowadzone przy wykorzystaniu informatycznego programu komputerowego. Księgę wieczystą stanowią wydruki komputerowe zawierające treść odpowiadającą poszczególnym działom i łamom.
4. Przy przejściu z prowadzenia księgi wieczystej w sposób, o którym mowa w ust. 1, do prowadzenia w sposób, o którym mowa w ust. 3, wydruki komputerowe stanowią ciąg dalszy księgi wieczystej.
5. W razie przekazania księgi wieczystej prowadzonej w sposób, o którym mowa w ust. 3, do dalszego prowadzenia przez inny sąd, w którym prowadzi się księgi wieczyste w sposób, o którym mowa w ust. 1, dopuszczalne jest dalsze prowadzenie księgi wieczystej w ten sposób.
1. Wzmianek i wpisów w poszczególnych działach księgi wieczystej dokonuje się czytelnym pismem ręcznym przy użyciu atramentu lub innego trwałego środka, z zastrzeżeniem ust. 4.
2. Przy dokonywaniu wpisów można posługiwać się stemplami zawierającymi wzory stałych elementów treści podlegających uzupełnieniu za pomocą pisma ręcznego.
3. Dopuszczalne jest posługiwanie się skrótami powszechnie stosowanymi.
4. Wpisów na wydrukach komputerowych dokonuje się pismem maszynowym. Wzmianek na tych wydrukach dokonuje się pismem maszynowym lub ręcznym.
1. Akta księgi wieczystej zakłada się z chwilą wpływu wniosku o założenie księgi wieczystej.
2. Do akt księgi wieczystej dołącza się w niezbędnym zakresie dokumenty należące do zaginionej lub zniszczonej księgi wieczystej lub części takiej księgi, które zostały odnalezione, oraz zbiór dokumentów, jeżeli był prowadzony dla tej nieruchomości.
3. Na okładce akt księgi wieczystej zamieszcza się notatkę o czynnościach, o których mowa w ust. 2.
4. Jeżeli przedmiotem wniosku są wpisy w dwu lub więcej księgach wieczystych, wniosek wraz z dokumentami załącza się do akt jednej z tych ksiąg.
5. Wniosek o odłączenie części nieruchomości załącza się wraz z dokumentami do akt księgi wieczystej, do której przenosi się odłączoną część nieruchomości.
1. Akta księgi wieczystej prowadzi się w twardych teczkach, na których zamieszcza się dane wymienione w § 8, Do akt załącza się w porządku chronologicznym wszelkie dokumenty i inne pisma dotyczące danej księgi wieczystej, nadając każdej karcie kolejny numer według zasad biurowości sądowej. Teczki powinny być zaopatrzone w przyczepki z mocnego papieru wystające na dole z uwidocznionym na nich oznaczeniem akt.
2. Księgę wieczystą przechowuje się w teczce akt tej księgi. Stronice księgi wieczystej powinny być ponumerowane, a karty tej księgi oprawione.
3. Księgi wieczyste ustawia się lub układa w kolejności numerów repertorium.
1. Księgi wieczyste prowadzi się odrębnie dla nieruchomości gruntowych, budynkowych i lokalowych oraz dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
2. Dla gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste oraz dla znajdującego się na tym gruncie budynku lub innego urządzenia, które stanowi odrębny od gruntu przedmiot własności, prowadzi się wspólną księgę wieczystą.
3. Do prowadzenia ksiąg wieczystych dla lokali stanowiących odrębną własność stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące ksiąg wieczystych dla nieruchomości gruntowych, chyba że przepisy niniejszego rozporządzenia stanowią inaczej.
4. Do prowadzenia ksiąg wieczystych dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące ksiąg wieczystych dla lokali stanowiących odrębną własność, chyba że przepisy niniejszego rozporządzenia stanowią inaczej.
Na pierwszej stronie księgi wieczystej zamieszcza się:
1) nazwę sądu, nazwę gminy (miasta), numer repertorium księgi wieczystej i numer tomu księgi wieczystej, jeżeli składa się ona z więcej niż jednego tomu,
2) do numeru repertorium księgi wieczystej prowadzonej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dodaje się napis "ogr",
3) napis " grunt oddany w użytkowanie wieczyste", jeżeli prowadzi się księgę wieczystą dla takiego gruntu,
4) napis "lokal nr ... wyodrębniony z nieruchomości wpisanej w księdze wieczystej nr...", jeżeli księga wieczysta obejmuje lokal stanowiący odrębną własność,
5) napis "księga wieczysta prowadzona dla nieruchomości wspólnej", jeżeli księga wieczysta prowadzona jest dla nieruchomości, z której wyodrębniane są lokale stanowiące odrębną własność,
6) napis "spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (nazwa spółdzielni)",
7) (uchylony),
8) (uchylony).
1. We wszystkich działach księgi wieczystej w łamie 1 "Wzmianka o wniosku" zamieszcza się wzmianki o wniosku.
2. Wzmianka o wniosku składa się z kolejnego numeru dziennika ksiąg wieczystych (dziennika Kw), którym oznaczony został wniosek, z dodaniem dwóch końcowych cyfr danego roku.
3. Jeżeli wniosek dotyczy wpisów w dwóch lub więcej działach tej samej lub różnych ksiąg, wzmianki o tym wniosku zamieszcza się w każdym z tych działów.
4. Wzmiankę wykreśla się przez podkreślenie jej czerwoną linią.
5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do wzmianki o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji i o kasacji.
1. Wpis powinien zawierać następujące elementy:
1) numer i datę wniosku oraz godzinę i minutę jego wpływu,
2) treść,
3) dane o podstawie wpisu - rodzaj, data i numer lub sygnatura dokumentu, przedmiot sprawy oraz nazwa i siedziba organu, który wydał ten dokument, lub imię (imiona) i nazwisko notariusza oraz siedziba kancelarii notarialnej; jeżeli podstawą wpisu jest przepis prawa - rodzaj i tytuł aktu prawnego, wskazanie miejsca ogłoszenia, numer jednostki redakcyjnej tego aktu, wskazanie daty jego uchwalenia lub wydania oraz w przypadku, gdy akt prawny nie jest ustawą, wskazanie organu, który ten akt wydał,
4) numer karty akt, pod którym został w aktach umieszczony dokument, a w wypadku gdy dokument znajduje się w aktach innej księgi wieczystej - numer tej księgi i kartę akt,
5) datę dokonania wpisu,
6) imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe sędziego lub referendarza sądowego oraz jego czytelny podpis.
2. Przy pierwszym dokonanym wpisie zamieszcza się na początku tekst: "Założono księgę wieczystą".
3. W celu bliższego określenia treści prawa lub roszczenia mogą być powołane we wpisie tego prawa lub roszczenia dokładnie oznaczone części dokumentów będące podstawą wpisu; powołane części dokumentów uważa się za objęte treścią wpisu.
1. Jeżeli prawo, roszczenie, inny ciężar lub ograniczenie obciąża dwie albo więcej nieruchomości, przy każdym wpisie zaznacza się to z urzędu, wymieniając wszystkie nieruchomości obciążone.
2. W razie założenia nowej księgi wieczystej dla części obciążonej nieruchomości bądź przeniesienia części obciążonej nieruchomości do innej księgi wieczystej, sąd z urzędu przenosi do współobciążenia wszystkie prawa, roszczenia, inne ciężary lub ograniczenia ciążące na nieruchomości.
3. W przypadku wykreślenia prawa, roszczenia, innego ciężaru lub ograniczenia, które wygasło względem jednej nieruchomości i zostało z niej wykreślone, sąd z urzędu ujawnia ten fakt w pozostałych księgach wieczystych prowadzonych dla współobciążonych nieruchomości.
4. Prawa, roszczenia, inne ciężary lub ograniczenia, które wygasły względem wszystkich nieruchomości obciążonych, wykreśla się z urzędu we wszystkich księgach wieczystych nieruchomości współobciążonych, mimo że został złożony wniosek o wykreślenie tylko w jednej księdze wieczystej.
5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.
1. Wykreślenie wpisu polega na podkreśleniu czerwoną linią wpisu podlegającego wykreśleniu.
2. W razie częściowego wykreślenia podkreśla się tylko część wpisu podlegającą wykreśleniu.
3. Jeżeli na skutek wykreślenia części wpisu zmniejszy się jego przejrzystość, wpis podkreśla się w całości, a pozostającą nadal w mocy część wpisu przepisuje się. W takim przypadku zachowuje się elementy wpisu, którego część wymieniona w § 10, ust. 1 pkt 1, 3-5 podlega przepisaniu, zaś przed zamieszczeniem elementu wymienionego w § 10, ust. 1 pkt 6 zamieszcza się tekst: "przepisano wraz z wykreśleniem części wpisu" i oznacza się datę przepisania.
1. Niedopuszczalne jest usuwanie lub zamazywanie tekstu w księdze wieczystej.
2. Omyłki w treści wpisu, stwierdzone przed jego podpisaniem, prostuje się przez przekreślenie czarną linią błędnego tekstu lub przez przekreślenie i wpisanie pomiędzy liniami właściwego tekstu w miejsce przekreślonego.
3. W przypadku gdy omyłka polega na podkreśleniu wpisu czerwoną linią, prostuje się ją przez ponowne wpisanie tekstu podkreślonego.
4. Zapis o dokonanym sprostowaniu zamieszcza się na końcu treści wpisu przed podpisem sędziego lub referendarza sądowego.
1. Zapisu o sprostowaniu usterek wpisu, o których mowa w art. 62613 wpis do księgi wieczystej ostrzeżenia i sprostowanie usterek wpisu § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, dokonuje się niezwłocznie po ich dostrzeżeniu, w sposób określony w § 13, ust. 2 i 3, jednocześnie z wydaniem postanowienia o sprostowaniu tych usterek.
2. Zapis o dokonanym sprostowaniu z odesłaniami do oznaczenia prostowanego wpisu zamieszcza się w odpowiednim dziale i łamie, w którym ujawniony jest ten wpis, z podaniem oznaczenia postanowienia stanowiącego podstawę sprostowania. Przepis § 10, ust. 1 pkt 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
1. W razie uchylenia zaskarżonego wpisu sąd prowadzący księgę wieczystą wykonuje orzeczenie sądu odwoławczego przez podkreślenie czerwoną linią tego wpisu. W razie zmiany zaskarżonego wpisu sąd ujawnia także treść zmienionego wpisu zgodnie z orzeczeniem sądu odwoławczego. Gdy uchylony lub zmieniony wpis lub jego część jest wykreśleniem - czerwoną linię podkreśla się zieloną linią.
2. Pod dokonanym podkreśleniem w odpowiednim łamie, jako podstawę prawną, zamieszcza się oznaczenie orzeczenia sądu odwoławczego, datę i podpis sędziego lub referendarza sądowego.
3. Do orzeczeń wydanych na skutek rozpoznania skargi na wpis dokonany przez referendarza sądowego przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.
Księgi wieczyste udostępniane są do wglądu tylko w obecności pracownika wyznaczonego przez prezesa sądu rejonowego lub przewodniczącego wydziału tego sądu.
1. Zamknięcie księgi wieczystej jest czynnością o charakterze technicznym, której dokonuje się w razie:
1) całkowitego przeniesienia nieruchomości do innej księgi wieczystej,
2) gdy jej prowadzenie stało się bezprzedmiotowe,
3) gdy wynika to z orzeczenia sądu,
4) gdy przepisy odrębne tak stanowią.
2. W przypadkach określonych w ust. 1 na pierwszej stronie księgi zamieszcza się notatkę o jej zamknięciu ze wskazaniem podstawy, podpisaną przez sędziego lub referendarza sądowego i zaopatrzoną w datę, oraz przekreśla się wszystkie strony zawierające wpisy czerwonymi liniami na krzyż. Na okładce akt księgi wieczystej zamieszcza się napis: "Księga zamknięta".
3. Księgi wieczyste zamknięte wraz z aktami przechowuje się w archiwum w oddzielnej części pomieszczenia przeznaczonego do przechowywania ksiąg wieczystych. Wydanie zarządzenia o zniszczeniu zamkniętych ksiąg wieczystych i akt tych ksiąg jest niedopuszczalne.
4. Przy udostępnianiu ksiąg wieczystych zamkniętych stosuje się § 16, Z ksiąg tych wydaje się zaświadczenia co do treści wpisów w nich zawartych.
1. Pracownicy sądowi wyznaczeni przez prezesa sądu lub przewodniczącego wydziału mogą samodzielnie:
1) prowadzić księgi biurowe i inne urządzenia ewidencyjne,
2) przyjmować wnioski o wpis,
3) zamieszczać w księgach wieczystych wzmianki: o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji i o kasacji,
4) sporządzać i poświadczać zawiadomienia o treści wpisu,
5) załatwiać wnioski o wydanie odpisów ksiąg wieczystych, odpisów dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych oraz poświadczać te odpisy, a także wydawać zaświadczenia na podstawie ksiąg wieczystych zamkniętych oraz zbiorów dokumentów,
6) udostępniać do przeglądania księgi wieczyste i ich akta,
7) prowadzić archiwum ksiąg wieczystych.
2. Pracownicy, o których mowa w ust. 1, mogą pod kierunkiem sędziego lub referendarza sądowego zamieszczać w księdze wieczystej projekty wpisów.
1. Założenie księgi wieczystej dla nieruchomości dokonywane jest na podstawie wniosku zawierającego w szczególności:
1) oznaczenie nieruchomości, miejsca jej położenia, obszaru oraz sposobu korzystania z nieruchomości,
2) wymienienie wszystkich uprawnionych, na których rzecz własność ma być wpisana, w sposób określony w § 41, oraz wskazanie ich adresów,
3) powołanie tytułu własności nieruchomości,
4) wyszczególnienie obciążających nieruchomość ograniczonych praw rzeczowych lub ograniczeń w jej rozporządzaniu albo oświadczenie wnioskodawcy, że nie wie o istnieniu takich praw lub ograniczeń.
2. Jeżeli nieruchomość była już wpisana do księgi wieczystej, a księga ta zaginęła lub uległa zniszczeniu, we wniosku powinien być wskazany numer tej księgi.
3. Jeżeli dla nieruchomości był prowadzony zbiór dokumentów, wniosek powinien zawierać wskazanie numeru tego zbioru.
4. Jeżeli nieruchomość nie miała księgi wieczystej ani zbioru dokumentów, wniosek powinien zawierać odpowiednie oświadczenie w tej sprawie.
